Kan tahlili yorumlama
kan tahlili nasıl yorumlanır
kan tahlili yorumu
Kan tahlili yorumları
Genel tıp uygulamaları sırasında hekimler polikliniğe başvuran pek hastadan kan tahlili isterler Tam kan sayımı hekime tanıya yaklaşmasında yardımcı olan, değerli ve nispeten ucuz bir testtir
Kan tahlilinin maksadı teşhis koymak değildir Kan tahlilinin esas gorevi hekimin olası tanılar arasında eleme yapmasını sağlamaktadır Yani tanıya yardımcı olmaktır Hastayı gormeden, muayene etmeden teşhis koyulmaz
Kan tahlilinde hangi değerler incelenir?
Vucudumuzda oksijen taşıyan kırmızı kan hucreleri (eritrositler) ile hastalıklara karşı savunmamızı sağlayan beyaz kan hucreleri (lokositler) sayılmakta ve buyuklukleri incelenmektedir
Bildiğiniz gibi kırmızı kan hucrelerinde hemoglobin proteinleri bulunur Oksijeni taşıyan protein hemoglobindir Hemoglobin miktarı duşerse oksijen taşınamaz
Maalesef ulkemizde kullanılan laboratuvar cihazları yurt dışından satın alındığı icin tahlil sonucları genellikle yabancı terimlerle gosterilmektedir
Kırmızı Kan Hucreleri
RBC (red blood cells): Oksijen taşıyan hucrelerin miktarını verir
Duşukse anemi (kansızlık) veya kan kaybı vardır Yuksekliğe ornek: Yuksek rakımlı yerde oturmak, KOAH, bobrek hastalığı, polisitemi hastalığı
MCV (mean corpuscular volume): Oksijen taşıyan hucrelerin ortalama buyukluğudur MCV duşukse eritrositler daha ufaktır, yuksekse daha genişlemişlerdir Orneğin demir eksikliği anemisi'nde eritrositler kuculur dolayısıyla mcv değeri duşuk cıkar B12 vitamini eksikliği anemisinde ise eritrositler buyumuştur, MCV yuksektir
Hb (Hemoglobin): Kandaki toplam hemoglobin miktarını gosterir Anemilerde hemoglobin duşer
MCH: Eritrositlerdeki hemoglobin miktarını gosterir
Hct (Hematokrit): Kandaki hemoglobin ve eritrosit miktarının bir olcusudur Anemi, losemi, kan kaybı gibi durumlarda azalırken vucudun su kaybettiği durumlarda (orneğin ishal) veya polisitemi'de artar
PLT (Platelets): Trombositlerdir Yani pıhtılaşmayı sağlayan hucereleri gosterir
Beyaz kan hucreleri
WBC (White Blood CellsLeukocytes): Vucudun savunma ve bağışıklık hucrelerinin yani lokositlerin toplamını gosterir Enfeksiyon hastalığı veya lupus gibi kronik iltihabi hastalıklarda yukselir Ayrıca losemi'de yukselir
Cok duşukse lokosit yapımını bozan ciddi bir hastalık vardır Orneğin bazı kanserlerde, kemik iliği hastalarında, AIDS'te lokosit miktarı (WBC) duşuktur
* PNL: (Notrofiller) Orneğin bakteryel enfeksiyonlarda artar
* Lymphocytes: (Lenfositler) Viral enfeksiyonlarda ve bazı kronik hastalıklarda artar AIDS'te duşer
* Eosinophils: (Eozinofiller) Allerjide ve parazitik hastalıklarda yukselir
ALBUMIN
Normal Değerler : 3555 gdL
Acıklama : Albumin karaciğerde sentezlenen bir protein turevidir Sağlıklı yetişkin karaciğerinde gunde 1214 gram kadar albumin sentezi yapılır Sağlıklı kişilerde rutin olarak albumin bakılmasına gerek yoktur Sağlıklı bir kişide albumin duzeyinin biraz yuksek ya da duşuk cıkması da klinik bir onem taşımaz Kan albumin duzeyi olcumu ozellikle odemi olan, karaciğer hastalığı bulunan veya beslenme bozukluğu duşunulen kişilerde onem taşır
Artığı Durumlar : Albumin duzeyinin yuksek olculmesi genellikle vucuttan su kaybı bağlıdır Onemli değildir
Azaldığı Durumlar : Yaşlı insanlarda, karaciğer hastalığı olanlarda ve beslenme bozukluğu bulunan kişilerde albumin azalır Bazı hastalarda idrar ya da bağırsak yolu ile albumin kaybı gercekleşmektedir Sonucta albuminin kan duzeylerinde azalma (hipoalbuminemi) kan onkotik basıncının duşmesine bu da dokular arasında sıvı birikimine neden olarak ozellikle bacaklar ve sırtta odeme neden olur
ALKALEN FOSFATAZ ALP
Normal Değerler : 301 20
Acıklama : Vucutta neredeyse butun dokularda bulunan ama ne iş yaptıkları tam anlaşılamamış bir enzimdir Normal yetişkinde kanda olculen ALP ın yarısı karaciğer yarısı da kemik kokenlidir ALP ozellikle safra akımının durması ya da yavaşlamasına bağlı olarak gorulen karaciğer hastalıkları icin iyi bir testtir
Artığı Durumlar : Cocuk ve genclerde hızlı kemik buyumesi nedeniyle normal yetişkine gore ALP değerleri 24 kat daha fazla olabilmektedir Yine doğuma yakın gebelerde de plasenta tarafından sentezlendiğinden ALP değerleri yuksektir Safra yollarındaki tıkanma sonucu ALP değerleri yukselir Ayrıca kemik hastalıklarında da (ozellikle Paget hastalığı) ALP değerleri yukselir Pek cok ilac da ALP duzeylerini yukseltebilir, bu nedenle ALP yuksekliği coğu zaman bir hastalık belirtisi olmayabilir
AMILAZ
Normal Değerler : 60180 UL
Acıklama : Amilaz pankreas, tukuruk bezleri ve bazı tumorlerden (orn akciğer) salınmaktadır Kandaki amilazın genellikle ucte biri pankreas, ucte ikisi ise tukuruk bezleri kaynaklıdır Dolaşıma giren amilaz esas olarak bobrekler aracılığıyla vucuttan atılmaktadır
Artığı Durumlar : Yuksek kan amilaz duzeyi pankreatitte meydana gelir Ayrıca karın ağrısıyla ortaya cıkan bazı acil hastalıklarda, şiddetli şeker komasında, kabakulakta, morfin enjeksiyonundan sonra da amilaz duzeyleri bir miktar yukselebilmektedir
Azaldığı Durumlar : Amilaz değerinde duşukluğun bir klinik onemi yoktur
ASIT FOSFATAZ
Normal Değerler : 055 UL
Acıklama : Esas olarak prostat, karaciğer, kemik ve bazı kan hucrelerinde bulunmaktadır Olcumu ozellikle prostat hastalıklarının tanı ve tedavisi icin kullanılmaktadır Bu amacla prostatik asit fosfataz denilen fraksiyonu olculur Normalde asit fosafataz kanda pek az miktarda bulunur
Artığı Durumlar : Ozellikle prostat kanserlerinde kan duzeyleri belirgin olarak yukselmektedir Yine de rektal muayeneden sonra, idrar sondası takılmasıyla ve hatta kabızlık ile birlikte de yukselebileceği unutulmamalıdır
Azaldığı Durumlar : yok
BILIRUBIN
Normal Değerler :
Direkt : 0103 mgdL
Indirekt : 0207 mgdL
Acıklama : Kan dolaşımında bulunan kırmızı kan hucreleri yaklaşık 120 gunluk bir sure sonunda omurlerini tamamlar ve coğunluğu dalakta olmak uzere parcalanırlar Acığa cıkan bilirubin karaciğere goturulur Karaciğer ozel bir işlemle bilirubini suda cozunebilen bir hale getirir ve safra yoluyla bağırsağa atar Karaciğerde bu işleme maruz kalmış bilirubine direk, henuz işlem gormemiş bilirubine ise indirek bilirubin denilir
Artığı Durumlar : Bu sistemin herhangi bir noktasında meydana gelebilecek bir aksama kan bilirubin duzeyinin yukselmesine neden olur Bu aksamalar; kırmızı kan hucrelerinde aşırı yıkım, karaciğer hastalıkları ve safra yolu tıkanıklıklarıdır Sonucta kan bilirubin seviyesi yukselecek ve koyu sarı ten rengiyle tipik sarılık ortaya cıkacaktır
Azaldığı Durumlar : yok
FOSFOR
Normal Değerler : 3 4,5 mgdL
Acıklama : Fosfor insan hucresinde asitbaz dengesi, kalsiyum metabolizması gibi cok onemli reaksiyonlarda rol oynayan bir maddedir Vucuttaki fosforun %85 kadarı kemikte fosfat formunda depolanır Kan duzeyi kan kalsiyum ve kan pH değişimlerinden etkilenmektedir Kalsiyumda olduğu gibi bağırsaktan emilimi, idrarla atılımı ve hucre icine toplanması ya da hucreden bırakılması gibi duzenlemelerle kan duzeyi ayarlanmaktadırYine kalsiyum gibi parathormondan etkilenmektedir Yemeklerden sonra duzeyi değiştiğinden 12 saatlik actıktan sonra olcumu yapılmalıdır
Artığı Durumlar : Hipoparatiroidide fosfor artar
Azaldığı Durumlar : Hiperparatiroidi durumunda değerleri azalır
GLUKOZ (KAN SEKERI)
Normal Değerler : 75115 mgdL
Acıklama : Şeker hastalığı tanısı icin 1214 saat aclıktan sonra kan glukozu olculur Yuksekse test tekrarlanır Yine yuksekse yemekten tam 2 saat sonra yeniden olculur Bu da yuksekse glukoz tolerans testi yapılmalıdır
Artığı Durumlar : Kanda şeker yuksekliği ise şeker hastalığını gosterir
Azaldığı Durumlar : Hipoglisemiyle seyreden hastalıklar
kan tahlili nasıl yorumlanır
kan tahlili yorumu
Kan tahlili yorumları
Genel tıp uygulamaları sırasında hekimler polikliniğe başvuran pek hastadan kan tahlili isterler Tam kan sayımı hekime tanıya yaklaşmasında yardımcı olan, değerli ve nispeten ucuz bir testtir
Kan tahlilinin maksadı teşhis koymak değildir Kan tahlilinin esas gorevi hekimin olası tanılar arasında eleme yapmasını sağlamaktadır Yani tanıya yardımcı olmaktır Hastayı gormeden, muayene etmeden teşhis koyulmaz
Kan tahlilinde hangi değerler incelenir?
Vucudumuzda oksijen taşıyan kırmızı kan hucreleri (eritrositler) ile hastalıklara karşı savunmamızı sağlayan beyaz kan hucreleri (lokositler) sayılmakta ve buyuklukleri incelenmektedir
Bildiğiniz gibi kırmızı kan hucrelerinde hemoglobin proteinleri bulunur Oksijeni taşıyan protein hemoglobindir Hemoglobin miktarı duşerse oksijen taşınamaz
Maalesef ulkemizde kullanılan laboratuvar cihazları yurt dışından satın alındığı icin tahlil sonucları genellikle yabancı terimlerle gosterilmektedir
Kırmızı Kan Hucreleri
RBC (red blood cells): Oksijen taşıyan hucrelerin miktarını verir
Duşukse anemi (kansızlık) veya kan kaybı vardır Yuksekliğe ornek: Yuksek rakımlı yerde oturmak, KOAH, bobrek hastalığı, polisitemi hastalığı
MCV (mean corpuscular volume): Oksijen taşıyan hucrelerin ortalama buyukluğudur MCV duşukse eritrositler daha ufaktır, yuksekse daha genişlemişlerdir Orneğin demir eksikliği anemisi'nde eritrositler kuculur dolayısıyla mcv değeri duşuk cıkar B12 vitamini eksikliği anemisinde ise eritrositler buyumuştur, MCV yuksektir
Hb (Hemoglobin): Kandaki toplam hemoglobin miktarını gosterir Anemilerde hemoglobin duşer
MCH: Eritrositlerdeki hemoglobin miktarını gosterir
Hct (Hematokrit): Kandaki hemoglobin ve eritrosit miktarının bir olcusudur Anemi, losemi, kan kaybı gibi durumlarda azalırken vucudun su kaybettiği durumlarda (orneğin ishal) veya polisitemi'de artar
PLT (Platelets): Trombositlerdir Yani pıhtılaşmayı sağlayan hucereleri gosterir
Beyaz kan hucreleri
WBC (White Blood CellsLeukocytes): Vucudun savunma ve bağışıklık hucrelerinin yani lokositlerin toplamını gosterir Enfeksiyon hastalığı veya lupus gibi kronik iltihabi hastalıklarda yukselir Ayrıca losemi'de yukselir
Cok duşukse lokosit yapımını bozan ciddi bir hastalık vardır Orneğin bazı kanserlerde, kemik iliği hastalarında, AIDS'te lokosit miktarı (WBC) duşuktur
* PNL: (Notrofiller) Orneğin bakteryel enfeksiyonlarda artar
* Lymphocytes: (Lenfositler) Viral enfeksiyonlarda ve bazı kronik hastalıklarda artar AIDS'te duşer
* Eosinophils: (Eozinofiller) Allerjide ve parazitik hastalıklarda yukselir
ALBUMIN
Normal Değerler : 3555 gdL
Acıklama : Albumin karaciğerde sentezlenen bir protein turevidir Sağlıklı yetişkin karaciğerinde gunde 1214 gram kadar albumin sentezi yapılır Sağlıklı kişilerde rutin olarak albumin bakılmasına gerek yoktur Sağlıklı bir kişide albumin duzeyinin biraz yuksek ya da duşuk cıkması da klinik bir onem taşımaz Kan albumin duzeyi olcumu ozellikle odemi olan, karaciğer hastalığı bulunan veya beslenme bozukluğu duşunulen kişilerde onem taşır
Artığı Durumlar : Albumin duzeyinin yuksek olculmesi genellikle vucuttan su kaybı bağlıdır Onemli değildir
Azaldığı Durumlar : Yaşlı insanlarda, karaciğer hastalığı olanlarda ve beslenme bozukluğu bulunan kişilerde albumin azalır Bazı hastalarda idrar ya da bağırsak yolu ile albumin kaybı gercekleşmektedir Sonucta albuminin kan duzeylerinde azalma (hipoalbuminemi) kan onkotik basıncının duşmesine bu da dokular arasında sıvı birikimine neden olarak ozellikle bacaklar ve sırtta odeme neden olur
ALKALEN FOSFATAZ ALP
Normal Değerler : 301 20
Acıklama : Vucutta neredeyse butun dokularda bulunan ama ne iş yaptıkları tam anlaşılamamış bir enzimdir Normal yetişkinde kanda olculen ALP ın yarısı karaciğer yarısı da kemik kokenlidir ALP ozellikle safra akımının durması ya da yavaşlamasına bağlı olarak gorulen karaciğer hastalıkları icin iyi bir testtir
Artığı Durumlar : Cocuk ve genclerde hızlı kemik buyumesi nedeniyle normal yetişkine gore ALP değerleri 24 kat daha fazla olabilmektedir Yine doğuma yakın gebelerde de plasenta tarafından sentezlendiğinden ALP değerleri yuksektir Safra yollarındaki tıkanma sonucu ALP değerleri yukselir Ayrıca kemik hastalıklarında da (ozellikle Paget hastalığı) ALP değerleri yukselir Pek cok ilac da ALP duzeylerini yukseltebilir, bu nedenle ALP yuksekliği coğu zaman bir hastalık belirtisi olmayabilir
AMILAZ
Normal Değerler : 60180 UL
Acıklama : Amilaz pankreas, tukuruk bezleri ve bazı tumorlerden (orn akciğer) salınmaktadır Kandaki amilazın genellikle ucte biri pankreas, ucte ikisi ise tukuruk bezleri kaynaklıdır Dolaşıma giren amilaz esas olarak bobrekler aracılığıyla vucuttan atılmaktadır
Artığı Durumlar : Yuksek kan amilaz duzeyi pankreatitte meydana gelir Ayrıca karın ağrısıyla ortaya cıkan bazı acil hastalıklarda, şiddetli şeker komasında, kabakulakta, morfin enjeksiyonundan sonra da amilaz duzeyleri bir miktar yukselebilmektedir
Azaldığı Durumlar : Amilaz değerinde duşukluğun bir klinik onemi yoktur
ASIT FOSFATAZ
Normal Değerler : 055 UL
Acıklama : Esas olarak prostat, karaciğer, kemik ve bazı kan hucrelerinde bulunmaktadır Olcumu ozellikle prostat hastalıklarının tanı ve tedavisi icin kullanılmaktadır Bu amacla prostatik asit fosfataz denilen fraksiyonu olculur Normalde asit fosafataz kanda pek az miktarda bulunur
Artığı Durumlar : Ozellikle prostat kanserlerinde kan duzeyleri belirgin olarak yukselmektedir Yine de rektal muayeneden sonra, idrar sondası takılmasıyla ve hatta kabızlık ile birlikte de yukselebileceği unutulmamalıdır
Azaldığı Durumlar : yok
BILIRUBIN
Normal Değerler :
Direkt : 0103 mgdL
Indirekt : 0207 mgdL
Acıklama : Kan dolaşımında bulunan kırmızı kan hucreleri yaklaşık 120 gunluk bir sure sonunda omurlerini tamamlar ve coğunluğu dalakta olmak uzere parcalanırlar Acığa cıkan bilirubin karaciğere goturulur Karaciğer ozel bir işlemle bilirubini suda cozunebilen bir hale getirir ve safra yoluyla bağırsağa atar Karaciğerde bu işleme maruz kalmış bilirubine direk, henuz işlem gormemiş bilirubine ise indirek bilirubin denilir
Artığı Durumlar : Bu sistemin herhangi bir noktasında meydana gelebilecek bir aksama kan bilirubin duzeyinin yukselmesine neden olur Bu aksamalar; kırmızı kan hucrelerinde aşırı yıkım, karaciğer hastalıkları ve safra yolu tıkanıklıklarıdır Sonucta kan bilirubin seviyesi yukselecek ve koyu sarı ten rengiyle tipik sarılık ortaya cıkacaktır
Azaldığı Durumlar : yok
FOSFOR
Normal Değerler : 3 4,5 mgdL
Acıklama : Fosfor insan hucresinde asitbaz dengesi, kalsiyum metabolizması gibi cok onemli reaksiyonlarda rol oynayan bir maddedir Vucuttaki fosforun %85 kadarı kemikte fosfat formunda depolanır Kan duzeyi kan kalsiyum ve kan pH değişimlerinden etkilenmektedir Kalsiyumda olduğu gibi bağırsaktan emilimi, idrarla atılımı ve hucre icine toplanması ya da hucreden bırakılması gibi duzenlemelerle kan duzeyi ayarlanmaktadırYine kalsiyum gibi parathormondan etkilenmektedir Yemeklerden sonra duzeyi değiştiğinden 12 saatlik actıktan sonra olcumu yapılmalıdır
Artığı Durumlar : Hipoparatiroidide fosfor artar
Azaldığı Durumlar : Hiperparatiroidi durumunda değerleri azalır
GLUKOZ (KAN SEKERI)
Normal Değerler : 75115 mgdL
Acıklama : Şeker hastalığı tanısı icin 1214 saat aclıktan sonra kan glukozu olculur Yuksekse test tekrarlanır Yine yuksekse yemekten tam 2 saat sonra yeniden olculur Bu da yuksekse glukoz tolerans testi yapılmalıdır
Artığı Durumlar : Kanda şeker yuksekliği ise şeker hastalığını gosterir
Azaldığı Durumlar : Hipoglisemiyle seyreden hastalıklar
