Son konular

Kanamalar ve şok İlkyardım

Konuyu Yükselt

SoruCevap

Yeni Üye
Katılım
17 Ocak 2024
Mesajlar
1
Çözümler
1
Tepkime
41
Puanları
318
Yaş
35
Coin
256,935
Kanamalar ve şok İlk yardım,Kanama ve şokda İlkyardım nasıl olmalıdır

Kanama nedir?
Damar butunluğunun bozulması sonucu kanın damar dışına (vucudun icine veya dışına ) doğru akmasıdır
Kanamanın ciddiyeti ;
Kanamanın hızına,
Vucutta kanın aktığı bolgeye,
Kanama miktarına,
Kişinin fiziksel durumu ve yaşına bağlıdır

Kanama Ceşitleri

Dış
İc
Doğal deliklerden olan kanamalar
Atar damar (arter)
Toplar damar (ven)
Kılcal damar kanamaları (capiller)

Kac ceşit kanama vardır?

Dış kanamalar: Kanama yaradan vucut dışına doğru olur
İc kanamalar: Kanama vucut icine olduğu icin gozle gorulemez (zaman icinde kanama ile ilgili belirtiler (yandoğrudan) gorulebilir )
Doğal deliklerden olan kanamalar: Kulak, burun, ağız, anus, ureme organlarından olan kanamalardır

Kanama atardamar, toplardamar yada kılcal damar kanaması olabilir

Atardamar kanamaları; kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve acık renklidir

Toplardamar kanamaları; koyu renkli ve sızıntı şeklindedir

Kılcal damar kanaması; kucuk kabarcıklar şeklindedir

Kanamalarda ilkyardım uygulamaları nelerdir?

Dış kanamalarda ilkyardım:

Hastayaralının durumu değerlendirilir (ABC),
Hava yolu acıklığının değerlendirilmesi A(Airway)
Solunumun değerlendirilmesi B(Breath) (Bak, Dinle, Hisset)
Dolaşımın değerlendirilmesi C(Circulation)
Tıbbi yardım istenir (112),
Yara yada kanama değerlendirilir,
Kanayan yer uzerine temiz bir bezle bastırılır,
Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basınc arttırılır,
Gerekirse bandaj ile sararak basınc uygulanır,
Kanayan bolge yukarı kaldırılır,

Kanayan yere en yakın basınc noktasına baskı uygulanır,

Vucutta baskı uygulanacak noktalar nerelerdir?

Atardamar kanamalarında kan basınc ile fışkırır tarzda olur Bu nedenle, kısa zamanda cok kan kaybedilir
Bu tur kanamalarda asıl yapılması gereken, kanayan yer uzerine veya kanayan yere yakın olan bir ust atardamar bolgesine baskı uygulanmasıdır

BASKI NOKTALARI

Boyun:Boyun atardamarı (şah damarı) baskı yeri
Koprucuk kemiği uzeri: Kol atardamarı baskı yeri
Koltukaltı: Kol atardamarı baskı yeri
Kolun ust bolumu: Kol atardamarı baskı yeri
Kasık: Bacak atardamarı baskı yeri
Uyluk: Bacak atardamarı baskı yeri

Tum kanamaların yaklaşık %95′i sadece direkt baskı uygulaması ile durdurulabilir

Dış kanamalarda ilkyardım:

Cok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa, yaralı guc koşullarda bir yere taşınacaksa, uzuv kopması varsa veveya baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike uygulanır,
Şok pozisyonu verilir,
Sık aralıklarla (23 dakikada bir) yaşam bulguları değerlendirilir,

Kanayan bolge dışarıda kalacak şekilde hasta yaralının ustu ortulur,
Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler (turnike uygulaması gibi) hastayaralının uzerine yazılır,
Hızla sevk edilmesi sağlanır

İc kanamalarda ilkyardım:

İc kanamalar, şiddetli travma, darbe, kırık, silahla yaralanma nedeniyle oluşabilir
HY ’da gunler, haftalarca belirti vermeden surebileceği gibi, cok kısa surede şok belirtileri meydana gelecek şekilde de olabilir
HY ’nın bilinci ve ABC ’si değerlendirilir,
Hava yolu acıklığının değerlendirilmesi A (Airway)
Solunumun değerlendirilmesi B (Breath) (Bak, Dinle, Hisset)
Dolaşımın değerlendirilmesi C (Circulation
Şok belirtileri varsa;
Uzeri ortulerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır,
Şok belirtileri varsa;
Tıbbi yardım istenir (112)
Asla yiyecek ve icecek verilmez
Hareket ettirilmez (ozellikle kırık varsa)
Şok belirtileri varsa;
Yaşamsal bulguları incelenir,
Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır

Doğal deliklerden cıkan kanamalarda ilkyardım:

Kulak, burun, ağız, anus, ureme organlarından olan kanamalardır
Bu tur kanamalarda HY kanama ornekleri ile birlikte uzman bir doktora sevk edilir

Burun kanaması:
HY sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
Oturtulur,
Başı hafifce one eğilir,
Burun kanatları 5 dk sure ile sıkılır,
Uzman bir doktora gitmesi sağlanır

Kulak kanaması:
HY sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
Kanama hafifse kulak temiz bir bezle temizlenir,
Kanama ciddi ise, kulağı tıkamadan temiz bezlerle kapanır,
Bilinci yerinde ise hareket ettirmeden sırt ustu yatırılır, bilincsiz ise kanayan kulak uzerine yan yatırılır,

ŞOK Şok nedir?

Kalpdamar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma yapamaması nedeniyle ortaya cıkan ve tansiyon duşukluğu ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliğidir

Kac ceşit şok vardır?

Nedenlerine gore 4 ceşit şok vardır:
Kardiojenik şok, kalp kokenlidir
Hipovolemik şok, damardaki sıvının azalması sonucu oluşur
Toksik şok, yabancı maddelere bağlı gelişir
Anaflaktik şok, arı ve bocek sokmaları sonucu allerjik nedenlerle oluşur

Şok belirtileri nelerdir?

Kan basıncında duşme
Hızlı ve zayıf nabız
Hızlı ve yuzeyel solunum
Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik
Endişe, huzursuzluk
Baş donmesi,
Dudak cevresinde solukluk ya da morarma
Susuzluk hissi
Bilinc seviyesinde azalma

Şokta ilkyardım uygulamaları nelerdir?

Kendinin ve cevrenin guvenliği sağlanır,
Hava yolunun acıklığı sağlanır,
Hastayaralının mumkun olduğunca temiz hava soluması sağlanır,
Varsa kanama hemen durdurulur,
Şok pozisyonu verilir,
HY sıcak tutulur,
Hareket ettirilmez,
Hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna sevki sağlanır (112),
Hastayaralının endişe ve korkuları giderilerek psikolojik destek sağlanır

Şok pozisyonu nasıl verilir?
Hastayaralı duz olarak sırt ustu yatırılır,
Hastayaralının bacakları 30 cm kadar yukarı kaldırılarak, bacakların altına destek konulur ( Carşaf, battaniye yastık, kıvrılmış giysi vb ),
Uzeri ortulerek ısıtılır,

ŞOK POZİSYONU
Yardım gelinceye kadar hasta yaralının yanında kalınır,
Belli aralıklarla (23 dakikada bir) bir yaşam bulguları değerlendirilir

Bandaj Uygulamaları
Ucgen Bandaj
Ucgen bandaj, vucudun değişik bolumlerinde bandaj veveya askı olarak kullanılabilir
Ucgen bezin tepesi tabanına doğru getirilip yerleştirilir, sonra bir yada iki kez daha bunun uzerine katlanarak istenilen genişlikte bir sargı bezi elde edilmiş olur

Elde ucgen bandaj uygulama
Parmaklar, ucgenin tepesine gelecek şekilde el ucgen sargının uzerine yerleştirilir
Ucgenin tepesi bileğe doğru katlanır
Elin sırtında, ucgenin alt ucları karşı karşıya getirilir, tepe ucu altında kalacak şekilde caprazlanır, bilek seviyesinde duğumlenir

Ayağa ucgen bandaj uygulama:
Ayak, ucgenin uzerine duz olarak, parmaklar ucgenin tepesine bakacak şekilde yerleştirilir
Ucgen bandajın tepesini ayağın uzerinde caprazlayacak şekilde one doğru getirilir
İki ucu ayak bileği etrafında duğumlenir

Dize ucgen bandaj uygulama:
Ucgenin tabanı dizin 34 parmak altında ve ucu dizin uzerine gelecek şekilde yerleştirilir
Dizin arkasından ucları caprazlanır, dizin ustunde ucları duğumlenir

Goğuse ucgen bandaj uygulama:
Ucgenin tepesi omuza yerleştirilir ve tabanı goğsu saracak şekilde sırtta duğumlenir
Bu duğum ile ucgenin tepesi, bir başka bez kullanılarak birbirine yaklaştırılarak bağlanır

Kalcaya ucgen bandaj uygulama:
Ucgenin tabanı uyluğun alt kısmının etrafında duğumlenir, tepesi ise belin etrafını saran bir kemer yada beze bağlanır

Turnike
Hangi durumlarda turnike uygulanmalıdır?
Cok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa (kanamayı durdurmak ve daha sonra da diğer yaralılarla ilgilenebilmek icin),
Yaralı guc koşullarda bir yere taşınacaksa,
Uzuv kopması varsa,
Baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa,

TURNİKE UYGULAMASI

Turnike, kol ve uyluk gibi tek kemikli bolgelere uygulanır,
Onkol ve bacağa el ve ayağın
beslenmesini bozabileceği icin uygulanmaz
Uzuv kopması durumlarında, onkol ve bacağa da turnike uygulanabilir
Turnike uygulaması kanamanın durdurulamadığı durumlarda başvurulacak en son uygulamadır
Ancak eskisi kadar sık uygulanmamaktadır
Uzun sureli turnike uygulanması sonucu doku hasarı meydana gelebilir ya da uzvun tamamen kaybına neden olunabilir

Turnike uygulamasında dikkat edilmesi gerekenler

Baskı noktasına bir elle baskı uygulamaya devam edilir
Diğer ele geniş, kuvvetli ve esnemeyen materyal alınır
Şerit yarı uzunluğundan katlanır, uzuv etrafına sarılır
Bir ucu halkadan gecirilip cekilir ve iki ucu bir araya getirilir
Turnike uygulamasında kullanılacak malzemelerin genişliği en az 810 cm olmalıdır
Turnike uygulamasında ip, tel gibi kesici malzemeler kullanılmamalıdır
Turnikeyi sıkmak icin tahta parcası, kalem gibi malzemeler kullanılabilir
Turnike kanama duruncaya kadar sıkılır, kanama durduktan sonra daha fazla sıkılmaz
Turnike uygulanan bolgenin uzerine hicbir şey ortulmez
Turnike uygulamasının yapıldığı saat bir kağıda yazılmalı ve yaralının uzerine asılmalıdır
Uzun sureli kanamalardaki turnike uygulamalarında, kanayan bolgeye gore 1520 dakikada bir turnike gevşetilmelidir

El ve ayak kopmaları;
Uzuv kopmaları, atardamar yaralanmaları nedeniyle olume yol acmaktadır
Hastayaralı sırt ustu yatırılırBacakları 30 cm kadar yukseltilir
Kanamayı durdurmak icin kanayan yere veya baskı noktalarına bası uygulanırBu onlemlerle kanama kontrol edilemiyorsa turnike uygulanır
Turnike uzvun koptuğu bolgeye en yakın olan ve deri butunluğunun bozulmamış olduğu bolgeye uygulanır
Turnike uygulandıktan sonra sıkılaştırılarak uzuvdaki kanama kontrol edilir
Kopmuş uzuv parcası, su gecirmeyen bir plastik torbaya konur
Daha sonra kopmuş uzuv parcasının konduğu plastik torba ağzı kapatıldıktan sonra, icerisinde 1 olcek suya 2 olcek buz konulmuş ikinci bir torbaya yada kovaya konulur
Bu şekilde, kopmuş uzuv parcasının buz ile direkt teması onlenmiş ve soğuk bir ortamda taşınması sağlanmış olur
Tıbbi birimler haberdar edilir (112)
Torbanın uzerine kopan uzuv parcasının sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilir ve yaralı ile aynı araca konarak en gec 6 saat icerisinde sağlık kuruşuna sevki sağlanır
 

Similar threads

  • Soru
Dış kanamalarda ilkyardım Kanın çeşitli nedenlerle damar dışına çıkmasına kanama adı verilir Yetişkin bir kimsede 5-6 kilogram kan vardır 1-1,5 kilogram kan kaybeden bir insanın hayatı tehlikeye girer Bundan dolayı kanamaların acil olarak durdurulması son derece önemlidir Kanın damardan vücut...
Cevaplar
0
Görüntüleme
24
  • Soru
KANAMA VE KANAMALARIN KONTROL ALTINA ALINMASI : Kanama, tartışmasız, belli başlı acil sorunlardan biridir. Kanama mutlaka kısa sürede belirlenmeli ve ciddiyeti değerlendirilerek, kontrol altına alınmalıdır. Kanın damar dışına çıkmasına KANAMA (HEMORAJİ) denir. İç ve dış kanama olmak üzere ikiye...
Cevaplar
0
Görüntüleme
12
  • Soru
Kanamalarda ilk yardım nasıl yapılır,Kanamalar ilk yardım,Kanamada ilk yardım nasıl yapılır KANAMALARDA İLK YARDIM VE KANAMALARIN KONTROL ALTINA ALINMASI Kanın damar dışına cıkmasına KANAMA (HEMORAJİ) denir İc ve dış kanama olmak uzere ikiye ayrılır İc kanamalar gozle gorulemediklerinden...
Cevaplar
0
Görüntüleme
8
  • Soru
Kanamalarda ilk yardım nasıl yapılır,Kanamalar ilk yardım,Kanamada ilk yardım nasıl yapılır KANAMALARDA İLK YARDIM VE KANAMALARIN KONTROL ALTINA ALINMASI Kanın damar dışına cıkmasına KANAMA (HEMORAJİ) denir İc ve dış kanama olmak uzere ikiye ayrılır İc kanamalar gozle gorulemediklerinden...
Cevaplar
0
Görüntüleme
19
  • Soru
Kanamalar Nasıl Kontrol Altına Alınır Kanama ve Kanamaların Durdurulması Kanama ve Kanamalı Yaralar İcin İlk Yardım Kanama, tartışmasız, belli başlı acil sorunlardan biridir Kanama mutlaka kısa surede belirlenmeli ve ciddiyeti değerlendirilerek, kontrol altına alınmalıdır Kanın damar dışına...
Cevaplar
0
Görüntüleme
10
Üst Alt