Hz Yusuf İle İlgili Kıssalar
Hzyusuf As Ilgili Kıssalar
Andolsun, Yusuf ve kardeşlerinde soranlar icin ayetler (ibretler) vardır(Yusuf Suresi, 7)
Kuran'da bildirilen peygamber kıssalarının hikmetlerinden biri, bu kıssalardaki ayetlerin sadece indirildikleri zamana ait olayları anlatmamaları, ayetlerin tum zamanlar icin insanlara dersler vermeleridir Kuran'da detaylı olarak bildirilen Hz Yusuf (as) Kıssasıda bu doğrultuda ceşitli hikmetler ve anlamlar taşımaktadır
Hz Yusuf (as), hayatı ve mucadelesi hakkında Kuran'da en detaylı bilgilerin verildiği peygamberlerden biridir Hz Yusuf (as)'ın ve babası Hz Yakub (as)'ın yaşadığı olaylar, Kuran'ın Yusuf Suresi'nde anlatılır ve bu surenin hemen başında bildirildiği gibi en guzel kıssalardanbiridir
Hz Yusuf (as), kucuk yaşta iken kendisini kıskanan kardeşleri tarafından bir kuyuya atılmış, daha sonra kole olarak satılmış, ardından uğradığı bir iftira nedeniyle uzun yıllar hapiste kalmış, yıllar boyu bu gibi zorluklarla denenmiştir Ardından Allah, onu tum bu sıkıntılardan kurtararak kendisine guc ve iktidar vermiştir
Hz Yusuf (as)'un tum bu olaylar sırasında gosterdiği buyuk sabır ve tevekkulu, etrafındaki her insanın dikkatini ceken guzel ahlakı ve guvenilirliği ve kendisine tuzak kuranlara karşı aldığı akılcı onlemler muminler icin buyuk hikmetler ve ornekler taşımaktadır
Hz Yusuf (as)'un Cocukluğunda Gorduğu Ruya ve Hikmeti
Kuran'da haber verildiği uzere Hz Yusuf (as) cocukken bir ruya gormuş ve bu ruyanın yorumunu babası Hz Yakup (as)'a sormuştur Ruyayı dinleyen Hz Yakup (as) ona ruyasının anlamını haber vermiştir Hz Yusuf (as)'ı kardeşlerine karşı tedbirli olması ve ruyasını onlara anlatmaması konusunda uyarmıştır Bu olay Kuran'da şu şekilde bildirilmiştir:
Hani Yusuf babasına: Babacığım, gercekten ben (ruyamda) on bir yıldız, Guneş'i ve Ay'ı gordum; bana secde etmektelerken gordumdemişti (Babası) Demişti ki: Oğlum, ruyanı kardeşlerine anlatma, yoksa sana bir tuzak kurarlar Cunku şeytan, insan icin apacık bir duşmandır Boylece Rabbin seni seckin kılacak, sozlerin yorumundan (kaynaklanan bir bilgiyi) sana oğretecek ve daha once ataların İbrahim ve İshak'a (nimetini) tamamladığı gibi senin ve Yakub ailesinin uzerindeki nimetini tamamlayacaktır Elbette Rabbin, bilendir, hukum ve hikmet sahibidir(Yusuf Suresi, 46)
Hz Yakup (as) ilim sahibi, ferasetli mubarek bir insandır Dolayısıyla diğer oğullarının karakterlerini iyi tahlil etmiş ve Hz Yusuf (as)'a karşı duydukları kıskanclığı fark etmiştir Onları iyi tanıdığı icin Hz Yusuf (as)'a tuzak kurabilme ihtimalleri olduğunu anlamış, bu sebeple Hz Yusuf (as)'a gorduğu ruyayı kardeşlerine anlatmamasını soylemiştir Şeytanın insanın en buyuk duşmanı olduğuna dikkat cekmiş ve Hz Yusuf (as)'a her zaman şeytanın tuzaklarına karşı temkinli olmasını oğutlemiştir
Bu kıssadan cıkarılacak en onemli derslerden biri Muslumanların, fitne cıkarmaya musait, din ahlakını tam yaşamayan, zayıf kişilikli ve tekin olmayan kişiler karşısında son derece dikkatli ve tedbirli olmaları gerektiğidir Muminlerin nimete kavuşmaları, gelişmeleri, guclenmeleri, iyi bir konuma gelmeleri samimi iman sahiplerini cok sevindirir, fakat kalbinde hastalık olan, munafık karakterli insanları cok rahatsız eder Bu tur kişiler, din ahlakının ve muminlerin menfaatini istemeyecekleri icin onların gelişmelerini engellemek ister ve hatta bunu yapabilmek icin muminlere duşman olan kişilerle işbirliği dahi yaparlar Munafık karakterli kişilerin bu durumunu Allah bir ayetinde şoyle haber vermiştir:
Sana iyilik dokunursa, bu onları fenalaştırır, bir musibet isabet edince ise: Biz onceden tedbirimizi almıştıkderler ve sevinc icinde donup giderler(Tevbe Suresi, 50)
Kıskanclığın İnsanı Duşurduğu Gaflet Hali
Hz Yusuf (as) kıssasının devamında, Hz Yakup (as)'ın oğlunu uyarmakta ne kadar haklı olduğu gorulmektedir Hz Yusuf (as)'ın kardeşlerinin iclerindeki kıskanclık oylesine şiddetlidir ki, onları Hz Yusuf (as)'a tuzak kurmaya kadar goturmuştur Bu da Hz Yusuf (as)'ın kardeşlerinin İslam ahlakından uzak olduklarının ve mumin karakteri sergilemediklerinin bir diğer gostergesidir Onların kurdukları bu tuzak ve Hz Yusuf (as)'a yaptıkları Kuran'da şoyle bildirilir:
Onlar şoyle demişti: Yusuf ve kardeşi babamıza bizden daha sevgilidir; oysa ki biz, birbirini pekiştiren bir topluluğuz Gercekte babamız, acıkca bir şaşkınlık icindedir Oldurun Yusuf'u veya onu bir yere atıpbırakın ki babanızın yuzu yalnızca size (donuk) kalsın Ondan sonra da salih bir topluluk olursunuz(Yusuf Suresi, 89)
Ayetlerden anlaşıldığı uzere Hz Yusuf (as)'ın kardeşleri din ahlakına uymadıkları icin son derece cahilce bir mantık guderek, babalarının Hz Yusuf (as)'a olan sevgisini kıskanmış ve sadece kendilerine yonelik bir sevgi istedikleri icin ona zarar vermeyi planlamışlardır
Oysaki Kuran ahlakına gore muminlerin birbirlerine olan sevgilerindeki tek olcu takvadır Kim takvaca ustunse, kim Allah'ın sınırlarını korumak konusunda en cok titizleniyorsa, kim en guzel ahlaklı ise ve Allah'ı aşkla seviyor ve anıyorsa muminler doğal olarak o kişilere karşı kalben bir yakınlık duyarlar Din ahlakında sevgi anlayışı bu şekildedir Hz Yakup (as) da oğullarına karşı sevgi yoneltirken bunu olcu almıştır
Fakat Hz Yusuf (as)'ın kardeşleri bu gerceği anlayabilecek bir akla ve ferasete sahip olmadıkları icin, babalarının Hz Yusuf (as)'a ve kardeşine olan sevgisini de anlayamamışlardır Bu da onların Hz Yusuf (as)'ı kıskanarak oldurmek istemelerine neden olmuştur
Bu kıssada gorduğumuz gibi din ahlakının yaşanmadığı toplumlarda zararsız olarak tasvir edilen kıskanclık, insanların aklının ve duşunme yetisinin zarar gormesine yol acan, onu şeytanın etkisi altına alan ve din ahlakına uygun olmayan davranışlara yoneltebilecek, kacınılması gereken bir ozelliktir İnsanlara sahip oldukları tum ozellikleri ve nimetleri Yuce Allah vermiştir Mulkun sahibi O'dur Allah'ın başka bir kuluna verdiği nimet sebebiyle kıskanclığa kapılmak son derece cirkin bir davranıştır Unutulmamalıdır ki kendisini Hz Adem (as)'dan ustun gorduğu icin ona secde etmeyen ve Yuce Allah'ın rahmetinden uzaklaştırılan şeytanı boyle bir kotuluğe iten de kıskanclığıdır Allah insanın nefsinin kıskanclığa eğilimli olarak yaratıldığını bildirmiştir Bu, Rabbimiz'in bir imtihanıdır Yuce Allah'tan korkan tum muminlerin şiddetle kıskanclıktan sakınması gerekir Bir ayette bu gercek, şoyle bildirilmiştir:
Nefisler ise 'kıskanclığa ve bencil tutkulara' hazır (elverişli) kılınmıştır Eğer iyilik yapar ve sakınırsanız, şuphesiz, Allah, yaptıklarınızdan haberi olandır(Nisa Suresi, 128)
Hz Yusuf (as)'ın Kardeşlerinin Oyunu ve Hz Yakup (as)'ın Ornek Tavrı
Kardeşleri Hz Yusuf (as)'ı kuyuya atmışlar ve daha sonra ağlar vaziyette babaları Hz Yakup (as)'ın yanına gelerek, onu kurdun yediğini iddia etmişlerdir (Yusuf Suresi, 1617) Allah'ın seckin kıldığı kullarından biri olan Hz Yakup (as)'ın ferasetini bildikleri icin, onun kendilerine kolay kolay inanmayacağını duşunerek bir de sahte delil getirmişlerdir Hz Yusuf (as)'ın gomleğini uzerine kan surerek babalarına gostermişler, onun gercekten olduğu izlenimini vermeye calışmışlardır
Bu davranışları, Muslumanlara karşı tuzak kuran insanların, sahte deliller ureterek komplo hazırlayabileceklerine dair de bir işarettir Bu yonteme karşı sakınmak, bilincli olmak ve Ey iman edenler, eğer bir fasık, size bir haber getirirse, onu 'etraflıca araştırın(Hucurat Suresi, 6) hukmu gereğince, one surulen sozde delili iyice incelemek gerekmektedir
Salih bir Musluman olan Hz Yakup (as) da sahte delil getiren oğullarına inanmamış, onların oyunlarını fark etmiş ve bunun onlar tarafından duzulup uydurulmuş bir yalan olduğunu acıkca ifade etmiştir Bu durum, Kuran'da şoyle bildirilmiştir:
Ve uzerine yalandan kan (surulmuş) olan gomleğini getirdiler Hayırdedi Nefsiniz, sizi yanıltıp (boyle) bir işe suruklemiş(Yusuf Suresi, 18)
Ayette bildirildiği uzere Hz Yakup (as), oğullarına, Nefsiniz sizi yanıltıp boyle bir işe suruklemişderken, insanın nefsine uyduğu takdirde cok kotu işler işleyebileceğine, nefsin insanı yanıltabileceğine ve tum bu kotuluklerin nefse uymaktan kaynaklandığına dikkat cekmiştir
Bu kıssada en dikkat ceken hususlardan biri de, Hz Yakup (as)'ın tevekkuludur Bu davranış, muminlerin her koşulda yalnızca Allah'a guvenip, sabretmeleri gerektiğini gosteren onemli bir ornektir Cunku gorulduğu uzere aslında Hz Yakup (as), oğullarının Hz Yusuf (as)'a bir tuzak kurduklarının farkındadır Fakat kendisi son derece itidalli ve sabırlı davranarak, yardımı Allah'tan istemektedir
Kuran'da Hz Yakup (as)'ın zalimce davranan oğullarına soylediği bildirilen şu soz, kendisinin salih, kamil ve mubarek bir insan olduğunu ve muminlerin bu tarz durumlarda nasıl davranmaları gerektiğini bir kez daha gostermektedir:
Bundan sonra (bana duşen) guzel bir sabırdır Sizin bu duzupuydurduklarınıza karşı (kendisinden) yardım istenecek olan Allah'tır(Yusuf Suresi, 18)
alıntı
Hzyusuf As Ilgili Kıssalar
Andolsun, Yusuf ve kardeşlerinde soranlar icin ayetler (ibretler) vardır(Yusuf Suresi, 7)
Kuran'da bildirilen peygamber kıssalarının hikmetlerinden biri, bu kıssalardaki ayetlerin sadece indirildikleri zamana ait olayları anlatmamaları, ayetlerin tum zamanlar icin insanlara dersler vermeleridir Kuran'da detaylı olarak bildirilen Hz Yusuf (as) Kıssasıda bu doğrultuda ceşitli hikmetler ve anlamlar taşımaktadır
Hz Yusuf (as), hayatı ve mucadelesi hakkında Kuran'da en detaylı bilgilerin verildiği peygamberlerden biridir Hz Yusuf (as)'ın ve babası Hz Yakub (as)'ın yaşadığı olaylar, Kuran'ın Yusuf Suresi'nde anlatılır ve bu surenin hemen başında bildirildiği gibi en guzel kıssalardanbiridir
Hz Yusuf (as), kucuk yaşta iken kendisini kıskanan kardeşleri tarafından bir kuyuya atılmış, daha sonra kole olarak satılmış, ardından uğradığı bir iftira nedeniyle uzun yıllar hapiste kalmış, yıllar boyu bu gibi zorluklarla denenmiştir Ardından Allah, onu tum bu sıkıntılardan kurtararak kendisine guc ve iktidar vermiştir
Hz Yusuf (as)'un tum bu olaylar sırasında gosterdiği buyuk sabır ve tevekkulu, etrafındaki her insanın dikkatini ceken guzel ahlakı ve guvenilirliği ve kendisine tuzak kuranlara karşı aldığı akılcı onlemler muminler icin buyuk hikmetler ve ornekler taşımaktadır
Hz Yusuf (as)'un Cocukluğunda Gorduğu Ruya ve Hikmeti
Kuran'da haber verildiği uzere Hz Yusuf (as) cocukken bir ruya gormuş ve bu ruyanın yorumunu babası Hz Yakup (as)'a sormuştur Ruyayı dinleyen Hz Yakup (as) ona ruyasının anlamını haber vermiştir Hz Yusuf (as)'ı kardeşlerine karşı tedbirli olması ve ruyasını onlara anlatmaması konusunda uyarmıştır Bu olay Kuran'da şu şekilde bildirilmiştir:
Hani Yusuf babasına: Babacığım, gercekten ben (ruyamda) on bir yıldız, Guneş'i ve Ay'ı gordum; bana secde etmektelerken gordumdemişti (Babası) Demişti ki: Oğlum, ruyanı kardeşlerine anlatma, yoksa sana bir tuzak kurarlar Cunku şeytan, insan icin apacık bir duşmandır Boylece Rabbin seni seckin kılacak, sozlerin yorumundan (kaynaklanan bir bilgiyi) sana oğretecek ve daha once ataların İbrahim ve İshak'a (nimetini) tamamladığı gibi senin ve Yakub ailesinin uzerindeki nimetini tamamlayacaktır Elbette Rabbin, bilendir, hukum ve hikmet sahibidir(Yusuf Suresi, 46)
Hz Yakup (as) ilim sahibi, ferasetli mubarek bir insandır Dolayısıyla diğer oğullarının karakterlerini iyi tahlil etmiş ve Hz Yusuf (as)'a karşı duydukları kıskanclığı fark etmiştir Onları iyi tanıdığı icin Hz Yusuf (as)'a tuzak kurabilme ihtimalleri olduğunu anlamış, bu sebeple Hz Yusuf (as)'a gorduğu ruyayı kardeşlerine anlatmamasını soylemiştir Şeytanın insanın en buyuk duşmanı olduğuna dikkat cekmiş ve Hz Yusuf (as)'a her zaman şeytanın tuzaklarına karşı temkinli olmasını oğutlemiştir
Bu kıssadan cıkarılacak en onemli derslerden biri Muslumanların, fitne cıkarmaya musait, din ahlakını tam yaşamayan, zayıf kişilikli ve tekin olmayan kişiler karşısında son derece dikkatli ve tedbirli olmaları gerektiğidir Muminlerin nimete kavuşmaları, gelişmeleri, guclenmeleri, iyi bir konuma gelmeleri samimi iman sahiplerini cok sevindirir, fakat kalbinde hastalık olan, munafık karakterli insanları cok rahatsız eder Bu tur kişiler, din ahlakının ve muminlerin menfaatini istemeyecekleri icin onların gelişmelerini engellemek ister ve hatta bunu yapabilmek icin muminlere duşman olan kişilerle işbirliği dahi yaparlar Munafık karakterli kişilerin bu durumunu Allah bir ayetinde şoyle haber vermiştir:
Sana iyilik dokunursa, bu onları fenalaştırır, bir musibet isabet edince ise: Biz onceden tedbirimizi almıştıkderler ve sevinc icinde donup giderler(Tevbe Suresi, 50)
Kıskanclığın İnsanı Duşurduğu Gaflet Hali
Hz Yusuf (as) kıssasının devamında, Hz Yakup (as)'ın oğlunu uyarmakta ne kadar haklı olduğu gorulmektedir Hz Yusuf (as)'ın kardeşlerinin iclerindeki kıskanclık oylesine şiddetlidir ki, onları Hz Yusuf (as)'a tuzak kurmaya kadar goturmuştur Bu da Hz Yusuf (as)'ın kardeşlerinin İslam ahlakından uzak olduklarının ve mumin karakteri sergilemediklerinin bir diğer gostergesidir Onların kurdukları bu tuzak ve Hz Yusuf (as)'a yaptıkları Kuran'da şoyle bildirilir:
Onlar şoyle demişti: Yusuf ve kardeşi babamıza bizden daha sevgilidir; oysa ki biz, birbirini pekiştiren bir topluluğuz Gercekte babamız, acıkca bir şaşkınlık icindedir Oldurun Yusuf'u veya onu bir yere atıpbırakın ki babanızın yuzu yalnızca size (donuk) kalsın Ondan sonra da salih bir topluluk olursunuz(Yusuf Suresi, 89)
Ayetlerden anlaşıldığı uzere Hz Yusuf (as)'ın kardeşleri din ahlakına uymadıkları icin son derece cahilce bir mantık guderek, babalarının Hz Yusuf (as)'a olan sevgisini kıskanmış ve sadece kendilerine yonelik bir sevgi istedikleri icin ona zarar vermeyi planlamışlardır
Oysaki Kuran ahlakına gore muminlerin birbirlerine olan sevgilerindeki tek olcu takvadır Kim takvaca ustunse, kim Allah'ın sınırlarını korumak konusunda en cok titizleniyorsa, kim en guzel ahlaklı ise ve Allah'ı aşkla seviyor ve anıyorsa muminler doğal olarak o kişilere karşı kalben bir yakınlık duyarlar Din ahlakında sevgi anlayışı bu şekildedir Hz Yakup (as) da oğullarına karşı sevgi yoneltirken bunu olcu almıştır
Fakat Hz Yusuf (as)'ın kardeşleri bu gerceği anlayabilecek bir akla ve ferasete sahip olmadıkları icin, babalarının Hz Yusuf (as)'a ve kardeşine olan sevgisini de anlayamamışlardır Bu da onların Hz Yusuf (as)'ı kıskanarak oldurmek istemelerine neden olmuştur
Bu kıssada gorduğumuz gibi din ahlakının yaşanmadığı toplumlarda zararsız olarak tasvir edilen kıskanclık, insanların aklının ve duşunme yetisinin zarar gormesine yol acan, onu şeytanın etkisi altına alan ve din ahlakına uygun olmayan davranışlara yoneltebilecek, kacınılması gereken bir ozelliktir İnsanlara sahip oldukları tum ozellikleri ve nimetleri Yuce Allah vermiştir Mulkun sahibi O'dur Allah'ın başka bir kuluna verdiği nimet sebebiyle kıskanclığa kapılmak son derece cirkin bir davranıştır Unutulmamalıdır ki kendisini Hz Adem (as)'dan ustun gorduğu icin ona secde etmeyen ve Yuce Allah'ın rahmetinden uzaklaştırılan şeytanı boyle bir kotuluğe iten de kıskanclığıdır Allah insanın nefsinin kıskanclığa eğilimli olarak yaratıldığını bildirmiştir Bu, Rabbimiz'in bir imtihanıdır Yuce Allah'tan korkan tum muminlerin şiddetle kıskanclıktan sakınması gerekir Bir ayette bu gercek, şoyle bildirilmiştir:
Nefisler ise 'kıskanclığa ve bencil tutkulara' hazır (elverişli) kılınmıştır Eğer iyilik yapar ve sakınırsanız, şuphesiz, Allah, yaptıklarınızdan haberi olandır(Nisa Suresi, 128)
Hz Yusuf (as)'ın Kardeşlerinin Oyunu ve Hz Yakup (as)'ın Ornek Tavrı
Kardeşleri Hz Yusuf (as)'ı kuyuya atmışlar ve daha sonra ağlar vaziyette babaları Hz Yakup (as)'ın yanına gelerek, onu kurdun yediğini iddia etmişlerdir (Yusuf Suresi, 1617) Allah'ın seckin kıldığı kullarından biri olan Hz Yakup (as)'ın ferasetini bildikleri icin, onun kendilerine kolay kolay inanmayacağını duşunerek bir de sahte delil getirmişlerdir Hz Yusuf (as)'ın gomleğini uzerine kan surerek babalarına gostermişler, onun gercekten olduğu izlenimini vermeye calışmışlardır
Bu davranışları, Muslumanlara karşı tuzak kuran insanların, sahte deliller ureterek komplo hazırlayabileceklerine dair de bir işarettir Bu yonteme karşı sakınmak, bilincli olmak ve Ey iman edenler, eğer bir fasık, size bir haber getirirse, onu 'etraflıca araştırın(Hucurat Suresi, 6) hukmu gereğince, one surulen sozde delili iyice incelemek gerekmektedir
Salih bir Musluman olan Hz Yakup (as) da sahte delil getiren oğullarına inanmamış, onların oyunlarını fark etmiş ve bunun onlar tarafından duzulup uydurulmuş bir yalan olduğunu acıkca ifade etmiştir Bu durum, Kuran'da şoyle bildirilmiştir:
Ve uzerine yalandan kan (surulmuş) olan gomleğini getirdiler Hayırdedi Nefsiniz, sizi yanıltıp (boyle) bir işe suruklemiş(Yusuf Suresi, 18)
Ayette bildirildiği uzere Hz Yakup (as), oğullarına, Nefsiniz sizi yanıltıp boyle bir işe suruklemişderken, insanın nefsine uyduğu takdirde cok kotu işler işleyebileceğine, nefsin insanı yanıltabileceğine ve tum bu kotuluklerin nefse uymaktan kaynaklandığına dikkat cekmiştir
Bu kıssada en dikkat ceken hususlardan biri de, Hz Yakup (as)'ın tevekkuludur Bu davranış, muminlerin her koşulda yalnızca Allah'a guvenip, sabretmeleri gerektiğini gosteren onemli bir ornektir Cunku gorulduğu uzere aslında Hz Yakup (as), oğullarının Hz Yusuf (as)'a bir tuzak kurduklarının farkındadır Fakat kendisi son derece itidalli ve sabırlı davranarak, yardımı Allah'tan istemektedir
Kuran'da Hz Yakup (as)'ın zalimce davranan oğullarına soylediği bildirilen şu soz, kendisinin salih, kamil ve mubarek bir insan olduğunu ve muminlerin bu tarz durumlarda nasıl davranmaları gerektiğini bir kez daha gostermektedir:
Bundan sonra (bana duşen) guzel bir sabırdır Sizin bu duzupuydurduklarınıza karşı (kendisinden) yardım istenecek olan Allah'tır(Yusuf Suresi, 18)
alıntı