Gizli ŞEKER kişinin kan şekerinin normalin üstünde bulunması lakin hale diyabet teşhisi koyacak kadar yüksek olmaması durumuna verilen addır. Yani kişinin kan şekeri normalin üzerindedir. Yani yüksekti ,ama şekerli diyabet teşhisinin konulması için kullandığımız sınırın altındadır. Gizli ŞEKERE prediyabet de deniliyor. Yani Gizli diyabet Şeker hastalığına keçmek için bir ön aşama – tramplindir.
Gizli şeker 3şekilde seyredebiliyor.
Açlık kan şekeri yüksek , yemekten 2 saat sonraki kan şekeri normaldır. Bona İZOLE BOZULMUŞ AÇLIK GLUKOZ deyiliyor. 2) açlık kan şekeri normal , yemekten 2 saat sonraki kan şekeri yükselir. Buna BOZULMUŞ TOKLUK GLUKOZ ve ye BOZULMUŞ GLUKOZ TOLERANS deyiliyor. Ve 3) bu iki durumun aynı zamanda görülmesi , yeni hem açlık ve ham de yemekten 2 saat sonraki kan şekerlerinin yüksek olması . Buna KOMBİNE GLUKOZ İNTOLERANS da deyiliyor. Her 3 durum Şekerli Diyabet ve Kalp Damar Hastalıkları için önemli risk faktörüdür. Lakin üçüncü kobine durumda bu risk daha yüksektir.
Gizli şeker sağlık açısından oldukça önemli bir konudur. Yukarıda dediyimiz kimi Gizli Diyabet şekerli diyabet ve kan damar hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Kişi sonuna kadar gizli diyabet durumunda kalmıyor . Eyer gerekli önlemler almıyorsa yani , alışkanlıklarından vazgeçemiyor aynı şekilde sağlıksız beslenmesine devam ediyor, aktivitesinin düşük tutuyorsa gizli şeker belli bir süre sonra aşikar diyabete dönüşüyor ve kişi diyabetli hastaların sırasına giriyor. Diyabetin ise sağlık açısından çok önemli bir konu olduğunu biliyoruz .
Adından da anlaşıldığı gibi Gizli Şeker genellikle herhangi bİr belİrtİ göstermeden gizli şekilde ilerliyor. Amma bezen şekerli diyabete has simptomlar meselen ağız kuruluğu, susuzluk, İdrara çıkışlarında artma,ayaklarda yanma kibi simptomlar görüle biliyor. Yüksek şekerle birlikte insülin direnci de olan kişilerde aşırı yorgunluk , yemeklerden sonra uyku hali, tatlı krizleri , vücudun farklı bölgelerinde cildin koyulaşması,boyun arkasında deri benleri oluyor.
Genellikle ileri yaş , erkek cins,gebelik diyabeti hekayesi olan kadınlar, yakın akrabalarında ( anne , baba, kardeşler) diyabet olan, yüksek tansiyonu olan ve VKİ 30 dan çok olan ( yeni aşırı kilosu ve obezitesi olan) kişilerde Gizli Şeker olma ihtimali yüksektir.
Gizli şeker teşhisi açlık ve yemekten 2 saat sonra bakılan kan şekerinin sonucuna göre koyulur.
Önce kişide açlık kan şekerine bakılır sonra yemek yenilir. Ve yemekten 2 saat sonra yeniden kan alınır. Eyer açlık kan şekeri 100-125 mg/dl arasında ise ve yemekten 2 saat sonraki kan şekeri 140 mg/dl altında ise İZOLE BOZULMUŞ AÇLIK GLUKOZ teşhisi koyuluyor . Açlık şekeri 100 mg/dl altında yemekten 2 saat sonraki kan şekeri 140- 199 mg/dl arasında ise BOZULMUŞ GLUKOZ TOLERANSI teşhisi koyuluyor.
Eyer Açlık şekeri 100- 125 mg/dl arasında yemekten 2 saat sonraki kan şekeri 140 -199 mg/dl arasında ise ise, yeni her iki sonuc yüksekse bu kişide KOMBİNE GLUKOZ İNTOLERANS olduğunu gösteriyor.
Son zamanlar Gizli Şeker teşhisi için diğer bir şeker metabolizma göstericisi olan 3 aylık dediğimiz HbA1c de kullanılır . Hba1c uzun dönem şeker metabolizmasının durumunu yansıtır. Yeni son 3 ayda kan şekerlerimizin ortalama yüksekliği bilgi verir. Hba1c – nin normal değerleri farklı laboratuvarlarda az bir fark göstermekle genelde 4.8 - 5.7% kabul olunur . Sonuc 6.4% üzerinde oldukda Şekerli diyabet teşhisi konulur. . Yapılan çok sayılı çalışmalarda Hba1C değerlerinin 5.7—6.4% arasında bulunan kişilerin de diyabet için risk grubunda olduğu bildirilmiştir.
Gizli Şeker tedavisinin zamanında başlaması oldukça önemli . Eyer kişide yukarıda söylediğim sonuçlardan herhangi biri (Açlık Kan Şekeri ; Yemekten 2 saat sonraki Kan Şekeri ve ya Hba1c ) yüksek çıkmışsa mutlaka bir endokrin ve ya dahiliye doktoruna gözükmesi gerekiyor. Doktor yapılmış sonuclar, hastanın aile öyküsü ve fizik muayene verileri esasında gerekli görürse bezi yeni tahliller isteyebilir veya kişinin kardiyoloji uzmanı veya nöroloji uzmanını yollayabilir. Ve tahlil sonuçları esasında Gizli Şeker bulunmuş kişiye gerekli olan beslenme tarzını ve fiziki aktivite programını verir. Kilo fazlalığı varsa ondan kurtulmanın yollarını anlatılır. Gizli şekerden kurtulmak için Herkesin ilaç kullanması şart değil .Ama tabii ki doktor gerekli görüyorsa bütün bunlara ilaç tedavisi ekleyebiliyor. .
Dedigimiz kimi Gizli Şeker aşamasında kişi uzun süre kalmıyor. Eyer gerekli önlemler alınmazsa kişide bir süre sonra aşikar diyabet yaranıyor. Bu süre farklı bireylerde farklılık gösteriyor.
Gizli şekerden korunmak için sağlıklı beslenmeli ve aktivitemizi yüksek tutmalı, sigara , alkol gibi zararlı alışkanlıklardan vazgeçmeli ve eğer yukarıda sadalanan risk faktörlerimiz varsa zaman kaybetmeden doktora başvurup gerekli tetkikleri yaptırmalıyız.
Son olarak bir kere daha Gizli diyabetin önemli sağlık konusu olduğunu vurgulamak istiyorum . Gizli şekerden 2 zıt istikametde geden yol var . Birinci yol -Kişi sağlıklı yaşam tarzını seçiyor.Bu yolu sürdürürken kan şekerleri tedricen normal düzeylere kadar emiyor , kilo normal oluyor ve hasta tam sağlığına kavuşuyor. İkinci yol - hasta alışkanlıklarından vazgeçemiyor. Sağlıksız beslenmesine devam ediyor. Aktivitesini düşük tutuyor. Böyle olursa kan şekerleri zamanla daha da yükseliyor ve kişi Diyabetik hastaların sırasına giriyor.
Gizli şeker 3şekilde seyredebiliyor.
Açlık kan şekeri yüksek , yemekten 2 saat sonraki kan şekeri normaldır. Bona İZOLE BOZULMUŞ AÇLIK GLUKOZ deyiliyor. 2) açlık kan şekeri normal , yemekten 2 saat sonraki kan şekeri yükselir. Buna BOZULMUŞ TOKLUK GLUKOZ ve ye BOZULMUŞ GLUKOZ TOLERANS deyiliyor. Ve 3) bu iki durumun aynı zamanda görülmesi , yeni hem açlık ve ham de yemekten 2 saat sonraki kan şekerlerinin yüksek olması . Buna KOMBİNE GLUKOZ İNTOLERANS da deyiliyor. Her 3 durum Şekerli Diyabet ve Kalp Damar Hastalıkları için önemli risk faktörüdür. Lakin üçüncü kobine durumda bu risk daha yüksektir.
Gizli şeker sağlık açısından oldukça önemli bir konudur. Yukarıda dediyimiz kimi Gizli Diyabet şekerli diyabet ve kan damar hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Kişi sonuna kadar gizli diyabet durumunda kalmıyor . Eyer gerekli önlemler almıyorsa yani , alışkanlıklarından vazgeçemiyor aynı şekilde sağlıksız beslenmesine devam ediyor, aktivitesinin düşük tutuyorsa gizli şeker belli bir süre sonra aşikar diyabete dönüşüyor ve kişi diyabetli hastaların sırasına giriyor. Diyabetin ise sağlık açısından çok önemli bir konu olduğunu biliyoruz .
Adından da anlaşıldığı gibi Gizli Şeker genellikle herhangi bİr belİrtİ göstermeden gizli şekilde ilerliyor. Amma bezen şekerli diyabete has simptomlar meselen ağız kuruluğu, susuzluk, İdrara çıkışlarında artma,ayaklarda yanma kibi simptomlar görüle biliyor. Yüksek şekerle birlikte insülin direnci de olan kişilerde aşırı yorgunluk , yemeklerden sonra uyku hali, tatlı krizleri , vücudun farklı bölgelerinde cildin koyulaşması,boyun arkasında deri benleri oluyor.
Genellikle ileri yaş , erkek cins,gebelik diyabeti hekayesi olan kadınlar, yakın akrabalarında ( anne , baba, kardeşler) diyabet olan, yüksek tansiyonu olan ve VKİ 30 dan çok olan ( yeni aşırı kilosu ve obezitesi olan) kişilerde Gizli Şeker olma ihtimali yüksektir.
Gizli şeker teşhisi açlık ve yemekten 2 saat sonra bakılan kan şekerinin sonucuna göre koyulur.
Önce kişide açlık kan şekerine bakılır sonra yemek yenilir. Ve yemekten 2 saat sonra yeniden kan alınır. Eyer açlık kan şekeri 100-125 mg/dl arasında ise ve yemekten 2 saat sonraki kan şekeri 140 mg/dl altında ise İZOLE BOZULMUŞ AÇLIK GLUKOZ teşhisi koyuluyor . Açlık şekeri 100 mg/dl altında yemekten 2 saat sonraki kan şekeri 140- 199 mg/dl arasında ise BOZULMUŞ GLUKOZ TOLERANSI teşhisi koyuluyor.
Eyer Açlık şekeri 100- 125 mg/dl arasında yemekten 2 saat sonraki kan şekeri 140 -199 mg/dl arasında ise ise, yeni her iki sonuc yüksekse bu kişide KOMBİNE GLUKOZ İNTOLERANS olduğunu gösteriyor.
Son zamanlar Gizli Şeker teşhisi için diğer bir şeker metabolizma göstericisi olan 3 aylık dediğimiz HbA1c de kullanılır . Hba1c uzun dönem şeker metabolizmasının durumunu yansıtır. Yeni son 3 ayda kan şekerlerimizin ortalama yüksekliği bilgi verir. Hba1c – nin normal değerleri farklı laboratuvarlarda az bir fark göstermekle genelde 4.8 - 5.7% kabul olunur . Sonuc 6.4% üzerinde oldukda Şekerli diyabet teşhisi konulur. . Yapılan çok sayılı çalışmalarda Hba1C değerlerinin 5.7—6.4% arasında bulunan kişilerin de diyabet için risk grubunda olduğu bildirilmiştir.
Gizli Şeker tedavisinin zamanında başlaması oldukça önemli . Eyer kişide yukarıda söylediğim sonuçlardan herhangi biri (Açlık Kan Şekeri ; Yemekten 2 saat sonraki Kan Şekeri ve ya Hba1c ) yüksek çıkmışsa mutlaka bir endokrin ve ya dahiliye doktoruna gözükmesi gerekiyor. Doktor yapılmış sonuclar, hastanın aile öyküsü ve fizik muayene verileri esasında gerekli görürse bezi yeni tahliller isteyebilir veya kişinin kardiyoloji uzmanı veya nöroloji uzmanını yollayabilir. Ve tahlil sonuçları esasında Gizli Şeker bulunmuş kişiye gerekli olan beslenme tarzını ve fiziki aktivite programını verir. Kilo fazlalığı varsa ondan kurtulmanın yollarını anlatılır. Gizli şekerden kurtulmak için Herkesin ilaç kullanması şart değil .Ama tabii ki doktor gerekli görüyorsa bütün bunlara ilaç tedavisi ekleyebiliyor. .
Dedigimiz kimi Gizli Şeker aşamasında kişi uzun süre kalmıyor. Eyer gerekli önlemler alınmazsa kişide bir süre sonra aşikar diyabet yaranıyor. Bu süre farklı bireylerde farklılık gösteriyor.
Gizli şekerden korunmak için sağlıklı beslenmeli ve aktivitemizi yüksek tutmalı, sigara , alkol gibi zararlı alışkanlıklardan vazgeçmeli ve eğer yukarıda sadalanan risk faktörlerimiz varsa zaman kaybetmeden doktora başvurup gerekli tetkikleri yaptırmalıyız.
Son olarak bir kere daha Gizli diyabetin önemli sağlık konusu olduğunu vurgulamak istiyorum . Gizli şekerden 2 zıt istikametde geden yol var . Birinci yol -Kişi sağlıklı yaşam tarzını seçiyor.Bu yolu sürdürürken kan şekerleri tedricen normal düzeylere kadar emiyor , kilo normal oluyor ve hasta tam sağlığına kavuşuyor. İkinci yol - hasta alışkanlıklarından vazgeçemiyor. Sağlıksız beslenmesine devam ediyor. Aktivitesini düşük tutuyor. Böyle olursa kan şekerleri zamanla daha da yükseliyor ve kişi Diyabetik hastaların sırasına giriyor.