Hinduizm nedir? hakkında bilgi
Hinduizm Ceşitli goruşleri, dini inanışları, mitolojik davranışları ve ibadetleri icine alan ve Hindistan ’da yaşayan Hinduların tabi olduğu inanclar ve gorenekler ile dini ve sosyal kurumların tamamına verilen ad Tek başına bir dini inanış bicimi olmaktan ziyade sosyal bir sistem olarak yaşayan Hinduizmin dini temelleri Veda dinine ve Brahmanizme dayanmaktadır Bu sebeple zamanımızda Brahmanizmle Hinduizmin birbirinin yerine kullanıldıkları gorulmektedir
Tarih bakımından MO 2000 yılın son yuzyıllarında Hindistan ’a yerleşen Hintlilerin kutsal saydıkları “Vedalar adlı İlkcağ metinlerine dayanan Hinduizm, MO 1200500 yılları arasında Hint yarımadasını işgal eden Arilerin dini inanışı haline geldi Daha sonraki zamanlarda bazı değişiklikler gostererek zamanımıza kadar ulaştı
Hinduizmde iki temel inanc esası vardır:
Birincisi; tenasuh, yani ruhun bir bedenden başka bir bedene gecmesi inanışıdır Hinduizme gore varlıkların ruhları, oldukten sonra başka bir varlığın bedenine donebilirler Tenasuh yoluyla ruhların yukselmeleri duşunulduğu gibi, yaptıkları işlere gore aşağı derecelere indikleri de kabul edilir
İkinci temel inanış ise kast sistemidir Halkı birbirinden ayrı dort sınıfa ayıran bu sistemin birinci sınıfı, Brahmanlardır Bunlar Brahma inanışının kudsi rahipleri ve alimleridir Mukaddes Veda kitabını okumak, acıklamak ve diğer Brahma mensuplarına yol gostermek vazifeleridir İkinci sınıf, Krişnalardır Bu sınıfa hukumdarlar, racalar ve buyuk devlet adamları ve askerler girerler Ucuncu sınıf Vayansalardır Bu sınıfa da tuccarlar ve ciftciler girerler Dorduncu sınıf Cudralardır Bu sınıfa işciler, sanatkarlar vb girerler Bu dort sınıftan cıkarılanlara ise parya ismi verilir Bu zavallıların insan gibi yaşamak hakkı yoktur Hayvan muamelesi gorurler Dort sınıfa giren insanların haklarına malik değildirler
Hinduizmde yaratıcı Brahma adı verilen tanrıdır Ayrıca Krişna, Vişnu ve Siva (Şiva) dan teşekkul eden uclu tanrı inancı vardır Hinduizmin bu uclu tanrı inancına Trimurti denir Bu uclu inanışın dışında Hinduizmde sayısız denecek kadar tanrılar da vardır Ayrıca dağlar, ırmaklar ve hayvanlar mukaddes ilahi varlıklar olarak kabul edilir Hele inek Hindistan ’ın en mukaddes hayvanıdır Cunku o butun insan olmayan mahlukların semboludur Onu oldurmek demek, bir Brahmanı oldurmek demektir ki affedilmez Diğer mukaddes yerler Ganj Nehri ve Benares şehridir Onlara gore, Ganj Nehri insanın gunahlarını temizler Benares ’te olen, Siva (Şiva) nın inayetine kavuşur
Hinduizmde dini inanış emir ve yasaklar Manava Dharina Şastra ismindeki mukaddes kitaplarında yazılıdır Bu mukaddes kitaptan başka Brahmanalar, Upanişadlar, Puranalar, Mahabharatalar ve Ramayanalar adlı mukaddes kitaplar da vardır
Hinduizmde insanı tanrılara ulaştıran bircok yol vardır Bunlardan biri yoga ’dır Birlik anlamına gelen yoga hem psikolojik bir disiplin, hem de değer verilen şeyle kaynaşmak gayesiyle teneffusu kontrol etme faaliyetidir Tanrılara ulaştıran ikinci onemli yol Tantrizm ’dir
İbadetlerin muhim kısmı kurtuluşu temin eden uc esasta toplanmıştır
Birincisi; guzel amellerdir (Mesela, olenler icin kurban kesmek, guneşe hurmet etmek, evde devamlı ateş yakmak, doğum, olum ve duğunlerde ibadet etmek, mukaddes kitapları okumak)
İkincisi, hakikat bilgisidir Butun varlıkların aslı tek hakikattir Bu hakikate ulaşabilmek icin dini bilgileri oğrenmek, rahip olmak ve dunyayı terk etmek lazımdır
Ucuncusu, tanrı ile beraber olmaktır Bu da ibadetle olur Hinduizmde tapınma kişisel olabilir Buna puja adı verilir Kurban torenlerine jajna denir Her kişi icin doğumundan olumune kadar 12 toren yapılır
Hinduizmde temel ahlak kaidesi nefse hakimiyet ve feragatkar olmaktır Kast sistemine bağlı kalmak icin azami gayret sarf etmek, Brahmanların kanunlarına uymak, kadınlara hicbir hak tanımamak ve paryaları kurbanlık hayvanlar gibi telakki etmek Hinduizmin sosyal idealini ortaya koymaktadır
Kurucusunun bulunmayışı, tenasuh inancının bulunması ve hayvan etinin yenmemesi gibi ozelliklerle diğer batıl dinlerden ayrılan Hinduizm İslamiyet ’ten sonra bazı değişiklikler gecirdi Tevhid inancını savunanlar oldu Yakıncağda Batıyla ilişkilerin neticesinde Hinduizm icinde ceşitli reform hareketleri gelişti 1828 ’de Rommohan Ray ’ın kurduğu Brahmo Samac (Brahma ’nın Cemiyeti) ile 1875 ’te Dayananda Sarvasti ’nin kurduğu Arya Somal (Soylular Derneği) Hinduizmi cok tanrıcılıktan ve tasvire tapınmadan arındırarak yeni bir şekil vermeye calıştılar Mohandos Gandhi şiddet kullanmamak, evlenmemek ve toplumsal hoşgoru gibi eski Hindu geleneklerini yeni sosyal ve siyasi şartlara uyarladı
Hinduizm Ceşitli goruşleri, dini inanışları, mitolojik davranışları ve ibadetleri icine alan ve Hindistan ’da yaşayan Hinduların tabi olduğu inanclar ve gorenekler ile dini ve sosyal kurumların tamamına verilen ad Tek başına bir dini inanış bicimi olmaktan ziyade sosyal bir sistem olarak yaşayan Hinduizmin dini temelleri Veda dinine ve Brahmanizme dayanmaktadır Bu sebeple zamanımızda Brahmanizmle Hinduizmin birbirinin yerine kullanıldıkları gorulmektedir
Tarih bakımından MO 2000 yılın son yuzyıllarında Hindistan ’a yerleşen Hintlilerin kutsal saydıkları “Vedalar adlı İlkcağ metinlerine dayanan Hinduizm, MO 1200500 yılları arasında Hint yarımadasını işgal eden Arilerin dini inanışı haline geldi Daha sonraki zamanlarda bazı değişiklikler gostererek zamanımıza kadar ulaştı
Hinduizmde iki temel inanc esası vardır:
Birincisi; tenasuh, yani ruhun bir bedenden başka bir bedene gecmesi inanışıdır Hinduizme gore varlıkların ruhları, oldukten sonra başka bir varlığın bedenine donebilirler Tenasuh yoluyla ruhların yukselmeleri duşunulduğu gibi, yaptıkları işlere gore aşağı derecelere indikleri de kabul edilir
İkinci temel inanış ise kast sistemidir Halkı birbirinden ayrı dort sınıfa ayıran bu sistemin birinci sınıfı, Brahmanlardır Bunlar Brahma inanışının kudsi rahipleri ve alimleridir Mukaddes Veda kitabını okumak, acıklamak ve diğer Brahma mensuplarına yol gostermek vazifeleridir İkinci sınıf, Krişnalardır Bu sınıfa hukumdarlar, racalar ve buyuk devlet adamları ve askerler girerler Ucuncu sınıf Vayansalardır Bu sınıfa da tuccarlar ve ciftciler girerler Dorduncu sınıf Cudralardır Bu sınıfa işciler, sanatkarlar vb girerler Bu dort sınıftan cıkarılanlara ise parya ismi verilir Bu zavallıların insan gibi yaşamak hakkı yoktur Hayvan muamelesi gorurler Dort sınıfa giren insanların haklarına malik değildirler
Hinduizmde yaratıcı Brahma adı verilen tanrıdır Ayrıca Krişna, Vişnu ve Siva (Şiva) dan teşekkul eden uclu tanrı inancı vardır Hinduizmin bu uclu tanrı inancına Trimurti denir Bu uclu inanışın dışında Hinduizmde sayısız denecek kadar tanrılar da vardır Ayrıca dağlar, ırmaklar ve hayvanlar mukaddes ilahi varlıklar olarak kabul edilir Hele inek Hindistan ’ın en mukaddes hayvanıdır Cunku o butun insan olmayan mahlukların semboludur Onu oldurmek demek, bir Brahmanı oldurmek demektir ki affedilmez Diğer mukaddes yerler Ganj Nehri ve Benares şehridir Onlara gore, Ganj Nehri insanın gunahlarını temizler Benares ’te olen, Siva (Şiva) nın inayetine kavuşur
Hinduizmde dini inanış emir ve yasaklar Manava Dharina Şastra ismindeki mukaddes kitaplarında yazılıdır Bu mukaddes kitaptan başka Brahmanalar, Upanişadlar, Puranalar, Mahabharatalar ve Ramayanalar adlı mukaddes kitaplar da vardır
Hinduizmde insanı tanrılara ulaştıran bircok yol vardır Bunlardan biri yoga ’dır Birlik anlamına gelen yoga hem psikolojik bir disiplin, hem de değer verilen şeyle kaynaşmak gayesiyle teneffusu kontrol etme faaliyetidir Tanrılara ulaştıran ikinci onemli yol Tantrizm ’dir
İbadetlerin muhim kısmı kurtuluşu temin eden uc esasta toplanmıştır
Birincisi; guzel amellerdir (Mesela, olenler icin kurban kesmek, guneşe hurmet etmek, evde devamlı ateş yakmak, doğum, olum ve duğunlerde ibadet etmek, mukaddes kitapları okumak)
İkincisi, hakikat bilgisidir Butun varlıkların aslı tek hakikattir Bu hakikate ulaşabilmek icin dini bilgileri oğrenmek, rahip olmak ve dunyayı terk etmek lazımdır
Ucuncusu, tanrı ile beraber olmaktır Bu da ibadetle olur Hinduizmde tapınma kişisel olabilir Buna puja adı verilir Kurban torenlerine jajna denir Her kişi icin doğumundan olumune kadar 12 toren yapılır
Hinduizmde temel ahlak kaidesi nefse hakimiyet ve feragatkar olmaktır Kast sistemine bağlı kalmak icin azami gayret sarf etmek, Brahmanların kanunlarına uymak, kadınlara hicbir hak tanımamak ve paryaları kurbanlık hayvanlar gibi telakki etmek Hinduizmin sosyal idealini ortaya koymaktadır
Kurucusunun bulunmayışı, tenasuh inancının bulunması ve hayvan etinin yenmemesi gibi ozelliklerle diğer batıl dinlerden ayrılan Hinduizm İslamiyet ’ten sonra bazı değişiklikler gecirdi Tevhid inancını savunanlar oldu Yakıncağda Batıyla ilişkilerin neticesinde Hinduizm icinde ceşitli reform hareketleri gelişti 1828 ’de Rommohan Ray ’ın kurduğu Brahmo Samac (Brahma ’nın Cemiyeti) ile 1875 ’te Dayananda Sarvasti ’nin kurduğu Arya Somal (Soylular Derneği) Hinduizmi cok tanrıcılıktan ve tasvire tapınmadan arındırarak yeni bir şekil vermeye calıştılar Mohandos Gandhi şiddet kullanmamak, evlenmemek ve toplumsal hoşgoru gibi eski Hindu geleneklerini yeni sosyal ve siyasi şartlara uyarladı