Adını kaburgaların altındaki bolgeyi anlatan latince hypochondriumsozcuğunden alan bu bozukluk, bedende fiziksel bir bozukluk olmaksızın surekli hastalık kaygıları ve ceşitli bedensel yakınmalarla karakterizedir Bu bozukluğu ilk kez adlandıran hekim Hipokrattır ve bu hastalarda karın bolgesiyle ilgili yakınmaların yaygın oluşundan oturu bu adı vermiştir Hastaların bedensel yakınmaları onemli olcude sıkıntıya yol acar ve kişisel, mesleki ve toplumsal rolleriyle ilgili işlevlerde bozulmaya neden olur
Klinik Ozellikler
Hipokondriyak hastalar kendilerinde henuz saptanmamış ciddi bir hastalık bulunduğuna inanırlar ve kendilerini bunun aksine inandırmak cok zordur Tek bir hastalığın varlığına inanabilirler yada zaman gecrikce ozgul bir hastalığa ilişkin duşunceleri değişebilir Fakat hastalık inancı bir somatik sanrıda olduğu kadar sabit değildir Klinik tabloya coğu kez depresyon ve anksiyete belirtileri eşlik eder Hastaya bu tanının konulabilmesi icin klinik tablonun altı aydan daha uzun surmesi ongorulur
Oluş Nedenleri
Hipokondriyak kişilerin bedensel duyumlarını artırma ve genişletme eğiliminde olduklarına ilişkin onemli olcude veri vardır Sozgelimi normal bir kişinin karında gerginlik olarak hisettiği duyumu hipokondriyak kişi karın ağrısı olarak algılayabilmektedir Hipokondriyak kişi bedensel duyumlar uzerine odaklanabilmekte, onları yanlış yorumlayabilmekte ve yanlış bir bilişsel şema nedeniyle bunu bir tehlike olarak algılayabilmektedir
İkinci bir kuram kişinin toplumsal oğrenme modeli one surer Buna gore hasta insan rolu kişinin gorunurde ustesinden gelinmesi guc olan sorunlardan kacınmasına olanak sağlar
Ucuncu bir kuram hipokondriyazisin diğer zihinsel bozuklukların değişik bir bicimi olduğu duşunulen klinik tabloların başında depresif bozukluklar ile anksiyete bozuklukları gelir Bu hastaların yaklaşık %80 inde eşlik eden depresif bozukluklar ve anksiyete bozuklukları bulunduğu tahin edilmektedir ve buradan hareketle bu hastaların bu tur bozuklukların bir alt tipini oluşturduğu duşunulmektedir
Bu bozuklukla ilgili psikodinamik acıklama bu hastalarda başkalarınına yonelik saldırgan ve duşmanca durtulerin bastırma ve yer değiştirme mekanizmalarıyla fiziksel yakınmalara donuşturulduğu, hastaların ofkelerinin gecmişteki reddedilmeler, duş kırıklıkları ve kayıplardan kaynaklandığı, fiziksel yakınmalar aracılığıyla başka insanlardan yardım ve ilgi gordukleri ve ardından onları etkili olamadıkları gerekcesiyle geri cevirdikleri bicimindedir Bir başka yaklaşım da hipkondriyak belirtileri bilincdışı sucluluk duygularına bağlar
Tedavi
Hipokondriyak hastalar coğunlukla psikiyatrik tedaviye direnc gosterirler Zorlanma etmenlerini azaltılması ve kronik hastalıkla baş etme uzerine odaklanan yaklaşımı benimseyebilirler Toplumsal desteğin ve etkileşimin anksiyete duzeylerini azaltması nedeniyle grup terapisi yeğlenebilir İcgoru yonelimi bireysel terapi genellikle başarılı olmamaktadır Duzenli olarak gercekleştirilen fizik muayene ve yardımcı incelemeler coğu kez hastaya yakınmalarının ciddi bir bicimde ele alındığı konusunda guvence verir İlac tedavisi ise ancak eşlik eden anksiyeteve depresyon belirtileri icin uygulanmalıdır
Klinik Ozellikler
Hipokondriyak hastalar kendilerinde henuz saptanmamış ciddi bir hastalık bulunduğuna inanırlar ve kendilerini bunun aksine inandırmak cok zordur Tek bir hastalığın varlığına inanabilirler yada zaman gecrikce ozgul bir hastalığa ilişkin duşunceleri değişebilir Fakat hastalık inancı bir somatik sanrıda olduğu kadar sabit değildir Klinik tabloya coğu kez depresyon ve anksiyete belirtileri eşlik eder Hastaya bu tanının konulabilmesi icin klinik tablonun altı aydan daha uzun surmesi ongorulur
Oluş Nedenleri
Hipokondriyak kişilerin bedensel duyumlarını artırma ve genişletme eğiliminde olduklarına ilişkin onemli olcude veri vardır Sozgelimi normal bir kişinin karında gerginlik olarak hisettiği duyumu hipokondriyak kişi karın ağrısı olarak algılayabilmektedir Hipokondriyak kişi bedensel duyumlar uzerine odaklanabilmekte, onları yanlış yorumlayabilmekte ve yanlış bir bilişsel şema nedeniyle bunu bir tehlike olarak algılayabilmektedir
İkinci bir kuram kişinin toplumsal oğrenme modeli one surer Buna gore hasta insan rolu kişinin gorunurde ustesinden gelinmesi guc olan sorunlardan kacınmasına olanak sağlar
Ucuncu bir kuram hipokondriyazisin diğer zihinsel bozuklukların değişik bir bicimi olduğu duşunulen klinik tabloların başında depresif bozukluklar ile anksiyete bozuklukları gelir Bu hastaların yaklaşık %80 inde eşlik eden depresif bozukluklar ve anksiyete bozuklukları bulunduğu tahin edilmektedir ve buradan hareketle bu hastaların bu tur bozuklukların bir alt tipini oluşturduğu duşunulmektedir
Bu bozuklukla ilgili psikodinamik acıklama bu hastalarda başkalarınına yonelik saldırgan ve duşmanca durtulerin bastırma ve yer değiştirme mekanizmalarıyla fiziksel yakınmalara donuşturulduğu, hastaların ofkelerinin gecmişteki reddedilmeler, duş kırıklıkları ve kayıplardan kaynaklandığı, fiziksel yakınmalar aracılığıyla başka insanlardan yardım ve ilgi gordukleri ve ardından onları etkili olamadıkları gerekcesiyle geri cevirdikleri bicimindedir Bir başka yaklaşım da hipkondriyak belirtileri bilincdışı sucluluk duygularına bağlar
Tedavi
Hipokondriyak hastalar coğunlukla psikiyatrik tedaviye direnc gosterirler Zorlanma etmenlerini azaltılması ve kronik hastalıkla baş etme uzerine odaklanan yaklaşımı benimseyebilirler Toplumsal desteğin ve etkileşimin anksiyete duzeylerini azaltması nedeniyle grup terapisi yeğlenebilir İcgoru yonelimi bireysel terapi genellikle başarılı olmamaktadır Duzenli olarak gercekleştirilen fizik muayene ve yardımcı incelemeler coğu kez hastaya yakınmalarının ciddi bir bicimde ele alındığı konusunda guvence verir İlac tedavisi ise ancak eşlik eden anksiyeteve depresyon belirtileri icin uygulanmalıdır