Göktaşı Nedir - Göktaşı Dünyaya Nasıl Düşer

Tepkime
10
Yaş
36
Coin
2
Göktaşı nedir bilgi - Göktaşı genel bilgi - Göktaşı Dünyaya Nasıl Düşer bilgi



Göktaşı (veya Meteor), uzaydan dünya yüzeyine düşen maddelerin genel adıdır. Dünya atmosferine ortalama olarak senede birkaç bin göktaşı girer. Ancak bunların, beş yüz kadarı buharlaşmadan yere göktaşı olarak düşer. Göktaşları, Dünya atmosferine saniyede 11-72 km arasında değişen bir hızla girerler. Sürtünmeden meydana gelen ısıdan dolayı büyük bir kısmı eriyerek toz parçacıkları halinde yeryüzüne inebilir.

Göktaşları, kimyasal ve petrografik özelliklerine göre sınıflandırılırlar, kimyasal bileşimlerine göre taşsı(taşıl) (Aerolit), demirli (Siderit) ve taşsı demirli (taşıl-Demir)(Siderolit) olmak üzere üç gruba ayrılırlar. Taşsı göktaşları demir, silisyum, karbon, magnezyum, alüminyum ve oksijenden meydana gelir. Demirli göktaşlarının içinde nikel, galyum, germanyum ve iridyum bulunur. Taşsı demirli, göktaşları ise olivin ile çeşitli metaller içerir.

Büyük göktaşları yeryüzüne düştüğü zaman, krater meydana getirebilir. Ancak krater oluşumu göktaşının yoğunluğuna, hızına ve çarptığı malzemenin özelliklerine bağlı olduğundan her zaman bir krater yapısı oluşmaz.


Meteoritler



Mta müzesinin giriş katında yer alan Meteoritler Vitrini'nde Dünya'nın çeşitli yerlerinden derlenmiş olan 9 adet meteorit ile 2 adet tektit yer almaktadır. Meteoritlerin en büyüğü futbol topu büyüklüğünde olup 1989 yılında Sivas-Yıldızeli-Şeyh Halil Köyü'ne düşmüştür.

Meteoritlerin çoğu Dünya'ya Mars ve Jüpiter arasında bulunan Asteroidler Kuşağı'ndan gelir. Göktaşı ile Dünya'nın yörüngesi kesiştiğinde Göktaşı Dünya'nın yer çekimine girer ve Dünya'ya düşer. 3 çeşit meteorit vardır:

1- Taş Meteoritler: % 93'ünü oluştururlar. Yapı ve mineralojik olarak 2 türe ayrılırlar;
- Kondritler: Kondrül denilen küçük kürecikler (0,1mm-10mm) içerirler ve bunlar bir çimento maddesinin içinde bulunurlar. Bu tipin içinde bulunan mineraller, demir silikat, magnezyum silikat (olivin, piroksen), kalsiyum ve sodyum silikat (feldspat) ile metalik minerallerdir. Karbonlu kondritler bir miktar karbon içerirler.

- Akondritler: Kondrülü olmayan taş meteoritlerdir. Mineralojik ve kimyasal bileşimi Dünya bazaltlarıyla benzerlik gösterir.

2- Metal Meteoritler: %5'ini oluştururlar. Demir, nikel, fosfor ve kükürt içeren metalik minerallerden oluşurlar.

3- Karışık Meteoritler: %2'sini oluştururlar. Bunlar metalik meteoritler olup, olivin ve piroksen nodülleri, mineralleri içerirler.
Tektitler

Büyük bir meteoritin Dünya'ya çarpması sonucu Dünya üzerindeki (çarpma yerindeki) kayaçlar erir ve erimiş cam haline gelir. Bu erimiş cam parçaları yüzlerce km uzağa sıçrayabilirler. Bu parçacıklara tektit denir, atmosferdeki yüksek hızlı hareketleri sonucunda çukurcuklar içeren özel şekilleri oluşur.
Meteoritleri Nasıl Tanıyabiliriz?

Taş meteoritler Dünya'daki bazı kayaçlara çok benzer. Bunları tanımlamak için ince kesit yapıp polarizan mikroskopta incelemek gerekir. Metalik meteoritlerin yoğunluğu çok fazladır. Ayrıca mineralojik bileşimleri ve kristalleşme şekilleri Dünya'da bulunan materyallerden çok farklıdır. Metalik meteoritler kesilip parlatıldıktan sonra nitrik asit ile pamukla silindiğinde çok özel "widmanstatten" denilen kristalleşme şekilleri ortaya çıkar.
Meteoritlerin Yaşı

Bütün meteoritler çok yaşlıdır. 4,5 milyar yıl önce oluşmuşlardır. Meteoritlerin incelenmesi bize gezegenlerin içindeki materyaller hakkında bilgi verir ve Güneş Sistemi'nin nasıl meydana geldiğini anlamamıza yardımcı olur.




Müzenin giriş katında yer alan Meteoritler Vitrini'nde Dünya'nın çeşitli yerlerinden derlenmiş olan 9 adet meteorit ile 2 adet tektit yer almaktadır. Meteoritlerin en büyüğü futbol topu büyüklüğünde olup 1989 yılında Sivas-Yıldızeli-Şeyh Halil Köyü'ne düşmüştür.

Meteoritlerin çoğu Dünya'ya Mars ve Jüpiter arasında bulunan Asteroidler Kuşağı'ndan gelir. Göktaşı ile Dünya'nın yörüngesi kesiştiğinde Göktaşı Dünya'nın yer çekimine girer ve Dünya'ya düşer. 3 çeşit meteorit vardır:

1- Taş Meteoritler: % 93'ünü oluştururlar. Yapı ve mineralojik olarak 2 türe ayrılırlar;
- Kondritler: Kondrül denilen küçük kürecikler (0,1mm-10mm) içerirler ve bunlar bir çimento maddesinin içinde bulunurlar. Bu tipin içinde bulunan mineraller, demir silikat, magnezyum silikat (olivin, piroksen), kalsiyum ve sodyum silikat (feldspat) ile metalik minerallerdir. Karbonlu kondritler bir miktar karbon içerirler.

- Akondritler: Kondrülü olmayan taş meteoritlerdir. Mineralojik ve kimyasal bileşimi Dünya bazaltlarıyla benzerlik gösterir.

2- Metal Meteoritler: %5'ini oluştururlar. Demir, nikel, fosfor ve kükürt içeren metalik minerallerden oluşurlar.

3- Karışık Meteoritler: %2'sini oluştururlar. Bunlar metalik meteoritler olup, olivin ve piroksen nodülleri, mineralleri içerirler.
Tektitler

Büyük bir meteoritin Dünya'ya çarpması sonucu Dünya üzerindeki (çarpma yerindeki) kayaçlar erir ve erimiş cam haline gelir. Bu erimiş cam parçaları yüzlerce km uzağa sıçrayabilirler. Bu parçacıklara tektit denir, atmosferdeki yüksek hızlı hareketleri sonucunda çukurcuklar içeren özel şekilleri oluşur.
Meteoritleri Nasıl Tanıyabiliriz?

Taş meteoritler Dünya'daki bazı kayaçlara çok benzer. Bunları tanımlamak için ince kesit yapıp polarizan mikroskopta incelemek gerekir. Metalik meteoritlerin yoğunluğu çok fazladır. Ayrıca mineralojik bileşimleri ve kristalleşme şekilleri Dünya'da bulunan materyallerden çok farklıdır. Metalik meteoritler kesilip parlatıldıktan sonra nitrik asit ile pamukla silindiğinde çok özel "widmanstatten" denilen kristalleşme şekilleri ortaya çıkar.
Meteoritlerin Yaşı
Bütün meteoritler çok yaşlıdır. 4,5 milyar yıl önce oluşmuşlardır. Meteoritlerin incelenmesi bize gezegenlerin içindeki materyaller hakkında bilgi verir ve Güneş Sistemi'nin nasıl meydana geldiğini anlamamıza yardımcı olur.
Kaynak:MTA
 

Create an account or login to comment

You must be a member in order to leave a comment

Create account

Create an account on our community. It's easy!

Log in

Already have an account? Log in here.

Üst Alt