Horlama geceleri uyku esnasında hava yolunun daralmasına bağlı, yumuşak dokuların birbirine çarpmasıyla oluşan gürültü biçimindeki sestir. Uyku apnesi ise horlamanın daha ileri boyutta, tıkayıcı tipte gerçekleştiği sıhhat problemidir.
Horlama ve Uyku Apnesine Neden Olan Faktörler Nelerdir?
Yüksek kilolu kimselerde, boyun kesimi kalın olanlarda ve erkeklerde görülme sıklığı daha ziyadedir.
Küçük lisan, bademcik ve büyük lisan üzere genizde bulunan dokuların olağandan büyük olması nedeniyle hava yolunun daralması
Geniz kesimindeki dokuların ve kasların gerginliğini kaybetmesi ve yatma durumunda boğazda yığılarak hava geçişini engellemesi
Alt çenenin olağandan küçük olması ve artta konumlanması
Uykudan evvel alkol tüketilmesi
Uykudan evvel yatıştırıcı özellikte ilaç alınması
Uykudan evvel ağır yemek yenmesi
Sigara kullanmak
Sinüzit, burun tıkanıklığı, uykudaki yatış konumu
Yukarıda sayılan faktörlerden biri yahut birkaçı birden horlama ve uyku apnesine neden olabilmektedir.
Horlama ve Uyku Apnesi Hangi Sıhhat Dertlerine Yol Açar?
Horlama yalnızca rahatsız edici bir gürültü olarak algılanmakta ve hayatı tehdit eden riskleri göz gerisi edilmektedir. Mahsusen tıkayıcı tipteki uyku apnesi sorunu olanlarda, uyku sırasında ayan aralıklarla soluk alıp verme kesilmektedir. Bu soluk kesilmelerinin sıklığının artması hayatı tehdit edecek boyutta sıhhat sıkıntılarına yol açabilir. Uyku apnesi olanlarda soluk alıp vermedeki kesintilerden ötürü kandaki oksijen seviyesi düşer, bu da kalbin daha çokça kan pompalamasına neden olur. Bu durum kalbin büyümesine, konjestif kalp yetmezliğine, damarlarda sertleşmeye ve yüksek tansiyona sebep olabilmektedir.
Uyku esnasında bilhassa sırt üstü yatış konumunda, lisanın geriye kayması ve kasların gevşemesiyle birlikte hava yolu daralır. Uyku apnesi olan kimselerde hava yolunun külliyen tıkanması nedeniyle teneffüs muvakkat olarak kesilir. Kandaki oksijen seviyesi mülahaza, kişinin uyku derinliği azalır ve hava yolu tekrar açılır. Bu apnelerin sıklığı arttıkça kişi derin uykuya dalamaz ve sabahları dinlenmiş bir halde uyanamaz. REM uykusu denilen uykunun derin evresinde dimağ gün içerisinde yaptıklarımızı tahlil eder ve birleştirir. Uyku apnesi olanlar bu evreyi uyuyamazlar bu nedenle unutkanlık, dikkat dağınıklığı, konsantrasyon bozukluğu üzere problerle karşılaşabilirler. Tıpkı vakitte vücut uykunun bu evresinde yara düzgünleştirici ve bağışıklığı destekleyen enzimler ve hormonlar da salgılamaktadır. REM uykusunun uyunamaması bu nedenle de önemli sıhhat meselelerine yol açabilir. Uyku apne sorunu yaşayanlarda gün içerisinde uyuklama, konsantrasyon bozukluğu, dikkat dağınıklığı, sonluluk, cinsî isteksizlik üzere daha birçok durumla karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle tedavi edilmesi ve tedbir alınması kıymet oluşum eder.
Horlama ve Uyku Apnesi Nasıl Tedavi Edilir?
Hastanın hayat biçiminde kimi düzenlemeler yapması horlama ve apne tedavisine epey yardımcı olacaktır. Ziyade kiloların verilmesi, varsa sistemik marazların tedavi edilmesi, alkol ve yatıştırıcı ilaçların yatmadan 3-4 saat öncesine kadar alımının kesilmesi, sırtüstü yatmamaya itina gösterilmesi üzere tavsiyelere uyulması yararlı olacaktır. Bunun dışında horlama ve apne tedavileri umumi olarak 3 biçimde yapılmaktadır. Bunlar:
1-Horlama Protezi
2-CPAP
3-Cerrahi müdahale
1-Horlama Protezi:
Horlamayı tedavi etmenin en kolay, inançlı, konforlu ve ucuz yoludur. Horlama protezinin imalatı için, diş doktorunuz alt ve üst çenenizden ölçü alır. Daha sonra bir grup ölçümler de yaptıktan sonra birkaç gün içinde protezinizi teslim eder. Yapılan aparey alt ve üst dişlerinize takılarak uygulanır. Yalnızca uyku esnasında kullanılır. Muadillerine nazaran tasarrufu hayli kolaydır. Hasta protez ağzındayken rahatlıkla uyuyabilir.
Yanında taşıması kolaydır, seyahatlerde yanında götürülebilir. Muvaffakiyet nispeti nispeten yüksektir ve ekonomiktir. Horlama protezinin tesir mekanizması; alt ve üst çeneye oturan protezin, alt çeneyi aşağı ve ileri bir konuma getirerek uyku boyunca hava yolunun açık tutması esasına dayanmaktadır. Protez kimseye hususî olarak hazırlandığı için hasta uyku sırasında horlama ve uyku apnesindeki tıkanmaları yaşamaz.
2-CPAP:
Yüze takılan bir maske ve hortumdan oluşan aygıttır. Çalışma prensibi apne sırasında oluşan tıkanmayı algılayıp, ağızdan yahut burundan basınçlı hava vererek, hava yolunun açılmasıdır. İçindeki sensörler sayesinde hava yolu basıncı sabit bir halde tutulur. Yerkürede milyonlarca apne hastası bu cihazlardan kullanmaktadır. Ama bu cihazların tasarrufu epeyce zordur. Yüze takılan maske ve hortum kimseyi uykuda rahatsız edebilir. Cihazdan gelen basınçlı hava kimseyi sık sık uykudan uyandırabilir. Maske takılan kesimde tahriş, alerjik reaksiyonlar oluşabilir. Yanında taşıması büyük olması nedeniyle güçlükle bir aygıttır.
3- Cerrahi Pratikler:
Genizdeki dokuların olağandan çok çokça büyük olması hava yolunun daralması ve horlamaya neden olabilmektedir. Bu durumda o dokunun cerrahi olarak alınması gerekebilir. Gelgelelim cerrahinin yapılmasının mümkün olmadığı ve risk taşıdığı kimi durumlar olabilir. Bununla birlikte her durumda ameliyat kesin tahlil sağlayamamaktadır. Geçmişte horlama ve apne tedavisi için sık sık başvurulan bu yol, günümüzde artık terkedilmeye başlanmıştır. Zira horlamaya sebep olan asıl etken çoğunlukla büyük lisandır. Büyük lisan içerisinde hayati damar ve sonlar içerir bu nedenle horlama nedeniyle büyük lisana bir müdahale yapılmamaktadır.
Cerrahi tatbikler daha çok küçük lisan ve yumuşak damağa yapılmaktadır. Ama bu operasyonlar hem kısa bir mühlet sonra sıklıkla nüks edebilmekte hem de yeteri kadar yararlı olamamaktadır. Ayrıyeten güzelleşme sürecinin sancılı olması ve yediklerinin burnundan gelmesi üzere bir grup komplikasyonlara sebep olması hastalar tarafından eskisi kadar çok tercih edilmemesine sebep olmaktadır.
Horlama ve Uyku Apnesine Neden Olan Faktörler Nelerdir?
Yüksek kilolu kimselerde, boyun kesimi kalın olanlarda ve erkeklerde görülme sıklığı daha ziyadedir.
Küçük lisan, bademcik ve büyük lisan üzere genizde bulunan dokuların olağandan büyük olması nedeniyle hava yolunun daralması
Geniz kesimindeki dokuların ve kasların gerginliğini kaybetmesi ve yatma durumunda boğazda yığılarak hava geçişini engellemesi
Alt çenenin olağandan küçük olması ve artta konumlanması
Uykudan evvel alkol tüketilmesi
Uykudan evvel yatıştırıcı özellikte ilaç alınması
Uykudan evvel ağır yemek yenmesi
Sigara kullanmak
Sinüzit, burun tıkanıklığı, uykudaki yatış konumu
Yukarıda sayılan faktörlerden biri yahut birkaçı birden horlama ve uyku apnesine neden olabilmektedir.
Horlama ve Uyku Apnesi Hangi Sıhhat Dertlerine Yol Açar?
Horlama yalnızca rahatsız edici bir gürültü olarak algılanmakta ve hayatı tehdit eden riskleri göz gerisi edilmektedir. Mahsusen tıkayıcı tipteki uyku apnesi sorunu olanlarda, uyku sırasında ayan aralıklarla soluk alıp verme kesilmektedir. Bu soluk kesilmelerinin sıklığının artması hayatı tehdit edecek boyutta sıhhat sıkıntılarına yol açabilir. Uyku apnesi olanlarda soluk alıp vermedeki kesintilerden ötürü kandaki oksijen seviyesi düşer, bu da kalbin daha çokça kan pompalamasına neden olur. Bu durum kalbin büyümesine, konjestif kalp yetmezliğine, damarlarda sertleşmeye ve yüksek tansiyona sebep olabilmektedir.
Uyku esnasında bilhassa sırt üstü yatış konumunda, lisanın geriye kayması ve kasların gevşemesiyle birlikte hava yolu daralır. Uyku apnesi olan kimselerde hava yolunun külliyen tıkanması nedeniyle teneffüs muvakkat olarak kesilir. Kandaki oksijen seviyesi mülahaza, kişinin uyku derinliği azalır ve hava yolu tekrar açılır. Bu apnelerin sıklığı arttıkça kişi derin uykuya dalamaz ve sabahları dinlenmiş bir halde uyanamaz. REM uykusu denilen uykunun derin evresinde dimağ gün içerisinde yaptıklarımızı tahlil eder ve birleştirir. Uyku apnesi olanlar bu evreyi uyuyamazlar bu nedenle unutkanlık, dikkat dağınıklığı, konsantrasyon bozukluğu üzere problerle karşılaşabilirler. Tıpkı vakitte vücut uykunun bu evresinde yara düzgünleştirici ve bağışıklığı destekleyen enzimler ve hormonlar da salgılamaktadır. REM uykusunun uyunamaması bu nedenle de önemli sıhhat meselelerine yol açabilir. Uyku apne sorunu yaşayanlarda gün içerisinde uyuklama, konsantrasyon bozukluğu, dikkat dağınıklığı, sonluluk, cinsî isteksizlik üzere daha birçok durumla karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle tedavi edilmesi ve tedbir alınması kıymet oluşum eder.
Horlama ve Uyku Apnesi Nasıl Tedavi Edilir?
Hastanın hayat biçiminde kimi düzenlemeler yapması horlama ve apne tedavisine epey yardımcı olacaktır. Ziyade kiloların verilmesi, varsa sistemik marazların tedavi edilmesi, alkol ve yatıştırıcı ilaçların yatmadan 3-4 saat öncesine kadar alımının kesilmesi, sırtüstü yatmamaya itina gösterilmesi üzere tavsiyelere uyulması yararlı olacaktır. Bunun dışında horlama ve apne tedavileri umumi olarak 3 biçimde yapılmaktadır. Bunlar:
1-Horlama Protezi
2-CPAP
3-Cerrahi müdahale
1-Horlama Protezi:
Horlamayı tedavi etmenin en kolay, inançlı, konforlu ve ucuz yoludur. Horlama protezinin imalatı için, diş doktorunuz alt ve üst çenenizden ölçü alır. Daha sonra bir grup ölçümler de yaptıktan sonra birkaç gün içinde protezinizi teslim eder. Yapılan aparey alt ve üst dişlerinize takılarak uygulanır. Yalnızca uyku esnasında kullanılır. Muadillerine nazaran tasarrufu hayli kolaydır. Hasta protez ağzındayken rahatlıkla uyuyabilir.
Yanında taşıması kolaydır, seyahatlerde yanında götürülebilir. Muvaffakiyet nispeti nispeten yüksektir ve ekonomiktir. Horlama protezinin tesir mekanizması; alt ve üst çeneye oturan protezin, alt çeneyi aşağı ve ileri bir konuma getirerek uyku boyunca hava yolunun açık tutması esasına dayanmaktadır. Protez kimseye hususî olarak hazırlandığı için hasta uyku sırasında horlama ve uyku apnesindeki tıkanmaları yaşamaz.
2-CPAP:
Yüze takılan bir maske ve hortumdan oluşan aygıttır. Çalışma prensibi apne sırasında oluşan tıkanmayı algılayıp, ağızdan yahut burundan basınçlı hava vererek, hava yolunun açılmasıdır. İçindeki sensörler sayesinde hava yolu basıncı sabit bir halde tutulur. Yerkürede milyonlarca apne hastası bu cihazlardan kullanmaktadır. Ama bu cihazların tasarrufu epeyce zordur. Yüze takılan maske ve hortum kimseyi uykuda rahatsız edebilir. Cihazdan gelen basınçlı hava kimseyi sık sık uykudan uyandırabilir. Maske takılan kesimde tahriş, alerjik reaksiyonlar oluşabilir. Yanında taşıması büyük olması nedeniyle güçlükle bir aygıttır.
3- Cerrahi Pratikler:
Genizdeki dokuların olağandan çok çokça büyük olması hava yolunun daralması ve horlamaya neden olabilmektedir. Bu durumda o dokunun cerrahi olarak alınması gerekebilir. Gelgelelim cerrahinin yapılmasının mümkün olmadığı ve risk taşıdığı kimi durumlar olabilir. Bununla birlikte her durumda ameliyat kesin tahlil sağlayamamaktadır. Geçmişte horlama ve apne tedavisi için sık sık başvurulan bu yol, günümüzde artık terkedilmeye başlanmıştır. Zira horlamaya sebep olan asıl etken çoğunlukla büyük lisandır. Büyük lisan içerisinde hayati damar ve sonlar içerir bu nedenle horlama nedeniyle büyük lisana bir müdahale yapılmamaktadır.
Cerrahi tatbikler daha çok küçük lisan ve yumuşak damağa yapılmaktadır. Ama bu operasyonlar hem kısa bir mühlet sonra sıklıkla nüks edebilmekte hem de yeteri kadar yararlı olamamaktadır. Ayrıyeten güzelleşme sürecinin sancılı olması ve yediklerinin burnundan gelmesi üzere bir grup komplikasyonlara sebep olması hastalar tarafından eskisi kadar çok tercih edilmemesine sebep olmaktadır.