Hangi hallerde ramazanda oruç tutulmayabilir
Hangi hallerde oruç tutulmayabilir
İslâm dini, kisileri güçleri nispetinde sorumlu tutmus, güçlerini asan ya da
sıkıntıya yol açan durumlarda kolaylastırıcı hükümler getirmistir
Asagıdaki mazeretlere sahip kimselerin Ramazanda oruç tutmakla mesul
olmayıp sonra kaza etmelerine veya yerine fidye vermelerine ruhsat tanınmıstır:
a) Yolculuk:
Gezi, Ramazan ayında oruç tutmamak için ruhsat olarak kabul edilmistir
Seyahat sırasında tutulmayan oruçlar, sonra kaza edilir Kur ’lahza ’da “Ey
inananlar! Oruç sizden öncekilere farz kılındıgı gibi, Allâh ’a karsı gelmekten
sakınasınız diye, size de sayılı günlerde farz kılındı çinizden hasta olan ya da
yolculukta bulunan, tutamadıgı günler sayısınca diger günlerde miktar Oruca
dayanamayanlar, bir düskünü doyuracak kadar fidye verir Kim gönülden iyilik
yaparsa, o iyilik kendisinedir Eger bilirseniz, oruç tutmanız sizin için daha iyidir
buyrulmaktadır (Bakara 2183184)
Geceden oruca niyetlenip de, gündüz yolculuga çıkan kimse, dilerse bu orucunu
bozar, dilerse tamamlar Geceden oruç tutmaya niyetlenip gündüz ise yolculuga
çıkmak zorunda olan kimse yolculukta güçlük çekerse orucunu bozabilir Ama
orucunu tamamlaması daha uygundur Hz Peygamber, Mekke ’nin fethi için sefere
çıktıgında oruçlu iken, Kedîd denilen yere varınca orucunu bozmustur (Buharî, Savm,
34; Müslim, Sıyam, 15) Bu başvuru sefere çıkınca orucun bozulabilecegini
göstermektedir
b) Rahatsızlık:
Oruç tuttugu vakit, hastalıgının artmasından ya da uzamasından endise edilen
kimse ile, hastalıgı nedeniyle oruç tutmakta zorlanan kisilerin Ramazan ayında oruç
tutmayıp, iyilestikten daha sonra bunları kaza etmelerine müsade verilmistir Yukarıda zikredilen
ayet buna isaret etmektedir Uzman bir hekim kadar oruç tutması halinde hasta
olacagı bildirilen kimse de hasta hükmündedir
c) Hamilelik ve Çocuk Emzirme:
Oruç tutmaları kendilerine ya da çocuklarına zarar vermesi halinde, hamile
kadınlar oruçlarını tutmayabilirler Emzikli kadınlar da, sütlerinin kesilmesi ve
çocuklarının zarar görebilecegi durumlarda oruç tutmayabilirler Hz Peygamber buna
müsaade etmistir (Nesâî, Sıyam, 5051, 62; bn Mace, Sıyam,3)
d) Kuvvet Ve Mesakkatli islerde Çalısmak:
Oruç tuttugu takdirde saglıgına bir zarar gelmesinden korkan kimse, orucunu
tutmayabilir Bu durumda olanlar, izinli oldugu günler veya yerinde zamanlarda
tutamadıkları oruçları kaza ederler
Bir yükümlülük olarak, agır islerde çalısmak zorunda olan kisilerin oruçlu olarak
çalıstıkları takdirde saglıkları tehlike aşağı kalacaksa ramazan ayında tutamadıkları
oruçlarını uygun bir zamanda kaza ederler
Kur ’lahza bu durumu su ayetlerle açıklar: “Ey iman edenler! Allah ’a karsı
gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındıgı gibi, size de farz
kılındı Oruç, sayılı günlerdedir Sizden kim hasta, ya da yolculukta olursa, tutamadıgı
günler sayısınca baska günlerde miktar Oruca gücü yetmeyenler ise bir fakir doyumu
fidye verir bununla beraber, gönülden kim bir iyilik yaparsa (örneğin fidyeyi fazla
verirse) o kendisi için daha hayırlıdır Eger bilirseniz oruç tutmanız sizin için daha
hayırlıdır (O sayılı günler), halk için bir hidayet rehberi, dogru yolun ve adalet ile
batılı birbirinden ayırmanın apaçık delilleri olarak Kur ’lahza ’ın kendisinde indirildigi
Ramazan ayıdır Böylece ise içinizden kim bu aya ulasırsa onu oruçla geçirsin Kim de
hasta ya da gezgin olursa tutamadıgı günler sayısınca baska günlerde tutsun Allah size
huzur diler, zorluk dilemez Bu da sayıyı tamamlamanız ve hidayete ulastırmasına
karsılık Allah ’ı yüceltmeniz ve sükretmeniz içindir (Bakara, 2183185)
e) Yaslılık:
Oruç tutamayacak değin yaslı olan kimseler, oruç yerine fidye verebilirler
Bakara suresinin 184 ayetinde, bu sekilde olup da oruca baskı yetiremeyenlerin, oruç
tutmayıp fidye vermeleri gerektigi hükme baglanmıstır yilesme umudu olmayan
hastalar da benzer hükme tabidir *
Hangi hallerde oruç tutulmayabilir
İslâm dini, kisileri güçleri nispetinde sorumlu tutmus, güçlerini asan ya da
sıkıntıya yol açan durumlarda kolaylastırıcı hükümler getirmistir
Asagıdaki mazeretlere sahip kimselerin Ramazanda oruç tutmakla mesul
olmayıp sonra kaza etmelerine veya yerine fidye vermelerine ruhsat tanınmıstır:
a) Yolculuk:
Gezi, Ramazan ayında oruç tutmamak için ruhsat olarak kabul edilmistir
Seyahat sırasında tutulmayan oruçlar, sonra kaza edilir Kur ’lahza ’da “Ey
inananlar! Oruç sizden öncekilere farz kılındıgı gibi, Allâh ’a karsı gelmekten
sakınasınız diye, size de sayılı günlerde farz kılındı çinizden hasta olan ya da
yolculukta bulunan, tutamadıgı günler sayısınca diger günlerde miktar Oruca
dayanamayanlar, bir düskünü doyuracak kadar fidye verir Kim gönülden iyilik
yaparsa, o iyilik kendisinedir Eger bilirseniz, oruç tutmanız sizin için daha iyidir
buyrulmaktadır (Bakara 2183184)
Geceden oruca niyetlenip de, gündüz yolculuga çıkan kimse, dilerse bu orucunu
bozar, dilerse tamamlar Geceden oruç tutmaya niyetlenip gündüz ise yolculuga
çıkmak zorunda olan kimse yolculukta güçlük çekerse orucunu bozabilir Ama
orucunu tamamlaması daha uygundur Hz Peygamber, Mekke ’nin fethi için sefere
çıktıgında oruçlu iken, Kedîd denilen yere varınca orucunu bozmustur (Buharî, Savm,
34; Müslim, Sıyam, 15) Bu başvuru sefere çıkınca orucun bozulabilecegini
göstermektedir
b) Rahatsızlık:
Oruç tuttugu vakit, hastalıgının artmasından ya da uzamasından endise edilen
kimse ile, hastalıgı nedeniyle oruç tutmakta zorlanan kisilerin Ramazan ayında oruç
tutmayıp, iyilestikten daha sonra bunları kaza etmelerine müsade verilmistir Yukarıda zikredilen
ayet buna isaret etmektedir Uzman bir hekim kadar oruç tutması halinde hasta
olacagı bildirilen kimse de hasta hükmündedir
c) Hamilelik ve Çocuk Emzirme:
Oruç tutmaları kendilerine ya da çocuklarına zarar vermesi halinde, hamile
kadınlar oruçlarını tutmayabilirler Emzikli kadınlar da, sütlerinin kesilmesi ve
çocuklarının zarar görebilecegi durumlarda oruç tutmayabilirler Hz Peygamber buna
müsaade etmistir (Nesâî, Sıyam, 5051, 62; bn Mace, Sıyam,3)
d) Kuvvet Ve Mesakkatli islerde Çalısmak:
Oruç tuttugu takdirde saglıgına bir zarar gelmesinden korkan kimse, orucunu
tutmayabilir Bu durumda olanlar, izinli oldugu günler veya yerinde zamanlarda
tutamadıkları oruçları kaza ederler
Bir yükümlülük olarak, agır islerde çalısmak zorunda olan kisilerin oruçlu olarak
çalıstıkları takdirde saglıkları tehlike aşağı kalacaksa ramazan ayında tutamadıkları
oruçlarını uygun bir zamanda kaza ederler
Kur ’lahza bu durumu su ayetlerle açıklar: “Ey iman edenler! Allah ’a karsı
gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındıgı gibi, size de farz
kılındı Oruç, sayılı günlerdedir Sizden kim hasta, ya da yolculukta olursa, tutamadıgı
günler sayısınca baska günlerde miktar Oruca gücü yetmeyenler ise bir fakir doyumu
fidye verir bununla beraber, gönülden kim bir iyilik yaparsa (örneğin fidyeyi fazla
verirse) o kendisi için daha hayırlıdır Eger bilirseniz oruç tutmanız sizin için daha
hayırlıdır (O sayılı günler), halk için bir hidayet rehberi, dogru yolun ve adalet ile
batılı birbirinden ayırmanın apaçık delilleri olarak Kur ’lahza ’ın kendisinde indirildigi
Ramazan ayıdır Böylece ise içinizden kim bu aya ulasırsa onu oruçla geçirsin Kim de
hasta ya da gezgin olursa tutamadıgı günler sayısınca baska günlerde tutsun Allah size
huzur diler, zorluk dilemez Bu da sayıyı tamamlamanız ve hidayete ulastırmasına
karsılık Allah ’ı yüceltmeniz ve sükretmeniz içindir (Bakara, 2183185)
e) Yaslılık:
Oruç tutamayacak değin yaslı olan kimseler, oruç yerine fidye verebilirler
Bakara suresinin 184 ayetinde, bu sekilde olup da oruca baskı yetiremeyenlerin, oruç
tutmayıp fidye vermeleri gerektigi hükme baglanmıstır yilesme umudu olmayan
hastalar da benzer hükme tabidir *
