KASIK FITIĞI VE KORD HİDROSELİNE DİKKAT
Belki fıtığı biliyorsunuz ama hidrosel ve kord hidroseli tanımlarını yeni duydunuz.oysa bu üç farklı tanım aynı nedenden kaynaklanan farklı hastalıkların ismi. Üstelik bebeğinizin sağlıklı gelişimini engelleyen ve çoğu zaman ameliyata kadar varan önemli hastalıklar.
Anne karnındaki erkek bebeğin testisleri,28 inci haftadan itibaren torbaya iniyor.normal seyrinde,testis indikten sonra indiği kanalın kapanması gerekiyor.ancak bazı bebeklerde işlevini tamamlamış olan bu kanal kapamıyor.işte kasık fıtığı ve hidroselin (su fıtığı) oluşumunun asıl nedeni bu.
KASIK FITIĞI VE HİDROSELİN ARASINDAKİ FARK
Testis torbaya indikten sonra,kapanması gerektiği halde kapanmayarak,devam eden açıklığın çapı önemli.çünkü bu çap,hidrosel yada kasık fıtığının oluşumunu belirliyor.nasıl mı?
Eğer açıklık herhangi bir organ veya organ kısmının girişine izin verecek ölçüde geniş ise kasık fıtığı oluşuyor.eğer sadece sıvı geçişine izin verecek kadar dar ise hidrosel olarak ortaya çıkıyor.
İşte hidroseli olan bebeklerin testislerinin büyük ve şiş görülmesinin nedeni ,kapanmayan bu kanaldan geçen sıvıyla dolu olması.bu sıvı genellikle testisi de çevreleyecek şekilde torbaya dolduruyor.
Ancak çok sık görülmese de uzmanların kord hidroseli (kordon kisti) olarak adlandırdıkları bir durum daha var.bu durum da sıvı torbaya kadar ilerlemeden,testisin daha yukarısın da bir kist şeklinde sonlanıyor.
ASLINDA SANILANIN AKSİNE HİDROSEL OLDUKÇA SIK RASTLANAN BİR DURUM. Uzmanlar klinik olarak yeni doğan erkek bebeklerin yaklaşık % 60 ‘ında torba da az veya çok sıvı saptandığını belirtiyorlar.ancak anne babalar genellikle bunun büyük bir şişlik ve torbalar da gözle görülür bir büyüklük olduğu zaman farkedebiliyor.kız bebeklerde hidrosel çok ender görülüyor.
HİDROSEL NASIL FARKEDİLEBİLİR?
Anne babaları şüphelendiren ilk bulgu;bebeğin torbasındaki şişlik olur.ancak yürüme dönemindeki çocuklar da sabah yatak tan kalkınca daha az,akşam saatlerinde daha fazla şişlik gözlemek mümkün.hidrosel,testisi de içinde alan sıvı dolu kesenin görülmesi ve bir uzman tarafından muayenesi ile kolaylıkla tespit edilebiliyor.ancak çok gergin bir kese olduğunda testisin torbada farkedilmesi güç olabilir,bunun için basit bir yöntemle;bir el feneri ile torbaya ışık tutulduğunda,bu şişliğin her tarafı aydınlanıyorsa rahatlıkla hidrosel tanısı konuyor.
KORD HİDROSELİ NEDİR?
Kord hidroselinin teşhisi daha güç diğer adıyla (kordon kisti)kasık kanalına yerleştiğinde kasık fıtığından özellikle boğulmuş kasık fıtığına çok benzer ve ayırt edilmesi gerekiyor.
Kasık kanalında uzun süre var olan şişlik ve kusma,huzursuzluk ve kaka yapamama şikayetleri bulunmadığı bulgular da kord hidroseli düşünülebilir.
Özellikle muayene de testis çekildiğin de bu kitlenin de birlik de aynı yöne hareket etmesi,teşhis de yardımcı olur.anne babaların önemle dikkat etmesi ve özen göstermesi gereken nokta,tanı için mutlaka bir çocuk cerrahına baş vurması gerekir.
HİDROSELİN TEDAVİSİ
Yeni doğan erkek bebek de görülen hidrosel yüksek bir olasılıkla kendiliğinden kayboluyor.
Bu dönem ilk altı aydır,ancak kendiliğinden kaybolma ihtimalinin 1,5 yaşa kadar sürdüğü düşünülüyor.işte bu yüzden bebek 18 aylık olana kadar takip edilir,şayet hidrosel geçmediyse,cerrahi müdahale planlanır.
ÇOCUK HİDROSELİN DE LAPAROSKOPİK AMELİYATIN YERİ
Son yıllar da güncel olan laparoskopik cerrahi uygulaması çocuklardaki kasık fıtığı ve hidrosel tedavilerinde de deneniyor.ancak bu yöntemin rahatlık ve kolaylık üstünlüğü karşısın da aşağıdaki sebeplerden ötürü,uygulanması tartışılmaktadır:
1-laparoskopik ameliyatlar da kullanılan açıklıklar potansiyel fıtık olarak değerlendirilip,kapatma gereği hala tartışma konusu
2-diğer taraf dan günümüzde laparoskopik cerrahi yi en iyi eller de bile ameliyat sonrası % 20 civarında tekrarlama riski vardır.
3-ayrıca döl yolu ve testis damarları gibi yapıların zedelenme olasılığı açık ameliyattan daha fazladır.
Çocuklardaki kasık fıtıkların da başarılı sonuçları,çok az komplikasyonu ve zor saptanabilir küçük bir izi kalması ile açık ameliyat standart yöntemidir.laparoskopi cerrahi daha pahalı bir tedavi yöntemi olması yanında, ameliyat süresi,tedavi başarısı bıraktığı iz olarak günümüz de standart tedaviye (açık ameliyata) bir üstünlük sağlayabilmiş değil.
KASIK FITIĞI
karın içiyle torbalar arasındaki var olan bir kanalın,doğum sırasında kapanması gerekmektedir.bu kanal bir takım sebeplerden ötürü kapanmadığı takdirde,kasık fıtığı hastalığı gelişir.bura da karın içinde serbestce hareket eden ince barsak segmentleri, bu kanalın içine geçmesi ile oluşur.kasık fıtığın da en çok korkunulan durum,bu barsak segment leri karına geri gitmemesi yani boğulma durumudur.kasık fıtığı boğulmasın da en önemli risk,o taraftaki testisin ve boğulan organın kan akışının bozularak çürümesi.her yüz erkek çocuğun dördün de kasık fıtığına rastlanıyor.kızlar da ise kasık fıtığı sıklığı erkeklere oranla dört kez daha az kasık fıtığı hastaların % 60’ın da sağ %40’ın da sol ve %10’un da ise her iki tarafta görülür.prematüre bebekler,düşük kilolu doğan bebekler de kasık fıtığı oranı çok daha fazladır,özellikle bu bebeklerde iki taraflı fıtık görülme riski oldukça yüksektir.
KASIK FITIĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anne babaların ilk dikkatini çeken belirti kasık da beliren ve kaybolan şişlik
Ağlama,öksürme,ıkınma gibi karın içi basıncını artıran durumlar da şişlik daha da belirgin hale geliyor.ancak uzmanlar bu bebeklerin bir kısmın da ilk belirtinin boğulma ile olabileceğine dikkat çekiyor.boğulma da en önemli belirti huzursuzluk,şişlikle birlik de kızarıklık,kusma,kaka yapamamadır.kız çocukların da farklı olan şey,barsaklara ilaveten,overlerin fıtık kesesin de bulunmasıdır.
TEŞHİS NASIL KONUR?
Anne babaların kasık bölgesindeki bir şişliği tarif etmesi,çocuklar da fıtık teşhisi için yeterlidir.ayrıca çocuk cerrahları hastanın şikayeti yanı sıra fizik muayene ile teşhis koyabilmektedirler.teşhis için kullanılan ultrasonografi yardımcı teşhis yöntemidir,ancak çocuk cerrahları bu yönteme ihtiyaç duymadan fizik muayenesi ile teşhis koyabilmektedirler.
UZMAN KİŞİLERCE YAPILMIŞ FITIK AMELİYATIN DAN SONRA YENİDEN FITIK OLMA OLASILIĞI YOK DENECEK KADAR AZ.
Tek tarafta yapılan ameliyat sonrası diğer tarafta fıtık gelişme ihtimali var.ancak bu tekrarlama tarzında değil, yeni oluşan bir fıtık söz konusu.
KASIK FITIĞININ TEHLİKELERİ
En sık görülen tehlike fıtık boğulmasıdır.burada barsak segmentleri ve o taraf da olan testisin çürümesi söz konusu olabilir.dolayısıyla fıtık teşhisi konur konmaz ,ameliyat planlanmalıdır.
Boğulma riski ile yaş arasında çok yakın ilişki var.hayatın ilk yılında boğulma riski,diğer dönemlere oranla daha yüksek.
AMELİYATI ÇOK BASİT VE YÜZ GÜLDÜRÜCÜDÜR
ANNE BABALAR CERRAHİ MÜDAHALEDEN KORKMAYIN.
Kasık fıtığı teşhisi konulan bebek ve çocukların birkaç gün içinde ameliyat edilmesin de yarar var.çünkü fıtık boğulması riski en çok yeni doğan ve süt çocukluğu dönemindedir.
Anne babaların bebeklerinin çok küçük olduğunu düşünerek ameliyat fikrine soğuk bakıyor.
Oysa uzman kişilerin uygun ortam da yapacağı ameliyattan korkmamak gerekir.
Ülkemiz de bir çok çocuk cerrahi merkezinde fıtık ve hidrosel ameliyatları günü birlik programlar çerçevesin de yapılmaktadır.çocuklar ameliyattan 2-3 saat sonra gündelik aktivitelerine dönmek üzere evlerine taburcu edilir.ameliyat sonrasın da ameliyat bölgesi temizliğine özen göstermek gerekiyor.yaralar estetik dikildiği için hem iz kalmıyor,hem de dikiş aldırmaya da gerek duyulmuyor.ameliyat sonrası birkaç gün torbalar da hafif şişlikler ve morluklar görülebilir.bunlar birkaç hafta içerisin de kaybolur.çocuk ameliyattan sonraki 5.inci gün banyo yapabilir.
Op.Dr.Emir İmani
Çocuk cerrahisi uzmanı
Belki fıtığı biliyorsunuz ama hidrosel ve kord hidroseli tanımlarını yeni duydunuz.oysa bu üç farklı tanım aynı nedenden kaynaklanan farklı hastalıkların ismi. Üstelik bebeğinizin sağlıklı gelişimini engelleyen ve çoğu zaman ameliyata kadar varan önemli hastalıklar.
Anne karnındaki erkek bebeğin testisleri,28 inci haftadan itibaren torbaya iniyor.normal seyrinde,testis indikten sonra indiği kanalın kapanması gerekiyor.ancak bazı bebeklerde işlevini tamamlamış olan bu kanal kapamıyor.işte kasık fıtığı ve hidroselin (su fıtığı) oluşumunun asıl nedeni bu.
KASIK FITIĞI VE HİDROSELİN ARASINDAKİ FARK
Testis torbaya indikten sonra,kapanması gerektiği halde kapanmayarak,devam eden açıklığın çapı önemli.çünkü bu çap,hidrosel yada kasık fıtığının oluşumunu belirliyor.nasıl mı?
Eğer açıklık herhangi bir organ veya organ kısmının girişine izin verecek ölçüde geniş ise kasık fıtığı oluşuyor.eğer sadece sıvı geçişine izin verecek kadar dar ise hidrosel olarak ortaya çıkıyor.
İşte hidroseli olan bebeklerin testislerinin büyük ve şiş görülmesinin nedeni ,kapanmayan bu kanaldan geçen sıvıyla dolu olması.bu sıvı genellikle testisi de çevreleyecek şekilde torbaya dolduruyor.
Ancak çok sık görülmese de uzmanların kord hidroseli (kordon kisti) olarak adlandırdıkları bir durum daha var.bu durum da sıvı torbaya kadar ilerlemeden,testisin daha yukarısın da bir kist şeklinde sonlanıyor.
ASLINDA SANILANIN AKSİNE HİDROSEL OLDUKÇA SIK RASTLANAN BİR DURUM. Uzmanlar klinik olarak yeni doğan erkek bebeklerin yaklaşık % 60 ‘ında torba da az veya çok sıvı saptandığını belirtiyorlar.ancak anne babalar genellikle bunun büyük bir şişlik ve torbalar da gözle görülür bir büyüklük olduğu zaman farkedebiliyor.kız bebeklerde hidrosel çok ender görülüyor.
HİDROSEL NASIL FARKEDİLEBİLİR?
Anne babaları şüphelendiren ilk bulgu;bebeğin torbasındaki şişlik olur.ancak yürüme dönemindeki çocuklar da sabah yatak tan kalkınca daha az,akşam saatlerinde daha fazla şişlik gözlemek mümkün.hidrosel,testisi de içinde alan sıvı dolu kesenin görülmesi ve bir uzman tarafından muayenesi ile kolaylıkla tespit edilebiliyor.ancak çok gergin bir kese olduğunda testisin torbada farkedilmesi güç olabilir,bunun için basit bir yöntemle;bir el feneri ile torbaya ışık tutulduğunda,bu şişliğin her tarafı aydınlanıyorsa rahatlıkla hidrosel tanısı konuyor.
KORD HİDROSELİ NEDİR?
Kord hidroselinin teşhisi daha güç diğer adıyla (kordon kisti)kasık kanalına yerleştiğinde kasık fıtığından özellikle boğulmuş kasık fıtığına çok benzer ve ayırt edilmesi gerekiyor.
Kasık kanalında uzun süre var olan şişlik ve kusma,huzursuzluk ve kaka yapamama şikayetleri bulunmadığı bulgular da kord hidroseli düşünülebilir.
Özellikle muayene de testis çekildiğin de bu kitlenin de birlik de aynı yöne hareket etmesi,teşhis de yardımcı olur.anne babaların önemle dikkat etmesi ve özen göstermesi gereken nokta,tanı için mutlaka bir çocuk cerrahına baş vurması gerekir.
HİDROSELİN TEDAVİSİ
Yeni doğan erkek bebek de görülen hidrosel yüksek bir olasılıkla kendiliğinden kayboluyor.
Bu dönem ilk altı aydır,ancak kendiliğinden kaybolma ihtimalinin 1,5 yaşa kadar sürdüğü düşünülüyor.işte bu yüzden bebek 18 aylık olana kadar takip edilir,şayet hidrosel geçmediyse,cerrahi müdahale planlanır.
ÇOCUK HİDROSELİN DE LAPAROSKOPİK AMELİYATIN YERİ
Son yıllar da güncel olan laparoskopik cerrahi uygulaması çocuklardaki kasık fıtığı ve hidrosel tedavilerinde de deneniyor.ancak bu yöntemin rahatlık ve kolaylık üstünlüğü karşısın da aşağıdaki sebeplerden ötürü,uygulanması tartışılmaktadır:
1-laparoskopik ameliyatlar da kullanılan açıklıklar potansiyel fıtık olarak değerlendirilip,kapatma gereği hala tartışma konusu
2-diğer taraf dan günümüzde laparoskopik cerrahi yi en iyi eller de bile ameliyat sonrası % 20 civarında tekrarlama riski vardır.
3-ayrıca döl yolu ve testis damarları gibi yapıların zedelenme olasılığı açık ameliyattan daha fazladır.
Çocuklardaki kasık fıtıkların da başarılı sonuçları,çok az komplikasyonu ve zor saptanabilir küçük bir izi kalması ile açık ameliyat standart yöntemidir.laparoskopi cerrahi daha pahalı bir tedavi yöntemi olması yanında, ameliyat süresi,tedavi başarısı bıraktığı iz olarak günümüz de standart tedaviye (açık ameliyata) bir üstünlük sağlayabilmiş değil.
KASIK FITIĞI
karın içiyle torbalar arasındaki var olan bir kanalın,doğum sırasında kapanması gerekmektedir.bu kanal bir takım sebeplerden ötürü kapanmadığı takdirde,kasık fıtığı hastalığı gelişir.bura da karın içinde serbestce hareket eden ince barsak segmentleri, bu kanalın içine geçmesi ile oluşur.kasık fıtığın da en çok korkunulan durum,bu barsak segment leri karına geri gitmemesi yani boğulma durumudur.kasık fıtığı boğulmasın da en önemli risk,o taraftaki testisin ve boğulan organın kan akışının bozularak çürümesi.her yüz erkek çocuğun dördün de kasık fıtığına rastlanıyor.kızlar da ise kasık fıtığı sıklığı erkeklere oranla dört kez daha az kasık fıtığı hastaların % 60’ın da sağ %40’ın da sol ve %10’un da ise her iki tarafta görülür.prematüre bebekler,düşük kilolu doğan bebekler de kasık fıtığı oranı çok daha fazladır,özellikle bu bebeklerde iki taraflı fıtık görülme riski oldukça yüksektir.
KASIK FITIĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anne babaların ilk dikkatini çeken belirti kasık da beliren ve kaybolan şişlik
Ağlama,öksürme,ıkınma gibi karın içi basıncını artıran durumlar da şişlik daha da belirgin hale geliyor.ancak uzmanlar bu bebeklerin bir kısmın da ilk belirtinin boğulma ile olabileceğine dikkat çekiyor.boğulma da en önemli belirti huzursuzluk,şişlikle birlik de kızarıklık,kusma,kaka yapamamadır.kız çocukların da farklı olan şey,barsaklara ilaveten,overlerin fıtık kesesin de bulunmasıdır.
TEŞHİS NASIL KONUR?
Anne babaların kasık bölgesindeki bir şişliği tarif etmesi,çocuklar da fıtık teşhisi için yeterlidir.ayrıca çocuk cerrahları hastanın şikayeti yanı sıra fizik muayene ile teşhis koyabilmektedirler.teşhis için kullanılan ultrasonografi yardımcı teşhis yöntemidir,ancak çocuk cerrahları bu yönteme ihtiyaç duymadan fizik muayenesi ile teşhis koyabilmektedirler.
UZMAN KİŞİLERCE YAPILMIŞ FITIK AMELİYATIN DAN SONRA YENİDEN FITIK OLMA OLASILIĞI YOK DENECEK KADAR AZ.
Tek tarafta yapılan ameliyat sonrası diğer tarafta fıtık gelişme ihtimali var.ancak bu tekrarlama tarzında değil, yeni oluşan bir fıtık söz konusu.
KASIK FITIĞININ TEHLİKELERİ
En sık görülen tehlike fıtık boğulmasıdır.burada barsak segmentleri ve o taraf da olan testisin çürümesi söz konusu olabilir.dolayısıyla fıtık teşhisi konur konmaz ,ameliyat planlanmalıdır.
Boğulma riski ile yaş arasında çok yakın ilişki var.hayatın ilk yılında boğulma riski,diğer dönemlere oranla daha yüksek.
AMELİYATI ÇOK BASİT VE YÜZ GÜLDÜRÜCÜDÜR
ANNE BABALAR CERRAHİ MÜDAHALEDEN KORKMAYIN.
Kasık fıtığı teşhisi konulan bebek ve çocukların birkaç gün içinde ameliyat edilmesin de yarar var.çünkü fıtık boğulması riski en çok yeni doğan ve süt çocukluğu dönemindedir.
Anne babaların bebeklerinin çok küçük olduğunu düşünerek ameliyat fikrine soğuk bakıyor.
Oysa uzman kişilerin uygun ortam da yapacağı ameliyattan korkmamak gerekir.
Ülkemiz de bir çok çocuk cerrahi merkezinde fıtık ve hidrosel ameliyatları günü birlik programlar çerçevesin de yapılmaktadır.çocuklar ameliyattan 2-3 saat sonra gündelik aktivitelerine dönmek üzere evlerine taburcu edilir.ameliyat sonrasın da ameliyat bölgesi temizliğine özen göstermek gerekiyor.yaralar estetik dikildiği için hem iz kalmıyor,hem de dikiş aldırmaya da gerek duyulmuyor.ameliyat sonrası birkaç gün torbalar da hafif şişlikler ve morluklar görülebilir.bunlar birkaç hafta içerisin de kaybolur.çocuk ameliyattan sonraki 5.inci gün banyo yapabilir.
Op.Dr.Emir İmani
Çocuk cerrahisi uzmanı
