Katarakt, göz merceğinin bulanıklaşması sonucu görüş kaybına yol açan bir göz rahatsızlığıdır. Göz merceği, ışığın retinaya düzgün bir şekilde ulaşmasını sağlayan şeffaf bir yapı olup, katarakt geliştiğinde bu şeffaflık kaybolur ve görme kalitesi azalır. Katarakt, genellikle yaşlanma süreciyle ilişkilendirilse de, doğuştan, yaralanmalar, bazı hastalıklar ya da ilaçların kullanımı gibi farklı sebeplerle de gelişebilir.
Kataraktın Belirtileri
Kataraktın erken aşamalarında belirtiler genellikle hafif olabilir ve zamanla artar. Kataraktın yaygın belirtileri şunlar olabilir:- Bulanık Görüş: Görme bulanıklaşabilir ve net bir şekilde görmek zorlaşır.
- Gece Görüşü Zorluğu: Özellikle düşük ışık koşullarında (gece araba sürerken) görüş zorlaşabilir. Işıklar daha parlak ve halojen etkisi gibi görünebilir.
- Renklerin Solması: Görülen renkler daha soluk veya sararmış görünebilir.
- Çift Görme: Bir gözle bakıldığında, çift görme veya aynı nesnenin birden fazla görüntüsünün görülmesi olabilir.
- Işığa Duyarlılık: Işığa karşı aşırı hassasiyet ve ışıkların etrafında parlama oluşabilir.
- Gözlük İhtiyacının Değişmesi: Düzenli gözlük kullanıyorsanız, gözlük numaranızın sık sık değişmesi katarakt belirtisi olabilir.
Kataraktın Nedenleri
Kataraktın başlıca nedeni yaşlanmadır. Yaşla birlikte göz merceğinde proteinler birikerek, merceğin bulanıklaşmasına yol açar. Bunun dışında katarakta yol açabilecek diğer faktörler şunlardır:- Yaşlanma: En yaygın neden. 60 yaşın üzerindeki bireylerde katarakt gelişme riski artar.
- Genetik Faktörler: Ailede katarakt geçmişi olan bireylerde katarakt riski daha yüksektir.
- Yaralanmalar: Göz yaralanmaları veya göz bölgesindeki operasyonlar katarakta yol açabilir.
- Diğer Hastalıklar: Şeker hastalığı (diyabet), yüksek tansiyon ve bazı göz hastalıkları katarakt gelişimini hızlandırabilir.
- İlaçlar: Uzun süreli kortizon kullanımı, bazı ilaçlar katarakt riskini artırabilir.
- Aşırı Işık Maruziyeti: Özellikle ultraviyole (UV) ışınlarına fazla maruz kalmak, katarakt gelişimine neden olabilir.
Katarakt Tedavisi
Kataraktın tedavisi genellikle cerrahidir. İleri düzeyde bulanıklaşma meydana geldiğinde ve günlük yaşamı etkileyen görme kaybı oluştuğunda cerrahi müdahale önerilir.Cerrahi Tedavi
Katarakt tedavisinin ana yöntemi, katarakt ameliyatıdır. Bu işlemde, bulanıklaşan göz merceği çıkarılır ve yerine genellikle yapay bir mercek (intraoküler lens) yerleştirilir. Ameliyat genellikle oldukça basit ve güvenlidir. Katarakt ameliyatı genellikle şu adımları içerir:- Lokal Anestezi: Ameliyat öncesinde göz, lokal anestezi ile uyuşturulur, böylece hasta herhangi bir ağrı hissetmez.
- Göz Merceği Çıkartılması: Kataraktlı göz merceği, ultrasonik bir cihazla (fakoemülsifikasyon) kırılarak, küçük bir kesiden çıkarılır.
- Yapay Mercek Yerleştirilmesi: Göz merceği çıkarıldıktan sonra, yerine yapay bir lens yerleştirilir. Bu lens, gözün odaklanmasını sağlar.
- İyileşme Süreci: Ameliyat sonrası iyileşme süreci genellikle hızlıdır ve hastalar birkaç gün içinde normal hayata dönebilir.