Hac Nasıl Yapılır?
Islam sartlarinin besincisi hac'dir Hac, belli zamanda, belirli yerleri ozel bir sekilde ziyaret etmektir
Hicretin dokuzuncu yilinda farz olmustur Hac hem mal, hem de beden ile yapilan bir ibadettir Belirli sartlari tasiyan muslumanlarin omrunde bir defa hacca gitmesi farzdir Allah'in her emrinde oldugu gibi haccin farz kilinmasinda da bir cok hikmetler ve faydalar vardir
Cesitli ulkelerden mukaddes topraklara gelen, dilleri ve renkleri ayri olan muslumanlarin tek gaye etrafinda bir araya gelmesi ve hep birlikte Allah'a yonelmesi islam kardesligini guclendirir Muslumanlarin birbiri ile tanismalarini, birbirlerinin dert ve sikintilarina care bulmalarini saglar
Zenginfakir her seviyede muslumanin ihrama girerek ayni kiyafet icinde bulunmasi insanlara esitlik fikrini asilar, mahser gununu haltirlatir Hac yolculugu, insanin bilgi ve gorgusunu artirir, zorluklara karsi dayanma aliskanligi kazandirir Mala bağımliligi azaltarak, fakirlere, yoksullara karsi merhamet ve yardim duygularini gelistirir
Sevgili peygamberimizin dogup buyudugu, Islam dini'nin cihana yayilmaya basladigi kutsal yerleri gormek ruhlara manevi bir heyecan verir, dini duygulari kuvvetlendirir Kutsal yerlerde insan kendisini Allah'a daha yakin hisseder, yaptigi ibadetlere kat kat fazla sevab verilir Allah rizasi icin hac vazifesini yapan ve insanlara kotuluk etmekten sakinanlarin (kul haklari haric) bircok gunahi bagislanir Bu konuda peygamber Efendimiz soyle buyurmustur:
Kim Allah icin hacceder de kotu soz ve davranislardan sakınirsa, annesinin onu dogurdugu gunku gibi gunahlarindan arinmis olarak doner(1)
HAC KIMLERE VE NE ZAMAN FARZDIR
Asagidaki sartlari tasiyanlara hacca gitmek farz olur:
1 ) Akilli olmak,
2) Erginlik cagina gelmis olmak,
3) Musluman olmak,
4) Hur olmak,
5) Haccin farz oldugunu bilmek (Bu sart musluman olmayan ulkelerde muslumanligi kabul edenler icindir Islam ulkelerinde yasayan muslumanlar icin haccin farz oldugunu bilmemek ozur degildir)
6) Zorunlu ihtiyaclardan baska hacca gidip donunceye kadar kendisinin ve bakmakla yukumlu oldugu aile fertlerinin gecinebilecegi maddi guce sahip olmak
7) Durumuna uygun bir vasita ile hac yolculugunu yapabilmesi icin vasita ve yol masraflarini karsilayacak parasi olmak
8) Hac vazifesini yapabilecek zamana yetismis olmak
Saydigimiz bu sartlardan baska hac vazifesini bizzat yapmak icin su sartlarin da bulunmasi gerekir Bunlara haccin edasinin sartlari denir
Haccin Edasinin Sartlari:
1) Vucutca saglikli olmak, (Kor, koturum ve hac yolculuguna dayanamayacak derecede hasta ve yasli olmamak)
2) Hacca gitmesine bir engel bulunmamak, (Hapiste olmak gibi)
3) Yol guvenligi olmak,
4) Kadinin yaninda kocasi veya evlenmesi caiz olmayan bir mahremi bulunmak,
(2) Riyazu'sSalihin, c 2, s, 521 I Safi mezhebine gore; yaninda kocasi veya mahremi olmayan kadin, guvenilir iki veya daha
fazla kadinla birlikte farz olan haccini yapar
5) Kocasi olmuş veya boşanmış olan kadinlarin iddet sureleri bitmiş olmak
Bu saydigimiz sartlara sahip olan bir kimsenin onundeki ilk hac mevsiminde hacca gitmesi farz olur
HACCIN FARZLARI
Haccin farzlari, birisi sart ikisi rukun olrnak uzere uctur:
1) Ihrama girmek (sarttir),
2) Arafatta vakfe,
3) Ziyaret tavafi
HACCIN CEŞITLERI
Yapilisi Bakimindan Hac Uc Cesittir:
1) Ifrad Hacci: Umresiz yapilan hac demektir Haci adayi ihrama girerken sadece hacca niyet eder ve hac vazifelerini yerine getirir Ifrad hacci yapanlara kurban kesmek vacib degildir
2) Temettu Hacci: Umre ve hacci ayri ayri ihrama girerek yapmaktir Haci adayi once umre icin ihrama girip umre vazifelerini yapar ve ihramdan cikar Gunu gelince yeniden ihrama girerek hac vazifelerini yerine getirir Temettu haccında kurban kesmek vacibdir
3) Kiran Hacci: Umre ve hacci bir ihramda yapmaktir Haci adayi ihrama girerken hem umre, hem de hacca niyet eder Once umreyi yapar fakat ihramdan cikmaz, sonra da hacci yapar Kiran haccinda da kurban kesmek vacibdir
Hacca gitmek isteyen bir kimse bu uc cesit hacdan hangisini dilerse onu yapar Usulune uygun olarak hangisini yaparsa hac gorevini yerine getirmis olur
Ihram, Telbiye, Tavaf, Sa'y ve Vakfe:
Ihram: Hac veya umi'e yapacak olan kimsenin diger zamanlarda helal olan bazi fiil ve davranislari belirli bir sure kendisine haram kilmasidir Hac veya umreye niyet etmek ve telbiye getirmekle ihrama girilmis olur
Telbiye: Ihramli olarak ve yuksek sesle: ''Lebbeyk, Allahumme Iebbeyk, Iebbeyke la serike Ieke Iebbeyk, innel'hamde ve'n ni'mete Ieke ve'lmulk; la serike Iek'' demektir Kadinlar hafif sesle telbiye getirirler,
Tavaf: Kabenin etrafini usulune gore yedi defa dolasmaktir
Sa'y: Kabenin yakininda bulunan Safa ile Merve tepeleri arasinda gidip gelmektir Bu gidisgelisler, Safa'dan Merve'ye dort, Merve'den Safa'ya uc olmak uzere yedi defadir
Vakfe: Hacda Arafat ve Muzdelife denilen yerlerde belirli zamanlarda bir sure kalmaktirArafat vakfesi farz, muzdelife vakfesi vacibdir
HACCIN YAPILISI
Hacca gitmek isteyen kimse, bu kutsal gorev icin helal kazanc temin eder Yola cikmadan once varsa borclarini oder, hak sahipleri ile helallasir Gunahlarinin bagislanmasi icin tevbe edip Allah'tan af diler Kazaya kalmis ibadetleri varsa muinkun oldugu kadar kaza eder Yola cikacagi zaman evinde iki rek'at namaz kilar Aile fertleri, dostlari ve yakinlari ile helallasip veda ederek yola cikar Yolculukta ve hac ibadeti esnasinda baskalarini incitecek kotu soz ve davranislardan sakinır
Ihrama girme yeri olan ''Mikat'' sinirina gelmeden once tirnaklar kesilir, gerekli vucut temizligi yapilir ve mumkunse gusledilir, degilse abdest alinir Erkekler giydikleri butun elbiselerini cikararak ''izar'' ve ''Rida'' denilen iki parca ortuye sarilirlarIhram1i olduklari surece ayak ve baslarinı acik bulundururlar Kadinlar ihrama girerken elbiselerini cıkarmazlar
Bundan sonra ''Mikat'' sinirinda ''ihramm sunneti'' niyetiyle iki rek'at namaz kilinir ve hacca niyet edilerek telbiye getirilir Boylece ihrama girilmis olur Ihram devam ettigi surece ihramliya yasak olan seylerden sakinmak gerekir
Mekke'ye varilinca gusUl yapilir veya abdest alinir Sonra haremi serife gidilerek Kabenin etrafinda kudum tavafi yapilir ve ardindan iki rek'at tavaf namazi kilindiktan sonra Safa ile Merve arasinda usulune uygun olarak sa'y yapilir Haci adayi bundan sonra ihramli olarak Mekke'de kalir Burada kaldigi sure icinde mumkunse namazlari Haremi Serifte kilmak, firsat buldukca nafile tavaf etmek cok sevablidir
Terviye gunu, yani Arefe'den bir gun once Arafata cikilir Arefe gunu gunes batincaya kadar Arafat'ta kalinir Ibadet ve dua ile vakitler degerlendirilir Burada ogle ile ikindi namazlari cemaatle ogle vaktinde birlikte kilinir Buna ''Cem'i Takdim'' denilir Ogleden sonra vakfe yapilir Gunes battiktan sonra aksam namazi kilinmadan 'Muzdelife' ye hareket edilir Muzdelifede aksam ve yatsi namazlari cemaatle yatsi vaktinde birlikte kilinir Buna ''Cemi Tehir'' denilir Geceyi Muzdelifede geciren haci adaylari seytan taslamak icin kullanilacak taslari burada toplar
Bayram sabahi, sabah namazi erken kilinarak, ''Muzdelife Vakfesi'' yapilir Hava aydinlindiktan sonra Mina'ya hareket edilir
Bayramın Birinci Gunu Minada Sırasıyla:
a) Akabe Cemresine yedi tas atilir
b) Saclar tiras edilerek ihramdan cikilir(Ifrad hacci yapanlara kurban kesmek vacib olmadigindan, bunlar Akabe Cemresine tas attiktan sonra tras olup ihramdan cikarlar Temettu veya Kiran hacci yapanlar Akabe Cemresi'ne tas atip kurban kestikten sonra tras olur ve ihramdan cikarlar )
c) Vakit ve imkan bulunursa ayni gun Mekke'ye gidilerek farz olan ziyaret tavafi yapilir
Bayramin Ikinci Gunu Sirasiyla: kucuk, orta ve akabe cemrelerine yediser tas atilir Bayramin birinci gunu ziyaret tavafini yapamayanlar ikinci gunde yaparlar
Bayramın ucuncu Gunu: Yine Kucuk,orta va akabe cernrelerine yediser tas daha atilir Ayni gun Mina'dan Mekke'ye donulunce veda tavafi yapilarak hac vazifesi tamamlanmis olur
Uygulamasini anlattigimiz Ifrad haccidir Temettu ve Kiran haclarinin yapilisinda bazi farkliliklar vardir
Temettu Hacci: Temettu haccı yapacak olan kimse Mikat sinirinda umre icin ihrama girer Mekke'ye gelince usulune uygun olarak umreyi yaptiktan sonra tras olur ve ihramdan cikar Terviye gunune kadar (Yani Arefe gununden bir gun once) Mekke'de ihramsiz olarak bekler Terviye gunu Mekke'de hac icin yeniden ihrama girer ve yukarida anlatildigi gibi hac vazifelerini yapar
Ancak ifrad haccindan farkli olarak:
1) Bayramin birinci gunu Cemre Akabesine tas attiktan sonra kurban keser, ondan sonra tras olur ve ihramdan cikar
2) Ziyaret tavafindan sonra haccin sa'yini yapar
Kiran Hacci: Kiran hacci yapacak olan mikat sinirinda hem hac, hem de umreye ikisine birden niyet ederek her ikisi icin de bir ihrama girer Mekke'ye varınca once umre yapar, umreyi tamamladiktan sonra haccin kudum tavafini, pesinden de haccin sa'yini yapar Fakat ihramdan cikmaz Ihramli olarak bekleyip terviye gunu gelince Arafat'a cikarak tarif edildigi gibi hac vazifelerini yerine getirir Kiran haccinda da ifrad haccindan farkli olarak: Bayramin birinci gunu Cemre Akabesine tas attiktan sonra kurban keser, ondan sonra tras olur ve ihramdan cikar
imageshacnasilyapilir5ad2c8e5ea7d4
Islam sartlarinin besincisi hac'dir Hac, belli zamanda, belirli yerleri ozel bir sekilde ziyaret etmektir
Hicretin dokuzuncu yilinda farz olmustur Hac hem mal, hem de beden ile yapilan bir ibadettir Belirli sartlari tasiyan muslumanlarin omrunde bir defa hacca gitmesi farzdir Allah'in her emrinde oldugu gibi haccin farz kilinmasinda da bir cok hikmetler ve faydalar vardir
Cesitli ulkelerden mukaddes topraklara gelen, dilleri ve renkleri ayri olan muslumanlarin tek gaye etrafinda bir araya gelmesi ve hep birlikte Allah'a yonelmesi islam kardesligini guclendirir Muslumanlarin birbiri ile tanismalarini, birbirlerinin dert ve sikintilarina care bulmalarini saglar
Zenginfakir her seviyede muslumanin ihrama girerek ayni kiyafet icinde bulunmasi insanlara esitlik fikrini asilar, mahser gununu haltirlatir Hac yolculugu, insanin bilgi ve gorgusunu artirir, zorluklara karsi dayanma aliskanligi kazandirir Mala bağımliligi azaltarak, fakirlere, yoksullara karsi merhamet ve yardim duygularini gelistirir
Sevgili peygamberimizin dogup buyudugu, Islam dini'nin cihana yayilmaya basladigi kutsal yerleri gormek ruhlara manevi bir heyecan verir, dini duygulari kuvvetlendirir Kutsal yerlerde insan kendisini Allah'a daha yakin hisseder, yaptigi ibadetlere kat kat fazla sevab verilir Allah rizasi icin hac vazifesini yapan ve insanlara kotuluk etmekten sakinanlarin (kul haklari haric) bircok gunahi bagislanir Bu konuda peygamber Efendimiz soyle buyurmustur:
Kim Allah icin hacceder de kotu soz ve davranislardan sakınirsa, annesinin onu dogurdugu gunku gibi gunahlarindan arinmis olarak doner(1)
HAC KIMLERE VE NE ZAMAN FARZDIR
Asagidaki sartlari tasiyanlara hacca gitmek farz olur:
1 ) Akilli olmak,
2) Erginlik cagina gelmis olmak,
3) Musluman olmak,
4) Hur olmak,
5) Haccin farz oldugunu bilmek (Bu sart musluman olmayan ulkelerde muslumanligi kabul edenler icindir Islam ulkelerinde yasayan muslumanlar icin haccin farz oldugunu bilmemek ozur degildir)
6) Zorunlu ihtiyaclardan baska hacca gidip donunceye kadar kendisinin ve bakmakla yukumlu oldugu aile fertlerinin gecinebilecegi maddi guce sahip olmak
7) Durumuna uygun bir vasita ile hac yolculugunu yapabilmesi icin vasita ve yol masraflarini karsilayacak parasi olmak
8) Hac vazifesini yapabilecek zamana yetismis olmak
Saydigimiz bu sartlardan baska hac vazifesini bizzat yapmak icin su sartlarin da bulunmasi gerekir Bunlara haccin edasinin sartlari denir
Haccin Edasinin Sartlari:
1) Vucutca saglikli olmak, (Kor, koturum ve hac yolculuguna dayanamayacak derecede hasta ve yasli olmamak)
2) Hacca gitmesine bir engel bulunmamak, (Hapiste olmak gibi)
3) Yol guvenligi olmak,
4) Kadinin yaninda kocasi veya evlenmesi caiz olmayan bir mahremi bulunmak,
(2) Riyazu'sSalihin, c 2, s, 521 I Safi mezhebine gore; yaninda kocasi veya mahremi olmayan kadin, guvenilir iki veya daha
fazla kadinla birlikte farz olan haccini yapar
5) Kocasi olmuş veya boşanmış olan kadinlarin iddet sureleri bitmiş olmak
Bu saydigimiz sartlara sahip olan bir kimsenin onundeki ilk hac mevsiminde hacca gitmesi farz olur
HACCIN FARZLARI
Haccin farzlari, birisi sart ikisi rukun olrnak uzere uctur:
1) Ihrama girmek (sarttir),
2) Arafatta vakfe,
3) Ziyaret tavafi
HACCIN CEŞITLERI
Yapilisi Bakimindan Hac Uc Cesittir:
1) Ifrad Hacci: Umresiz yapilan hac demektir Haci adayi ihrama girerken sadece hacca niyet eder ve hac vazifelerini yerine getirir Ifrad hacci yapanlara kurban kesmek vacib degildir
2) Temettu Hacci: Umre ve hacci ayri ayri ihrama girerek yapmaktir Haci adayi once umre icin ihrama girip umre vazifelerini yapar ve ihramdan cikar Gunu gelince yeniden ihrama girerek hac vazifelerini yerine getirir Temettu haccında kurban kesmek vacibdir
3) Kiran Hacci: Umre ve hacci bir ihramda yapmaktir Haci adayi ihrama girerken hem umre, hem de hacca niyet eder Once umreyi yapar fakat ihramdan cikmaz, sonra da hacci yapar Kiran haccinda da kurban kesmek vacibdir
Hacca gitmek isteyen bir kimse bu uc cesit hacdan hangisini dilerse onu yapar Usulune uygun olarak hangisini yaparsa hac gorevini yerine getirmis olur
Ihram, Telbiye, Tavaf, Sa'y ve Vakfe:
Ihram: Hac veya umi'e yapacak olan kimsenin diger zamanlarda helal olan bazi fiil ve davranislari belirli bir sure kendisine haram kilmasidir Hac veya umreye niyet etmek ve telbiye getirmekle ihrama girilmis olur
Telbiye: Ihramli olarak ve yuksek sesle: ''Lebbeyk, Allahumme Iebbeyk, Iebbeyke la serike Ieke Iebbeyk, innel'hamde ve'n ni'mete Ieke ve'lmulk; la serike Iek'' demektir Kadinlar hafif sesle telbiye getirirler,
Tavaf: Kabenin etrafini usulune gore yedi defa dolasmaktir
Sa'y: Kabenin yakininda bulunan Safa ile Merve tepeleri arasinda gidip gelmektir Bu gidisgelisler, Safa'dan Merve'ye dort, Merve'den Safa'ya uc olmak uzere yedi defadir
Vakfe: Hacda Arafat ve Muzdelife denilen yerlerde belirli zamanlarda bir sure kalmaktirArafat vakfesi farz, muzdelife vakfesi vacibdir
HACCIN YAPILISI
Hacca gitmek isteyen kimse, bu kutsal gorev icin helal kazanc temin eder Yola cikmadan once varsa borclarini oder, hak sahipleri ile helallasir Gunahlarinin bagislanmasi icin tevbe edip Allah'tan af diler Kazaya kalmis ibadetleri varsa muinkun oldugu kadar kaza eder Yola cikacagi zaman evinde iki rek'at namaz kilar Aile fertleri, dostlari ve yakinlari ile helallasip veda ederek yola cikar Yolculukta ve hac ibadeti esnasinda baskalarini incitecek kotu soz ve davranislardan sakinır
Ihrama girme yeri olan ''Mikat'' sinirina gelmeden once tirnaklar kesilir, gerekli vucut temizligi yapilir ve mumkunse gusledilir, degilse abdest alinir Erkekler giydikleri butun elbiselerini cikararak ''izar'' ve ''Rida'' denilen iki parca ortuye sarilirlarIhram1i olduklari surece ayak ve baslarinı acik bulundururlar Kadinlar ihrama girerken elbiselerini cıkarmazlar
Bundan sonra ''Mikat'' sinirinda ''ihramm sunneti'' niyetiyle iki rek'at namaz kilinir ve hacca niyet edilerek telbiye getirilir Boylece ihrama girilmis olur Ihram devam ettigi surece ihramliya yasak olan seylerden sakinmak gerekir
Mekke'ye varilinca gusUl yapilir veya abdest alinir Sonra haremi serife gidilerek Kabenin etrafinda kudum tavafi yapilir ve ardindan iki rek'at tavaf namazi kilindiktan sonra Safa ile Merve arasinda usulune uygun olarak sa'y yapilir Haci adayi bundan sonra ihramli olarak Mekke'de kalir Burada kaldigi sure icinde mumkunse namazlari Haremi Serifte kilmak, firsat buldukca nafile tavaf etmek cok sevablidir
Terviye gunu, yani Arefe'den bir gun once Arafata cikilir Arefe gunu gunes batincaya kadar Arafat'ta kalinir Ibadet ve dua ile vakitler degerlendirilir Burada ogle ile ikindi namazlari cemaatle ogle vaktinde birlikte kilinir Buna ''Cem'i Takdim'' denilir Ogleden sonra vakfe yapilir Gunes battiktan sonra aksam namazi kilinmadan 'Muzdelife' ye hareket edilir Muzdelifede aksam ve yatsi namazlari cemaatle yatsi vaktinde birlikte kilinir Buna ''Cemi Tehir'' denilir Geceyi Muzdelifede geciren haci adaylari seytan taslamak icin kullanilacak taslari burada toplar
Bayram sabahi, sabah namazi erken kilinarak, ''Muzdelife Vakfesi'' yapilir Hava aydinlindiktan sonra Mina'ya hareket edilir
Bayramın Birinci Gunu Minada Sırasıyla:
a) Akabe Cemresine yedi tas atilir
b) Saclar tiras edilerek ihramdan cikilir(Ifrad hacci yapanlara kurban kesmek vacib olmadigindan, bunlar Akabe Cemresine tas attiktan sonra tras olup ihramdan cikarlar Temettu veya Kiran hacci yapanlar Akabe Cemresi'ne tas atip kurban kestikten sonra tras olur ve ihramdan cikarlar )
c) Vakit ve imkan bulunursa ayni gun Mekke'ye gidilerek farz olan ziyaret tavafi yapilir
Bayramin Ikinci Gunu Sirasiyla: kucuk, orta ve akabe cemrelerine yediser tas atilir Bayramin birinci gunu ziyaret tavafini yapamayanlar ikinci gunde yaparlar
Bayramın ucuncu Gunu: Yine Kucuk,orta va akabe cernrelerine yediser tas daha atilir Ayni gun Mina'dan Mekke'ye donulunce veda tavafi yapilarak hac vazifesi tamamlanmis olur
Uygulamasini anlattigimiz Ifrad haccidir Temettu ve Kiran haclarinin yapilisinda bazi farkliliklar vardir
Temettu Hacci: Temettu haccı yapacak olan kimse Mikat sinirinda umre icin ihrama girer Mekke'ye gelince usulune uygun olarak umreyi yaptiktan sonra tras olur ve ihramdan cikar Terviye gunune kadar (Yani Arefe gununden bir gun once) Mekke'de ihramsiz olarak bekler Terviye gunu Mekke'de hac icin yeniden ihrama girer ve yukarida anlatildigi gibi hac vazifelerini yapar
Ancak ifrad haccindan farkli olarak:
1) Bayramin birinci gunu Cemre Akabesine tas attiktan sonra kurban keser, ondan sonra tras olur ve ihramdan cikar
2) Ziyaret tavafindan sonra haccin sa'yini yapar
Kiran Hacci: Kiran hacci yapacak olan mikat sinirinda hem hac, hem de umreye ikisine birden niyet ederek her ikisi icin de bir ihrama girer Mekke'ye varınca once umre yapar, umreyi tamamladiktan sonra haccin kudum tavafini, pesinden de haccin sa'yini yapar Fakat ihramdan cikmaz Ihramli olarak bekleyip terviye gunu gelince Arafat'a cikarak tarif edildigi gibi hac vazifelerini yerine getirir Kiran haccinda da ifrad haccindan farkli olarak: Bayramin birinci gunu Cemre Akabesine tas attiktan sonra kurban keser, ondan sonra tras olur ve ihramdan cikar
imageshacnasilyapilir5ad2c8e5ea7d4