Gluten; tahıllarda bulunan proteinlere verilen isimdir. Tahıl grubundan olan buğdayın toplam proteinlerinin %85’ini gluten proteinleri meydana getirmektedir.
Gluten bazı kişilerin bağırsak sisteminde sindirilemeyebilir. Baş ağrısı, şişkinlik ve gaz şikayeti gibi sağlık sorunları yaşanabilir.
Glutenin sindirilememesi durumu Çölyak hastalığı olarak tanımlanır. Çölyak hastalığında glutenin ince bağırsağın zarlarına olumsuz etkisi olmaktadır. Meydana gelen bu zarar besinlerin emilimini de olumsuz etkilemektedir.
Sağlık problemlerinin meydana gelmemesi için bağırsak hassasiyeti bulunan kişilerin beslenmesinden gluten içeren besinler elimine edilmelidir. Şikayetler ortadan kalkana kadar glutensiz beslenme programı uygulanmalıdır.
Glutensiz beslenme programında tüketilmemesi gerekenler gıdalar:
Buğday, arpa, çavdar veya yulaf unlarından hazırlanan ekmek, bisküvi, kek ve pasta gibi besinler
Buğday nişastası ve gluten bazı ilaçlar
Salam, sosis, hazır çorbalar ve hazır bulyonlar gibi gıdalar
Tam buğday unu, kepekli un ve galeta unu
Pastanelerde satılan börek, kek, poğaça gibi hamur işleri
Malt, malt aroması içeren bira, votka gibi içecekler
Kahvaltılık gevrekler, müsli baharatlı pirinç karışımları ve krakerler
Bulgur, irmik, makarna, noodle, şehriye ve kuskus
Glutensiz beslenme programında tüketilebilecek gıdalar:
Mısır unu, pirinç unu, patates unu ve kestane unu
Pirinç, kinoa, karabuğday ve maş fasulyesi
Amarant, ararot, keten tohumu, soya ve tef
Fasulye, soya fasulyesi, bezelye, barbunya, nohut ve mercimek
Meyve ve sebze çeşitleri
Dondurma
Süt, peynir, yumurta, yoğurt, tereyağı ve bal
Et, tavuk ve balık (Una bulanmamış, panelenmemiş ve marine edilmemiş olmalıdır.)
Zeytin, zeytinyağı, ay çiçek, fındık mısır ve kanola yağları
Fındık, leblebi, fıstık, badem ve ceviz
NOT: Ürünlerin içerikleri okunmalıdır.
Glutensiz Beslenme ve Gluten Diyeti İçin Öğün Önerileri
Kahvaltı öğünü için;
• 2 dilim glutensiz ekmeğe yapılmış kaşar peynirli yağsız tost
• Dereotlu ve peynirli omlet + 1 dilim glutensiz ekmek
• 1 adet haşlama yumurta + 2 adet burgu peynir + 5 adet zeytin + 1 dilim glutensiz ekmek
• 1 bardak yarım yağlı süt + 1 yemek kaşığı chia tohumu + 6-8 adet çilek veya 2 dilim ananas
• 2 dilim beyaz peynir + 1 dilim hindi füme ve mevsim yeşillikleri ile yapılmış glutensiz ekmekten sandviç
• 1 bardak süt + 1 adet muz + 6-8 adet çiğ badem veya fındık
Ara öğünler için;
• 1 bardak süt + 1 adet kuru incir veya 2 adet kuru kurma
• 1 porsiyon meyve + 2 adet ceviz içi ile Yeşil çay
• 1 küçük çay bardağı tuzsuz leblebi + 1 yemek kaşığı kuru üzüm ile Beyaz çay
• 1 kase yoğurt + 1 porsiyon meyve + toz tarçın eklenebilir
Öğlen veya akşam öğünleri için;
• 1 kase unsuz yapılmış sebze çorba + 100 gr ızgara köfte + Salata ve Ayran
• 1 porsiyon kıymalı sebze yemeği + Bol yeşillikli salata + 3 kaşık pirinç pilavı
• 1 porsiyon bakliyat yemeği + 2 kaşık pirinç pilavı + 1 kase cacık
• Haşlanmış nohut veya mercimek ile yapılmış zeytinyağlı salata + Ayran
• 1 kepçe unsuz sebze çorba + Izgara balık + Mevsim salata
• Zeytinyağlı sebze yemeği + 1 kase yoğurt + 1 dilim glutensiz ekmek
• 100-120 gr ızgara kırmızı et veya tavuk + 1 dilim glutensiz ekmek + 1 kase yoğurt
• 3 kaşık haşlama kinoa/karabuğday + 2 kaşık nar eklenmiş mevsim salata + Ayran
Gluten bazı kişilerin bağırsak sisteminde sindirilemeyebilir. Baş ağrısı, şişkinlik ve gaz şikayeti gibi sağlık sorunları yaşanabilir.
Glutenin sindirilememesi durumu Çölyak hastalığı olarak tanımlanır. Çölyak hastalığında glutenin ince bağırsağın zarlarına olumsuz etkisi olmaktadır. Meydana gelen bu zarar besinlerin emilimini de olumsuz etkilemektedir.
Sağlık problemlerinin meydana gelmemesi için bağırsak hassasiyeti bulunan kişilerin beslenmesinden gluten içeren besinler elimine edilmelidir. Şikayetler ortadan kalkana kadar glutensiz beslenme programı uygulanmalıdır.
Glutensiz beslenme programında tüketilmemesi gerekenler gıdalar:
Buğday, arpa, çavdar veya yulaf unlarından hazırlanan ekmek, bisküvi, kek ve pasta gibi besinler
Buğday nişastası ve gluten bazı ilaçlar
Salam, sosis, hazır çorbalar ve hazır bulyonlar gibi gıdalar
Tam buğday unu, kepekli un ve galeta unu
Pastanelerde satılan börek, kek, poğaça gibi hamur işleri
Malt, malt aroması içeren bira, votka gibi içecekler
Kahvaltılık gevrekler, müsli baharatlı pirinç karışımları ve krakerler
Bulgur, irmik, makarna, noodle, şehriye ve kuskus
Glutensiz beslenme programında tüketilebilecek gıdalar:
Mısır unu, pirinç unu, patates unu ve kestane unu
Pirinç, kinoa, karabuğday ve maş fasulyesi
Amarant, ararot, keten tohumu, soya ve tef
Fasulye, soya fasulyesi, bezelye, barbunya, nohut ve mercimek
Meyve ve sebze çeşitleri
Dondurma
Süt, peynir, yumurta, yoğurt, tereyağı ve bal
Et, tavuk ve balık (Una bulanmamış, panelenmemiş ve marine edilmemiş olmalıdır.)
Zeytin, zeytinyağı, ay çiçek, fındık mısır ve kanola yağları
Fındık, leblebi, fıstık, badem ve ceviz
NOT: Ürünlerin içerikleri okunmalıdır.
Glutensiz Beslenme ve Gluten Diyeti İçin Öğün Önerileri
Kahvaltı öğünü için;
• 2 dilim glutensiz ekmeğe yapılmış kaşar peynirli yağsız tost
• Dereotlu ve peynirli omlet + 1 dilim glutensiz ekmek
• 1 adet haşlama yumurta + 2 adet burgu peynir + 5 adet zeytin + 1 dilim glutensiz ekmek
• 1 bardak yarım yağlı süt + 1 yemek kaşığı chia tohumu + 6-8 adet çilek veya 2 dilim ananas
• 2 dilim beyaz peynir + 1 dilim hindi füme ve mevsim yeşillikleri ile yapılmış glutensiz ekmekten sandviç
• 1 bardak süt + 1 adet muz + 6-8 adet çiğ badem veya fındık
Ara öğünler için;
• 1 bardak süt + 1 adet kuru incir veya 2 adet kuru kurma
• 1 porsiyon meyve + 2 adet ceviz içi ile Yeşil çay
• 1 küçük çay bardağı tuzsuz leblebi + 1 yemek kaşığı kuru üzüm ile Beyaz çay
• 1 kase yoğurt + 1 porsiyon meyve + toz tarçın eklenebilir
Öğlen veya akşam öğünleri için;
• 1 kase unsuz yapılmış sebze çorba + 100 gr ızgara köfte + Salata ve Ayran
• 1 porsiyon kıymalı sebze yemeği + Bol yeşillikli salata + 3 kaşık pirinç pilavı
• 1 porsiyon bakliyat yemeği + 2 kaşık pirinç pilavı + 1 kase cacık
• Haşlanmış nohut veya mercimek ile yapılmış zeytinyağlı salata + Ayran
• 1 kepçe unsuz sebze çorba + Izgara balık + Mevsim salata
• Zeytinyağlı sebze yemeği + 1 kase yoğurt + 1 dilim glutensiz ekmek
• 100-120 gr ızgara kırmızı et veya tavuk + 1 dilim glutensiz ekmek + 1 kase yoğurt
• 3 kaşık haşlama kinoa/karabuğday + 2 kaşık nar eklenmiş mevsim salata + Ayran