Kalıtsal demir yükü

[SoruCevap]

Demir metabolizması: Vücuda giren demir ile çıkan demir ölçüsü 1-2 mg dır. Diyette demir, al ette bulunan hemoglobin ve myoglobulinden kaynaklanan hem demiri (Fe++) yahut et dışı kaynaklardan alınan hem olmayan demir (Fe+++) formundadır. Diyette bulunan Fe+++ , Demir redüktaz enzimi ile Fe++ formuna dönüştükten sonra Divalan Metal Taşıyıcı -1 (DMT1) ile duodenal enterositlere girer. Demir eksikliğinde; demir redüktaz ve DMT1 artar iken, demir fazlalığında azalırlar.

Demir fazlalığı nedenleri: Demir fazlalığı kalıtsal demir metabolizması hastalıklarında yahut edinsel tertipli kan transfüzyonlarında olmaktadır.

· Kalıtsal demir metabolizması illetleri:

· Herediter hemakoromatozis

· Tip I - Klasik erişkin tip (HFE gen)

· Tip II a- Jüvenil hemokromatozis (HJV gen)

· Tip II b- Jüvenil hemokromatozis( HMAP gen)

· Tip III – Erişkin tip (TFR2)

· Tip IV- Ferroportin illeti

· Vesair genetik illetler

· Ferritin gen mutasyonu ( FTH ve FTL genleri)

· Hipotransferrin ve atransferrinemia (TF gen)

· Aserülloplazminemi (CP geni)

· DMT1 gen mutasyonu

· Gracie sendromu (Fellman Sendromu) (BCS1L geni)

· Sistemli transfüzyon gerektiren kalıtsal illetler

· Membran defektleri

· Enzim defektleri

· Hemoglobin defektleri: talasemiler ve anormal hemoglobinler

Herediter hemakromatozisin %80’i bilinen HFE genleri ile açıklanır iken, yüzde yirmisi HFE olmayan genler ile açıklanır. HFE genleri olarak en sık tip I HFE geni C282Y, H63D, S65C allelleri homozigot yahut birleşik heterozigot olarak yayınlanmıştır.

Son vakitlerde HFE olmayan dört temel gen tanımlanmıştır. Hemojüvelin (HJV gen, tip II A), hepsidin (HAMP gen, tip IIB), transferrin reseptör-2(TFR2, tip III) ve ferroportin (SLC40A1, tip IV)