halusinasyon nedir, halusinasyon gormek, halusinasyon nasıl gorulur, halusinasyon neden gorulur, kimler halusinasyon gorur
Halusinasyon bir his organını uyaran hicbir nesne veya uyarıcı olmaksızın, alınan bir hissin mevcudiyetine inanma halidir Varsanı olarak da bilinir
Ruh hastalıklarında sıklıkla karşılaşılan bir durumdur 5 duyunun da halusinasyonu olabilir; gorme, işitme, dokunma, koklama ve tat duyusu Halusinasyonlarda kişi, bir hastalığının olduğunu bilmeden, gordukleri, işittikleri ve hissettiklerine tamamıyla inanır Gozlerinde bozukluk olan şahısta veya migrende gorulen ışık parıltıları halusinasyon icine dahil edilmez Bunlarda hasta olayın nedeni bilmektedir
Hastanın duşunce ve fikirlerinin dışarıya aktarıldığını sanması, duşuncelerinin bir başkası tarafından biliniyormuş hissine kapılması, yabancı fikirlerin kafasına direkt olarak sokulduğunu zannetme gibi ceşitli ruhsal halusinasyonlar da vardır
Normal kişilerde aşırı fiziksel ve ruhsal yorgunluk, ihtiyarlık zamanında uykuya dalarken ve uyanırken gorulen geometrik şekiller, gri veya renkli nesneler gorulmesi normal olarak kabul edilir
Sanrılar, duyu organlarımızın gercekte var olmayan algılamalarıdır Beyin bunları uydurur Hepimiz halusinasyon gorebiliriz Mesela şimdi Lutfen aklına filleri getirme cumlesini okuduğunda aklında ister istemez bir filin goruntusu canlanır Halusinasyonlar, gorulebilir, duyulabilir, hissedilebilir, koklanabilir ve tadı alınabilir olgulardır
Dış uyarıcıların yokluğunda yaşanan halusinasyonlar, duşuncelerden değil, gercek mekandan kaynaklanıyormuş gibi yaşanır ve normal bir algının niteliklerine sahiptir, yani canlıdır, somuttur ve inandırıcıdır, bilincli maniplasyona acık değildir Halusinasyonların, yanılsamalar ile karıştırılmaması gerekir Yanılsamalar, gercek bir dış uyarıcının yanlış algılanmasından veya yanlış yorumlanmasından kaynaklanır Ayrıca ruya gormede, uykuya dalarken (hipnagojik), ya da uyanırken (hipnogojik) hissedilen algı yanılmalarıyla da karıştırılmamalıdır Halusinasyon yaşantısı kişi tarafından kuruntulu bir tarzda yorumlanabilir de, yorumlanmayabilir de Orneğin işitsel halusinasyonları olan bir insan, duyu algılarının gercek olmadığını fark edebilir, buna karşılık bir başkası duyu algısının bağımsız, fiziksel bir gercekliği olduğuna inanabilir Halusinasyonlar sadece gerceklik testinde bariz bir kusur varsa psikotik olarak değerlendirilir Ayrıca orneğin dini ayinlerde yaşanan halusinasyonların genellikle patolojik bir anlamı yoktur Halusinasyonların her turlusu paranoid şizofrenide gorulur; belli turleri enfeksiyonel hastalıklarda, uyuşturucu, alkol sarhoşluğunda, metal zehirlenmesinde, epilepside, beyin tumoru rahatsızlıklarında, vb gorulebilir Ayrıca beynin belli merkezlerinin elektrikle uyarılması sonucu deneysel olarak da uretilebilir
Bilim adamları karanlıkta tutulan her insanın halusinasyon gorebileceğini saptadılar Bu durumda beynin yapacak bir şeyi olmadığı icin kendi goruntulerini yaratır Bu biraz uyku sırasında gorduğumuz duşlere benzer Bunların hepsi normaldirFakat kimi insanlar hasta oldukları icin sanrı gorurler Hastalığa gore farklı duyu organları etkilenir Optik halusinasyonlar, yani gorulebilen sanrılar, organik hastalıklara bağlı olarak ortaya cıkabilirler Orneğin felc, goz hastalıkları veya beyin tumoru gibi Uyuşturucu bağımlıları da cok sık halusinasyon gorurler Alkolikler beyaz fare, Extacy gibi sentetik uyuşturucu bağımlıları ise urkutucu tuhaf olaylar gorurler Akustik yani seslerin duyulduğu sanrılar genelde şizofreni gibi ruhsal hastalıklarla ilgilidir
Gorduğunuz gibi halusinasyonlar normal olduğu gibi hastalıklara da bağlı olabiliyor Her zamanki koşullarda yaşadığımız surece orneğin karanlık odada değilsek ve bir fil hakkında duşunmuyorsak, duyu organlarının algılama bozuklukları bir alarm sinyalidir
Halusinasyonların organik veya ruhsal hastalıklara bağlı olarak geliştiği bugun artık tıptaki modern yontemlerle kolayca saptanabilmekte; sanrıların ortaya cıkış nedenleri genelde ruhsal sorunlardır
Hic varolmadıkları halde tuhaf sesler de duyabiliriz Kulakta uzun sure devam eden veya hic kaybolmayan bu seslere doktorlar halusinasyon değil kulak cınlaması (tinnitus) teşhisi koyarlar Kulak cınlaması bazı durumlarda cok eziyet verebilir Duşunun, uyumak icin yatağa giriyorsunuz, hicbir yerde ses olmamasına rağmen sizin kulağınızda mesela davullar calıyor ve bir turlu susmak bilmiyorlar
Araştırmacılar gunden gune yayılan tinnitus hastalığından ruhsal ve bedensel gerilimlerin sorumlu olduğunu buldular Orneğin okulda veya işyerinde yaşanan stres bile kulak cınlamasına neden olabiliyor Ne var ki kronik kulak cınlamasının henuz etkili bir tedavisi yoktur
Ruh hastalıklarından şizofreni, psikozlar, psikonevrozlar, kısa surede gelişen ic sıkıntısı hallerinde halusinasyonlar sık gorulur
Beynin bir kısmını veya tamamını ilgilendiren tahribatlarda, tifo, menenjit, aşırı alkol kullanımı gibi durumlarda da ceşitli halusinasyonlar ortaya cıkabilir
İlaclardan LSD, amfetamin, kannabiol, meskalin, psilosibin, esrar, morfin, kokain gibi maddelerle de halusinasyon meydana getirmek mumkundur Bu maddeler bu ozelliklerinden dolayı, ilac biliminde halusinojenler denir
Gorsel Halusinasyonlar
Gorsel halusinasyonlar demansta en sık rastlanan halusinasyon tipidir Kişi insanlar, hayvanlar veya başka şeyler gorebilir Bazen halusinasyonlar oldukca karmaşık goruntuler veya tuhaf durumları icerebilir
Gorsel halusinasyonlar yanlış yorumlarla başlayabilir Orneğin kişi yuzleri veya eşyaları doner şekilde kumaşların uzerinde ya da bir odadaki golgelerin icinde gorduklerini duşunebilirler
Gorsel halusinasyonlar goren demanslı kişilerin coğu bunları sadece ara sıra gorurler Ayrıca bu halusinasyonlar coğunlukla sadece birkac saniye surer Bununla beraber bazı zamanlarda bunlar kalıcı ve sıkıntılı olabilir
Gorsel halusinasyonların olası sebepleri şunlar olabilir:
Hastalık: Halusinasyonlar enfeksiyonlar gibi fiziksel hastalıklardan ya da bazı tip ilacların yan etkilerinden de meydana gelebilir Bu olasılıkları dışarıda bırakmak icin genellikle bir doktordan yardım almanız gerekir
Gorme Yeteneği: Gorsel halusinasyonlar zayıf gorme yeteneği yuzunden de olabilir Zayıf gorme gucu her zaman iyi olmayabilir ancak siz:
Kişiyi duzenli goz muayenesi yaptırmalısınız ve eğer ihtiyac duyuyorlarsa gozluklerim kullanmaya teşvik etmelisiniz
Kullanılan gozluklerin caminin temiz ve doğru numara olduğunu kontrol etmelisiniz Zayıf gorme katarak yuzunden ise katarakt ameliyatı yapılmasının gerekliliğini doktorunuzla goruşmelisiniz
İyi bir aydınlatmanın olduğundan emin olmalısınız
Beyindeki Değişiklikler: Demans ilerledikce beyinlerinde meydana gelen değişiklikler yuzundenkişiler bazen halusinasyonlar gorurler
Gorsel halusinasyonlar sıklıkla Lewy cisimcikli demans sahibi kişilerde gorulur Bu tur demansta kişi genellikte Alzheimer ve Parkinson da gorulen belirtilerin bir karışımına sahiptir
Surekli gorsel halusinasyonlarla birlikte kas sertleşmesi ve hareket yavaşlaması veya yeteneklerinde belirgin dalgalanmalar olan kişilerde Lewy cisimcikli demans olması olasıdırEğer durum buysa bazen sıkıntılı halusinasyonlara verilen antipsikotik ilaclarda her kas sertleşmesini daha da kotu yapabilir Bundan dolayı ilaclar duşuk dozlarda recete edilmeli ve duzenli olarak takip edilmelidir
İşitsel Halusinasyonlar
Kişiler ortada olmayan sesler, veya diğer gurultuleri duyduğu zaman işitsel halusinasyonlar meydana gelir
Gorsel halusinasyonlarda olduğu gibi fiziksel hastalık ve ilacların yan etkileri gibi olması muhtemel nedenleri dışarıda bırakmak onemlidir Kişinin işitme yeteneğini kontrol ettirme ve eğer işitme cihazı varsa bunların duzgun calışıp calışmadığından emin olmak da gerekir
İşitsel halusinasyonlara sahip olabileceğinin bir belirtisi ise kendi kendine konuşur ve sanki başka birinin soylediklerini bitirmesi icin bekliyor gibi durur, sonra soze devam eder Bunun yanında kendi kendine konuşan herkesin işitsel halusinasyonlarının olmadığını hatırlamak onemlidirOrada olmayan kişilere bağırıyor olmak da işitsel halusinasyonların olasılığını gosterir Kişiler başkalarıyla konuştuğu zaman olmayan şeyleri işitme ihtimali daha azalır, bu yuzden gercek kişiler yardımcı olabilir
Kaynak: Donusumkonagi
Halusinasyon bir his organını uyaran hicbir nesne veya uyarıcı olmaksızın, alınan bir hissin mevcudiyetine inanma halidir Varsanı olarak da bilinir
Ruh hastalıklarında sıklıkla karşılaşılan bir durumdur 5 duyunun da halusinasyonu olabilir; gorme, işitme, dokunma, koklama ve tat duyusu Halusinasyonlarda kişi, bir hastalığının olduğunu bilmeden, gordukleri, işittikleri ve hissettiklerine tamamıyla inanır Gozlerinde bozukluk olan şahısta veya migrende gorulen ışık parıltıları halusinasyon icine dahil edilmez Bunlarda hasta olayın nedeni bilmektedir
Hastanın duşunce ve fikirlerinin dışarıya aktarıldığını sanması, duşuncelerinin bir başkası tarafından biliniyormuş hissine kapılması, yabancı fikirlerin kafasına direkt olarak sokulduğunu zannetme gibi ceşitli ruhsal halusinasyonlar da vardır
Normal kişilerde aşırı fiziksel ve ruhsal yorgunluk, ihtiyarlık zamanında uykuya dalarken ve uyanırken gorulen geometrik şekiller, gri veya renkli nesneler gorulmesi normal olarak kabul edilir
Sanrılar, duyu organlarımızın gercekte var olmayan algılamalarıdır Beyin bunları uydurur Hepimiz halusinasyon gorebiliriz Mesela şimdi Lutfen aklına filleri getirme cumlesini okuduğunda aklında ister istemez bir filin goruntusu canlanır Halusinasyonlar, gorulebilir, duyulabilir, hissedilebilir, koklanabilir ve tadı alınabilir olgulardır
Dış uyarıcıların yokluğunda yaşanan halusinasyonlar, duşuncelerden değil, gercek mekandan kaynaklanıyormuş gibi yaşanır ve normal bir algının niteliklerine sahiptir, yani canlıdır, somuttur ve inandırıcıdır, bilincli maniplasyona acık değildir Halusinasyonların, yanılsamalar ile karıştırılmaması gerekir Yanılsamalar, gercek bir dış uyarıcının yanlış algılanmasından veya yanlış yorumlanmasından kaynaklanır Ayrıca ruya gormede, uykuya dalarken (hipnagojik), ya da uyanırken (hipnogojik) hissedilen algı yanılmalarıyla da karıştırılmamalıdır Halusinasyon yaşantısı kişi tarafından kuruntulu bir tarzda yorumlanabilir de, yorumlanmayabilir de Orneğin işitsel halusinasyonları olan bir insan, duyu algılarının gercek olmadığını fark edebilir, buna karşılık bir başkası duyu algısının bağımsız, fiziksel bir gercekliği olduğuna inanabilir Halusinasyonlar sadece gerceklik testinde bariz bir kusur varsa psikotik olarak değerlendirilir Ayrıca orneğin dini ayinlerde yaşanan halusinasyonların genellikle patolojik bir anlamı yoktur Halusinasyonların her turlusu paranoid şizofrenide gorulur; belli turleri enfeksiyonel hastalıklarda, uyuşturucu, alkol sarhoşluğunda, metal zehirlenmesinde, epilepside, beyin tumoru rahatsızlıklarında, vb gorulebilir Ayrıca beynin belli merkezlerinin elektrikle uyarılması sonucu deneysel olarak da uretilebilir
Bilim adamları karanlıkta tutulan her insanın halusinasyon gorebileceğini saptadılar Bu durumda beynin yapacak bir şeyi olmadığı icin kendi goruntulerini yaratır Bu biraz uyku sırasında gorduğumuz duşlere benzer Bunların hepsi normaldirFakat kimi insanlar hasta oldukları icin sanrı gorurler Hastalığa gore farklı duyu organları etkilenir Optik halusinasyonlar, yani gorulebilen sanrılar, organik hastalıklara bağlı olarak ortaya cıkabilirler Orneğin felc, goz hastalıkları veya beyin tumoru gibi Uyuşturucu bağımlıları da cok sık halusinasyon gorurler Alkolikler beyaz fare, Extacy gibi sentetik uyuşturucu bağımlıları ise urkutucu tuhaf olaylar gorurler Akustik yani seslerin duyulduğu sanrılar genelde şizofreni gibi ruhsal hastalıklarla ilgilidir
Gorduğunuz gibi halusinasyonlar normal olduğu gibi hastalıklara da bağlı olabiliyor Her zamanki koşullarda yaşadığımız surece orneğin karanlık odada değilsek ve bir fil hakkında duşunmuyorsak, duyu organlarının algılama bozuklukları bir alarm sinyalidir
Halusinasyonların organik veya ruhsal hastalıklara bağlı olarak geliştiği bugun artık tıptaki modern yontemlerle kolayca saptanabilmekte; sanrıların ortaya cıkış nedenleri genelde ruhsal sorunlardır
Hic varolmadıkları halde tuhaf sesler de duyabiliriz Kulakta uzun sure devam eden veya hic kaybolmayan bu seslere doktorlar halusinasyon değil kulak cınlaması (tinnitus) teşhisi koyarlar Kulak cınlaması bazı durumlarda cok eziyet verebilir Duşunun, uyumak icin yatağa giriyorsunuz, hicbir yerde ses olmamasına rağmen sizin kulağınızda mesela davullar calıyor ve bir turlu susmak bilmiyorlar
Araştırmacılar gunden gune yayılan tinnitus hastalığından ruhsal ve bedensel gerilimlerin sorumlu olduğunu buldular Orneğin okulda veya işyerinde yaşanan stres bile kulak cınlamasına neden olabiliyor Ne var ki kronik kulak cınlamasının henuz etkili bir tedavisi yoktur
Ruh hastalıklarından şizofreni, psikozlar, psikonevrozlar, kısa surede gelişen ic sıkıntısı hallerinde halusinasyonlar sık gorulur
Beynin bir kısmını veya tamamını ilgilendiren tahribatlarda, tifo, menenjit, aşırı alkol kullanımı gibi durumlarda da ceşitli halusinasyonlar ortaya cıkabilir
İlaclardan LSD, amfetamin, kannabiol, meskalin, psilosibin, esrar, morfin, kokain gibi maddelerle de halusinasyon meydana getirmek mumkundur Bu maddeler bu ozelliklerinden dolayı, ilac biliminde halusinojenler denir
Gorsel Halusinasyonlar
Gorsel halusinasyonlar demansta en sık rastlanan halusinasyon tipidir Kişi insanlar, hayvanlar veya başka şeyler gorebilir Bazen halusinasyonlar oldukca karmaşık goruntuler veya tuhaf durumları icerebilir
Gorsel halusinasyonlar yanlış yorumlarla başlayabilir Orneğin kişi yuzleri veya eşyaları doner şekilde kumaşların uzerinde ya da bir odadaki golgelerin icinde gorduklerini duşunebilirler
Gorsel halusinasyonlar goren demanslı kişilerin coğu bunları sadece ara sıra gorurler Ayrıca bu halusinasyonlar coğunlukla sadece birkac saniye surer Bununla beraber bazı zamanlarda bunlar kalıcı ve sıkıntılı olabilir
Gorsel halusinasyonların olası sebepleri şunlar olabilir:
Hastalık: Halusinasyonlar enfeksiyonlar gibi fiziksel hastalıklardan ya da bazı tip ilacların yan etkilerinden de meydana gelebilir Bu olasılıkları dışarıda bırakmak icin genellikle bir doktordan yardım almanız gerekir
Gorme Yeteneği: Gorsel halusinasyonlar zayıf gorme yeteneği yuzunden de olabilir Zayıf gorme gucu her zaman iyi olmayabilir ancak siz:
Kişiyi duzenli goz muayenesi yaptırmalısınız ve eğer ihtiyac duyuyorlarsa gozluklerim kullanmaya teşvik etmelisiniz
Kullanılan gozluklerin caminin temiz ve doğru numara olduğunu kontrol etmelisiniz Zayıf gorme katarak yuzunden ise katarakt ameliyatı yapılmasının gerekliliğini doktorunuzla goruşmelisiniz
İyi bir aydınlatmanın olduğundan emin olmalısınız
Beyindeki Değişiklikler: Demans ilerledikce beyinlerinde meydana gelen değişiklikler yuzundenkişiler bazen halusinasyonlar gorurler
Gorsel halusinasyonlar sıklıkla Lewy cisimcikli demans sahibi kişilerde gorulur Bu tur demansta kişi genellikte Alzheimer ve Parkinson da gorulen belirtilerin bir karışımına sahiptir
Surekli gorsel halusinasyonlarla birlikte kas sertleşmesi ve hareket yavaşlaması veya yeteneklerinde belirgin dalgalanmalar olan kişilerde Lewy cisimcikli demans olması olasıdırEğer durum buysa bazen sıkıntılı halusinasyonlara verilen antipsikotik ilaclarda her kas sertleşmesini daha da kotu yapabilir Bundan dolayı ilaclar duşuk dozlarda recete edilmeli ve duzenli olarak takip edilmelidir
İşitsel Halusinasyonlar
Kişiler ortada olmayan sesler, veya diğer gurultuleri duyduğu zaman işitsel halusinasyonlar meydana gelir
Gorsel halusinasyonlarda olduğu gibi fiziksel hastalık ve ilacların yan etkileri gibi olması muhtemel nedenleri dışarıda bırakmak onemlidir Kişinin işitme yeteneğini kontrol ettirme ve eğer işitme cihazı varsa bunların duzgun calışıp calışmadığından emin olmak da gerekir
İşitsel halusinasyonlara sahip olabileceğinin bir belirtisi ise kendi kendine konuşur ve sanki başka birinin soylediklerini bitirmesi icin bekliyor gibi durur, sonra soze devam eder Bunun yanında kendi kendine konuşan herkesin işitsel halusinasyonlarının olmadığını hatırlamak onemlidirOrada olmayan kişilere bağırıyor olmak da işitsel halusinasyonların olasılığını gosterir Kişiler başkalarıyla konuştuğu zaman olmayan şeyleri işitme ihtimali daha azalır, bu yuzden gercek kişiler yardımcı olabilir
Kaynak: Donusumkonagi
