Kabirde sorgu sual nasıl olacak ?
Kabir hayatı nasıl olucak?
Soru
Kabirde bize sorgu sual cevaplarını bilmiyorumda beni bir aydınlatırmısınız
Cevap
Değerli kardeşimiz;
Ehli Sunnet'e gore, Munker ve Nekir, olen kişiye Rabbini, dinini ve peygamberini sorarlar Mu'min kişi bu sorulara cevap verir, ama kafir veremez Bu husustaki hadisler pek coktur Soz konusu iki melek olunun kabrine gelir, Allah oluyu diriltir ve melekler sorularını yoneltirler (Pezdevi, Ehli Sunnet AkaidiCev, Şerafettin Golcuk, İstanbul 1980, 237)
Ebu Hureyre'den; Hz Peygamber (sas) şoyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
Olu defnedildiğinde, ona gok gozlu simsiyah iki melek gelir Bunlardan birine Munker diğerine de Nekir denir Oluye: Bu adam (RasUlullah) hakkında ne diyorsun?diye sorarlar O da hayatta iken soylemekte olduğu; O, Allah'ın kulu ve ResUludur Allah'tan başka Allah olmadığına, Muhammed(sas)in O'nun kulu ve elcisi olduğuna şehadet ederimsozlerini soyler ; Biz de bunu soylediğini biliyorduk zatenderler Sonra kabri yetmiş carpı yetmiş zira' kadar genişletilir ve aydınlatılır Sonra ona Yat!denir Aileme donup onlara haber versem mi?diye sorar Onlar da; Akrabalarından en cok sevdiği kimseden başkası kendisini uyandırmayan, guveğinin uyuması gibi uyu!derler Boylece, yatlığı yerden, Cenabı Allah onu tekrar diriltinceye kadar uyur
Eğer munafık ise, İnsanların soylediklerini duyup aynısını soylerdim, bilmiyorumder de, Boyle soylediğini zaten biliyordukderler Sonra arza: Onu sıkıştırdenir Arz onu sıkıştırır da kaburga kemikleri birbirine gecer Allah onu yattığı bu yerden tekrar diriltinceye kadar kendisine azap edilir(Tirmizi, Cenaiz, 70)
Akaid kitaplarının hemen hemen tumunde, MunkerNekir'den, bunların kabirde oluye yonelttikleri sorulardan bahsedilir Kur'anı Kerim'de bu iki meleğin adından soz edilmediği gibi kabirde olunun sorguya cekileceğine dair acık bir ifadeye de rastlanmaz Ancak bazı ayetlerin buna işaret ettiği, hatta bazılarının tamamen kabir suali ile ilgili olduğu Ehli Sunnet alimlerince kabul edilmiştir Omer Nesefi'nin Akaidinde: Munker ve Nekir'in suali Kitap ve Sunnetle sabittirdenmektedir
Allah, iman edenleri dunyada da ahirette de değişmeyen sağlam soz uzerinde sabit kılar Zalimleri ise saptırır Allah dilediğini yapar(İbrahim, 1427) ayetinde gecen ahiret hayatından maksat kabir; sabit soz''den maksat da Kelimei Şehadet''tir denmiştir İbn Mace, Sunen'inde şoyle demektedir:
Allah, iman edenleri sabit bir soz ile metanetli kılarayeti, kabir azabı (sorgusu) hakkında indi Oluye kabirde; Senin Rabbin kim?diye sorulur O da; Rabbim Allah'tır, Peygamberim Muhammed (sas)'dirdiye cevap verir İşte mu'min olunun boyle cevabı; Allah iman edenleri sabit soz ile dunya hayatında ve ahirette metanetli kılarmealindeki ayetin ifadesidir (İbn Mace, Zuhd, 32; Ayrıca bk Buhari, Tefsir, SUre, 14)
Bu hadis, kutubu sittenin hepsinde rivayet edilmiştir Bazı rivayetlerde kabirde oluye sorulan sorular; Rabbin kimdir, dinin nedir, peygamberin kimdir?diye uce cıkarılmıştır
Onlar sabah akşam ateşe sunulurlar Kıyamet cattığı gun; Fir'avn'ın adamlarını azabın en ağırına sokun, denir(elMu'min, 4046) ayetinin de kabir suali ve kabir azabı ile ilgili olduğu tefsir kitaplarında belirtilmiştir (İbn Kesir, Tefsiru'lKur'ani'lAzim, 4046 ayetin tefsiri)
Munker ve Nekir'in kabirdeki sorularıyla ilgili pek cok hadis varid olmuştur Bu ahad haberler, lafızları itibariyle tevatur derecesine ulaşmamışlarsa da, bu konudaki hadislerin cokluğu, konuyu manevi mutevatir derecesine yukseltir (Haşiyetu'lKesteli ala Şerhi'lAkaid, İstanbul 1973, 133, 134)
Bu hadislerin bir kısmında olunun sorguya cekileceğinden soz edilmekte, ancak herhangi bir melekten bahsedilmemektedir:
Olu mezara konulur Salih kişi kabrinde endişesiz ve korkusuz oturtulur Sonra ona; Hangi dinde idin?diye sorulur O; Ben İslam dininde idimdiye cevap verir Sonra ona; Şu adam (RasUlullah, sas) kimdir?diye sorulur O da; Muhammed (sas), Allah'ın RasUludur O, bize Allah katından apacık ayetler getirdi; biz de O'nu doğruladıkdiye cevap verir Daha sonra bu oluye; Sen Allah'ı gordun mu? diye sorulur O da Hicbir kimse Allah'ı gormeye layık değildirdiye cevap verir Bu soru ve cevaplardan sonra onun icin ateş tarafına bir pencere acılır Olu ona bakarak ateş alevlerinin birbirini kırıp yenmeye calıştığını gorur Sonra ona; Allah'ın seni koruduğu ateşe bakdenir Daha sonra onun icin Cennet tarafına bir pencere acılır O da bu defa Cennetin susune ve nimetlerine bakar Kendisine; İşte bu yer senin makamındırdenildikten sonra; Sen samimi iman uzerinde idin, bu sağlam iman uzerinde oldun ve inşallah iman uzerinde dirileceksindenir(İbn Mace, Zuhd, 32)
Gorulduğu gibi yukardaki hadiste herhangi bir melekten soz edilmemekte, mucerred olarak kabir suali zikredilmektedir Başka bir hadiste ise oluyu sorguya cekecek olanın bir melek olduğu belirtilmekte ancak isminden bahsedilmemektedir:
Bu ummet kabirlerinde imtihan edilecek İnsan defnedilip arkadaşları ondan ayrılınca, elinde topuzla bir melek gelerek onu oturtur ve; Bu adam (RasUlullah hakkında ne dersin ? diye sorar Kişi mu'min ise; Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed (sas)'in, Allah'ın kulu ve RasUlu olduğuna şehadet ederimdiye cevap verir Melek de ona; Doğru soyledinder(Ahmed İbn Hanbel, Musned, III, 3, 40)
Daha once gecen Ebu Hureyre hadisinde iki sorgu meleğinden soz edilmekte ve birinin adının Munker, diğerinin de Nekir olduğu beyan edilmektedir
Ehli Sunnet'e gore Munker ve Nekir'in kabirde oluyu sorguya cekmeleri haktır Kabrin sıkması ve azabı haktır Bu butun kafirler ve asi bazı mu'minler icin olan bir şeydir (İmam Azam, Fıkhı Ekber, trc H Basri Cantay, Ankara 1985, s 14)
Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet
Kabir hayatı nasıl olucak?
Soru
Kabirde bize sorgu sual cevaplarını bilmiyorumda beni bir aydınlatırmısınız
Cevap
Değerli kardeşimiz;
Ehli Sunnet'e gore, Munker ve Nekir, olen kişiye Rabbini, dinini ve peygamberini sorarlar Mu'min kişi bu sorulara cevap verir, ama kafir veremez Bu husustaki hadisler pek coktur Soz konusu iki melek olunun kabrine gelir, Allah oluyu diriltir ve melekler sorularını yoneltirler (Pezdevi, Ehli Sunnet AkaidiCev, Şerafettin Golcuk, İstanbul 1980, 237)
Ebu Hureyre'den; Hz Peygamber (sas) şoyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
Olu defnedildiğinde, ona gok gozlu simsiyah iki melek gelir Bunlardan birine Munker diğerine de Nekir denir Oluye: Bu adam (RasUlullah) hakkında ne diyorsun?diye sorarlar O da hayatta iken soylemekte olduğu; O, Allah'ın kulu ve ResUludur Allah'tan başka Allah olmadığına, Muhammed(sas)in O'nun kulu ve elcisi olduğuna şehadet ederimsozlerini soyler ; Biz de bunu soylediğini biliyorduk zatenderler Sonra kabri yetmiş carpı yetmiş zira' kadar genişletilir ve aydınlatılır Sonra ona Yat!denir Aileme donup onlara haber versem mi?diye sorar Onlar da; Akrabalarından en cok sevdiği kimseden başkası kendisini uyandırmayan, guveğinin uyuması gibi uyu!derler Boylece, yatlığı yerden, Cenabı Allah onu tekrar diriltinceye kadar uyur
Eğer munafık ise, İnsanların soylediklerini duyup aynısını soylerdim, bilmiyorumder de, Boyle soylediğini zaten biliyordukderler Sonra arza: Onu sıkıştırdenir Arz onu sıkıştırır da kaburga kemikleri birbirine gecer Allah onu yattığı bu yerden tekrar diriltinceye kadar kendisine azap edilir(Tirmizi, Cenaiz, 70)
Akaid kitaplarının hemen hemen tumunde, MunkerNekir'den, bunların kabirde oluye yonelttikleri sorulardan bahsedilir Kur'anı Kerim'de bu iki meleğin adından soz edilmediği gibi kabirde olunun sorguya cekileceğine dair acık bir ifadeye de rastlanmaz Ancak bazı ayetlerin buna işaret ettiği, hatta bazılarının tamamen kabir suali ile ilgili olduğu Ehli Sunnet alimlerince kabul edilmiştir Omer Nesefi'nin Akaidinde: Munker ve Nekir'in suali Kitap ve Sunnetle sabittirdenmektedir
Allah, iman edenleri dunyada da ahirette de değişmeyen sağlam soz uzerinde sabit kılar Zalimleri ise saptırır Allah dilediğini yapar(İbrahim, 1427) ayetinde gecen ahiret hayatından maksat kabir; sabit soz''den maksat da Kelimei Şehadet''tir denmiştir İbn Mace, Sunen'inde şoyle demektedir:
Allah, iman edenleri sabit bir soz ile metanetli kılarayeti, kabir azabı (sorgusu) hakkında indi Oluye kabirde; Senin Rabbin kim?diye sorulur O da; Rabbim Allah'tır, Peygamberim Muhammed (sas)'dirdiye cevap verir İşte mu'min olunun boyle cevabı; Allah iman edenleri sabit soz ile dunya hayatında ve ahirette metanetli kılarmealindeki ayetin ifadesidir (İbn Mace, Zuhd, 32; Ayrıca bk Buhari, Tefsir, SUre, 14)
Bu hadis, kutubu sittenin hepsinde rivayet edilmiştir Bazı rivayetlerde kabirde oluye sorulan sorular; Rabbin kimdir, dinin nedir, peygamberin kimdir?diye uce cıkarılmıştır
Onlar sabah akşam ateşe sunulurlar Kıyamet cattığı gun; Fir'avn'ın adamlarını azabın en ağırına sokun, denir(elMu'min, 4046) ayetinin de kabir suali ve kabir azabı ile ilgili olduğu tefsir kitaplarında belirtilmiştir (İbn Kesir, Tefsiru'lKur'ani'lAzim, 4046 ayetin tefsiri)
Munker ve Nekir'in kabirdeki sorularıyla ilgili pek cok hadis varid olmuştur Bu ahad haberler, lafızları itibariyle tevatur derecesine ulaşmamışlarsa da, bu konudaki hadislerin cokluğu, konuyu manevi mutevatir derecesine yukseltir (Haşiyetu'lKesteli ala Şerhi'lAkaid, İstanbul 1973, 133, 134)
Bu hadislerin bir kısmında olunun sorguya cekileceğinden soz edilmekte, ancak herhangi bir melekten bahsedilmemektedir:
Olu mezara konulur Salih kişi kabrinde endişesiz ve korkusuz oturtulur Sonra ona; Hangi dinde idin?diye sorulur O; Ben İslam dininde idimdiye cevap verir Sonra ona; Şu adam (RasUlullah, sas) kimdir?diye sorulur O da; Muhammed (sas), Allah'ın RasUludur O, bize Allah katından apacık ayetler getirdi; biz de O'nu doğruladıkdiye cevap verir Daha sonra bu oluye; Sen Allah'ı gordun mu? diye sorulur O da Hicbir kimse Allah'ı gormeye layık değildirdiye cevap verir Bu soru ve cevaplardan sonra onun icin ateş tarafına bir pencere acılır Olu ona bakarak ateş alevlerinin birbirini kırıp yenmeye calıştığını gorur Sonra ona; Allah'ın seni koruduğu ateşe bakdenir Daha sonra onun icin Cennet tarafına bir pencere acılır O da bu defa Cennetin susune ve nimetlerine bakar Kendisine; İşte bu yer senin makamındırdenildikten sonra; Sen samimi iman uzerinde idin, bu sağlam iman uzerinde oldun ve inşallah iman uzerinde dirileceksindenir(İbn Mace, Zuhd, 32)
Gorulduğu gibi yukardaki hadiste herhangi bir melekten soz edilmemekte, mucerred olarak kabir suali zikredilmektedir Başka bir hadiste ise oluyu sorguya cekecek olanın bir melek olduğu belirtilmekte ancak isminden bahsedilmemektedir:
Bu ummet kabirlerinde imtihan edilecek İnsan defnedilip arkadaşları ondan ayrılınca, elinde topuzla bir melek gelerek onu oturtur ve; Bu adam (RasUlullah hakkında ne dersin ? diye sorar Kişi mu'min ise; Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed (sas)'in, Allah'ın kulu ve RasUlu olduğuna şehadet ederimdiye cevap verir Melek de ona; Doğru soyledinder(Ahmed İbn Hanbel, Musned, III, 3, 40)
Daha once gecen Ebu Hureyre hadisinde iki sorgu meleğinden soz edilmekte ve birinin adının Munker, diğerinin de Nekir olduğu beyan edilmektedir
Ehli Sunnet'e gore Munker ve Nekir'in kabirde oluyu sorguya cekmeleri haktır Kabrin sıkması ve azabı haktır Bu butun kafirler ve asi bazı mu'minler icin olan bir şeydir (İmam Azam, Fıkhı Ekber, trc H Basri Cantay, Ankara 1985, s 14)
Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet