İlk yardım nasıl yapılır
KANAMALAR
Vucudun herhangi bir yerinden aşırı kanama varsa bunun bir an once durdurulması hayati onem taşır
Kanayan yeri ve etrafını dikkatlice temizleyip, kanama odağının neresi olduğunu tam olarak anlamaya calışın
Sargı bezi ya da temiz bir bezle yaranın uzerini tam olarak kapatıp, elinizle kanayan yerin uzerine baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı doğru ve kalp seviyesinin uzerine kaldırarak, kan akışını dindirmeye calışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol ya da bacakta kırık şuphesi olmadığından ozellikle emin olun
Yara yeri uzerine sargı bezi ya da temiz bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı tamamen ortmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri uzerinde dikkatlice basınc uygulayın Daha sonra sargı bezi ile iyice sarın
Kanamanın halen kesilmediği gorulurse, daha kalınca bir tamponu aynı sargı uzerinden iyice sarın Bunun kanama odağının uzerinde ve aşağı yukarı basınc uygulayacak şekilde olmasına dikkat edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin gerisinde, vucuda yakın olan ana atardamarın uzerine elinizle baskı uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Ana atardamara 19 dk ’dan cok direkt baskı uygulamayın ve damar uzerinde herhangi bir sıkı t urnike ya da bağ bağlamayın
Hastayı bacakları govdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak derhal bir sağlık kurumuna gonderin
Sargı bezi ya da temiz bir bezle yaranın uzerini tam olarak kapatıp, elinizle kanayan yerin uzerine baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı doğru ve kalp seviyesinin uzerine kaldırarak, kan akışını dindirmeye calışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol ya da bacakta kırık şuphesi olmadığından ozellikle emin olun
Yara yeri uzerine sargı bezi ya da temiz bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı tamamen ortmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri uzerinde dikkatlice basınc uygulayın Daha sonra sargı bezi ile iyice sarın
Kanamanın halen kesilmediği gorulurse, daha kalınca bir tamponu aynı sargı uzerinden iyice sarın Bunun kanama odağının uzerinde ve aşağı yukarı basınc uygulayacak şekilde olmasına dikkat edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin gerisinde, vucuda yakın olan ana atardamarın uzerine elinizle baskı uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Ana atardamara 19 dk ’dan cok direkt baskı uygulamayın ve damar uzerinde herhangi bir sıkı t urnike ya da bağ bağlamayın
Hastayı bacakları govdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak derhal bir sağlık kurumuna gonderin
KUCUK DERİ YARALANMALARI VE KANAMALAR
Yara uzerinde pis, kir, toz, toprak varsa oncelikle bunları temizleyin; mumkunse temizve bol suyla yıkayın Temiz bir sargı bezi ya da bez parcası ile uzerini gecici olarak kapatın Bir sure yara yerinin uzerine elinizle basınc uygulayarak kanamayı durdurun Daha sonra temiz bir pamuk parcası ile yaranın uzerini iyice kurulayıp temizleyin Cıkan kanların oluşturduğu pıhtılar varsa cekip almayın; Bunlar kanamanın durdurulmasını sağlayan oluşumlardır
Yaranın ve etrafını Betadin solusyonu ile iyice temizleyin Bu yaranın mikrop kapmasını engellemeye yarayacaktır
Varsa yara bandı ile yara yerini tam olarak kapatın Yara yeri buyukse steril bir gazlı bez ile yara yerini tam olarak kapatıp, sargı bezi ile sarın
Daha sonra yara iyileşinceye kadar duzenli olarak pansuman uygulayın Yarada sizi endişelendiren bir durum varsa derhal doktorunuza başvurun
KIRIKLAR
Kırık şuphesi olan yerde; Ağrı, şişlik, duyarlılık, şekil bozukluğu, fonksiyon bozukluğu, hareket anormalliği (olmaması gereken hareket) gorulebilir
Yapılması gerekenler:
Her zaman oncelikle kanama olup olmadığını kontrol edin Eğer kanama varsa oncelikle kanamayı kontrol edin ve yarayı sarın
Kırık olan yerin hareketine izin vermeyin Gorduğunuz herhangi bir şekil bozukluğunu asla duzeltmeye calışmayın
Kırık yerininhareketine izin vermeyecek şekilde kol ya da bacağı atel ile destekleyin Bunu yaparken her zaman kırık yerinin uzerindeki eklemi de icine alacak şekilde atel uygulaması yapmaya dikkat edin Eklemin hareketine izin verilmemesi kırık yerinin iyice sabitleştirilmesine olanak sağlayacaktır
OMURGA VE BOYUN KIRIKLARI
Omurga kırıkları, omurilik zedelenmelerine ve felce neden olabileceği icin, daima cok ciddi ve dikkatlice değerlendirilmelidir
Hastayı sakinleştirip, kesinlikle kımıldamamasını sağlayın Hareket etmesine engel olacak şekilde vucudunun etrafını giysi, palto vb şeylerle destekleyin
Boynunu ve başını hic oynatmayacak şekilde oldukca dikkatli destekleyin
Derhal acil tıbbi yardım isteyin
BAYILMALAR
Bayılanbir kişiyi yere sırtustu uzatıp, bacaklarını yukarı doğru kaldırın ve rahat nefes almasını sağlayın Solunum hızını ve nabzını kontrol edin
Yanıt durumunu değerlendirin Anormalbir durum varsa derhal tıbbi yardım isteyin
Hasta kendine gelinceye kadar kontrolunuzu surdurun
Hastanın kısa surede (510 dk) kendine gelmesi beklenir Gelmiyorsa derhal tıbbi yardım isteyin
Hasta kendine gelmeye başladıysa onu sakinleştirerek yavaş yavaş oturma konumuna getirin
Duştuğu sırada herhangi bir yerinin yaralanıp yaralanmadığını kontrol edin
Yiyecekicecek vermeyiniz
YANIKLAR
Yanığın bulunduğu yer ve yanık alanı onemlidir
Yanığın alanı buyudukce şok olasılığı artmaktadır Vucut yuzeyinin %15 ’inden fazlasını kapsayan yanıklar olum tehlikesi oluşturabilir
Yanık alanı enfeksiyonlar acısından ciddi bir risk yaratmaktadır
Capı 23 cm ’den buyuk, derinin altına kadar inen yanıklar ve elektrik yanıkları mutlaka hastanede doktor kontrolunde tedavi edilmelidir
Yanık yeri olaydan hemen sonra temiz soğuk bir suyla, mumkunse musluk altında 510 dakika tutulmalıdır
Yanık yerine asla yağ, krem, diş macunu, kolonya, pudro gibi maddeler uygulanmamalıdır
Eğer yanık yerinde uzerinde ici sıvı dolu kucuk kesecikler (vezikuller) oluşmuşsa bunları kesnlikle ellemeyin ve patlatmayın
Yanık nedeni parmak ve ellerde şişme oluşabileceğinden yuzuk, saat vb gibi maddeler cıkarılmalıdır
Yanık yerinin enfeksiyon acısından ciddi bir risk taşıdığını kesinlikle unutmayın
Yanık alanını ve etrafını Betadin solusyonu ile temizleyin
Temiz bir sargı beziyle yanık yerinin ustunu tam olarak kapatın Kesinlikle pamuk kullanmayın
Yanık yerini basınc ve surtunmeden korumak gereklidir Bu nedenle yanık yerinin uzerine cok sıkı bandaj uygulamayın
Yanık pansumanı icin derhal bir sağlık kurumuna başvurun
BOCEK SOKMALARI
Boceğin soktuğu yer kesinlikle kaşınmamalı, uzerine buz ya da soğuk kompres uygulanarak şişliğin oluşması azaltılmaya calışılmalıdır
Boceğin soktuğu yer ağız boşluğundaysa (dil, boğaz) oluşabilcek şişlik ve reaksiyon boğulma tehlikesi yaratabilir Bu nedenle derhal hekime başvurulması yerinde olacaktır
GOZDE YABANCI CİSİM
Gozun tahriş olduğu durumlarda temiz ve bol bir suyla goz iyice yıkanmalıdır Bunu yaparken goze kesinlikle elle temas edilmemesi ve ovuşturulmaması uygun olacaktır Steril bir gazlı bezi goz ve cevresini iyice ortecek şekilde kapatın Bunu yaparken uyguladığınız tamponun goze basınc uygulamamasına dikkat edin
Şuphelendiğiniz bir durum ya da gozde aşırı tahriş varsa, derhal doktorunuza başvurun
KANAMALAR
Vucudun herhangi bir yerinden aşırı kanama varsa bunun bir an once durdurulması hayati onem taşır
Kanayan yeri ve etrafını dikkatlice temizleyip, kanama odağının neresi olduğunu tam olarak anlamaya calışın
Sargı bezi ya da temiz bir bezle yaranın uzerini tam olarak kapatıp, elinizle kanayan yerin uzerine baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı doğru ve kalp seviyesinin uzerine kaldırarak, kan akışını dindirmeye calışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol ya da bacakta kırık şuphesi olmadığından ozellikle emin olun
Yara yeri uzerine sargı bezi ya da temiz bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı tamamen ortmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri uzerinde dikkatlice basınc uygulayın Daha sonra sargı bezi ile iyice sarın
Kanamanın halen kesilmediği gorulurse, daha kalınca bir tamponu aynı sargı uzerinden iyice sarın Bunun kanama odağının uzerinde ve aşağı yukarı basınc uygulayacak şekilde olmasına dikkat edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin gerisinde, vucuda yakın olan ana atardamarın uzerine elinizle baskı uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Ana atardamara 19 dk ’dan cok direkt baskı uygulamayın ve damar uzerinde herhangi bir sıkı t urnike ya da bağ bağlamayın
Hastayı bacakları govdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak derhal bir sağlık kurumuna gonderin
Sargı bezi ya da temiz bir bezle yaranın uzerini tam olarak kapatıp, elinizle kanayan yerin uzerine baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı doğru ve kalp seviyesinin uzerine kaldırarak, kan akışını dindirmeye calışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol ya da bacakta kırık şuphesi olmadığından ozellikle emin olun
Yara yeri uzerine sargı bezi ya da temiz bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı tamamen ortmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri uzerinde dikkatlice basınc uygulayın Daha sonra sargı bezi ile iyice sarın
Kanamanın halen kesilmediği gorulurse, daha kalınca bir tamponu aynı sargı uzerinden iyice sarın Bunun kanama odağının uzerinde ve aşağı yukarı basınc uygulayacak şekilde olmasına dikkat edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin gerisinde, vucuda yakın olan ana atardamarın uzerine elinizle baskı uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Ana atardamara 19 dk ’dan cok direkt baskı uygulamayın ve damar uzerinde herhangi bir sıkı t urnike ya da bağ bağlamayın
Hastayı bacakları govdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak derhal bir sağlık kurumuna gonderin
KUCUK DERİ YARALANMALARI VE KANAMALAR
Yara uzerinde pis, kir, toz, toprak varsa oncelikle bunları temizleyin; mumkunse temizve bol suyla yıkayın Temiz bir sargı bezi ya da bez parcası ile uzerini gecici olarak kapatın Bir sure yara yerinin uzerine elinizle basınc uygulayarak kanamayı durdurun Daha sonra temiz bir pamuk parcası ile yaranın uzerini iyice kurulayıp temizleyin Cıkan kanların oluşturduğu pıhtılar varsa cekip almayın; Bunlar kanamanın durdurulmasını sağlayan oluşumlardır
Yaranın ve etrafını Betadin solusyonu ile iyice temizleyin Bu yaranın mikrop kapmasını engellemeye yarayacaktır
Varsa yara bandı ile yara yerini tam olarak kapatın Yara yeri buyukse steril bir gazlı bez ile yara yerini tam olarak kapatıp, sargı bezi ile sarın
Daha sonra yara iyileşinceye kadar duzenli olarak pansuman uygulayın Yarada sizi endişelendiren bir durum varsa derhal doktorunuza başvurun
KIRIKLAR
Kırık şuphesi olan yerde; Ağrı, şişlik, duyarlılık, şekil bozukluğu, fonksiyon bozukluğu, hareket anormalliği (olmaması gereken hareket) gorulebilir
Yapılması gerekenler:
Her zaman oncelikle kanama olup olmadığını kontrol edin Eğer kanama varsa oncelikle kanamayı kontrol edin ve yarayı sarın
Kırık olan yerin hareketine izin vermeyin Gorduğunuz herhangi bir şekil bozukluğunu asla duzeltmeye calışmayın
Kırık yerininhareketine izin vermeyecek şekilde kol ya da bacağı atel ile destekleyin Bunu yaparken her zaman kırık yerinin uzerindeki eklemi de icine alacak şekilde atel uygulaması yapmaya dikkat edin Eklemin hareketine izin verilmemesi kırık yerinin iyice sabitleştirilmesine olanak sağlayacaktır
OMURGA VE BOYUN KIRIKLARI
Omurga kırıkları, omurilik zedelenmelerine ve felce neden olabileceği icin, daima cok ciddi ve dikkatlice değerlendirilmelidir
Hastayı sakinleştirip, kesinlikle kımıldamamasını sağlayın Hareket etmesine engel olacak şekilde vucudunun etrafını giysi, palto vb şeylerle destekleyin
Boynunu ve başını hic oynatmayacak şekilde oldukca dikkatli destekleyin
Derhal acil tıbbi yardım isteyin
BAYILMALAR
Bayılanbir kişiyi yere sırtustu uzatıp, bacaklarını yukarı doğru kaldırın ve rahat nefes almasını sağlayın Solunum hızını ve nabzını kontrol edin
Yanıt durumunu değerlendirin Anormalbir durum varsa derhal tıbbi yardım isteyin
Hasta kendine gelinceye kadar kontrolunuzu surdurun
Hastanın kısa surede (510 dk) kendine gelmesi beklenir Gelmiyorsa derhal tıbbi yardım isteyin
Hasta kendine gelmeye başladıysa onu sakinleştirerek yavaş yavaş oturma konumuna getirin
Duştuğu sırada herhangi bir yerinin yaralanıp yaralanmadığını kontrol edin
Yiyecekicecek vermeyiniz
YANIKLAR
Yanığın bulunduğu yer ve yanık alanı onemlidir
Yanığın alanı buyudukce şok olasılığı artmaktadır Vucut yuzeyinin %15 ’inden fazlasını kapsayan yanıklar olum tehlikesi oluşturabilir
Yanık alanı enfeksiyonlar acısından ciddi bir risk yaratmaktadır
Capı 23 cm ’den buyuk, derinin altına kadar inen yanıklar ve elektrik yanıkları mutlaka hastanede doktor kontrolunde tedavi edilmelidir
Yanık yeri olaydan hemen sonra temiz soğuk bir suyla, mumkunse musluk altında 510 dakika tutulmalıdır
Yanık yerine asla yağ, krem, diş macunu, kolonya, pudro gibi maddeler uygulanmamalıdır
Eğer yanık yerinde uzerinde ici sıvı dolu kucuk kesecikler (vezikuller) oluşmuşsa bunları kesnlikle ellemeyin ve patlatmayın
Yanık nedeni parmak ve ellerde şişme oluşabileceğinden yuzuk, saat vb gibi maddeler cıkarılmalıdır
Yanık yerinin enfeksiyon acısından ciddi bir risk taşıdığını kesinlikle unutmayın
Yanık alanını ve etrafını Betadin solusyonu ile temizleyin
Temiz bir sargı beziyle yanık yerinin ustunu tam olarak kapatın Kesinlikle pamuk kullanmayın
Yanık yerini basınc ve surtunmeden korumak gereklidir Bu nedenle yanık yerinin uzerine cok sıkı bandaj uygulamayın
Yanık pansumanı icin derhal bir sağlık kurumuna başvurun
BOCEK SOKMALARI
Boceğin soktuğu yer kesinlikle kaşınmamalı, uzerine buz ya da soğuk kompres uygulanarak şişliğin oluşması azaltılmaya calışılmalıdır
Boceğin soktuğu yer ağız boşluğundaysa (dil, boğaz) oluşabilcek şişlik ve reaksiyon boğulma tehlikesi yaratabilir Bu nedenle derhal hekime başvurulması yerinde olacaktır
GOZDE YABANCI CİSİM
Gozun tahriş olduğu durumlarda temiz ve bol bir suyla goz iyice yıkanmalıdır Bunu yaparken goze kesinlikle elle temas edilmemesi ve ovuşturulmaması uygun olacaktır Steril bir gazlı bezi goz ve cevresini iyice ortecek şekilde kapatın Bunu yaparken uyguladığınız tamponun goze basınc uygulamamasına dikkat edin
Şuphelendiğiniz bir durum ya da gozde aşırı tahriş varsa, derhal doktorunuza başvurun
