Karnıyarık, Flohsamen, Plantago afra
Karnıyarık, Flohsamen, Plantago afra
Funda sinirotu
Akdeniz karnıyarığı
Siyah karnıyarık
Familyası: Sinirotugillerden, Wegerichtgeaechse, Plantaginaceae
Drugları: Karnıyarıotunun tohumları ezilmeden yutulur veya ezilmeden yutulur veya hazır natürel ilaçları alınır.
Giriş: Sinirotugiller önce iki alt gruba ayrılırlar: a-) karnıyarıkgiller, b-) sinirotugiller diye ikiye ayrılırlar. Karnıyarıkların 12 çeşidi ve sinirotugillerin 300 çeşidi mevcuttur. Sinirotu ve karnıyarık çok farklı alanlarda kulanıldığından ayrı ayrı ele almaktayız. Karnıyarığın bizi ilgilendiren üçtürdür ve bunlara sırasıyla değineceğiz.
Botanik: Vatanı doğu Akdeniz ülkeleri olan bu tür günümüzde başta Akdeniz ülkeleri özeliklede İtalya ve Fransada yaygın olarak yetiştirilmektedir. Ayrıca Ukrayna, Balkanalar, Türkiye ve Türkistanda?da yabani olarak yetişir. Boyu 20-50 cm?i bulan odunsu bir gövdeye sahiptir, bu nedenle funda karnıyarığı diyede anılır.
Yaprakaları 4-6 mm eninde 6-10 cm uzunluğunda şerit veya ince uzun frenk kılıçı şeklinde, gövdeye oturmuş vaziyette, karşılıklı, bir sonraki ile çapraz ve üzeri tüylüdür. Çiçekleri bitkinin üst kısmındaki yaprak diplerinden çıkan 6-10 cm uzunluğundaki bir sap üzerinde kümelenmiş bir küre görünümünde kupa yaprakları 5-7 mm ve taç yaprakları 3-5 mm uzunluğunda boru şeklinde uçları dört köşeli vede yıldız şeklindedir.
Tohumları 2-3 mm uzunluğunda, esmer, kahverengimsi veya açık siyah renkte, kayık şeklinde, tatsız, kokusuz, yağlı ve müsilajlı bir bitkidir. Bu karnıyarık siyah karnıyarık diyede anılır renginden dolayı.
Yetiştirilmesi: Türkiyenin hemen her bölğesinde yetiştirmek mümkündür.
Hasat zamanı:Olğunlaşmış tohumları Ağustos ve Eylül aylarında toplanır ve döğülerek meyve kabuğundan çıkarılır.
Birleşiminde:Geniş bilgi: Şifalı Bitkiler ve Alternatif Tıp isimli kitabımızda mevcuttur.
Araştırmalar:Geniş bilgi: Şifalı Bitkiler ve Alternatif Tıp isimli kitabımızda mevcuttur.
Tesir şekli:Geniş bilgi: Şifalı Bitkiler ve Alternatif Tıp isimli kitabımızda mevcuttur.
Araştırmalar: Hint karnıyarık tohumundan eldeedilen granülit ile ve kimyasal ilaçla karşılaştırmalı deney yapılmış vede kalınbağırsakülserli hastalardan % 40?da iyileşme görülmüştür. Birinci gruba (36 hasta) sadece karnıyarı granüliti , ikinci gruba (31 hasta) granülit artı 5-aminosalisilasit ve üçüncü gruba sadece 5-aminosalisilasit (5-ASA) verilmiştir. Geniş bilgi için Madaus?a başvurulabilir.
Kulanılması: a-) Üniversite kliniklerinde insanlar üzerinde ve hayvanlar üzerinde tedavi denemeleri ve araştırmlar yapılmıştır ve buna göre karnıyarık natürel ilaçları kalınbağırsak ülserine karşı kulanılır.
b-) Komisyon E?nini 223 nolu 30.11.1985 tarihli monografi bildirisine göre karnıyarık başta kabızlık ve kalınbağırsak hasaslaşmasına karşı kulanılır.
c-) Halkarasında: Başta bağırsak hasaslşması ve kabız olan kişiler veyahutta büyükabdestini yaparken basur veya fistel (makat yarası ) gibi rahatsızlıları olanlar tarafından kulanılır. Karnıyarık tohumu veya kabuğu veyahutta her ikisinde birlikte yapılan natürel ilaçlar bağırsaklardaki sıvıyı emerek hastanın kolay ve rahat bağırsakların boşalmasını sağlar.*
Tohumları 2-3 saat suda bekletikten sonra 2-3 kahve kaşığı çiğnemeden yutulur ve üzerine 1-2 subardağı su içilir. Karnıyarık2-3 gün alındıktan sonra etkisini gösterir. Acil hallerde sinameki yaprağı kulanılır.
B-) Kum Karnıyarıkotui Sandwegericht, Plantago arenaria
Özelikleri yukarıdaki türe çok benzer, fakat genelikle Türkiye, Horasan, Türkistan ve Pakistanın kumluk yerlerinde yetiştiğinden kum karnıyarıkotu diye anılır.
c-) Hint Karnıyarıkotu, İndische Flohsamen, Plantago ovata
Bu türün gövdesi hemen hemen yok denecek kadar kısa ve buradan yaprak ve çiçek sapları rozet şeklinde çevreye yayılır. Bu tür daha çok müsilaj (% 20-30) içermesi nedeniyle günümüzde natürel ilaçlar bu türün tohumlarından veya tohum kabuğrundan yapılır.
Yantesiri: bilinen bir yantesiri yoktur, fakat bağırsaklar kördüğüm olmuşsa o zaman kulanılmaz.
Karnıyarık, Flohsamen, Plantago afra
Funda sinirotu
Akdeniz karnıyarığı
Siyah karnıyarık
Familyası: Sinirotugillerden, Wegerichtgeaechse, Plantaginaceae
Drugları: Karnıyarıotunun tohumları ezilmeden yutulur veya ezilmeden yutulur veya hazır natürel ilaçları alınır.
Giriş: Sinirotugiller önce iki alt gruba ayrılırlar: a-) karnıyarıkgiller, b-) sinirotugiller diye ikiye ayrılırlar. Karnıyarıkların 12 çeşidi ve sinirotugillerin 300 çeşidi mevcuttur. Sinirotu ve karnıyarık çok farklı alanlarda kulanıldığından ayrı ayrı ele almaktayız. Karnıyarığın bizi ilgilendiren üçtürdür ve bunlara sırasıyla değineceğiz.
Botanik: Vatanı doğu Akdeniz ülkeleri olan bu tür günümüzde başta Akdeniz ülkeleri özeliklede İtalya ve Fransada yaygın olarak yetiştirilmektedir. Ayrıca Ukrayna, Balkanalar, Türkiye ve Türkistanda?da yabani olarak yetişir. Boyu 20-50 cm?i bulan odunsu bir gövdeye sahiptir, bu nedenle funda karnıyarığı diyede anılır.
Yaprakaları 4-6 mm eninde 6-10 cm uzunluğunda şerit veya ince uzun frenk kılıçı şeklinde, gövdeye oturmuş vaziyette, karşılıklı, bir sonraki ile çapraz ve üzeri tüylüdür. Çiçekleri bitkinin üst kısmındaki yaprak diplerinden çıkan 6-10 cm uzunluğundaki bir sap üzerinde kümelenmiş bir küre görünümünde kupa yaprakları 5-7 mm ve taç yaprakları 3-5 mm uzunluğunda boru şeklinde uçları dört köşeli vede yıldız şeklindedir.
Tohumları 2-3 mm uzunluğunda, esmer, kahverengimsi veya açık siyah renkte, kayık şeklinde, tatsız, kokusuz, yağlı ve müsilajlı bir bitkidir. Bu karnıyarık siyah karnıyarık diyede anılır renginden dolayı.
Yetiştirilmesi: Türkiyenin hemen her bölğesinde yetiştirmek mümkündür.
Hasat zamanı:Olğunlaşmış tohumları Ağustos ve Eylül aylarında toplanır ve döğülerek meyve kabuğundan çıkarılır.
Birleşiminde:Geniş bilgi: Şifalı Bitkiler ve Alternatif Tıp isimli kitabımızda mevcuttur.
Araştırmalar:Geniş bilgi: Şifalı Bitkiler ve Alternatif Tıp isimli kitabımızda mevcuttur.
Tesir şekli:Geniş bilgi: Şifalı Bitkiler ve Alternatif Tıp isimli kitabımızda mevcuttur.
Araştırmalar: Hint karnıyarık tohumundan eldeedilen granülit ile ve kimyasal ilaçla karşılaştırmalı deney yapılmış vede kalınbağırsakülserli hastalardan % 40?da iyileşme görülmüştür. Birinci gruba (36 hasta) sadece karnıyarı granüliti , ikinci gruba (31 hasta) granülit artı 5-aminosalisilasit ve üçüncü gruba sadece 5-aminosalisilasit (5-ASA) verilmiştir. Geniş bilgi için Madaus?a başvurulabilir.
Kulanılması: a-) Üniversite kliniklerinde insanlar üzerinde ve hayvanlar üzerinde tedavi denemeleri ve araştırmlar yapılmıştır ve buna göre karnıyarık natürel ilaçları kalınbağırsak ülserine karşı kulanılır.
b-) Komisyon E?nini 223 nolu 30.11.1985 tarihli monografi bildirisine göre karnıyarık başta kabızlık ve kalınbağırsak hasaslaşmasına karşı kulanılır.
c-) Halkarasında: Başta bağırsak hasaslşması ve kabız olan kişiler veyahutta büyükabdestini yaparken basur veya fistel (makat yarası ) gibi rahatsızlıları olanlar tarafından kulanılır. Karnıyarık tohumu veya kabuğu veyahutta her ikisinde birlikte yapılan natürel ilaçlar bağırsaklardaki sıvıyı emerek hastanın kolay ve rahat bağırsakların boşalmasını sağlar.*
Tohumları 2-3 saat suda bekletikten sonra 2-3 kahve kaşığı çiğnemeden yutulur ve üzerine 1-2 subardağı su içilir. Karnıyarık2-3 gün alındıktan sonra etkisini gösterir. Acil hallerde sinameki yaprağı kulanılır.
B-) Kum Karnıyarıkotui Sandwegericht, Plantago arenaria
Özelikleri yukarıdaki türe çok benzer, fakat genelikle Türkiye, Horasan, Türkistan ve Pakistanın kumluk yerlerinde yetiştiğinden kum karnıyarıkotu diye anılır.
c-) Hint Karnıyarıkotu, İndische Flohsamen, Plantago ovata
Bu türün gövdesi hemen hemen yok denecek kadar kısa ve buradan yaprak ve çiçek sapları rozet şeklinde çevreye yayılır. Bu tür daha çok müsilaj (% 20-30) içermesi nedeniyle günümüzde natürel ilaçlar bu türün tohumlarından veya tohum kabuğrundan yapılır.
Yantesiri: bilinen bir yantesiri yoktur, fakat bağırsaklar kördüğüm olmuşsa o zaman kulanılmaz.