İnfantil kolik yani karın ağrısı bebeklerin % 10–% 30'unda görülen, çoklukla akşam saatlerinde, nedeni açıklanamayan, yüksek sesle ve susturulamayan ağlama ile kendini gösteren bir tablodur.
Kolikli bebek, öğlenden sonra, münhasıran akşama sahih huzursuzlaşır. Akşam saatlerinde bu huzursuzluk konumunu ağlamaya bırakır. Bu sırada bebek bacaklarını karnına hakikat çeker, yumruklarını sıkar, yüzü kıpkırmızı olur. Gözlerini sımsıkı kapatır ya da kocaman açar, kaşlarını çatar. Bağırsak hareketleri artar ve gaz çıkarabilir. Yeme ve uyku tertibi bu ağlama nöbetleri sırasında bozulabilir. Bebek, göğüsle savaş halindedir. Yaklaşık iki üç saat süren bu durum, gecenin ilerleyen saatlerinde bebeğin yorulup uyumasıyla sona erer.
Ekseriyetle, ikinci-üçüncü haftalarda başlayan kolik, dört-altı hafta arasında en şiddetli noktasına ulaşır ve üçüncü aydan sonra azalarak kaybolur. Haftada en az üç gün ve umumiyetle birebir saatlerde ortaya çıkar.
NEDENLERİ?
İnfantil koliğin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Bebeğin mide-barsak ya da hudut sistemi olgunlaşmasının şimdi tamamlanmamış olmasından kaynaklandığını savunan görüşler vardır. Bebeğin dış yerküreye ahenk sürecinin bir kesimi olarak da kabul edilebilir. Anaların beslenme özellikleri, dertli oluşu bebeğin koliğini tetikler. Bebeğin doymuş olduğu halde her ağladığında açtır tasasıyla emzirilmesi, bir göğüs tam boşalmadan gayrısına geçilmesi, bebeğin göğse sahih yerleştirilememesi nedeniyle hava yutması, gazının çıkarılamaması da koliğin tesirinin artmasına neden olur.
Ne devir doktora gitmek gerekir?
Kıymetli olan ağlama nöbetlerine neden olabilecek öbür bir illetin bulunup bulunmadığının saptanmasıdır. Bebeklerde fıtık, barsak düğümlenmesi, azık allerjileri, reflü üzere sindirim sistemi marazları, başta orta kulak iltihabı ve idrar yolu enfeksiyonları olmak üzere çeşitli enfeksiyonlar, böcek ısırıkları, travmalar, kabızlık, popoda çatlak, beğenilen sıyrılma, boğulmuş parmak, diş çıkarma devirleri de çok ağlamaya neden olur ve bebekte kolik sorunu olduğu düşünülebilir.
Bu durumların ayırt edilebilmesi için “gaz sancısı” demeden evvel bebeğin hekim denetiminden geçmesi gerekmektedir. Doktorunuz muayene ve gerekirse birtakım tetkikler ile ağlama buhranlarının nedenini ortaya koyacaktır. İnfantil kolik tanısı, lakin bebekte öbür illetlerin olmadığının saptanmasıyla konulur. Gün uzunluğu devam eden huzursuzluk, ateş, kusma, emmede azalma, vücutta döküntüler üzere eşlik eden bulgular varlığında ise, süratle hekim denetimi gerekmektedir.
Bunalımları önlemek için neler yapılabilir?
İnfantil kolik, bebeklere uzun devirde hiçbir zarar vermez fakat ana ve pederler için aşılması sıkıntı bir durumdur. Maatteessüf kesin bir tedavisi yoktur. Tesirlerini azaltmak için bebeğin göğse 'doğru' yerleştirilmesi, beslenirken hava yutmaması, gün içinde karnına saat cihetinde masaj yapılması üzere tedbirler alınabilir. Hekim tavsiyesiyle bir grup ilaçlar ve bitkisel çaylar, belli ölçülerde kullanılabilir. Sık karşılaşılan bir pratik olan bebeğe şekerli su/şerbet vermek elverişli bir davranış değildir.
Ana sütü ile beslenen bebeklerde validenin çay-kahve üzere kafein içeren besinlerden uzak durması, sigara kullanmaması, çok baharatlı ve acılı azıklar tüketmemesi önerilir. Tekrar ana sütü alan bebeklerde, bebeğin yakınmalarının ağır olduğu günlerde ananın diyetini gözden geçirmesi ve bu durumla ilişkilendirebildiği bir besin varsa, bu gıdayı bir hafta kadar diyetinden çıkararak bebeği gözlemlemesi önerilebilir. Münhasıran süt ve süt eserleri, besin allerjisi olan bebeklerde kolik formunda kendini gösterebilir. Mamayla beslenen bebeklerde hekim önerisi ile şahsi mamalar kullanılabilir. Ana sütü alan bebeklerde ise ana sütüne devam edilmelidir. Kimi hususî durumlarda hekim önerisi ile ananın diyetinde uzun vadeli değişiklikler yapılabilir. Fakat bilinçsiz yapılan değişikliklerin süt kalitesinde azalmaya ve ananın beslenmesinin bozulmasına neden olabileceği unutulmamalıdır.
Buhran anında neler yapılabilir?
Bebeğin farklı bir nedenle ağlamadığından emin olduktan sonra, bebeği soğukkanlı bir formda kucağa almak, ten teması sağlamak, ortamı değiştirmek, ninni söylemek, sarılmak, elektrik süpürgesi-saç kurutma makinesi üzere daima sesler dinletmek, ana karnındayken işittiği seslere benzeyen müzikler dinletmek, karnına ve ayaklarına ılık havlu koymak, masaj yapmak, otomobille gezdirmek bebeği rahatlatabilir. Bebeğin ağlaması denetim edilemediğinde ve iş çığrından çıktığında uyaranları azaltmak ve diğerinden yardım istemek çok yararlıdır.
Her bebek farklı pratiklerden yarar görür. Bazen bir gün bebeği rahatlatan pratik, gayri bunalımda etkisiz kalabilir. Ebeveynler bu durumun muvakkat olduğunu, bebeğin kıymetli bir illetinin bulunmadığını, canının yanmadığını bilerek sakin kalabilmeli ve sabırla nöbetlerin geçmesini beklemelidir.
Unutmamak gerekir ki infantil kolik bir hastalık değil, olağan gelişimin bir modülü olarak kabul edilmektedir.
Kolikli bebek, öğlenden sonra, münhasıran akşama sahih huzursuzlaşır. Akşam saatlerinde bu huzursuzluk konumunu ağlamaya bırakır. Bu sırada bebek bacaklarını karnına hakikat çeker, yumruklarını sıkar, yüzü kıpkırmızı olur. Gözlerini sımsıkı kapatır ya da kocaman açar, kaşlarını çatar. Bağırsak hareketleri artar ve gaz çıkarabilir. Yeme ve uyku tertibi bu ağlama nöbetleri sırasında bozulabilir. Bebek, göğüsle savaş halindedir. Yaklaşık iki üç saat süren bu durum, gecenin ilerleyen saatlerinde bebeğin yorulup uyumasıyla sona erer.
Ekseriyetle, ikinci-üçüncü haftalarda başlayan kolik, dört-altı hafta arasında en şiddetli noktasına ulaşır ve üçüncü aydan sonra azalarak kaybolur. Haftada en az üç gün ve umumiyetle birebir saatlerde ortaya çıkar.
NEDENLERİ?
İnfantil koliğin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Bebeğin mide-barsak ya da hudut sistemi olgunlaşmasının şimdi tamamlanmamış olmasından kaynaklandığını savunan görüşler vardır. Bebeğin dış yerküreye ahenk sürecinin bir kesimi olarak da kabul edilebilir. Anaların beslenme özellikleri, dertli oluşu bebeğin koliğini tetikler. Bebeğin doymuş olduğu halde her ağladığında açtır tasasıyla emzirilmesi, bir göğüs tam boşalmadan gayrısına geçilmesi, bebeğin göğse sahih yerleştirilememesi nedeniyle hava yutması, gazının çıkarılamaması da koliğin tesirinin artmasına neden olur.
Ne devir doktora gitmek gerekir?
Kıymetli olan ağlama nöbetlerine neden olabilecek öbür bir illetin bulunup bulunmadığının saptanmasıdır. Bebeklerde fıtık, barsak düğümlenmesi, azık allerjileri, reflü üzere sindirim sistemi marazları, başta orta kulak iltihabı ve idrar yolu enfeksiyonları olmak üzere çeşitli enfeksiyonlar, böcek ısırıkları, travmalar, kabızlık, popoda çatlak, beğenilen sıyrılma, boğulmuş parmak, diş çıkarma devirleri de çok ağlamaya neden olur ve bebekte kolik sorunu olduğu düşünülebilir.
Bu durumların ayırt edilebilmesi için “gaz sancısı” demeden evvel bebeğin hekim denetiminden geçmesi gerekmektedir. Doktorunuz muayene ve gerekirse birtakım tetkikler ile ağlama buhranlarının nedenini ortaya koyacaktır. İnfantil kolik tanısı, lakin bebekte öbür illetlerin olmadığının saptanmasıyla konulur. Gün uzunluğu devam eden huzursuzluk, ateş, kusma, emmede azalma, vücutta döküntüler üzere eşlik eden bulgular varlığında ise, süratle hekim denetimi gerekmektedir.
Bunalımları önlemek için neler yapılabilir?
İnfantil kolik, bebeklere uzun devirde hiçbir zarar vermez fakat ana ve pederler için aşılması sıkıntı bir durumdur. Maatteessüf kesin bir tedavisi yoktur. Tesirlerini azaltmak için bebeğin göğse 'doğru' yerleştirilmesi, beslenirken hava yutmaması, gün içinde karnına saat cihetinde masaj yapılması üzere tedbirler alınabilir. Hekim tavsiyesiyle bir grup ilaçlar ve bitkisel çaylar, belli ölçülerde kullanılabilir. Sık karşılaşılan bir pratik olan bebeğe şekerli su/şerbet vermek elverişli bir davranış değildir.
Ana sütü ile beslenen bebeklerde validenin çay-kahve üzere kafein içeren besinlerden uzak durması, sigara kullanmaması, çok baharatlı ve acılı azıklar tüketmemesi önerilir. Tekrar ana sütü alan bebeklerde, bebeğin yakınmalarının ağır olduğu günlerde ananın diyetini gözden geçirmesi ve bu durumla ilişkilendirebildiği bir besin varsa, bu gıdayı bir hafta kadar diyetinden çıkararak bebeği gözlemlemesi önerilebilir. Münhasıran süt ve süt eserleri, besin allerjisi olan bebeklerde kolik formunda kendini gösterebilir. Mamayla beslenen bebeklerde hekim önerisi ile şahsi mamalar kullanılabilir. Ana sütü alan bebeklerde ise ana sütüne devam edilmelidir. Kimi hususî durumlarda hekim önerisi ile ananın diyetinde uzun vadeli değişiklikler yapılabilir. Fakat bilinçsiz yapılan değişikliklerin süt kalitesinde azalmaya ve ananın beslenmesinin bozulmasına neden olabileceği unutulmamalıdır.
Buhran anında neler yapılabilir?
Bebeğin farklı bir nedenle ağlamadığından emin olduktan sonra, bebeği soğukkanlı bir formda kucağa almak, ten teması sağlamak, ortamı değiştirmek, ninni söylemek, sarılmak, elektrik süpürgesi-saç kurutma makinesi üzere daima sesler dinletmek, ana karnındayken işittiği seslere benzeyen müzikler dinletmek, karnına ve ayaklarına ılık havlu koymak, masaj yapmak, otomobille gezdirmek bebeği rahatlatabilir. Bebeğin ağlaması denetim edilemediğinde ve iş çığrından çıktığında uyaranları azaltmak ve diğerinden yardım istemek çok yararlıdır.
Her bebek farklı pratiklerden yarar görür. Bazen bir gün bebeği rahatlatan pratik, gayri bunalımda etkisiz kalabilir. Ebeveynler bu durumun muvakkat olduğunu, bebeğin kıymetli bir illetinin bulunmadığını, canının yanmadığını bilerek sakin kalabilmeli ve sabırla nöbetlerin geçmesini beklemelidir.
Unutmamak gerekir ki infantil kolik bir hastalık değil, olağan gelişimin bir modülü olarak kabul edilmektedir.
