Umumide tüm vücudun, kişiselde de tiroit bezinin daima iltihaplanması (enflamasyon) ve salgıladığı hormonların azalması (hipotiroidi) ile birlikte karakterize otoimmün bir hastalıktır Hashimoto.
‘Tiroid bezine karşı enflamatuar yansıyı tetikleyen süreç nedir?’ sorusu, etyolojik alt yapıyı gözden geçirirken daima aklımızda tutmamız gereken noktadır. Bu durumu açıklarken ise tıbbi otörler ikiye ayrılır:
1.grup; hastalık oluşum nedenini açıklamamakla birlikte, hastalık başladıktan sonra durumu agreve eden faktörlerin üstünde durur ve bunları engellemeye çalışır.
2.grup ise - ki bizde kendimizi bu ekip içerisinde görmekteyiz- hastalık oluşumu ve kliniği ağırlaştıran etyoloji üstünde durmaktadır.
Bir evvelki metnimizde marazın oluşum nedenleri üzerinde durmaya çalışmıştık, bugün ise yüklü olarak agreve (kötüleştirme) edici nedenlere dikkatinizi çekmeye çalışacağız.
HASHİMOTO MARAZINI AĞIRLAŞTIRAN FAKTÖRLERDEN KIMILERI
Bozucu Ocak ve Meydanlar
Hücre aktiviteden uzak/istirahat halindeyken, hücre zarı ile ayrılmış olan iç ve dış sahaları arasında potansiyel farkı (hücrenin içi dışından daha negatiftir) korunmaktadır. İstirahat halindeki bu farka ‘İstirahat Membran Potansiyeli’ denir. Hücrelerin bu fizyolojik voltaj farkı hücrenin yapısı ve tipine nazaran -10 ile -100 mV arasında korunmaktadır. İstirahat halinde polarize durumda olan hücre zarı eşik bedelini geçecek uyarana (stimulusa) maruz kaldığında depolarize olarak aktive olmaktadır. Membran potansiyelindeki iniş / çıkışlar hücrenin gereğinden daha erken yahut daha geç uyarılmasına neden olur. Sonuçta hücre seviyesinde başlayan süreç metabolik regülasyon mekanizmalarınında (konumuz olan tiroid fonksiyonları da dahil) olumsuz cihette etkilenmesini netice verecektir.
Bu malumat çerçevesinde, diş dibinde enfeksiyonun varlığı, amalgam dolgu, birden çokça implant diş, vücutta skar/ ameliyat/yara izi, sık enfeksiyon odakları(tonsillit), çürük diş, yanlış protez, tamamlanmamış kanal tedavisi, çene eklemi sorununa bağlı temporamandibuler eklem patolojisi, ameliyatlar vb. durumlar sürekli/gereksiz stimuluslar (uyaran) yayarak hücre zarını etkileyecek uyarılma eşik pahasının geçilmesine ve erken depolarizasyonun (hücrenin harekete geçmesini sağlayacak tetikleme) oluşmasına neden olacaktır. Vücutta yılları kapsayacak müddette parazit sinyallerin yayılması, hücresel disfonksiyonu ve enflamatuar reaksiyonun fizyolojik hadlerin dışına çıkışını hızlandıracaktır. Mevzumuz olan Haşimoto ve başka birçok enflamatuar /dejeneratif hastalık bu sürecin sonucu olabilir.
D Vitamini Eksikliği
Eksikliği Hashimoto dâhil birçok otoimmün illetin oluşmasında risk faktörü olarak gösterilmektedir.
Mevzumuzla ilgili metabolik/hormonal süreçlere tesiri:
- Enflamasyonun (iltihap) artmasında tesirli olan Th2 hücrelerinin çok uyarılmasını önleyerek otoimmün reaksiyonun fizyolojik sonlara çekilmesini sağlar.
- D vitaminin optimal seviyeden sapması, bağırsak yüzey florasının bozulması ve yüzey geçirgenliğinin artmasını agreve eden faktörlerdendir.Tiroid hormon aktivasyonunun (T4'ün T3'e dönüşümü) %20'sinin bağırsak yüzey hücrelerinde gerçekleştiği malumatından hareketle D vitamini seviyesindeki zayıflık tiroid fonksiyonlarını olumsuz istikamette etkilemektedir.
- Tiroid hormonlarının sıradan olması D vitaminin aktivitesini destekler. Hashimoto tiroiditi üzere otoimmün tiroid hastalıklarında D vitamininin tesir edeceği reseptörlerin yapısı değişime uğraması (polimorfizm) sonucu metabolik reaksiyonlardaki etkin fonksiyonunu mahalline getiremez.
Selenyum Eksikliği
Selenyum vücutta eser ölçüde bulunan bir elementtir. Bilhassa E vitamini ile birleşir ise antioksidan tesiri artar ve vücudumuza zarar veren muaf radikallere karşı esirgeyici tesiri potansiyalize edilmiş olur.
Mevzumuzla ilgili metabolik süreçler:
- Selenyum 5’ deiyodinaz enziminin (T4’den T3 sentezini gerçekleştirir) aktivitesini artırır. Netice de T4’den T3 oluşumu yani tiroid hormon aktivitesi artar. Eksikliğin de bu dönüşüm azalır.
- Selenyum ayrıyeten tiroid bezini haddinden fazla iyot yüklenmesine karşı korur, bunu tiroid hormon prodüksiyonunda vazifeli tiroid peroksidaz enziminin aktivitesini azaltarak yapar.
Gerilim
Tiroid bezinin sağlıklı olması için öncelikle gerilim hormonlarının (adrenalin, kortizol) salgılandığı böbrek üstü bezinin sağlıklı olması gerekir.
Gerilim, vücutta üretilen tiroid hormonuna hücrelerin yanıtını azaltıyor ve zorlaştırıyor. Hücrelerin karşılık vermesi için reseptörlerinin fonksiyonları alışılagelmiş olmalı. İşte gerilim esnasında vücutta oluşan metabolik süreçler bu yanıt mekanizmasını bed tarafta tesirler.
Kronik gerilime maruziyet vücutta kortizol seviyesini ölçüsüz yükseltir, ayrıyeten 5’-deiyodinase enziminin işleyişini azaltır, bu durumda tiroid hormonun etkinleşmesi durur (T4 T3’e dönüşemez).
Adrenalin / Noradrenalin üzere gayrı gerilim hormonları ise insanın güzel yahut makûs cephede başlattığı somut/soyut hareketini sürdürme yetisini artırırken, bu esnada hayati organların korunması için periferik damarlarda vazokonstrüktör (damarları daraltıcı) etkiyi artırarak kanın merkezde tutulmasını sağlamaktadır. Bu adaptif ve regülatuvar mekanizmanın çalışması vital (yaşamsal) fonksiyonların korunması için bir kısım organların (tiroid, saç, tırnak, cilt, kol, bacak vb.) kan ve gayri besleyici faktörlerden eksik yararlanımı sonucunu doğuracaktır.
Glüten Enteropatisi- Çölyak
Birçok toplumsal çalışmada otoimmün tiroid illetleri ( Hashimoto, Graves vb.) ile glüten intoleransı arasında güçlü bir ilgi tespit edilmiştir.
Bağırsak doğal florası tahrip olunca doğal olarak sindirim işlevi de bozulmaktadır. Bu vakalarda buğday içerisindeki glüten, sindirime ve değişime uğramadan kan dolaşımına makbul. İmmün sistem bu sindirilmemiş protein parçacıklarını yabancı, alerjen, toksin olarak kabul eder. Ve bu maruziyet kronikleşirse savunmanın bunlara karşı gösterdiği reaksiyon (otoimmün) kendi hücrelerimize karşı da gösterilmeye başlar, mevzumuz olan tiroid bezini de tahrip eder.
Hasta / hastalık değerlendirilirken agreve (zorlaştırıcı) eden faktörler gözardı edilmeden güzelleşme süreci yanlışsız yönetilerek başta Hashimoto olmak üzere birçok enflamatuar/dejeneratif marazın güzelleşme paterni hızlandırılabilir.
‘Tiroid bezine karşı enflamatuar yansıyı tetikleyen süreç nedir?’ sorusu, etyolojik alt yapıyı gözden geçirirken daima aklımızda tutmamız gereken noktadır. Bu durumu açıklarken ise tıbbi otörler ikiye ayrılır:
1.grup; hastalık oluşum nedenini açıklamamakla birlikte, hastalık başladıktan sonra durumu agreve eden faktörlerin üstünde durur ve bunları engellemeye çalışır.
2.grup ise - ki bizde kendimizi bu ekip içerisinde görmekteyiz- hastalık oluşumu ve kliniği ağırlaştıran etyoloji üstünde durmaktadır.
Bir evvelki metnimizde marazın oluşum nedenleri üzerinde durmaya çalışmıştık, bugün ise yüklü olarak agreve (kötüleştirme) edici nedenlere dikkatinizi çekmeye çalışacağız.
HASHİMOTO MARAZINI AĞIRLAŞTIRAN FAKTÖRLERDEN KIMILERI
Bozucu Ocak ve Meydanlar
Hücre aktiviteden uzak/istirahat halindeyken, hücre zarı ile ayrılmış olan iç ve dış sahaları arasında potansiyel farkı (hücrenin içi dışından daha negatiftir) korunmaktadır. İstirahat halindeki bu farka ‘İstirahat Membran Potansiyeli’ denir. Hücrelerin bu fizyolojik voltaj farkı hücrenin yapısı ve tipine nazaran -10 ile -100 mV arasında korunmaktadır. İstirahat halinde polarize durumda olan hücre zarı eşik bedelini geçecek uyarana (stimulusa) maruz kaldığında depolarize olarak aktive olmaktadır. Membran potansiyelindeki iniş / çıkışlar hücrenin gereğinden daha erken yahut daha geç uyarılmasına neden olur. Sonuçta hücre seviyesinde başlayan süreç metabolik regülasyon mekanizmalarınında (konumuz olan tiroid fonksiyonları da dahil) olumsuz cihette etkilenmesini netice verecektir.
Bu malumat çerçevesinde, diş dibinde enfeksiyonun varlığı, amalgam dolgu, birden çokça implant diş, vücutta skar/ ameliyat/yara izi, sık enfeksiyon odakları(tonsillit), çürük diş, yanlış protez, tamamlanmamış kanal tedavisi, çene eklemi sorununa bağlı temporamandibuler eklem patolojisi, ameliyatlar vb. durumlar sürekli/gereksiz stimuluslar (uyaran) yayarak hücre zarını etkileyecek uyarılma eşik pahasının geçilmesine ve erken depolarizasyonun (hücrenin harekete geçmesini sağlayacak tetikleme) oluşmasına neden olacaktır. Vücutta yılları kapsayacak müddette parazit sinyallerin yayılması, hücresel disfonksiyonu ve enflamatuar reaksiyonun fizyolojik hadlerin dışına çıkışını hızlandıracaktır. Mevzumuz olan Haşimoto ve başka birçok enflamatuar /dejeneratif hastalık bu sürecin sonucu olabilir.
D Vitamini Eksikliği
Eksikliği Hashimoto dâhil birçok otoimmün illetin oluşmasında risk faktörü olarak gösterilmektedir.
Mevzumuzla ilgili metabolik/hormonal süreçlere tesiri:
- Enflamasyonun (iltihap) artmasında tesirli olan Th2 hücrelerinin çok uyarılmasını önleyerek otoimmün reaksiyonun fizyolojik sonlara çekilmesini sağlar.
- D vitaminin optimal seviyeden sapması, bağırsak yüzey florasının bozulması ve yüzey geçirgenliğinin artmasını agreve eden faktörlerdendir.Tiroid hormon aktivasyonunun (T4'ün T3'e dönüşümü) %20'sinin bağırsak yüzey hücrelerinde gerçekleştiği malumatından hareketle D vitamini seviyesindeki zayıflık tiroid fonksiyonlarını olumsuz istikamette etkilemektedir.
- Tiroid hormonlarının sıradan olması D vitaminin aktivitesini destekler. Hashimoto tiroiditi üzere otoimmün tiroid hastalıklarında D vitamininin tesir edeceği reseptörlerin yapısı değişime uğraması (polimorfizm) sonucu metabolik reaksiyonlardaki etkin fonksiyonunu mahalline getiremez.
Selenyum Eksikliği
Selenyum vücutta eser ölçüde bulunan bir elementtir. Bilhassa E vitamini ile birleşir ise antioksidan tesiri artar ve vücudumuza zarar veren muaf radikallere karşı esirgeyici tesiri potansiyalize edilmiş olur.
Mevzumuzla ilgili metabolik süreçler:
- Selenyum 5’ deiyodinaz enziminin (T4’den T3 sentezini gerçekleştirir) aktivitesini artırır. Netice de T4’den T3 oluşumu yani tiroid hormon aktivitesi artar. Eksikliğin de bu dönüşüm azalır.
- Selenyum ayrıyeten tiroid bezini haddinden fazla iyot yüklenmesine karşı korur, bunu tiroid hormon prodüksiyonunda vazifeli tiroid peroksidaz enziminin aktivitesini azaltarak yapar.
Gerilim
Tiroid bezinin sağlıklı olması için öncelikle gerilim hormonlarının (adrenalin, kortizol) salgılandığı böbrek üstü bezinin sağlıklı olması gerekir.
Gerilim, vücutta üretilen tiroid hormonuna hücrelerin yanıtını azaltıyor ve zorlaştırıyor. Hücrelerin karşılık vermesi için reseptörlerinin fonksiyonları alışılagelmiş olmalı. İşte gerilim esnasında vücutta oluşan metabolik süreçler bu yanıt mekanizmasını bed tarafta tesirler.
Kronik gerilime maruziyet vücutta kortizol seviyesini ölçüsüz yükseltir, ayrıyeten 5’-deiyodinase enziminin işleyişini azaltır, bu durumda tiroid hormonun etkinleşmesi durur (T4 T3’e dönüşemez).
Adrenalin / Noradrenalin üzere gayrı gerilim hormonları ise insanın güzel yahut makûs cephede başlattığı somut/soyut hareketini sürdürme yetisini artırırken, bu esnada hayati organların korunması için periferik damarlarda vazokonstrüktör (damarları daraltıcı) etkiyi artırarak kanın merkezde tutulmasını sağlamaktadır. Bu adaptif ve regülatuvar mekanizmanın çalışması vital (yaşamsal) fonksiyonların korunması için bir kısım organların (tiroid, saç, tırnak, cilt, kol, bacak vb.) kan ve gayri besleyici faktörlerden eksik yararlanımı sonucunu doğuracaktır.
Glüten Enteropatisi- Çölyak
Birçok toplumsal çalışmada otoimmün tiroid illetleri ( Hashimoto, Graves vb.) ile glüten intoleransı arasında güçlü bir ilgi tespit edilmiştir.
Bağırsak doğal florası tahrip olunca doğal olarak sindirim işlevi de bozulmaktadır. Bu vakalarda buğday içerisindeki glüten, sindirime ve değişime uğramadan kan dolaşımına makbul. İmmün sistem bu sindirilmemiş protein parçacıklarını yabancı, alerjen, toksin olarak kabul eder. Ve bu maruziyet kronikleşirse savunmanın bunlara karşı gösterdiği reaksiyon (otoimmün) kendi hücrelerimize karşı da gösterilmeye başlar, mevzumuz olan tiroid bezini de tahrip eder.
Hasta / hastalık değerlendirilirken agreve (zorlaştırıcı) eden faktörler gözardı edilmeden güzelleşme süreci yanlışsız yönetilerek başta Hashimoto olmak üzere birçok enflamatuar/dejeneratif marazın güzelleşme paterni hızlandırılabilir.