Gizli Şeker (Prediyabet) Nedir?
Eğer bir kişinin kan şekeri düzeyi normalden yüksek olmasına karşın diyabet tanısı koymaya yeterli yükseklikte değilse bu durumda kişi prediabetik (gizli şeker hastası) olarak tanımlanır
Diyabet Önleme Programına katılan prediyabetiklerin %11’inde diyabet gelişmiştir Bazı çalışmalar prediyabetik çoğu kişide 10 yıl içinde Tip 2 diyabet geliştiğini saptamıştır Yani Prediyabet Tip 2 diyabete adaylık durumudur
Prediyabetli bireylerde kardiyovasküler hastalık riski kan şekeri normal olan bireylere kıyasla 15 kat daha fazladır Diyabetli bireylerde ise 24 kat fazladır Prediyabetli bireyler yaşam tarzı değişiklikleri sayesinde prediyabetli olmayı önleyebilir ve geçiktirebilir
Prediyabet, Bozulmuş Glikoz Toleransı veya Bozulmuş Açlık Glikozu Aynı Anlamda mıdır?
Evet Doktorlar bazen yükselmiş kan şekeri düzeylerini ifade eden bu durumları kullanılan teste bağlı olarak bozulmuş glikoz toleransı veya bozulmuş açlık glikozu olarak tanımlarlar
Prediyabetli Olup Olmadığım Hangi Testler ile Belirlenir?
Doktorlar prediyabeti belirlemek için açlık kan şekeri veya oral glikoz tolerans testi (OGTT) kullanabilirler Her iki test içinde bir gece boyu süren açlık gereklidir Açlık kan şekeri için kahvaltı yapmadan önce kan şekeri ölçülür OGTT’de ise açlık ve glikozdan zengin içeçek içildikten sonra 2 saatte tekrar şeker ölçümü yapılır
Açlık Kan Şekeri Testi, Diyabet veya Prediyabeti Nasıl Belirler?
Normalde açlık kan şekeri 100 mgdl’nin altındadır Eğer kişide prediyabet varsa açlık kan şekeri 100125 mgdl arasındadır Eğer kan şekeri 126 mgdl veya daha yüksekse birey diyabetlidir
OGTT ile diyabet veya Prediyabet Nasıl Saptanır?
OGTT’de, bireyin kan şekeri açlıktan sonra ve glikozdan zengin içecek içildikten 2 saat sonra ölçülür Normal kan şekeri 2 saatte 140 mgdl’nin altındadır 2saat kan şekeri 140199 mgdl arasında ise prediyabet, 2 saat kan şekeri 200 mgdl’nin üstünde ise diyabet tanısı konulur
Açlık Kan Şekeri Testi veya OGTT, Hangi Test Prediyabetin saptanması için Daha Uygundur?
Her iki test de prediyabetin saptanması için uygun testlerdir
Prediabetim Varsa Bunu Mutlaka Bilmem Gerekir mi?
Eğer prediyabetiniz olduğunu bilirseniz Tip 2 diyabetli olmanızı önleyecek önlemleri zamanında alma şansınız olur Çalışmalar ağırlık kaybını sağlayan ve fiziksel aktiviteyi artıran diğer bir ifade ile gerekli yaşam tarzı değişikliklerini yapan prediyabetli bireylerin, %58 oranında Tip 2 diyabetli olmayı önleyebildiğini veya geciktirebildiğini göstermiştir
Prediyabet Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bireysel bir beslenme tedavisi ve haftanın 5 günü günde 30 dakika düzenli yürüyüş şeklinde yapılan egzersiz programı sonucunda, vücut ağırlığının ılımlı olarak azalması (% 510) ile prediabetten diyabete geçiş önlenebilmekte veya geçiktirilebilmektedir
Eğer prediabetiniz var ise prediyabeti olmayanlara kıyasla kalp hastalığı veya inme riskiniz %50 artmıştır Bu nedenle kardiyovasküler hastalıklarla ilişkili risk faktörlerini (sigara içmek, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol gibi) bilmeniz gerekmektedir Eğer risk faktörlerinden birine veya birkaçına sahipseniz bu faktörlerin tedavi edilmesi de son derece önemlidir
Kimlerin Prediabet Tanısı için Test Yaptırması Gereklidir?
Şişman ve 45 yaşın üstünde iseniz prediabetli olup olmadığınızı öğrenmek için test yaptırmanız gereklidir Eğer vücut ağırlığınız normal ise ve 45 yaş civarında iseniz testi yaptırmanın sizin için uygunluğunu doktorunuza danışınız 45 yaşından genç erişkinlerdeve şişman bireylerde diyabet ve prediyabet yönünden risk faktörlerinin varlığı araştırılır Bu risk faktörleri: yüksek tansiyon, düşük HDLkolesterol düzeyi, yüksek trigliserid düzeyi, ailede diyabet varlığı, gestasyonel diyabet, 4,5 kg üzerinde bebek doğumu öyküsü olmasıdır
Ne Sıklıkla Testi Yaptırmam Gerekir?
Prediyabet saptanmamış olmasına karşın risk faktörlerine sahipseniz her 3 yılda bir test yaptırmalısınız Eğer prediyabet varsa Tip 2 diyabetin tespiti için her 12 yılda bir test yaptırmanız gerekir
“Diyet yapıyorum ama kilo veremiyorum, “Yemeklerden sonra üzerime bir ağırlık çöküyor, “Gereksiz yere çabuk sinirleniyorum tarzı şikayetler gizli şekerin belirtisi olabiliyor Diyabet için yapılan tahlillerde ortaya çıkmayan gizli şekerin belirlenebilmesi için özel yöntemler kullanılıyor Memorial Hizmet Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü’nden Uz Dr A Ender Yılmaz, gizli şekere karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi
Kilo veremiyorsanız gizli şekerinizi ölçtürün
Tıbbi olarak prediyabet denilen “gizli şeker, diyabet öncesi anlamına gelmektedir Diyabet tanısı koymak için yapılan tahlillerde gözükmeyen gizli şeker ancak şeker yüklemesinin ardından belirlenebilmektedir Genellikle insülin direnci de bulunan gizli şeker hastaları diyet yapmalarına rağmen kilo verememektedir Ayrıca;
El ve ayaklarda yanma, karıncalanma, uyuşma
Tansiyon yüksekliği
Asabiyet
Yemeklerden sonra uyku hali
Baş, boyun ve ensede terlemeler
Çabuk yorulma gibi belirtiler gizli şekeri işaret edebilmektedir
Kilolu kişilerle birlikte, yüksek tansiyon hastaları ve ailesinde diyabet olanlar riskli grupta bulunmaktadır
Gizli şekeriniz varsa diyabet adayısınız
Gizli şekeri olan bir kişi gerekli önlemleri almazsa diyabet hastası olabilmektedir Bu dönemde belirli önlemler alarak gizli şekeri durdurmak hatta tamamen tedavi etmek mümkündür Kilo verilmesi, sağlıklı beslenme düzenine geçilmesi, egzersiz ve endokrin doktorunun tavsiye edeceği ilaçlarla diyabet gelişme ihtimalinin önüne geçilebilmektedir
Hemen fark edilmemesi etkilerini artırabiliyor
Toplumda diyabetin yaklaşık 23 katı kadar gizli şekeri hastası bulunmaktadır Gizli şeker vücutta yarattığı yıkıcı etkiler bakımından diyabet kadar tehlikeli bir hastalık değildir Ancak gizli şekerin bilinmemesi ve hastalıkla ilgili herhangi bir önlem alınmayıp, tedavinin uygulanmaması yarattığı olumsuz etkileri artırabiliyor Bu bakımdan gizli şeker için risk grubunda bulunanların belli aralıkla kontrollerini yaptırması önem taşımaktadır
Bunlara dikkat edin
Gizli şeker tanısı alan kişilerin ilk yapmaları gereken kilolarından kurtulmaktır Bunun için beslenme tarzının düzenlenmesi, tedavi bakımından önem taşımaktadır
Karbonhidratlı besinler ölçülü şekilde alınmalıdır
Sebze ve meyvelerin kabuklarıyla beraber tüketilmesine özen gösterilmelidir
Ana öğünler ara öğünlerle desteklenmelidir
Günde 225 litre su tüketilmelidir
Toz, kesme şeker, tatlı ve meyve suyu gibi basit şekerli besinlerden uzak durulmalıdır
Düzenli olarak egzersiz yapılmalı ve vücudun kilo dengesi sağlanmalıdır
Eğer bir kişinin kan şekeri düzeyi normalden yüksek olmasına karşın diyabet tanısı koymaya yeterli yükseklikte değilse bu durumda kişi prediabetik (gizli şeker hastası) olarak tanımlanır
Diyabet Önleme Programına katılan prediyabetiklerin %11’inde diyabet gelişmiştir Bazı çalışmalar prediyabetik çoğu kişide 10 yıl içinde Tip 2 diyabet geliştiğini saptamıştır Yani Prediyabet Tip 2 diyabete adaylık durumudur
Prediyabetli bireylerde kardiyovasküler hastalık riski kan şekeri normal olan bireylere kıyasla 15 kat daha fazladır Diyabetli bireylerde ise 24 kat fazladır Prediyabetli bireyler yaşam tarzı değişiklikleri sayesinde prediyabetli olmayı önleyebilir ve geçiktirebilir
Prediyabet, Bozulmuş Glikoz Toleransı veya Bozulmuş Açlık Glikozu Aynı Anlamda mıdır?
Evet Doktorlar bazen yükselmiş kan şekeri düzeylerini ifade eden bu durumları kullanılan teste bağlı olarak bozulmuş glikoz toleransı veya bozulmuş açlık glikozu olarak tanımlarlar
Prediyabetli Olup Olmadığım Hangi Testler ile Belirlenir?
Doktorlar prediyabeti belirlemek için açlık kan şekeri veya oral glikoz tolerans testi (OGTT) kullanabilirler Her iki test içinde bir gece boyu süren açlık gereklidir Açlık kan şekeri için kahvaltı yapmadan önce kan şekeri ölçülür OGTT’de ise açlık ve glikozdan zengin içeçek içildikten sonra 2 saatte tekrar şeker ölçümü yapılır
Açlık Kan Şekeri Testi, Diyabet veya Prediyabeti Nasıl Belirler?
Normalde açlık kan şekeri 100 mgdl’nin altındadır Eğer kişide prediyabet varsa açlık kan şekeri 100125 mgdl arasındadır Eğer kan şekeri 126 mgdl veya daha yüksekse birey diyabetlidir
OGTT ile diyabet veya Prediyabet Nasıl Saptanır?
OGTT’de, bireyin kan şekeri açlıktan sonra ve glikozdan zengin içecek içildikten 2 saat sonra ölçülür Normal kan şekeri 2 saatte 140 mgdl’nin altındadır 2saat kan şekeri 140199 mgdl arasında ise prediyabet, 2 saat kan şekeri 200 mgdl’nin üstünde ise diyabet tanısı konulur
Açlık Kan Şekeri Testi veya OGTT, Hangi Test Prediyabetin saptanması için Daha Uygundur?
Her iki test de prediyabetin saptanması için uygun testlerdir
Prediabetim Varsa Bunu Mutlaka Bilmem Gerekir mi?
Eğer prediyabetiniz olduğunu bilirseniz Tip 2 diyabetli olmanızı önleyecek önlemleri zamanında alma şansınız olur Çalışmalar ağırlık kaybını sağlayan ve fiziksel aktiviteyi artıran diğer bir ifade ile gerekli yaşam tarzı değişikliklerini yapan prediyabetli bireylerin, %58 oranında Tip 2 diyabetli olmayı önleyebildiğini veya geciktirebildiğini göstermiştir
Prediyabet Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bireysel bir beslenme tedavisi ve haftanın 5 günü günde 30 dakika düzenli yürüyüş şeklinde yapılan egzersiz programı sonucunda, vücut ağırlığının ılımlı olarak azalması (% 510) ile prediabetten diyabete geçiş önlenebilmekte veya geçiktirilebilmektedir
Eğer prediabetiniz var ise prediyabeti olmayanlara kıyasla kalp hastalığı veya inme riskiniz %50 artmıştır Bu nedenle kardiyovasküler hastalıklarla ilişkili risk faktörlerini (sigara içmek, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol gibi) bilmeniz gerekmektedir Eğer risk faktörlerinden birine veya birkaçına sahipseniz bu faktörlerin tedavi edilmesi de son derece önemlidir
Kimlerin Prediabet Tanısı için Test Yaptırması Gereklidir?
Şişman ve 45 yaşın üstünde iseniz prediabetli olup olmadığınızı öğrenmek için test yaptırmanız gereklidir Eğer vücut ağırlığınız normal ise ve 45 yaş civarında iseniz testi yaptırmanın sizin için uygunluğunu doktorunuza danışınız 45 yaşından genç erişkinlerdeve şişman bireylerde diyabet ve prediyabet yönünden risk faktörlerinin varlığı araştırılır Bu risk faktörleri: yüksek tansiyon, düşük HDLkolesterol düzeyi, yüksek trigliserid düzeyi, ailede diyabet varlığı, gestasyonel diyabet, 4,5 kg üzerinde bebek doğumu öyküsü olmasıdır
Ne Sıklıkla Testi Yaptırmam Gerekir?
Prediyabet saptanmamış olmasına karşın risk faktörlerine sahipseniz her 3 yılda bir test yaptırmalısınız Eğer prediyabet varsa Tip 2 diyabetin tespiti için her 12 yılda bir test yaptırmanız gerekir
“Diyet yapıyorum ama kilo veremiyorum, “Yemeklerden sonra üzerime bir ağırlık çöküyor, “Gereksiz yere çabuk sinirleniyorum tarzı şikayetler gizli şekerin belirtisi olabiliyor Diyabet için yapılan tahlillerde ortaya çıkmayan gizli şekerin belirlenebilmesi için özel yöntemler kullanılıyor Memorial Hizmet Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü’nden Uz Dr A Ender Yılmaz, gizli şekere karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi
Kilo veremiyorsanız gizli şekerinizi ölçtürün
Tıbbi olarak prediyabet denilen “gizli şeker, diyabet öncesi anlamına gelmektedir Diyabet tanısı koymak için yapılan tahlillerde gözükmeyen gizli şeker ancak şeker yüklemesinin ardından belirlenebilmektedir Genellikle insülin direnci de bulunan gizli şeker hastaları diyet yapmalarına rağmen kilo verememektedir Ayrıca;
El ve ayaklarda yanma, karıncalanma, uyuşma
Tansiyon yüksekliği
Asabiyet
Yemeklerden sonra uyku hali
Baş, boyun ve ensede terlemeler
Çabuk yorulma gibi belirtiler gizli şekeri işaret edebilmektedir
Kilolu kişilerle birlikte, yüksek tansiyon hastaları ve ailesinde diyabet olanlar riskli grupta bulunmaktadır
Gizli şekeriniz varsa diyabet adayısınız
Gizli şekeri olan bir kişi gerekli önlemleri almazsa diyabet hastası olabilmektedir Bu dönemde belirli önlemler alarak gizli şekeri durdurmak hatta tamamen tedavi etmek mümkündür Kilo verilmesi, sağlıklı beslenme düzenine geçilmesi, egzersiz ve endokrin doktorunun tavsiye edeceği ilaçlarla diyabet gelişme ihtimalinin önüne geçilebilmektedir
Hemen fark edilmemesi etkilerini artırabiliyor
Toplumda diyabetin yaklaşık 23 katı kadar gizli şekeri hastası bulunmaktadır Gizli şeker vücutta yarattığı yıkıcı etkiler bakımından diyabet kadar tehlikeli bir hastalık değildir Ancak gizli şekerin bilinmemesi ve hastalıkla ilgili herhangi bir önlem alınmayıp, tedavinin uygulanmaması yarattığı olumsuz etkileri artırabiliyor Bu bakımdan gizli şeker için risk grubunda bulunanların belli aralıkla kontrollerini yaptırması önem taşımaktadır
Bunlara dikkat edin
Gizli şeker tanısı alan kişilerin ilk yapmaları gereken kilolarından kurtulmaktır Bunun için beslenme tarzının düzenlenmesi, tedavi bakımından önem taşımaktadır
Karbonhidratlı besinler ölçülü şekilde alınmalıdır
Sebze ve meyvelerin kabuklarıyla beraber tüketilmesine özen gösterilmelidir
Ana öğünler ara öğünlerle desteklenmelidir
Günde 225 litre su tüketilmelidir
Toz, kesme şeker, tatlı ve meyve suyu gibi basit şekerli besinlerden uzak durulmalıdır
Düzenli olarak egzersiz yapılmalı ve vücudun kilo dengesi sağlanmalıdır
