İç Organlarımızı Tanıyalım - İç Organların Görevleri ve Resimleri – iç organlarımız resim – kalp, dalak, akciğer, karaciğer
Kalp
İçi boş, kas yapısında bir organ olan kalp göğüs boşluğu içinde her iki akciğer arasında büyük bir alanı kaplar Etrafı, perikard adı verilen bir zar ile sarılıdır Kalp, iki akciğer arasında tepesi aşağıda tabanı yukarıda bir koni gibidir Üçte biri orta çizginin sağında, üçte ikisi sol yanındadır Genel olarak sternum ( iman tahtası ) arkasında eğik olarak durur Ekseni, yukarıdan aşağıya, arkadan öne ve sağdan sola doğrudur
Günde yaklaşık 100 bin, yılda 40 milyon, tüm insan hayatı boyunca yaklaşık 2,5 milyar kere, hiç durmadan yaklaşık 8 ton kanı vücuda pompalar
Büyüklüğü yetişkin bir insan kalbinin büyüklüğü yaklaşık olarak yumruğunun büyüklüğü ile eşdeğer sayılır Taban tepe uzaklığı 12 cm, en geniş yerinde 8-9 cm, ön-arka çapı 6 cm dir Erkekte ağırlığı 280-340 gr kadında 230-280 gr arasındadır Bölümleri; Sağ atrium (Sağ kulakçık) Sol atrium (Sol kulakçık) Sağ ventrikül (Sağ karıncık) Sol ventrikül (Sol karıncık)
Her canlıda dokuların, organların ve hücrelerin; oksijen, karbondioksit, aminoasitler, yağlar, vitaminler ve mineraller gibi madde ve besinlere gereksinimi vardır
Metabolizma faaliyetleri sonucunda oluşan artık ürünlerin de vücuttan uzaklaştırılması, vücut ısısının düzenlenmesi, asit-baz dengesinin korunması, hormonlar ve enzimlerin vücudun gerekli bölgelerine taşınması gerekir Bütün bu işlemleri kalp ve damarlardan oluşan dolaşım sistemi yapar
Kalp bu sistem içerisinde motor görevi yapar Kalp dakikada 60-80 vuruş arasında değişen bir hızla kanı vücuda pompalar
Karaciğer
Diyaframın hemen altında, sağ tarafta, yaklaşık olarak 2 kilogram ağırlığında koyu kırmızı renkte yumuşak bir organdır
Karaciğerin görevi :
a Proteinlerin üretilmesi ve depolanması, protein metabolizmalarının birçok yan üretimlerinin tanzim ve kontrol edilmesi
b Şekerin depolanması ve kanda bulunması gereken şeker miktarının ayarlanması
c Vücuttaki toksik ve zararlı maddelerin nötralize edilmesi
d Depo edilmiş yağların kullanılması
e Kanın pıhtılaşması için gerekli maddelerin üretilmesi
f Safra ve safra tuzlarımın üretilmesi Bunlar kanallardan bağırsaklara ifraz edilmekte ve sindirime yardımcı olmaktadırlar
g Kırmızı kan hücreleri ve başka kan elemanlarımın üretimi için gerekli ve önemli olan maddelerin üretimi ve depolanması
h Günde yaklaşık olarak 4 su bardağı (1 litre) safra salgılar
i Vücudun ısısını ayarlar
j Vücudun ihtiyacı olan su ve vitaminleri yapar
k Kan miktarını ayarlar
l Hormonların görevleri üzerinde etkili olur
Akciğer
Göğüs boşluğu içinde bulunan ve solunuma yarayan organ Göğüs boşluğunun sağ ve sol yanlarında bulunan iki ayrı parçadan meydana gelmiştir Üzeri Plevra denen bir zarla kaplıdır İçerisi, hava ile dolu olan ve “akciğer kesecikleri” denen boşluklardan yapılmıştır Sağ akciğer üç loba, sol akciğer iki loba ayrılmıştır İç yan yüzlerinden bronşlar, atardamarlar, toplardamarlar lenfalar ve sinirler çıkar Ana görevi atmosferdeki oksijeni kan dolaşımına nakletmek ve kan dolaşımındaki karbondioksiti atmosfere çıkartmaktır
Dalak
Karın boşluğunun solunda, midenin arka tarafında bulunan dalak; eskimiş kırmızı kan hücrelerini yok eder, gerektiği zaman da yeni kırmızı kan hücreleri imal eder Sıtma ve tifo gibi bulaşıcı hastalıklar veya kansızlık sonucu dalak hastalanabilir
İnce Bağırsak
İnce bağırsak kıvrımlı bir yüzey yapısına sahiptir ki bu besinlerin bağırsak duvarından difüzyonu ve böylece de emilimi için uygun olan yüzey alanını arttır Yetişkin bir insanın ince bağırsağı, ortalama olarak, yaklaşık 7 metre uzunluğundadır
Kalın Bağırsak (kolon)
İnce bağırsak ile anüs arasındaki kısımdır Toplam uzunluğu 15 metre olup, sindirim sisteminin beşte birini oluşturur Karın içerisinde ters dönmüş U harfi şeklinde karnın sağ alt tarafından kör barsak (çekum ) ile başlar ve yukarı doğru çıkar (çıkan kolon) karaciğer altından keskin bir dönüşle karnı yatay olarak (transvers kolon) geçer Sol üst köşede yerleşen dalağın altına geldiğinde yine keskin bir dönüş yaparak sol taraftan aşağıya doğru yönelir (inen kolon) İnenkolon, sigmoid kolon denilen kolonun son kısmı ile Rektumla birleşir
Mide
Karın bölgesinin sol tarafında, kaburga kemiklerinin arkasında ve diyaframın altında, oyuk ve torba biçiminde olan bir organdır Boş mide yaklaşık 15 – 20 santim uzunluğunda, 7,5 – 10 santim genişliğindedir
Sindirim aygıtının yemek borusu ile bağırsak başı arasında bulunan kısmı olup, içine giren yiyeceklerin kimyasal ve fiziksel olarak parçalandığı yerdir Mide kendi çıkardığı asitten kendini korumak için yapışkan, alkalen-bazik bir mukus da üretir
Böbrek
Omurgalılarda bulunan fasulye şeklinde boşaltım organlarıdırlar
Böbreğin görevi ,proteinlerin parçalanması sonucunda oluşan üre gibi zararlı maddeleri vücuttan uzaklaştırırken, diğer yandan vücudun sıvı, mineral ve asit-alkali dengesini de düzenler
Pankreas
Karın boşluğunun üst tarafında ve bel omurlarının ön kısmında yerleşik bir organdır Salgılarıyla sindirim fonksiyonuna yardımcı olur ve kan şekerini düzenler
Yemek Borusu
Yenilen gıdaların ağızdan sonraki geçiş bölgesi, boğazİçten dışa doğru örtü epiteli, düz kas ve bağ dokudan oluşmuştur Besinler yemek borusundan geçerken yemek borusu peristaltik hareketler yapar Yemek borusunda sindirim gerçekleşmez Besinler yemek borusundan mideye geçiş yapar Yemek borusu ağız ve mideyi birleştirir
Apandis
İnsanlarda, kalın barsağın bir çıkıntısı olan körbarsağın alt bölümüne tutunmuş, serbest olan öbür ucu çıkmaz halinde sonlanan solucan şeklinde bir barsak çıkıntısı Bu çıkıntının uzunluğu, 7-12 cm dirGörevi bademciklerin ve lenf düğümlerinin görevine benzer; kalınbağırsakta bulunan mikropları yok ederek hastalık yapmalarını önlemeğe çalışır
Safra kesesi
Karaciğerden salgılanan safranın toplandığı, karacigerin alt kısmında bulunan torba şeklinde bir organKesenin görevi, safrayı depolayıp, yoğunlaştırmak, ve gerekli aralıklarla oniki parmak barsağına safra salgılamaktırYemek yendiği zaman safrakesesi kasılır ve konsantre safra ince barsağa akar ve yemeklerin sindirilmesine yardım eder
Pankreas
Karın boşluğunun üst tarafında ve bel omurlarının ön kısmında yerleşik bir organdır Salgılarıyla sindirm fonksiyonuna yardımcı olur ve kan şekerini düzenler
Ortalama 15-20 cm uzunluğunda ve kadınlarda 55 gr erkeklerde 70 gr ağırlığındadır Önden arkaya doğru yassılaşan pankreasın düzensiz olan biçimi çengele benzetilebilir
Yetişkinlerde, günde 800-900 cm³ pankreas özsuyu salgılanır
Soluk Borusu
Nefes borusu (soluk borusu) veya trakea, vücutta solunan havanın geçtiği, boru şeklinde bir organdır Bu boru havayı ciğerlerimize göndermemizi sağlarOmurgalılarda trakea havanın boğazdan akciğerlere geçişini sağlarken, omurgasızlarda dışarıdaki havayı doğrudan iç dokulara ulaştırır
Eğer soluk borumuza kazayla yiyecek kaçarsa soluk alamayıp tıkanabilirBu nedenle, biz yutkunurken küçük dil soluk borumuzu kapatır ve yiyeceklerin yemek borusundan aşağıya doğru gidip midemize ulaşmasını sağlar
Anüs (makat)
Sindirim kanalının bitiş kısmı Dışkılar boşaltım sırasında anüsten geçerek vücuttan atılırlar
Rektum
Kalın bağırsağın son bölümüdür Anüse açılır Dışkının atılımdan önce tutulduğu yerdir Rektumun son birkaç santimetresi deriye benzer bir doku ile kaplıdır Kalın barsağın genişlemesi sonucu oluşan ortalama 15 cm uzunluğunda olup sindirim sistemimizin son kısmıdır
Onikiparmak Bağırsağı
Onikiparmak bağırsağı midenin hemen ötesinde 5 – 10 santim kadar uzayan incebağırsağın bir kısmıdır C harfi görünümündedir Bu bağırsağın her zaman mide ile ilişik görülmesinin nedeni ise, mideye tesir eden rahatsızlıkların çoğunlukla onikiparmak bağırsağını da etkilemekte olmasından ileri gelmektedir
Onikiparmak bağırsağının çeperi gıda maddelerinin sindirimine yardımcı olan bazı usareleri üretmektedir Safra onikiparmak bağırsağında depo edilmektedir ve pankreas usareleri da bu bağırsağa boşalmaktadır
SİNDİRİM SİSTEMİ
KARIN BÖLGESİNDEKİ KATI VE BOŞLUKLU ORGANLAR
BÖBREK
KALIN BAĞIRSAK
SOLUK BORUSU
AKCİĞER
KALP
KARACİĞER
BÖBREK
TEŞHİS VE TEDAVİ İÇİN DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ !
Hazırlayan : Uzm Dr Mustafa ÇAPRAZ
[ İç hastalıkları uzmanı
Kalp
İçi boş, kas yapısında bir organ olan kalp göğüs boşluğu içinde her iki akciğer arasında büyük bir alanı kaplar Etrafı, perikard adı verilen bir zar ile sarılıdır Kalp, iki akciğer arasında tepesi aşağıda tabanı yukarıda bir koni gibidir Üçte biri orta çizginin sağında, üçte ikisi sol yanındadır Genel olarak sternum ( iman tahtası ) arkasında eğik olarak durur Ekseni, yukarıdan aşağıya, arkadan öne ve sağdan sola doğrudur
Günde yaklaşık 100 bin, yılda 40 milyon, tüm insan hayatı boyunca yaklaşık 2,5 milyar kere, hiç durmadan yaklaşık 8 ton kanı vücuda pompalar
Büyüklüğü yetişkin bir insan kalbinin büyüklüğü yaklaşık olarak yumruğunun büyüklüğü ile eşdeğer sayılır Taban tepe uzaklığı 12 cm, en geniş yerinde 8-9 cm, ön-arka çapı 6 cm dir Erkekte ağırlığı 280-340 gr kadında 230-280 gr arasındadır Bölümleri; Sağ atrium (Sağ kulakçık) Sol atrium (Sol kulakçık) Sağ ventrikül (Sağ karıncık) Sol ventrikül (Sol karıncık)
Her canlıda dokuların, organların ve hücrelerin; oksijen, karbondioksit, aminoasitler, yağlar, vitaminler ve mineraller gibi madde ve besinlere gereksinimi vardır
Metabolizma faaliyetleri sonucunda oluşan artık ürünlerin de vücuttan uzaklaştırılması, vücut ısısının düzenlenmesi, asit-baz dengesinin korunması, hormonlar ve enzimlerin vücudun gerekli bölgelerine taşınması gerekir Bütün bu işlemleri kalp ve damarlardan oluşan dolaşım sistemi yapar
Kalp bu sistem içerisinde motor görevi yapar Kalp dakikada 60-80 vuruş arasında değişen bir hızla kanı vücuda pompalar
Karaciğer
Diyaframın hemen altında, sağ tarafta, yaklaşık olarak 2 kilogram ağırlığında koyu kırmızı renkte yumuşak bir organdır
Karaciğerin görevi :
a Proteinlerin üretilmesi ve depolanması, protein metabolizmalarının birçok yan üretimlerinin tanzim ve kontrol edilmesi
b Şekerin depolanması ve kanda bulunması gereken şeker miktarının ayarlanması
c Vücuttaki toksik ve zararlı maddelerin nötralize edilmesi
d Depo edilmiş yağların kullanılması
e Kanın pıhtılaşması için gerekli maddelerin üretilmesi
f Safra ve safra tuzlarımın üretilmesi Bunlar kanallardan bağırsaklara ifraz edilmekte ve sindirime yardımcı olmaktadırlar
g Kırmızı kan hücreleri ve başka kan elemanlarımın üretimi için gerekli ve önemli olan maddelerin üretimi ve depolanması
h Günde yaklaşık olarak 4 su bardağı (1 litre) safra salgılar
i Vücudun ısısını ayarlar
j Vücudun ihtiyacı olan su ve vitaminleri yapar
k Kan miktarını ayarlar
l Hormonların görevleri üzerinde etkili olur
Akciğer
Göğüs boşluğu içinde bulunan ve solunuma yarayan organ Göğüs boşluğunun sağ ve sol yanlarında bulunan iki ayrı parçadan meydana gelmiştir Üzeri Plevra denen bir zarla kaplıdır İçerisi, hava ile dolu olan ve “akciğer kesecikleri” denen boşluklardan yapılmıştır Sağ akciğer üç loba, sol akciğer iki loba ayrılmıştır İç yan yüzlerinden bronşlar, atardamarlar, toplardamarlar lenfalar ve sinirler çıkar Ana görevi atmosferdeki oksijeni kan dolaşımına nakletmek ve kan dolaşımındaki karbondioksiti atmosfere çıkartmaktır
Dalak
Karın boşluğunun solunda, midenin arka tarafında bulunan dalak; eskimiş kırmızı kan hücrelerini yok eder, gerektiği zaman da yeni kırmızı kan hücreleri imal eder Sıtma ve tifo gibi bulaşıcı hastalıklar veya kansızlık sonucu dalak hastalanabilir
İnce Bağırsak
İnce bağırsak kıvrımlı bir yüzey yapısına sahiptir ki bu besinlerin bağırsak duvarından difüzyonu ve böylece de emilimi için uygun olan yüzey alanını arttır Yetişkin bir insanın ince bağırsağı, ortalama olarak, yaklaşık 7 metre uzunluğundadır
Kalın Bağırsak (kolon)
İnce bağırsak ile anüs arasındaki kısımdır Toplam uzunluğu 15 metre olup, sindirim sisteminin beşte birini oluşturur Karın içerisinde ters dönmüş U harfi şeklinde karnın sağ alt tarafından kör barsak (çekum ) ile başlar ve yukarı doğru çıkar (çıkan kolon) karaciğer altından keskin bir dönüşle karnı yatay olarak (transvers kolon) geçer Sol üst köşede yerleşen dalağın altına geldiğinde yine keskin bir dönüş yaparak sol taraftan aşağıya doğru yönelir (inen kolon) İnenkolon, sigmoid kolon denilen kolonun son kısmı ile Rektumla birleşir
Mide
Karın bölgesinin sol tarafında, kaburga kemiklerinin arkasında ve diyaframın altında, oyuk ve torba biçiminde olan bir organdır Boş mide yaklaşık 15 – 20 santim uzunluğunda, 7,5 – 10 santim genişliğindedir
Sindirim aygıtının yemek borusu ile bağırsak başı arasında bulunan kısmı olup, içine giren yiyeceklerin kimyasal ve fiziksel olarak parçalandığı yerdir Mide kendi çıkardığı asitten kendini korumak için yapışkan, alkalen-bazik bir mukus da üretir
Böbrek
Omurgalılarda bulunan fasulye şeklinde boşaltım organlarıdırlar
Böbreğin görevi ,proteinlerin parçalanması sonucunda oluşan üre gibi zararlı maddeleri vücuttan uzaklaştırırken, diğer yandan vücudun sıvı, mineral ve asit-alkali dengesini de düzenler
Pankreas
Karın boşluğunun üst tarafında ve bel omurlarının ön kısmında yerleşik bir organdır Salgılarıyla sindirim fonksiyonuna yardımcı olur ve kan şekerini düzenler
Yemek Borusu
Yenilen gıdaların ağızdan sonraki geçiş bölgesi, boğazİçten dışa doğru örtü epiteli, düz kas ve bağ dokudan oluşmuştur Besinler yemek borusundan geçerken yemek borusu peristaltik hareketler yapar Yemek borusunda sindirim gerçekleşmez Besinler yemek borusundan mideye geçiş yapar Yemek borusu ağız ve mideyi birleştirir
Apandis
İnsanlarda, kalın barsağın bir çıkıntısı olan körbarsağın alt bölümüne tutunmuş, serbest olan öbür ucu çıkmaz halinde sonlanan solucan şeklinde bir barsak çıkıntısı Bu çıkıntının uzunluğu, 7-12 cm dirGörevi bademciklerin ve lenf düğümlerinin görevine benzer; kalınbağırsakta bulunan mikropları yok ederek hastalık yapmalarını önlemeğe çalışır
Safra kesesi
Karaciğerden salgılanan safranın toplandığı, karacigerin alt kısmında bulunan torba şeklinde bir organKesenin görevi, safrayı depolayıp, yoğunlaştırmak, ve gerekli aralıklarla oniki parmak barsağına safra salgılamaktırYemek yendiği zaman safrakesesi kasılır ve konsantre safra ince barsağa akar ve yemeklerin sindirilmesine yardım eder
Pankreas
Karın boşluğunun üst tarafında ve bel omurlarının ön kısmında yerleşik bir organdır Salgılarıyla sindirm fonksiyonuna yardımcı olur ve kan şekerini düzenler
Ortalama 15-20 cm uzunluğunda ve kadınlarda 55 gr erkeklerde 70 gr ağırlığındadır Önden arkaya doğru yassılaşan pankreasın düzensiz olan biçimi çengele benzetilebilir
Yetişkinlerde, günde 800-900 cm³ pankreas özsuyu salgılanır
Soluk Borusu
Nefes borusu (soluk borusu) veya trakea, vücutta solunan havanın geçtiği, boru şeklinde bir organdır Bu boru havayı ciğerlerimize göndermemizi sağlarOmurgalılarda trakea havanın boğazdan akciğerlere geçişini sağlarken, omurgasızlarda dışarıdaki havayı doğrudan iç dokulara ulaştırır
Eğer soluk borumuza kazayla yiyecek kaçarsa soluk alamayıp tıkanabilirBu nedenle, biz yutkunurken küçük dil soluk borumuzu kapatır ve yiyeceklerin yemek borusundan aşağıya doğru gidip midemize ulaşmasını sağlar
Anüs (makat)
Sindirim kanalının bitiş kısmı Dışkılar boşaltım sırasında anüsten geçerek vücuttan atılırlar
Rektum
Kalın bağırsağın son bölümüdür Anüse açılır Dışkının atılımdan önce tutulduğu yerdir Rektumun son birkaç santimetresi deriye benzer bir doku ile kaplıdır Kalın barsağın genişlemesi sonucu oluşan ortalama 15 cm uzunluğunda olup sindirim sistemimizin son kısmıdır
Onikiparmak Bağırsağı
Onikiparmak bağırsağı midenin hemen ötesinde 5 – 10 santim kadar uzayan incebağırsağın bir kısmıdır C harfi görünümündedir Bu bağırsağın her zaman mide ile ilişik görülmesinin nedeni ise, mideye tesir eden rahatsızlıkların çoğunlukla onikiparmak bağırsağını da etkilemekte olmasından ileri gelmektedir
Onikiparmak bağırsağının çeperi gıda maddelerinin sindirimine yardımcı olan bazı usareleri üretmektedir Safra onikiparmak bağırsağında depo edilmektedir ve pankreas usareleri da bu bağırsağa boşalmaktadır
SİNDİRİM SİSTEMİ
KARIN BÖLGESİNDEKİ KATI VE BOŞLUKLU ORGANLAR
BÖBREK
KALIN BAĞIRSAK
SOLUK BORUSU
AKCİĞER
KALP
KARACİĞER
BÖBREK
TEŞHİS VE TEDAVİ İÇİN DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ !
Hazırlayan : Uzm Dr Mustafa ÇAPRAZ
[ İç hastalıkları uzmanı
