Grip nedir?
Grip her sene dünya nüfusunun %10-20'sinin hastalanmasına neden olan ve yüzlerce kişinin hastaneye yatmasına neden olabilmektedir. Grip virüsü hemen her yıl genetik yapısında meydana getirdiği ufak değişiklikler sayesinde her yıl yeniden hastalık yapabilmektedir. Grip virüsü esas olarak solunum yoluyla yayılmaktadır. Ancak hasta kişilerin ağız ve burun salgıları ile direkt temas yoluyla da bulaşabilmektedir. Solunumla bulaşan virüs öncelikle solunum yolunun yüzeyindeki hücrelere bağlanmakta ve 1-5 günlük bir kuluçka döneminden sonra hastalık tablosunu oluşturmaktadır. Virüsü alan kişiler 5-10 gün süreyle virüsü diğer insanlara bulaştırabilmektedir. Virüsün bulaştırılması hastalığın başlamasından önce de başlayabildiği için hastalığın yayılımını engellemek mümkün olmamaktadır.
Gribin bulguları nelerdir?
Gribin klasik bulguları olan yüksek ateş, kas ağrıları, öksürük ve baş ağrısı vakaların yaklaşık yarısında görülmektedir. Grip genellikle 3-5 gün sürmekle birlikte bazı kişilerde öksürük, ve halsizlik daha uzun süre devam edebilmektedir.
• Gribin ani başlaması tipiktir. Hastalar genellikle gribin başlangıç zamanını söyleyebilmektedir.
• Ateş hastadan hastaya değişebilmekle birlikte 40 dereceye kadar çıkabilmektedir. Hastalarda üşümeyle yükselen ateş görülmektedir.
• Boğaz ağrısı ciddi olabilmekte ve 3-5 gün sürmektedir. Hastalar boğaz ağrısı nedeniyle doktora başvurabilmektedir.
• Kas ağrıları gribin sık görülen bir bulgusudur ve orta ağır düzeyde görülmektedir.
• Başta ve alında ağrı sıktır ve genellikle çok şiddetlidir. Bazı hastalarda ışığa hassasiyet, gözlerde yanma
Grip tehlikeli olabilir mi?
Gribin sık görülmesinin yanında aynı zamanda ciddi seyretmesi ve ciddi tablolara, hatta ölüme yol açması mümkündür. Yaşlılar ve altta yatan hastalıkları (örneğin kalp, akciğer, şeker hastalığı gibi) olan kişiler gribin devamında bakterilerin sebep olduğu zatürre gelişmesine yatkındırlar. Grip aynı zamanda altta yatan uzun süreli devam eden hastalığı olanlarda (kalp, akciğer, böbrek hastaları, diabetliler, bağışıklık sistemini zayıflatan hastalığı olanlar gibi) bu hastalıklarının alevlenmesine neden olabilmektedir. Bu tablolardan daha nadir olmak üzere 18 yaşına kadar olan ve herhangi bir tıbbi nedenle sürekli aspirin kullanmak zorunda olan çocuk ve gençlerde ani karaciğer ve beyin harabiyetiyle seyreden Reye sendromu riskine ve kalp kasında hasara (miyokardit) neden olabilmektedir.
Neden grip aşısı?
Grip geçiren kişilerin kesin tedavisinin olmaması ve virüsün yayılımının durdurulamaması ve gribin özellikle hassas gruplarda (65 yaş ve üzeri kişiler, kalp, akciğer, böbrek hastalığı, şeker hastalığı gibi uzun süreli hastalığı olanlar, küçük çocuklar gibi) gribin daha ağır seyredip hastaneye yatışlara ve ölüme kadar gidebilen ciddi sonuçlara yol açabilmesi nedeniyle, özellikle risk gruplarında bulunan kişilerin gribe karşı aşılanmaları ön plana çıkmaktadır.
Grip aşısı ne kadar etkindir?Grip aşısı bağışıklık sistemi sağlam kişilerde gribi önlemede %90'ın üzerinde etkindir. Yaşlılarda hastaneye yatışları önlemede yaklaşık %60 etkilidir.
Grip aşısının yan etkisi var mıdır?
Grip aşısına bağlı yan etkiler genellikle azdır. Aşı uygulanan yerde ağrı veya kızarıklık ile sınırlıdır ve ateş, kas ağrısı, baş ağrısı veya halsizlik gibi reaksiyonlar nadirdir. Aşı sonrası yan etkiler genellikle ilk kez aşılananlarda daha sıktır ve sadece 1-2 gün kadar devam eder ve kendiliğinden düzelir.
Hamileler de grip açısından risk altında mıdır?
Hastaneye yatışların %4-50'si ve ölümlerin %90'ı 65 yaş üzerindeki kişilerde oluşurken, yapılan çalışmalar uzun süreli bakım ünitelerinde kalan gençlerin ve erişkinlerin, astım gibi uzun süreli altta yatan hastalığı olanların ve hamilelerin de gribin komplikasyonları açısından risk altında olduğunu göstermektedir.
Özellikle hamileliklerinin ileri dönemlerinde olan hamileler, tamamen sağlıklı dahi olsalar grip ve gribin neden olduğu komplikasyonlar açısından risk altındadırlar.
Hamileliklerinin 4. ayından sonrasında olan hamileler, zatürre ve 4 kat daha fazla hastaneye yatış gibi gribin komplikasyonları açısından risk altındadır. Hamilelerdeki bu hastaneye yatış oranları, aynı yaşlarda olan ve altta yatan bir hastalığı olan hamile olmayan kişilerle benzer oranda olduğu için Amerika Hastalıkları kontrol merkezi hem normal hamileleri, hem de hamile olmayan ancak altta yatan hastalığı olan kişileri aynı sınıfta kabul etmekte ve hamileliklerinin 2. veya 3. üç ayı içinde olan hamileleri grip aşısı olması gereken risk gruplarının içinde sınıflandırmaktadır. Astım, diabet veya kalp hastalığı olan hamilelerin hamileliklerinin hangi döneminde olursa olsun grip aşısı olmaları önerilmektedir.
Hamilelik sırasında grip ve grip benzeri hastalık ile ilgili bir çalışma yapılmış ve 17 grip sezonu boyunca gribin hamile kadınlar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu çalışmada hamileliğinin 6. ayından sonrasında olan hamilelerin kalp veya akciğer problemleri nedeniyle hastaneye yatma oranının, hamile olmayan ancak ciddi, altta yatan hastalığı olan kadınlar kadar olduğunu göstermiştir. Hamileliğin ileri dönemlerinde risk daha da artmaktadır. 37-42 haftalık gebe kadınlar, doğum sonrası 1-6 ay geçmiş kadınlara kıyasla, kalp veya akciğer problemleri nedeniyle 5 kat daha fazla hastaneye yatma riski taşımaktadır.Hamile olan ve aynı zamanda astımı olan kadınlar grip sezonunda özellikle hastaneye yatma açısından yüksek risk altındadır.
Hamileliğin ilk 3 ayında grip aşısı uygulanması önerilmemektedir. Hamileliğin ilk 3 ayı gribe bağlı komplikasyonlar açısından, hamileliğin daha sonraki aylarında olduğu gibi daha yüksek risk oluşturmamaktadır ve ilk 3 ayda grip aşısı önerilmemektedir. Hamileliğin ilk 3 ayında grip aşısı önerilmemesinin diğer bir nedeni de hamileliğin ilk 3 ayı içerisinde düşük olma ihtimalinin diğer aylara kıyasla daha yüksek olması ve bunun aşıya bağlanması ihtimali oluşmaması nedeniyledir.
Hamilelik neden grip açısından risk oluşturmaktadır?
Hamilelikte gribin ağır ve ciddi seyredebilmesi aşağıdaki nedenlere bağlanmaktadır;
• Hamilelikte kalp hızının artması, kalp atım hacminin artması ve oksijen tüketiminin artması. Akciğer kapasitesinin azalması
• Hamilelik süresince bağışıklık sisteminin fonksiyonunda değişme
Grip aşısı hamilelerde güvenli midir?
Grip aşısı ölü bir aşıdır (inaktivedir) ve canlı grip virüsü içermemektedir ve bu nedenle uzmanlar tarafından güvenli olarak kabul edilmektedir. Bu konuda 2000 hamile kadında yapılan bir çalışmada bebekte bir sorun görülmemektedir. Yine daha küçük bir çalışma ile de grip aşısının anne ve bebekte risk oluşturmadığı gösterilmiştir.
Hamileyim, grip aşısı ile aşılanmalı mıyım?
Hamilelik döneminde kullanılması düşünülen tüm ilaçlar ve biyolojik ürünler gibi grip aşısı da hekime danışmadan uygulanmamalıdır. Grip sezonunda hamileliklerinin 3. ayını tamamlamış olan hamilelerin grip aşısı olmak konusunda mutlaka hekimlerine danışmaları gerekmektedir.
Grip her sene dünya nüfusunun %10-20'sinin hastalanmasına neden olan ve yüzlerce kişinin hastaneye yatmasına neden olabilmektedir. Grip virüsü hemen her yıl genetik yapısında meydana getirdiği ufak değişiklikler sayesinde her yıl yeniden hastalık yapabilmektedir. Grip virüsü esas olarak solunum yoluyla yayılmaktadır. Ancak hasta kişilerin ağız ve burun salgıları ile direkt temas yoluyla da bulaşabilmektedir. Solunumla bulaşan virüs öncelikle solunum yolunun yüzeyindeki hücrelere bağlanmakta ve 1-5 günlük bir kuluçka döneminden sonra hastalık tablosunu oluşturmaktadır. Virüsü alan kişiler 5-10 gün süreyle virüsü diğer insanlara bulaştırabilmektedir. Virüsün bulaştırılması hastalığın başlamasından önce de başlayabildiği için hastalığın yayılımını engellemek mümkün olmamaktadır.
Gribin bulguları nelerdir?
Gribin klasik bulguları olan yüksek ateş, kas ağrıları, öksürük ve baş ağrısı vakaların yaklaşık yarısında görülmektedir. Grip genellikle 3-5 gün sürmekle birlikte bazı kişilerde öksürük, ve halsizlik daha uzun süre devam edebilmektedir.
• Gribin ani başlaması tipiktir. Hastalar genellikle gribin başlangıç zamanını söyleyebilmektedir.
• Ateş hastadan hastaya değişebilmekle birlikte 40 dereceye kadar çıkabilmektedir. Hastalarda üşümeyle yükselen ateş görülmektedir.
• Boğaz ağrısı ciddi olabilmekte ve 3-5 gün sürmektedir. Hastalar boğaz ağrısı nedeniyle doktora başvurabilmektedir.
• Kas ağrıları gribin sık görülen bir bulgusudur ve orta ağır düzeyde görülmektedir.
• Başta ve alında ağrı sıktır ve genellikle çok şiddetlidir. Bazı hastalarda ışığa hassasiyet, gözlerde yanma
Grip tehlikeli olabilir mi?
Gribin sık görülmesinin yanında aynı zamanda ciddi seyretmesi ve ciddi tablolara, hatta ölüme yol açması mümkündür. Yaşlılar ve altta yatan hastalıkları (örneğin kalp, akciğer, şeker hastalığı gibi) olan kişiler gribin devamında bakterilerin sebep olduğu zatürre gelişmesine yatkındırlar. Grip aynı zamanda altta yatan uzun süreli devam eden hastalığı olanlarda (kalp, akciğer, böbrek hastaları, diabetliler, bağışıklık sistemini zayıflatan hastalığı olanlar gibi) bu hastalıklarının alevlenmesine neden olabilmektedir. Bu tablolardan daha nadir olmak üzere 18 yaşına kadar olan ve herhangi bir tıbbi nedenle sürekli aspirin kullanmak zorunda olan çocuk ve gençlerde ani karaciğer ve beyin harabiyetiyle seyreden Reye sendromu riskine ve kalp kasında hasara (miyokardit) neden olabilmektedir.
Neden grip aşısı?
Grip geçiren kişilerin kesin tedavisinin olmaması ve virüsün yayılımının durdurulamaması ve gribin özellikle hassas gruplarda (65 yaş ve üzeri kişiler, kalp, akciğer, böbrek hastalığı, şeker hastalığı gibi uzun süreli hastalığı olanlar, küçük çocuklar gibi) gribin daha ağır seyredip hastaneye yatışlara ve ölüme kadar gidebilen ciddi sonuçlara yol açabilmesi nedeniyle, özellikle risk gruplarında bulunan kişilerin gribe karşı aşılanmaları ön plana çıkmaktadır.
Grip aşısı ne kadar etkindir?Grip aşısı bağışıklık sistemi sağlam kişilerde gribi önlemede %90'ın üzerinde etkindir. Yaşlılarda hastaneye yatışları önlemede yaklaşık %60 etkilidir.
Grip aşısının yan etkisi var mıdır?
Grip aşısına bağlı yan etkiler genellikle azdır. Aşı uygulanan yerde ağrı veya kızarıklık ile sınırlıdır ve ateş, kas ağrısı, baş ağrısı veya halsizlik gibi reaksiyonlar nadirdir. Aşı sonrası yan etkiler genellikle ilk kez aşılananlarda daha sıktır ve sadece 1-2 gün kadar devam eder ve kendiliğinden düzelir.
Hamileler de grip açısından risk altında mıdır?
Hastaneye yatışların %4-50'si ve ölümlerin %90'ı 65 yaş üzerindeki kişilerde oluşurken, yapılan çalışmalar uzun süreli bakım ünitelerinde kalan gençlerin ve erişkinlerin, astım gibi uzun süreli altta yatan hastalığı olanların ve hamilelerin de gribin komplikasyonları açısından risk altında olduğunu göstermektedir.
Özellikle hamileliklerinin ileri dönemlerinde olan hamileler, tamamen sağlıklı dahi olsalar grip ve gribin neden olduğu komplikasyonlar açısından risk altındadırlar.
Hamileliklerinin 4. ayından sonrasında olan hamileler, zatürre ve 4 kat daha fazla hastaneye yatış gibi gribin komplikasyonları açısından risk altındadır. Hamilelerdeki bu hastaneye yatış oranları, aynı yaşlarda olan ve altta yatan bir hastalığı olan hamile olmayan kişilerle benzer oranda olduğu için Amerika Hastalıkları kontrol merkezi hem normal hamileleri, hem de hamile olmayan ancak altta yatan hastalığı olan kişileri aynı sınıfta kabul etmekte ve hamileliklerinin 2. veya 3. üç ayı içinde olan hamileleri grip aşısı olması gereken risk gruplarının içinde sınıflandırmaktadır. Astım, diabet veya kalp hastalığı olan hamilelerin hamileliklerinin hangi döneminde olursa olsun grip aşısı olmaları önerilmektedir.
Hamilelik sırasında grip ve grip benzeri hastalık ile ilgili bir çalışma yapılmış ve 17 grip sezonu boyunca gribin hamile kadınlar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu çalışmada hamileliğinin 6. ayından sonrasında olan hamilelerin kalp veya akciğer problemleri nedeniyle hastaneye yatma oranının, hamile olmayan ancak ciddi, altta yatan hastalığı olan kadınlar kadar olduğunu göstermiştir. Hamileliğin ileri dönemlerinde risk daha da artmaktadır. 37-42 haftalık gebe kadınlar, doğum sonrası 1-6 ay geçmiş kadınlara kıyasla, kalp veya akciğer problemleri nedeniyle 5 kat daha fazla hastaneye yatma riski taşımaktadır.Hamile olan ve aynı zamanda astımı olan kadınlar grip sezonunda özellikle hastaneye yatma açısından yüksek risk altındadır.
Hamileliğin ilk 3 ayında grip aşısı uygulanması önerilmemektedir. Hamileliğin ilk 3 ayı gribe bağlı komplikasyonlar açısından, hamileliğin daha sonraki aylarında olduğu gibi daha yüksek risk oluşturmamaktadır ve ilk 3 ayda grip aşısı önerilmemektedir. Hamileliğin ilk 3 ayında grip aşısı önerilmemesinin diğer bir nedeni de hamileliğin ilk 3 ayı içerisinde düşük olma ihtimalinin diğer aylara kıyasla daha yüksek olması ve bunun aşıya bağlanması ihtimali oluşmaması nedeniyledir.
Hamilelik neden grip açısından risk oluşturmaktadır?
Hamilelikte gribin ağır ve ciddi seyredebilmesi aşağıdaki nedenlere bağlanmaktadır;
• Hamilelikte kalp hızının artması, kalp atım hacminin artması ve oksijen tüketiminin artması. Akciğer kapasitesinin azalması
• Hamilelik süresince bağışıklık sisteminin fonksiyonunda değişme
Grip aşısı hamilelerde güvenli midir?
Grip aşısı ölü bir aşıdır (inaktivedir) ve canlı grip virüsü içermemektedir ve bu nedenle uzmanlar tarafından güvenli olarak kabul edilmektedir. Bu konuda 2000 hamile kadında yapılan bir çalışmada bebekte bir sorun görülmemektedir. Yine daha küçük bir çalışma ile de grip aşısının anne ve bebekte risk oluşturmadığı gösterilmiştir.
Hamileyim, grip aşısı ile aşılanmalı mıyım?
Hamilelik döneminde kullanılması düşünülen tüm ilaçlar ve biyolojik ürünler gibi grip aşısı da hekime danışmadan uygulanmamalıdır. Grip sezonunda hamileliklerinin 3. ayını tamamlamış olan hamilelerin grip aşısı olmak konusunda mutlaka hekimlerine danışmaları gerekmektedir.