Goz Tembelliği
Ambliyopi Goz Tembelliği Nedir?
Cocukluk doneminde, kayma olmadan her iki gozden net goruntu algılandığında normal gorme gelişimi sağlanmış olur Kayma gibi gelişmenin olumsuz olarak etkilendiği koşullarda ise goz tembelliği veya gormede azalma gelişir Şaşılığı olan cocukların yarısında goz tembelliği gelişir Erken teşhis edildiğinde yani hayatın ilk 89 yıllık doneminde tedavisi mumkundur, iyi goren gozun kapatılması ile gorme seviyesi arttırılabilir Ancak gorme icin gelişme doneminin tamamlandığı 9 yaş sonrası tedavi başarısı oldukca duşuktur, yani ne kadar erken teşhis edilirse tedavi başarısı o denli yuksek olacaktır Goz tembelliği ilerleyici bir hastalık değildir, yani gorme tamamen kaybedilmez
Ambliyopide sıklıkla tek goz etkilenir, yaklaşık olarak her 100 kişiden 4'unde goz tembelliği vardır Goz tembelliğinin teşhisi ve erken tedavisi icin her cocuk 3 yaşına dek goz muayenesi olmalıdır Halk arasında yaygın olarak kabul edilen yenidoğan bebeğin goremediği yolundaki goruşun aksine yenidoğan doneminde bebekler gorebilir ancak erişkinlerin gorme seviyesinde değildir ve ancak 152 yaşında erişkin seviyesine ulaşır Gozlerin kullanılması ile gelişim sağlanır bu nedenle cocukluk doneminde gorme sistemi esnektir ve gozlerin kullanılmasına gore şekillenir Fakat şaşılık, iki gozde farklı derecelerde olan gozluk ihtiyacı yada bir gozdeki goruntunun oluşmasını engelleyen katarakt, goz kapağı duşukluğu gibi bir engel varlığında tembellik gelişir Yani gorme potansiyeli olmasına karşın gorme sistemi normal gelişimini sağlayamaz Ozellikle şaşılığın olmadığı ve coğunlukla farklı ve yuksek gozluk ihtiyacının olduğu olgularda ailenin farketmesi gecikebileceğinden ambliyopi tanısı gecikebilir Bebeklik doneminde yani cocuğun konuşamadığı donemde de gozluk ihtiyacı ve şaşılık tesbit edilebilir Ayrıca goz tembelliği dışında gorme azalmasına neden olabilecek katarakt, iltihaplanma, tumor veya diğer goz hastalıkları da saptanabilir
Goz tembelliğinin tedavisi icin eşlik eden şaşılık, gozluk ihtiyacı veya katarakt gibi hastalıklar tedavi edildikten sonra az goren gozun kullanılmasını zorlamak icin iyi goren goze kapama yapılır Eğer cocuk kapama yapmaya cok direnc gosteriyorsa goz damlaları veya ozel calışma sistemleri kullanılabilir,ancak en etkili tedavi yontemi kapamadır Goz tembelliği tedavi edilmediği takdirde ilerleme gostermez ancak gelişme donemi sonrası tedavisi mumkun değildir ve her iki gozun birarada kullanılması ve derinlik hissi algılamasında zorluğa neden olur, polislik, pilotluk gibi meslek seciminde engel teşkil eder
Her iki gozde eşit ve iyi gorme hayatın erken gelişme doneminde gozlerin normal kullanılabilmesi ile sağlanır Hayatın ilk 9 yılında bu normal gelişim sağlanamazsa tembellik gelişir
Goz tembelliği nadiren şikayete neden olur bu nedenle ilk 3 yılda yapılacak goz kontrolu teşhis ve tedavi icin buyuk onem taşımaktadır İlk muayene icin ideal zaman 1 yaş civaridir
Goz tembelliğine neden olan en onemli hastalıklar şaşılık, kırma kusuru ve katarakt gibi hastalıklardır
Erken teşhis, kontrol takipleri ve ailenin de durumun onemini kavrayarak yapacakları kapama tedavisi tedavinin temelini oluşturur
Yakından okumak ya da televizyon seyretmek gozleri bozar mı? Bu doğru değildir, cocukların kol mesafeleri daha kısa olduğundan ve yakına uyum kapasiteleri de yuksek olduğundan okumak icin yakında tutarlar Televizyon icinde TVden gelen duşuk miktardaki radyasyonun dışında gozleri bozacak olumsuz etki yoktur Ancak yakından TV seyretmek eşlik eden kırma kusuruna bağlı olabileceğinden bir goz hekimi tarafından gorulmelidir
Benzer şekilde duşuk aydınlatmanında gozleri bozacağı yonunde yanlış inanış mevcut ancak bu da doğru değildir Değişen mesafelere gormenin ayarlanabilmesi gibi değişen ışık koşullarınada gozumuz uyum gosterebilir Hatta albinizm, lens veya kornea opasiteleri gibi durumlarda duşuk aydınlatma daha rahat okumayı sağlayabilir
Gozluk takmak gozleri zayıflatarak gozluk ihtiyacını arttırmaz veya numaranın artmasına neden olmaz Tam terside gecerlidir ve gozluk takmak gozluk numarasını azaltmaz
Havuc gibi bazı gıdaların fazla tuketilmesi gorme keskinliğini arttırmaz veya gozluk ihtiyacını ortadan kaldırmaz
Kaynak: Turk Oftalmoloji Derneği
Ambliyopi Goz Tembelliği Nedir?
Cocukluk doneminde, kayma olmadan her iki gozden net goruntu algılandığında normal gorme gelişimi sağlanmış olur Kayma gibi gelişmenin olumsuz olarak etkilendiği koşullarda ise goz tembelliği veya gormede azalma gelişir Şaşılığı olan cocukların yarısında goz tembelliği gelişir Erken teşhis edildiğinde yani hayatın ilk 89 yıllık doneminde tedavisi mumkundur, iyi goren gozun kapatılması ile gorme seviyesi arttırılabilir Ancak gorme icin gelişme doneminin tamamlandığı 9 yaş sonrası tedavi başarısı oldukca duşuktur, yani ne kadar erken teşhis edilirse tedavi başarısı o denli yuksek olacaktır Goz tembelliği ilerleyici bir hastalık değildir, yani gorme tamamen kaybedilmez
Ambliyopide sıklıkla tek goz etkilenir, yaklaşık olarak her 100 kişiden 4'unde goz tembelliği vardır Goz tembelliğinin teşhisi ve erken tedavisi icin her cocuk 3 yaşına dek goz muayenesi olmalıdır Halk arasında yaygın olarak kabul edilen yenidoğan bebeğin goremediği yolundaki goruşun aksine yenidoğan doneminde bebekler gorebilir ancak erişkinlerin gorme seviyesinde değildir ve ancak 152 yaşında erişkin seviyesine ulaşır Gozlerin kullanılması ile gelişim sağlanır bu nedenle cocukluk doneminde gorme sistemi esnektir ve gozlerin kullanılmasına gore şekillenir Fakat şaşılık, iki gozde farklı derecelerde olan gozluk ihtiyacı yada bir gozdeki goruntunun oluşmasını engelleyen katarakt, goz kapağı duşukluğu gibi bir engel varlığında tembellik gelişir Yani gorme potansiyeli olmasına karşın gorme sistemi normal gelişimini sağlayamaz Ozellikle şaşılığın olmadığı ve coğunlukla farklı ve yuksek gozluk ihtiyacının olduğu olgularda ailenin farketmesi gecikebileceğinden ambliyopi tanısı gecikebilir Bebeklik doneminde yani cocuğun konuşamadığı donemde de gozluk ihtiyacı ve şaşılık tesbit edilebilir Ayrıca goz tembelliği dışında gorme azalmasına neden olabilecek katarakt, iltihaplanma, tumor veya diğer goz hastalıkları da saptanabilir
Goz tembelliğinin tedavisi icin eşlik eden şaşılık, gozluk ihtiyacı veya katarakt gibi hastalıklar tedavi edildikten sonra az goren gozun kullanılmasını zorlamak icin iyi goren goze kapama yapılır Eğer cocuk kapama yapmaya cok direnc gosteriyorsa goz damlaları veya ozel calışma sistemleri kullanılabilir,ancak en etkili tedavi yontemi kapamadır Goz tembelliği tedavi edilmediği takdirde ilerleme gostermez ancak gelişme donemi sonrası tedavisi mumkun değildir ve her iki gozun birarada kullanılması ve derinlik hissi algılamasında zorluğa neden olur, polislik, pilotluk gibi meslek seciminde engel teşkil eder
Her iki gozde eşit ve iyi gorme hayatın erken gelişme doneminde gozlerin normal kullanılabilmesi ile sağlanır Hayatın ilk 9 yılında bu normal gelişim sağlanamazsa tembellik gelişir
Goz tembelliği nadiren şikayete neden olur bu nedenle ilk 3 yılda yapılacak goz kontrolu teşhis ve tedavi icin buyuk onem taşımaktadır İlk muayene icin ideal zaman 1 yaş civaridir
Goz tembelliğine neden olan en onemli hastalıklar şaşılık, kırma kusuru ve katarakt gibi hastalıklardır
Erken teşhis, kontrol takipleri ve ailenin de durumun onemini kavrayarak yapacakları kapama tedavisi tedavinin temelini oluşturur
Yakından okumak ya da televizyon seyretmek gozleri bozar mı? Bu doğru değildir, cocukların kol mesafeleri daha kısa olduğundan ve yakına uyum kapasiteleri de yuksek olduğundan okumak icin yakında tutarlar Televizyon icinde TVden gelen duşuk miktardaki radyasyonun dışında gozleri bozacak olumsuz etki yoktur Ancak yakından TV seyretmek eşlik eden kırma kusuruna bağlı olabileceğinden bir goz hekimi tarafından gorulmelidir
Benzer şekilde duşuk aydınlatmanında gozleri bozacağı yonunde yanlış inanış mevcut ancak bu da doğru değildir Değişen mesafelere gormenin ayarlanabilmesi gibi değişen ışık koşullarınada gozumuz uyum gosterebilir Hatta albinizm, lens veya kornea opasiteleri gibi durumlarda duşuk aydınlatma daha rahat okumayı sağlayabilir
Gozluk takmak gozleri zayıflatarak gozluk ihtiyacını arttırmaz veya numaranın artmasına neden olmaz Tam terside gecerlidir ve gozluk takmak gozluk numarasını azaltmaz
Havuc gibi bazı gıdaların fazla tuketilmesi gorme keskinliğini arttırmaz veya gozluk ihtiyacını ortadan kaldırmaz
Kaynak: Turk Oftalmoloji Derneği