İyot, tiroid hormonlarının ayrılmaz bir kesimidir ve münasebetiyle hipotiroidi (yetersiz tiroid bezi çalışması) ve hipertiroidinin (fazla tiroid bezi çalışması ) gelişiminde değerli bir faktördür.Gereğinden çok az iyot alınması durumunda, hipotiroidi, kretinizm ve başka iyot eksikliği illetleri gelişebilir. Sair yandan, şiddetli iyot alımı hipertiroidiye yol açabilir.
İyot niye bu kadar kıymetli? İyot, tiroid hormonu üretiminde, fetüsün(rahimdeki bebek) ve yeni doğan bebeğin gelişiminde temel bir ögedir ve ömrün tüm evrelerinde sıhhat açısından vazgeçilmez bir besin kaynağıdır. Vücutlarımız iyot üretemediğinden, sağlıklı bir beslenmeyle tertipli olarak tedarik edilmelidir.
İyot, tiroksin(T4) ve triiyodotironini (T3) içeren tiroid hormonlarının üretiminde anahtar bileşendir.
İyot gereksiniminizi nasıl karşılayabilirsiniz? Deniz eserleri güzel birer kaynaktır zira okyanuslar iyot açısından zengindir. Lakin memleketimiz için pahallı ve kısıtlı bir kaynaktır. Birçok deniz eserine nazaran iyot içeriği daha düşük olmakla birlikte iyot ölçüsü bakımından yumurta, et ve süt eserleri de bitkisel azıkların birçoklarından daha zengindir. Ama memleketimizde hayvanlar iyotlu tuzla beslenmediği için bu kaynaklardan alabileceğiniz iyot kısıtlıdır. Asıl kaynak iyotlu rafine tuzdur.
Yaygın besinsel iyot kaynakları:
İyotlu rafine sofra tuzu
Peynir
Tuzlu su balıkları
İnek sütü
Su yosunu (esmer su yosunu, al deniz otu ve nori dahil)
Yumurta
Kabuklu deniz hayvanları
Dondurulmuş yoğurt
Soya sütü
Dondurma
Soya sosu
İyot içeren multivitaminler
Yoğurt
İyot eksikliğini önlemenin en uygun yolu, WHO tarafından önerilen strateji izlenerek, beslenmenin iyotlu tuzla uzun müddet takviye edilmesidir. WHO, kardiyovasküler marazı önlemek için günde 5 gram dan daha az tuz alımını (günde yaklaşık 1 çay kaşığı tuza eşdeğer) önermektedir.10 Fakat günlük pratikte memleketimizde ortalama tüketim 10-14 gr dan az değildir. O halde, az fakat, mutlak iyotlu rafine tuz tüketilmelidir.
İyot eksikliği ve sıhhat sonuçları Kronik iyot eksikliği sıhhatiniz açısından zararlı olabilir.İyot eksikliği, önemli iyot eksikliği Nahiyelerinde tiroid bezinin az çalışmasına yol açar bu kesimlerde hipotiroidinin en yaygın nedenidir. Memleketimiz için Hashimoto tiroiditi (kronik tiroidit) hipotiroidinin en sık nedenidir. İyot eksikliğinin gözle görülebilen ve tartışmaya mahal bırakmayan tesiri, guatr olarak bilinen tiroid bezinin büyümesidir. Önemli sıhhat sonuçlarını önlemek için iyot eksikliğinin erken belirtilerini fark etmek değerlidir.
İyot eksikliğinin en önemli sonuçları, gebe yahut emziren hatunlar ve çocuklarda görülür. Ehil iyot alımı ve münasebetiyle yerinde tiroid hormonu, dimağın ve hudut sisteminin sıradan gelişimi açısından koşuldur.
Gebelik devrinde önemli iyot eksikliğinin neden olduğu en önemli hastalık, fizikî ve zihinsel büyümeyi engelleyen kretinizmdir. Lakin gebelik periyodunda anadaki hafif-orta aşamada iyot eksikliği bile çocuklarda düşük zekâya yol açabilir.
Ne kadar iyoda gereksiniminiz var? Bütün ömrünüz boyunca bir çay kaşığı iyoda gereksinim duyarsınız fakat vücutta iyot uzun vade depolanamadığı için nizamlı olarak küçük ölçülerde alınması gereklidir. Birden fazla insan istenmeyen tesirler olmaksızın büyük ölçülerde iyodu tolere edebilir. Günde 1000 mikrogramdan ziyade alımda gastrointestinal semptomlar, ağızda metalik tat ve tiroid meseleleri oluşabilir.
Günlük iyot gereksinimi kişinin ömrü boyunca değişir:
Tablo . İyot Alım Ölçüleri
Bebekler 90 μg/gün (0-59 ay)
Evlatlar: (6-12 yaş): 120 mikrogram/gün
Evlatlar: (>12 yaş) : 150 mikrogram/gün
Ergenler ve yetişkinler: 150 mikrogram/gün
Gebe ve emziren hatunlar: 250 mikrogram/gün
İyot niye bu kadar kıymetli? İyot, tiroid hormonu üretiminde, fetüsün(rahimdeki bebek) ve yeni doğan bebeğin gelişiminde temel bir ögedir ve ömrün tüm evrelerinde sıhhat açısından vazgeçilmez bir besin kaynağıdır. Vücutlarımız iyot üretemediğinden, sağlıklı bir beslenmeyle tertipli olarak tedarik edilmelidir.
İyot, tiroksin(T4) ve triiyodotironini (T3) içeren tiroid hormonlarının üretiminde anahtar bileşendir.
İyot gereksiniminizi nasıl karşılayabilirsiniz? Deniz eserleri güzel birer kaynaktır zira okyanuslar iyot açısından zengindir. Lakin memleketimiz için pahallı ve kısıtlı bir kaynaktır. Birçok deniz eserine nazaran iyot içeriği daha düşük olmakla birlikte iyot ölçüsü bakımından yumurta, et ve süt eserleri de bitkisel azıkların birçoklarından daha zengindir. Ama memleketimizde hayvanlar iyotlu tuzla beslenmediği için bu kaynaklardan alabileceğiniz iyot kısıtlıdır. Asıl kaynak iyotlu rafine tuzdur.
Yaygın besinsel iyot kaynakları:
İyotlu rafine sofra tuzu
Peynir
Tuzlu su balıkları
İnek sütü
Su yosunu (esmer su yosunu, al deniz otu ve nori dahil)
Yumurta
Kabuklu deniz hayvanları
Dondurulmuş yoğurt
Soya sütü
Dondurma
Soya sosu
İyot içeren multivitaminler
Yoğurt
İyot eksikliğini önlemenin en uygun yolu, WHO tarafından önerilen strateji izlenerek, beslenmenin iyotlu tuzla uzun müddet takviye edilmesidir. WHO, kardiyovasküler marazı önlemek için günde 5 gram dan daha az tuz alımını (günde yaklaşık 1 çay kaşığı tuza eşdeğer) önermektedir.10 Fakat günlük pratikte memleketimizde ortalama tüketim 10-14 gr dan az değildir. O halde, az fakat, mutlak iyotlu rafine tuz tüketilmelidir.
İyot eksikliği ve sıhhat sonuçları Kronik iyot eksikliği sıhhatiniz açısından zararlı olabilir.İyot eksikliği, önemli iyot eksikliği Nahiyelerinde tiroid bezinin az çalışmasına yol açar bu kesimlerde hipotiroidinin en yaygın nedenidir. Memleketimiz için Hashimoto tiroiditi (kronik tiroidit) hipotiroidinin en sık nedenidir. İyot eksikliğinin gözle görülebilen ve tartışmaya mahal bırakmayan tesiri, guatr olarak bilinen tiroid bezinin büyümesidir. Önemli sıhhat sonuçlarını önlemek için iyot eksikliğinin erken belirtilerini fark etmek değerlidir.
İyot eksikliğinin en önemli sonuçları, gebe yahut emziren hatunlar ve çocuklarda görülür. Ehil iyot alımı ve münasebetiyle yerinde tiroid hormonu, dimağın ve hudut sisteminin sıradan gelişimi açısından koşuldur.
Gebelik devrinde önemli iyot eksikliğinin neden olduğu en önemli hastalık, fizikî ve zihinsel büyümeyi engelleyen kretinizmdir. Lakin gebelik periyodunda anadaki hafif-orta aşamada iyot eksikliği bile çocuklarda düşük zekâya yol açabilir.
Ne kadar iyoda gereksiniminiz var? Bütün ömrünüz boyunca bir çay kaşığı iyoda gereksinim duyarsınız fakat vücutta iyot uzun vade depolanamadığı için nizamlı olarak küçük ölçülerde alınması gereklidir. Birden fazla insan istenmeyen tesirler olmaksızın büyük ölçülerde iyodu tolere edebilir. Günde 1000 mikrogramdan ziyade alımda gastrointestinal semptomlar, ağızda metalik tat ve tiroid meseleleri oluşabilir.
Günlük iyot gereksinimi kişinin ömrü boyunca değişir:
Tablo . İyot Alım Ölçüleri
Bebekler 90 μg/gün (0-59 ay)
Evlatlar: (6-12 yaş): 120 mikrogram/gün
Evlatlar: (>12 yaş) : 150 mikrogram/gün
Ergenler ve yetişkinler: 150 mikrogram/gün
Gebe ve emziren hatunlar: 250 mikrogram/gün