guzel sanat dallarının ozellikleri

[SoruCevap]

guzel sanat dallarının ozellikleri

Sanat genel olarak once iki gruba ayrılır:

a) Pratik sanatlar endustriyel sanatlar (zanaat)
b) Guzel sanatlar

Guzel sanatlar deyince aklımıza, insan yaratıcılığı, insanın ilk cağlardan bu yana kendini ifade ettiği, tam yetkinleşemediği donemlerde, cizgi, boya, kil yoluyla icini doktuğu bicimler, desenler, ceşitli oluşumlar gelir Yetkinleştiği donemlerde ise, ornekler cok ceşitli Sozgelimi, unlu ronesans sanatcıları, yapılar, anıtlar, kopruler, muzeleri dolduran resimler, sonra şiirler ya da Mimar Sinan'ın camileri, ceşmeleri, kopruleri, vb derken gunumuzun sanat eserleri, insan aklıyla duygularının estetik beğenisiyle yaratıcı gucunun ortaya koyduğu, bilim ve teknolojinin de en ust seviyelerindeki cağımız sanatcılarının sanat urunleri ortaya cıkmıştır: Cağdaş resim, heykel, roman, tiyatro, sinema, celik ve cam yapılar, incecik kullanım eşyaları, sesin, ışığın, rengin, oyun gucunun birleştiği buyuk sahne olayları, turlu tasarımlar
Guzel sanatlar, guzellik ve zevkle ilgilenen sanatlar icin kullanılır Bu terim ilk defa Fransızcada beaux arts olarak, resim, heykel, baskı gibi gorsel sanatları tanımlamak icin bulunmuştur Gunumuzde daha cok, klasik veya akademik sanatla bağlantılı olan geleneksel gorsel sanatlar anlamına gelir
Guzel sanatlar teriminin ortaya cıkışındaki motivasyon, resim, heykel gibi gorsel sanat dallarını; tekstil, seramik gibi zanaat ve uygulamalı sanatlardan ayırmaktı Buradaki guzel, sanat eserinin niteliğini değil, disiplinin estetikle bağlantısını vurgulamak icin kullanılmıştır Gunumuzde icra edilen ve sadece resim, heykel ve baskıyla kısıtlı olmayan modern ve cağdaş sanat eserleri icin acıklayıcı ve kapsayıcı olmadığından, buna alternatif olarak gorsel sanatlar tabiri kullanılmaktadır
Guzel sanatlar icine, Ortacağ bilginleri tarafından on sanat sokulmuştur

Bunlar:

1 Sarf (dilbilgisi),
2 Nahiv (sozdizimi),
3 İlmi beyan (guzel konuşma bilimi),
4 Belagat (guzel konuşma bilimi),
5 İstatistik
6 Felsefe,
7 Musiki,
8 Matematk
9 Geometri
10 İlmi heyet (astronomi)

idi Fakat bunlardan coğu, bilimler arasına girmiş ve guzel sanat olmaktan cıkmıştır

Guzel sanatların ceşitleri

1 Edebiyat: Kelimelerle yapılan bir guzel sanattır Nazım ve nesir yolundaki butun eserler bu kola girer
2 Resim: Yağlı, sulu ya da kuru boyalarla bir zemin uzerine cizgiler cizme ve boyama suretiyle yapılan guzel sanattır Resim yapan sanatcıya ressam adı verilir
3 Heykel: Ya tabiatta var olan ya da hayalde canlandırılan varlıkları,taş, camur, tahta, maden gibi maddeler kullanmak suretiyle uc boyutlu olarak yapma işidir Heykel yapanlara heykeltıraş adı verilir
4 Mimarlık: insanların estetik zevklerine hitap edecek şekilde yapılar yapmaktır Tarihi olmak ozelliğini kazanmış yapıtlar, tapmaklar camiler, saraylar, bir medeniyetin en guzel eserlerini meydana getirirler Sanatcılarına mimar adı verilir
5 Musiki: Sesleri melodi haline getirme sanatıdır Musiki, pek cok bolumlere, ayrılır Musiki bestecilerine musıkişinas denir
6 Tiyatro: Bir hikayenin, sahnede, oyuncular tarafından canlandırılarak, temsil edilmesi sanatıdır Bugun tiyatro eserleri, sinemalarda, radyolarda, televizyonlarda yer almaktadır Eseri oynayan sanatcılara aktor, aktris adı verilir
7 Dans: Musikiye uyularak yapılan ritmik hareketlerdir Pek cok ceşitleri vardır

Bunların dışında olarak, bugun, sinema ve fotoğrafcılığı da guzel sanatlar arasında sayanlar vardır

Acaba guzel sanatları nasıl sınıflandırabiliriz

Geleneksel ve cağdaş olmak uzere iki bicimde sınıflamak, bize bazı kolaylıklar getirebilir
Geleneksel sınıflama, guzel sanatları, hitap ettiği duyu organlarına gore sınıflar Sozgelimi gorsel sanatlar(plastik sanatlar), goze ve gormeye dayanan sanatları, resim, heykel, mimari gibi dalları bir grupta toplar Fonetik sanatlar, muzik ve turleri ile edebiyatı; ritmik sanatlar ise, hem gorme ve hem de hareketle ilgili olan sinema, opera gibi sanatları kapsar
Ancak, bu sınıflandırmanın ister istemez dışında kalabilen bazı turler de olabilir Sozgelimi, karikatur veya seramik gibi Bu sebeple, daha cağdaş bir sınıflandırmaya gerek duyulmuştur Bu sınıflama, soz konusu edilen sanat dalının niteliği ve tekniği gozonunde bulundurulmaktadır Buna gore, şoyle bir sınıflandırma yapılabilir:

Yuzey Sanatları: Tum iki boyutlu sanat calışmaları, yani bir eni ve bir boyu olan kağıt veya tuval uzerine, bir duvar ya da kumaş uzerine uygulanan sanatlardır: resim ve turleri ( yağlı boya, sulu boya, baskı sanatları, afiş, grafik cizimler ), duvar resmi, minyatur, karikatur, fotoğraf, batik, susleme vb

Hacim Sanatları: Uc boyutlu sanat calışmalarıdır Sozgelimi heykel, seramik, anıtlar gibi

Mekan Sanatları: İc ya da dış mekanı icine alan ya da duzenleyen sanat dallarıdır En başta mimari olmak uzere (bahce mimarisi, peyzaj mimarisi), cevre duzenlemesi gibi mekana ilişkin tum tasarım calışmaları
Dil Sanatları: edebiyat ve yazı turlerini kapsayan sanatlardır: roman, hikaye, şiir, deneme, tiyatro metni, film senaryosu vb gibi

Ses Sanatları: Muzik ve butun turlerini kapsayan sanatlardır : Halk muzikleri, klasik muzikler gibi
Hareket Sanatları: İnsanın, bedeniyle anlatım gucu kazandırdığı sanatlardır: Bale, dans turleri, Halk dansları, pandomim vb

Dramatik Sanatlar: İnsanın, eyleme donuşmuş ifadelerle kendini veya bir olayı, bir olguyu anlattığı sanatlardır: tiyatro, opera, muzikal oyun, kukla gibi sahne sanatları, sinema, golge oyunu gibi turleri buna ornek olarak gosterebiliriz
Boylece, butun sanat dallarını icine alan bir sınıflandırma yapmış olunur