Son konular

Hba1c nedir ?

SoruCevap

Yeni Üye
Çözümler
1
Tepkime
51
Yaş
36
Coin
256,936
HbA1c uzun periyot glikoz seviyesi hakkında haber veren Amerikan Diabet Kurumu ve Yerküre Sıhhat Örgütü tarafından Tip 2 Diabet tanısında kullanılması önerilen testtir. Açılımı Glikoze Hemoglobindir.

HbA1C glikozla al kan hücrelerinin birbirine bağlanması sonucu oluşur. HbA1C testine Glikoze Hemoglobin’de denir.

Al kan hücreleri hayat vadesi erkeklerde 117 , bayanlarda ise 106 gün civarı olduğu iddia edilmektedir. Al Kan Hücreleri kanda glikoza maruz kalır. Kan şekeri ne kadar çokça ise o kadar çokça HbA1C ortaya çıkar. HbA1C kıymeti bireylerde 2-3 aulık bir mühletin ortalama kan glikkoz seviyesini bizlere gösteren değerdir(1).

Sıradan bireylerde HbA1C pahası ortalama %5 civarındadır. Gelgelelim HbA1C her vakit kan glikoz pahası ile %100 irtibatlı değildir. Kimi dış faktörler sonucunda değişebilir.

Örnegin Al Kan Hücreleriniz olağandan uzun yaşıyorsa yahut MCV dediğimiz al kan hücrelerinizin büyüklüğü olağandan küçükse HbA1C bedeliniz yüksek çıkabilir.

Alışılagelmiş HbA1C paha aralığı nedir?

Sağlıklı bireylerde HbA1C kıymeti %4 ile %5.6 arasında beklenir. Labaratuvarların kendi referans bedelleri ile bu bedeller 0.2 puan değişebilir.
%5,7 ile %.4 arasında HbA1C bedeli ölçülen kimseler diyabet açısından yüksek risk grubundadırlar.
Paha %6,5 in üstünde ise insana diyabet hastası diyebiliriz. Gelgelelim HbA1C pahası tek başına diabet tanısı koymaya yetmeyebilir. Kimi çalışmalarda HbA1C ile yemek sonrası 2 saatlik tokluk şekeri pahasının birbirinden farklı çıktığı gösterilmiştir.

Diyabet tanısı konmuş hastalarda yılda en az 2 kere HbA1C baktırmaları önerilmektedir.

Hba1c Testinin Başka Testlere Üstünlükleri Nelerdir?
Açlık gerektirmez her hengam yapılabilen bir testtir.
Fizikî aktivite ve gerilim üzere test öncesi oluşabilecek durumlardan etkilenmez
Kısa müddetli oluşmuş hormon seviyelerinden etkilenmez
Süratlice yapılabilinir , devirden tasarruf ettiren bir testtir.
HbA1C glikoza nazaran 37 noktada daha stabildir.

Hba1c Bedeli Değişkenlikler

Vakte Nazaran:
HbA1C devrana nazaran değişiklik gösterir. Yapılan çalışmalarda yaz aylarında yapılan HbA1C testleri kış aylarında yapılanlara nazaran daha yüksek sonuçlar vermiştir. Bu fark %0.3 civarındadır. Bu fark egzersiz , güneşe maruziyet vadesi, karbonhidrat alımının azalması üzere nedenler ile değişebilir.

Irka Nazaran:
HbA1C bedeli Afrikalı ve güney asyalı şahıslarda avrupalı bireylere nazaran %0.27 ila 0.4 arasında yüksek bedeller göstermiştir.
Siyahi afrikalı HbA1C bedeli %7 altı seviyeye daha kolay ulaştığı ve buna ek olarak göz,böbrek,kardiovaskuler sorunlara daha az yakalandığı belirtilmiştir.

Cinsiyete Nazaran:
Erkeklerde bayanlara nazaran çokça HbA1C yüksek insanlarda Metabolik Sorunların daha çokça olduğu görülmüştür.
Yaş:
HbA1C yaşla birlikte diyabetten bağımsız artar.

70 yaşının üstündeki hastalarda 30 yaş altı hastalara nazaran HbA1C kıymeti %0,47 daha yüksektir.

HbA1C yaşla artışına bağlı yapılan araştırmalara nazaran her 10 yılda %0.074 - %0.094 arasında artışı gözlenmektedir.

Aile hikayesi ve diyabeti olan hastalarda bu bedel daha çokça artış göstermektedir.

HbA1C Diyabet Hastalarında Artar:

HbA1C ‘nin %6,5 in üstünde olması diyabet cephesinden çok kıymetli bir gösterge olduğundan bahsetmiştik.
Japonyada yapılan bir çalışmada 30-79 yaş arasında arasındaki deneklerde HbA1C bedeli ne kadar artarsa diyabet riskinin o kadar arttığı belirlenmiştir.

HbA1C pahasının %5.7 üzerinde olduğu hengam kimselerin gelecekte diyabet riski olduğu belirlenmiştir.

2015 yılında Amerika Diyabet Derneği HbA1C bedeli %5.7 ila %6.4 arasında olan hastaların diyabet öncesi riskli öbekte olduğu ve gelecekte diyabet riskinin çok çokça olduğundan bahsedilmiştir.Ayrıca Amerika’da nüfusun %9.3 ‘ü diyabet hastası olduğu belirlenmiştir.

Yüksek Hba1c Bedeli İle Diyabet Komplikasyonları Artış Gösterir:

Yapılan çalışmada Tip 1 diyabet hastalarında artmış HbA1C kıymetinin böbrek ve göz sorunlarında artışa neden olur. %7.6 bedelinin altında bu mesele görülmemektedir.

Tabi ki bu durum yalnızca HbA1C pahasına bağımlı değildir. Buna ek olarak farklı birçok sorun sonuçların değişmesine neden olur.

Başkaca HbA1C artan bireylerde el ayak üzere uzuvlarda daha ziyade güzelleşmeyen yaralar ortaya çıkmakta ve kesilmelerine neden olmaktadır.

HbA1C kıymeti 8 den az olan hastalara nazaran 8 üstü olan insanlarda ağrılar 2 kat artmıştır.

Böbrek Hastalıklarında HBA1C Pahası Artar:

Yüksek HbA1C bedeline sahip insanlarda kronik böbrek illeti riski artmaktadır.

Tabi ki HbA1C kıymetine ek öteki parametreler de bulunmaktadır.

Lakin artan HbA1C kıymeti kan üresinden etkilenebilir. Kronik böbrek hastalarında pahalar değişebilir.

Diyabet Ve Duyma Kusuru:

Yüksek HbA1C kıymetinin diyabet hastası olmayan insanlarda de duyma kusurlarında artışa neden olduğu birçok çalışmayla kanıtlanmıştır.

Yüksek Hba1c Bedelinin Kognitif(Düşünsel) Meselelerde Artışa Neden Olur:

Sağlıklı erişkinlerde yüksek HbA1C bedelinin düşünsel bozukluklara neden olduğu anlaşılmıştır. Başkaca bu bireylerde ataklar halinde unutkanlıklar farkedilmiştir. Bu durum hatunlarda daha sık görülmektedir.

Çocukluk çağında HbA1C bedeli 8.8 ‘in üstü olan insanlarda ise öğrenme ve bellek meseleleri görülmektedir.

Yüksek Hba1c Kıymeti Alzheimer Ve Demans Riskini Arttırır:

HbA1C bedelinin yüksekliği Alzheimer ve demans riskinde artışa neden olur.

Yüksek Hba1c Bedeli Diş Ve Diş Eti Marazlarının Artışı İle Alakalıdır:

Oral hijyen ile kan glikoz levelleri bağlantılıdır. Diyabet denetimlerinde Diş Eti sorunu olan şahıslarda HbA1C kıymetinin yüksek olduğu belirlenmiştir.

Kan Demir Bedeli Ve Anemi Hba1c Kıymetlerini Tesirler:

Kan demir bedelinin seviyesi münhasıran derin anemik insanlarda HbA1C bedelinden etkilenir. Birçok anemi formunun düşük HbA1C bedeli ile bağlantılı olduğu kanıtlanmıştır.

Misal olarak anemik ve B12 kıymeti düşük olan insanlarda HbA1C pahasının yüksek olduğu dikkat çekmektedir.

Buna ek olarak HbA1C olağanlaştıkça anemi hastalarında da düzelme olduğu görülmüştür.

Hba1c Bedeli Yorgunlukla Bağlıdır:

Tip1 diabet hastalarının %45 inde kalıcı bir yorgunluk oluşmaktadır. Yapılan araştırmalarda HbA1C bedeli ne kadar yüksekse yorgunluğun o nokta arttığı belirtilmiştir.

Tip2 diyabet hastalarında ise %7 den ziyade HbA1C kıymeti olan hastalarda bariz yorgunluk görünmektedir.

HbA1C Kıymeti Yüksekliği Anksiyete ve Depresyonu arttırır:

Diyabetlilerde sıklıkla depresif mod , uyku sorunları, iştah bozuklukları ,intihar riski artmıştır. Bu artış HbA1C pahası artışıyla tıpkı nispette gösterilmiştir. Bu durum başkaca Tip 1 hastalarda Tip 2 ‘lere nazaran daha ziyadedir.

HbA1C kıymeti %6.5 ‘in üstünde olan bireylerde intihar riski besbelli artmaktadır.
Afrikada yapılan bir çalışmada 9 üstünde HbA1C pahası olan bireylerde depresyon ve anksiyete riski artmıştır.

Yüksek HbA1C ve Hiperaktivite Bağlantısı:

HbA1C pahası yüksek olan çocuklarda kan glukoz bedeli olağan olan evlatlara nazaran Hiperaktivite daha sık görülmektedir.

Yüksek HbA1C ile Ateroskleroz Ilgisi:

Tip 1 adolesan hastalarda yüksek HbA1C pahası saptanan kimselerde damar tıkanıklığı daha sık görülmektedir.

Damar tıkanıklığı HbA1C kıymeti ve kan şeker kıymetiyle bağlantılıdır.

HbA1C yüksekliği diyabet hastalarında diyabet olmayan bireylere nazaran daha ziyade ateroskleroza neden olur.

HbA1C yüksekliği ve kalp marazları münasebeti:

HbA1C yüksekliği olan hem diyabetik hem de diyabet olamayan hastalarda kalp marazı nedenli vefatlar artmıştır.

Her %1 ‘lik HbA1C bedeli artışı Kalp ve Damar Marazı nedenli vefat orantısını % 35’ e kadar arttırmaktadır. Diyabet olmayan hastalarda ise bu risk %26 civarındadır.

HbA1C pahası artışı LDL (Kötü Huylu Kolesterol) ,kan kolesterolü ve trigliserid bedellerinde birebir nispette artışa neden olur.
Ayrıyeten kronik olarak artan glukoz kıymeti kalp fonksiyonlarında tıpkı nispette azalmaya neden olur.

Helikobakter Pylori Enfeksiyonu HbA1C kıymetini arttırabilir:

Yaşlı kimselerde kronik HbA1C yüksekliğinin helikobakter pylori enfeksiyonu ile alakası kanıtlanmıştır. Başkaca H. Pylori tedavisi insulin direnci olan bireylerde HbA1C kıymetinde düşeye neden olur. Bu iki çalışma ışığında HbA1C kıymetini H.Pylori enfeksiyonunun etkilediği anlaşılmaktadır.

Yüksek HbA1C Sindirim Sistemi Anomalileri İle Alakalı Olabilir:

Yüksek HbA1C kıymeti olan kimselerde sindirim sistemi anomalileri bilhassa Kolorektal Anematöz Polipler görülmüştür. Münhasıran 50 yaş üstünde bu tesir barizdir.

Yüksek HbA1C Karaciğer Yağlanması Ilgisi:

Diyabet hastası olmayan insanlarda artan HbA1C pahası ile hem obezite hemde Karaciğer yağlanmasının arttığı çalışmalarla kanıtlanmıştır.
Bilhassa %6.5 üstü HbA1C bedeli olan hastalarda karaciğer yağlanması bariz artışlar göstermektedir.

Yüksek HbA1C İmmun Cevabı Bozar:

Yapılan çalışmalarda influenza aşısı olan ve HbA1C kıymeti %7,6 ‘nın üstünde olan bireylerde virüse daha düşük bağışıklık gösterdiği saptanmıştır.

Yüksek Hba1c Pahası Uyku Bozukluklarına Neden Olur:

Uzun ve kısa vadeli uykuların ortaya çıktığı uyku bozukluğu sorunlarının ikiside artmış HbA1C bedeli ile alakalı bulunmuştur.

Buna ek olarak HbA1C kıymeti artışı uyku kalitesinde de bozulmalara neden olmaktadır.

Yüksek HbA1C kıymeti olan Tip 1 diyabet hastalarında uyku apnesi marazı daha sık görülmektedir.

Sistemsiz Menstural Siklus Ve Hba1c Pahası Bağı:

Tip 1 diyabeti olan bayanlarda menstürel siklusta birtakım değişiklikler görülmektedir. Münhasıran her 1 puanlık HbA1C yükselmesinde adet devri 3 gün uzamaktadır.

Yüksek HbA1C kıymeti ve Kemik kaybı ilgisi:

Diyabet hastalarında bulunan bir başka komplikasyon ise osteoporozdur.

Osteokalsin kemik hücrelerinde üretilen bir proteindir. Kemik yoğunluğunu ve kemik prodüksiyonunda hizmet almaktadır. Tip 1 diabet hastalarında yapılan bir çalışmada yüksek HbA1C bedeli olan hastaların düşük osteokalsin bedellerine sahip olduğu bildirilmiştir.

Ayrıyeten yüksek HbA1C bedeli olan hatunlarda keik erime suratı daha ziyadedir.

Yüksek Hba1c Metabolik Sendrom Bağı:

Birçok çalışma diyabet olmayan bireylerde HbA1C yüksekliğinin metabolik sendro ile bağlantısı olduğunu kanıtlamıştır.

Yüksek HbA1C Obezite Bağı:

Obezite ve insülin direnci bağlantısı bilinmektedir. Yüksek vücut kitle indeksi , bel ve basen genişliği artışının artmış HbA1C bedeli ile bağlı olduğu kanıtlanmıştır.

Yüksek HbA1C kıymeti Kanser Münasebeti:

Yüksek HbA1C kıymetine sahip Kanser hastalarında vefat nispeti düşük HbA1C pahasına sahip kanser hastalarına nazaran ziyadedir.

Artmış HbA1C bedeli Kolorektal , pankreas , teneffüs yolu ve hatunlarda genital kanserlerde artışla alakalı olduğu kanıtlanmıştır.

Başkaca HbA1C bedeli %7.5 ‘in üstünde olan hastalarda 5 yıl sağkalım orantısı olağan bireylere nazaran düşüktür.

HbA1C ve Gebelik:

Bu haberlere ek olarak yüksek HbA1C pahası olan gebelerin daha ziyade gestasyonel diyabet için risk oluşturduğu aşikardır.

Ayrıyeten %5.9 ‘dan daha çokça HbA1C pahasına sahip bireylerde preeklampsi riski de daha sıktır.

Ayrıyeten bir çalışmada HbA1C pahası diabetik kademede olanlarda doğumsal bebek anomalisi görülme nispeti %27,8 iken prediyabetik olanlarda %9.8 ve olağan olanlarda %3 olarak tespit edilmiştir.

HbA1C diyabet tanısında ve birçok gelişebilecek risk faktörünün evvelden kestirilmesi açısından değerli bir testtir.
 
Üst Alt