Beş farklı kıtanın fıtık dernekleri ile Uluslararası Endoskopik Fıtık Derneği ve Endoskopik Cerrahi Avrupa Birliği tarafından iki gün süren toplantılar sonucunda oluşturulan
Kasık Fıtığı Yönetimi için Uluslararası Kılavuz'u
(International Guidelines for Groin Hernia Management)
yayınlandı. Kılavuzda kasık fıtığı konusundaki önemli sorulara bilimsel kriterlere göreyanıtlar arandı.
Kılavuzdaki bazı maddeler aşağıda sunulmuştur.
Kişide kasık fıtığı ortaya çıkması için risk faktörleri: Ailede fıtık öyküsü varlığı, daha önce diğer kasıkta fıtık olması, erkek cinsiyet, ileri yaş, kollajen metabolizması bozukluğu, açık prostat ameliyatı geçirilmesi.
Fıtığın ameliyattan sonra tekrarlaması için risk faktörleri: Yetersiz cerrahi teknik, cerrahın vaka sayısının az olması, cerrahi deneyimsizlik.
Teşhis koymak için hastaların büyük çoğunluğunda doktorun muayenesi yeterlidir. Nadiren ultrasonografi, daha da seyrek olarak tomografi ve MR kullanılabilir.
Hastada şikayet oluşturan tüm fıtıklar ameliyat edilmelidir. Yakınmaya neden olmayan ya da çok az sıkıntı yaratan kasık fıtıklarında hasta takip edilebilir. Bu hastaların çoğu da ileride ameliyat olmaktadır. Fıtığın acilleşmesi riski hastaya anlatılmalıdır.
Cerrahi tedavi yöntemi seçimi cerrahın deneyimine, hastanın ve fıtığının özelliklerine yerel imkanlara göre yapılmalıdır. Hastanın genel sağlık durumu ve sosyal etkenler de dikkate alınmalıdır.
Yama kullanımı ilk tercihtir. yama açık veya kapalı ameliyatla yerleştirilebilir. Tüğ kask fıtıklarına uygulanabilecek standart yani tek tip bir teknik yoktur. Cerrahın ve kurumun açık/kapalı, anterior/posterior tüm teknik seçenekleri sunabilmesi gerekir. Açık Lichtenstein ve kapalı laparoskopik/endoskopik onarımlar en çok yapılanlardır.
İmkanların ve cerrahi deneyimin yeterli olduğu yerlerde kapalı ameliyat daha hızlı iyileşme ve daha düşük kronik ağrı oranı sunmaktadır.
Hastanın isteği üzerine durum değerlendirmesi yapılarak yama konmadan sadece dokuların dikilmesi ile de fıtık tedavisi yapılabilir. Burada ilk seçenek orijinal Shouldice tekniğidir.
Kasık fıtığı ameliyatlarının çoğunda günübirlik cerrahi uygulaması önerilmektedir.
Tıkaç şeklinde yama kullanımı (mesh plug) erozyona daha sık yol açması nedeniyle önerilmemektedir.
Kapalı ameliyatlarda fıtık büyük medial tipte ise (yani direkt fıtık ise) nüksü önlemek amacıyla yamanın tespit edilmesi önerilmektedir.
Açık ameliyatlarda lokal anestezi birçok üstünlüğe sahiptir; deneyimli cerrahlar tarafından yapılmalıdır.
Hastaların ameliyat sonrasında kendilerini iyi hisseder hissetmez normal yaşam tarzlarına, kısıtlamalar olmaksızın dönmeleri önerilir.
Femoral fıtıklarda kapalı ameliyat daha uygundur.
Kadın hastalarda, femoral fıtığın gözden kaçırılmaması ve kronik ağrı riskinin düşürülmesi amacıyla kapalı ameliyat önerilmektedir.
Hamile kadınlardaki kasık şişkinlikleri rahim asıcı bağındaki varis tarzı genişlemelere bağlı olabilir. Bu nedenle ameliyat yapılmaksızın yakın takip uygundur.
Fıtık ameliyatı sonrasında kronik ağrı sıklığı genel olarak %10-12'dir ve zamanla düzelme görülmektedir. Günlük aktiviteyi engelleyecek düzeyde ağrı ise vakaların %0.5 ile %6'sında görülmektedir. Bu durum için risk faktörleri: genç yaş, kadın cinsiyet, ameliyat öncesinde yüksek derecede ağrı olması, ameliyat sonrası erken dönemde şiddetli ağrı duyulmuş olması, nüks fıtık ve açık ameliyat.
Daha önce açık ameliyat olunmuş ve fıtık tekrarlamışsa bu kez kapalı ameliyat uygun seçim olacaktır. Daha önceki ameliyat kapalı ise açık onarım uygundur. Nüks fıtıklarda ameliyatı spesifik fıtık cerrahlarının yapması önerilir.
Bir fıtığın boğulması yani acilleşip ekstra komplikasyon olasılığı taşıması için risk faktörlerİ. kadın hasta, femoral fıtık, daha önce kasık fıtığı şikayetiyle hastaneye yatmış olmak.
Ameliyat tekniği öğrenme süreci yönteme göre farklılık taşır. Açık Lichtenstein ile aynı başarı düzeyinde kapalı ameliyat yapabilmek için deneyimli bir uzmanın gözetiminde 100 vaka sayısına ulaşmak gerekmektedir. Burada önemli olan hastanenin vaka sayısı değil bizzat cerrahın kaç vaka yaptığıdır.
Fıtık cerrahisinde uzman cerrah tanımını yapabilmek için belli kriterler gerekmektedir. Aynı şey "Fıtık Merkezi" tanımı içinde geçerlidir.
Kasık Fıtığı Yönetimi için Uluslararası Kılavuz'u
(International Guidelines for Groin Hernia Management)
yayınlandı. Kılavuzda kasık fıtığı konusundaki önemli sorulara bilimsel kriterlere göreyanıtlar arandı.
Kılavuzdaki bazı maddeler aşağıda sunulmuştur.
Kişide kasık fıtığı ortaya çıkması için risk faktörleri: Ailede fıtık öyküsü varlığı, daha önce diğer kasıkta fıtık olması, erkek cinsiyet, ileri yaş, kollajen metabolizması bozukluğu, açık prostat ameliyatı geçirilmesi.
Fıtığın ameliyattan sonra tekrarlaması için risk faktörleri: Yetersiz cerrahi teknik, cerrahın vaka sayısının az olması, cerrahi deneyimsizlik.
Teşhis koymak için hastaların büyük çoğunluğunda doktorun muayenesi yeterlidir. Nadiren ultrasonografi, daha da seyrek olarak tomografi ve MR kullanılabilir.
Hastada şikayet oluşturan tüm fıtıklar ameliyat edilmelidir. Yakınmaya neden olmayan ya da çok az sıkıntı yaratan kasık fıtıklarında hasta takip edilebilir. Bu hastaların çoğu da ileride ameliyat olmaktadır. Fıtığın acilleşmesi riski hastaya anlatılmalıdır.
Cerrahi tedavi yöntemi seçimi cerrahın deneyimine, hastanın ve fıtığının özelliklerine yerel imkanlara göre yapılmalıdır. Hastanın genel sağlık durumu ve sosyal etkenler de dikkate alınmalıdır.
Yama kullanımı ilk tercihtir. yama açık veya kapalı ameliyatla yerleştirilebilir. Tüğ kask fıtıklarına uygulanabilecek standart yani tek tip bir teknik yoktur. Cerrahın ve kurumun açık/kapalı, anterior/posterior tüm teknik seçenekleri sunabilmesi gerekir. Açık Lichtenstein ve kapalı laparoskopik/endoskopik onarımlar en çok yapılanlardır.
İmkanların ve cerrahi deneyimin yeterli olduğu yerlerde kapalı ameliyat daha hızlı iyileşme ve daha düşük kronik ağrı oranı sunmaktadır.
Hastanın isteği üzerine durum değerlendirmesi yapılarak yama konmadan sadece dokuların dikilmesi ile de fıtık tedavisi yapılabilir. Burada ilk seçenek orijinal Shouldice tekniğidir.
Kasık fıtığı ameliyatlarının çoğunda günübirlik cerrahi uygulaması önerilmektedir.
Tıkaç şeklinde yama kullanımı (mesh plug) erozyona daha sık yol açması nedeniyle önerilmemektedir.
Kapalı ameliyatlarda fıtık büyük medial tipte ise (yani direkt fıtık ise) nüksü önlemek amacıyla yamanın tespit edilmesi önerilmektedir.
Açık ameliyatlarda lokal anestezi birçok üstünlüğe sahiptir; deneyimli cerrahlar tarafından yapılmalıdır.
Hastaların ameliyat sonrasında kendilerini iyi hisseder hissetmez normal yaşam tarzlarına, kısıtlamalar olmaksızın dönmeleri önerilir.
Femoral fıtıklarda kapalı ameliyat daha uygundur.
Kadın hastalarda, femoral fıtığın gözden kaçırılmaması ve kronik ağrı riskinin düşürülmesi amacıyla kapalı ameliyat önerilmektedir.
Hamile kadınlardaki kasık şişkinlikleri rahim asıcı bağındaki varis tarzı genişlemelere bağlı olabilir. Bu nedenle ameliyat yapılmaksızın yakın takip uygundur.
Fıtık ameliyatı sonrasında kronik ağrı sıklığı genel olarak %10-12'dir ve zamanla düzelme görülmektedir. Günlük aktiviteyi engelleyecek düzeyde ağrı ise vakaların %0.5 ile %6'sında görülmektedir. Bu durum için risk faktörleri: genç yaş, kadın cinsiyet, ameliyat öncesinde yüksek derecede ağrı olması, ameliyat sonrası erken dönemde şiddetli ağrı duyulmuş olması, nüks fıtık ve açık ameliyat.
Daha önce açık ameliyat olunmuş ve fıtık tekrarlamışsa bu kez kapalı ameliyat uygun seçim olacaktır. Daha önceki ameliyat kapalı ise açık onarım uygundur. Nüks fıtıklarda ameliyatı spesifik fıtık cerrahlarının yapması önerilir.
Bir fıtığın boğulması yani acilleşip ekstra komplikasyon olasılığı taşıması için risk faktörlerİ. kadın hasta, femoral fıtık, daha önce kasık fıtığı şikayetiyle hastaneye yatmış olmak.
Ameliyat tekniği öğrenme süreci yönteme göre farklılık taşır. Açık Lichtenstein ile aynı başarı düzeyinde kapalı ameliyat yapabilmek için deneyimli bir uzmanın gözetiminde 100 vaka sayısına ulaşmak gerekmektedir. Burada önemli olan hastanenin vaka sayısı değil bizzat cerrahın kaç vaka yaptığıdır.
Fıtık cerrahisinde uzman cerrah tanımını yapabilmek için belli kriterler gerekmektedir. Aynı şey "Fıtık Merkezi" tanımı içinde geçerlidir.
