Hamilelikte bedenin muhtaçlıkları artmaktadır. Gereksinimleri karşılamayan gebe bir bireyde besin öğesi eksikliklerine bağlı sorunlar ortaya çıkmaktadır.
Gebe birey birinci olarak beslenmesinde çeşitli ve sağlıklı besinlerle kendisine özel bir beslenme programı ile hamileliğini sürdürmelidir. Doktorun denetimi ile birlikte analizlerle ve yaşanıyorsa semptomlarla birlikte ek destekler gerekebilir.
Hamilelikte bilhassa gerekli olan destekler:
Folik asit
Hamilelikte folik asit alımı bilhassa birinci 3 ayda kıymetlidir. Zira bebeğin beyin ve omurilik sistemi birinci 3 ayda annede bulunan nöral tüp ile birlikte gerçekleşir. Şayet ki annenin folik asit seviyesi kâfi değil ise nöral tüp defekti görülebilir ve bebekte sorun oluşabilir. Bunun yanında yarık damak ve kalp üzere konjenital (doğumsal) sorunların riskini azaltmak için de gereklidir. Günlük olarak en az 400 mg folik asit alımı gebe bireyler için gereklidir.
Demir
Hamilelikte maternal kan hacmi yaklaşık olarak %50 artmaktadır. Buna bağlı olarak demir gereksinimi da artmaktadır. Kanda oksijenin taşınması için demir gereklidir ve bebeğin oksijen alıp sağlıklı gelişmesi için de demir gereklidir. Kansızlığı bulunan gebe bireyler tabip tarafından yazılan yüksek doz demir desteği alabilir. Demir eksikliği bulunmayanlar beslenme ile karşılayabilir. Gebe bireylerin günlük demir muhtaçlığı 27 mg’dır.
Balık yağı (Omega 3)
Balık yağı, bebeğin beyin gelişimi için mutlak gerekli olan 2 temel yağ asidi EPA ve DHA içermektedir.
Gözlemsel çalışmalar balık yağını hamilelikte kullanmanın bebeğin bilişsel fonksiyonunda gelişmeler gösterse de kimi denetimli çalışmalar dengeli bir yararı olmadığını göstermiştir.
DHA ve EPA alımını karşılamak için haftada en az 2 yahut 3 kere somon, sardalya üzere düşük cıva içeriği olan balıklar tüketilmelidir. Çiftlik balıkları değil deniz balıkları tüketilmemelidir. Zira çiftlik balıklarının içerisinde yeteri kadar besin öğesi bulunmamaktadır.
Magnezyum
Magnezyum, insan bedeninde kas, hudut ve bağışıklık üzere sistemlerde çok değerli rol oynamaktadır. Hamilelikte magnezyum eksikliği, kronik yüksek tansiyon ve erken doğum riskini artırmaktadır.
Kimi çalışmalar magnezyum desteğinin bu durumların riskini azaltacağını gösteriyor lakin elimizde net bir sonuç bulunmuyor.
D vitamini
Hamilelikte D vitamini eksikliği; sezaryen, preeklampsi, erken doğum ve gebelik diyabeti ile ilişkilendirilmiştir.
Hamilelik tarama testleri ile doktorun D vitaminine bakması ve eksikse destek etmesi gerekmektedir.
Kalsiyum
Hamilelik devrinde kalsiyum muhtaçlığı artmaktadır. Eksikliğindebebekte kemik gelişimi bozulabilir, annede kemik yumuşaması ve diş çürüklerine neden olabilir.
Gebe bayanın günlük gereksinmesine ek olarak 500 mg/gün kalsiyum alması uygun görülmektedir. Artan kalsiyum muhtaçlığı beslenme ile doğal kaynaklardan sağlanabilir. Lakin bilhassa vejetaryen hamilelerde düşük D vitamini düzeyine de bağlı olarak eksikliği görülebilmektedir. Bu türlü durumlarda tabip denetiminde desteği gerekebilir.
B12 vitamini
Hamilelikte B12 vitamini eksikliğine bağlı olarak megaloblastik anemi, dağumsal anomaliler ve hudut sisteminde külfetler oluşmaktadır. Besinsel kaynakları yalnızca hayvansal besinlerdir ve bitkisel besinlerde bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak vejetaryen yahut hayvansal besinlere ulaşımın kısıtlı olduğu hamilelerde hekim denetiminde desteği gerekebilir.
Yazımın başında da söylediğim üzere ihtiyaçlar birinci olarak doğal yolla yani kâfi ve istikrarlı beslenme ile karşılanmalıdır. Beslenme ile kâfi alınamıyorsa yahut beden ilgili besin öğesini kullanamıyor ise doktor tarafından testlerin yapılması ve gerekli desteğin verilmesi gerekmektedir.
Gebe birey birinci olarak beslenmesinde çeşitli ve sağlıklı besinlerle kendisine özel bir beslenme programı ile hamileliğini sürdürmelidir. Doktorun denetimi ile birlikte analizlerle ve yaşanıyorsa semptomlarla birlikte ek destekler gerekebilir.
Hamilelikte bilhassa gerekli olan destekler:
Folik asit
Hamilelikte folik asit alımı bilhassa birinci 3 ayda kıymetlidir. Zira bebeğin beyin ve omurilik sistemi birinci 3 ayda annede bulunan nöral tüp ile birlikte gerçekleşir. Şayet ki annenin folik asit seviyesi kâfi değil ise nöral tüp defekti görülebilir ve bebekte sorun oluşabilir. Bunun yanında yarık damak ve kalp üzere konjenital (doğumsal) sorunların riskini azaltmak için de gereklidir. Günlük olarak en az 400 mg folik asit alımı gebe bireyler için gereklidir.
Demir
Hamilelikte maternal kan hacmi yaklaşık olarak %50 artmaktadır. Buna bağlı olarak demir gereksinimi da artmaktadır. Kanda oksijenin taşınması için demir gereklidir ve bebeğin oksijen alıp sağlıklı gelişmesi için de demir gereklidir. Kansızlığı bulunan gebe bireyler tabip tarafından yazılan yüksek doz demir desteği alabilir. Demir eksikliği bulunmayanlar beslenme ile karşılayabilir. Gebe bireylerin günlük demir muhtaçlığı 27 mg’dır.
Balık yağı (Omega 3)
Balık yağı, bebeğin beyin gelişimi için mutlak gerekli olan 2 temel yağ asidi EPA ve DHA içermektedir.
Gözlemsel çalışmalar balık yağını hamilelikte kullanmanın bebeğin bilişsel fonksiyonunda gelişmeler gösterse de kimi denetimli çalışmalar dengeli bir yararı olmadığını göstermiştir.
DHA ve EPA alımını karşılamak için haftada en az 2 yahut 3 kere somon, sardalya üzere düşük cıva içeriği olan balıklar tüketilmelidir. Çiftlik balıkları değil deniz balıkları tüketilmemelidir. Zira çiftlik balıklarının içerisinde yeteri kadar besin öğesi bulunmamaktadır.
Magnezyum
Magnezyum, insan bedeninde kas, hudut ve bağışıklık üzere sistemlerde çok değerli rol oynamaktadır. Hamilelikte magnezyum eksikliği, kronik yüksek tansiyon ve erken doğum riskini artırmaktadır.
Kimi çalışmalar magnezyum desteğinin bu durumların riskini azaltacağını gösteriyor lakin elimizde net bir sonuç bulunmuyor.
D vitamini
Hamilelikte D vitamini eksikliği; sezaryen, preeklampsi, erken doğum ve gebelik diyabeti ile ilişkilendirilmiştir.
Hamilelik tarama testleri ile doktorun D vitaminine bakması ve eksikse destek etmesi gerekmektedir.
Kalsiyum
Hamilelik devrinde kalsiyum muhtaçlığı artmaktadır. Eksikliğindebebekte kemik gelişimi bozulabilir, annede kemik yumuşaması ve diş çürüklerine neden olabilir.
Gebe bayanın günlük gereksinmesine ek olarak 500 mg/gün kalsiyum alması uygun görülmektedir. Artan kalsiyum muhtaçlığı beslenme ile doğal kaynaklardan sağlanabilir. Lakin bilhassa vejetaryen hamilelerde düşük D vitamini düzeyine de bağlı olarak eksikliği görülebilmektedir. Bu türlü durumlarda tabip denetiminde desteği gerekebilir.
B12 vitamini
Hamilelikte B12 vitamini eksikliğine bağlı olarak megaloblastik anemi, dağumsal anomaliler ve hudut sisteminde külfetler oluşmaktadır. Besinsel kaynakları yalnızca hayvansal besinlerdir ve bitkisel besinlerde bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak vejetaryen yahut hayvansal besinlere ulaşımın kısıtlı olduğu hamilelerde hekim denetiminde desteği gerekebilir.
Yazımın başında da söylediğim üzere ihtiyaçlar birinci olarak doğal yolla yani kâfi ve istikrarlı beslenme ile karşılanmalıdır. Beslenme ile kâfi alınamıyorsa yahut beden ilgili besin öğesini kullanamıyor ise doktor tarafından testlerin yapılması ve gerekli desteğin verilmesi gerekmektedir.
