Kerahat Vakti Namazı,
Kerahat Vakti Namazı Olurmu,
Farz Nafile Butun Namazların Kılınmasının Mekruh Olduğu Vakitler uctur:
1 Guneşin doğuşundan itibaren ışınları gozleri kamaştırır hale gelinceye kadarki sabah vakti, kerahet zamanıdır Bu vakit, guneşin doğuşundan sonraki takriben 4550 dakikalık bir zamandır
2 İkinci kerahet vakti, istiva vakti ile zeval vakti arasıdır Yani guneşin goğun tam ortasına dikilmesi anından Batı tarafına doğru acılmaya başladığı ana kadar gecen suredir
3 İkindiden sonra, guneşin sarararak goz kamaştırmaz duruma geldiği andan başlayıp guneş batıncaya kadar suren vakit de kerahet vaktidir Demek oluyor ki ikindi namazını guneş ışınlarının sararmakta olduğu sıralara kadar geciktirmemeli, kerahet vaktine bırakmamalıdır
* İkindi namazı kerahet vaktine kadar geciktirilmişse, namaz kazaya bırakılmaz, sunneti terkedilerek sadece farzı kılınır Hatta guneş batmadan evvel iftitah tekbiri alınarak ikindinin farzına durulsa, namazda iken guneş batsa, bu bile sahih olur Namaz kazaya kalmış olmaz, vaktinde eda edilmiş sayılır Bu ikindi namazına has bir durumdur
* Bu uc vaktin kerahet vakti olma hikmeti, ateşperestlerin ibadet zamanı olmasıdır
* Bu uc vakitte salavat getirmek, dua ve tesbihte bulunmak, Kur'an okumaktan efdaldir
MeşrU bir mazeretin dışında namazı kazaya bırakan kimse, bir hata işlemiş ve gunaha girmiş olur Bu uitibarla kazaya kalan namazın, en kısa zamanda kılınması gerekir Cunku beş vakit namazın edası farz olduğu gibi, kazası da farzdır Kazaya kalan namazın kılınmasıyla sadece borc odenmiş olur Gunahın affedilmesi icin de ayrıca tevbe istiğfar etmek lazımdır
Namaz borcundan bir an evvel kurtulmak icin, hakkında Peygamberimizin hadisi bulunmayan nafile namazların yerine kaza kılmak daha isabetli olur Ancak, Hanefi mezhebine gore, hakkında hadis bulunan nafile namazların yerine kaza kılmak uygun değildir Bu hususta Hanefi fıkıh kitaplarında şu hukum yer alır:
Kazaya kalmış namazları kılmak, nafile namaz kılmaktancok daha ehemmiyetli ve cok daha uygundur Fakat beş vakit namazın sunnetleri, kuşluk, tesbih, tahiyyetulmescid ve evvabin namazı bundan mustesnadır Yani bu sunnet ve nafileler kaza namazları icin terk edilmezler (Mevlana eşŞeyh Nızam elFetavalHindiyye (Bulak: Matbaai Emiriyye, 1310), 1:125; İbni Abidin 1493; elMezahibulErbaa, 1:492; Halebii Sağir, s349)
Herşeyden evvel, namazlardan once ve sonra kılınan sunnetler bir yerde farz namazların tamamlayıcısı hukmundedir ve Peygamberimizin (asm) şefaatine vesiledir Bunun icin,namazını kazaya bırakan kimse bir yandan namazlarını kaza etmekle borctan kurtulurken, diğer taraftan da sunnetleri kılarak Peygamberimize olan bağlılığını gostermiş olur
Mesele Hanefi mezhebine gore boyle iken, diğer uc mezhebe gore, kaza namazı olan bir kimsenin nafile namazları ile meşgul olması, sunnet kılması caiz değil, haramdır
Maliki mezhebine gore, uzerinde kaza namazı bulunan bir kimsein nafile namazı kılması haramdır Ancak beş vakit namazların sunnetleri ile tahiyyetulmescidin kılınabileceğine dair ruhsat vardır Bunların dışında mesela teravih namazı ile meşgul olunduğu takdirde sevap alınsa da, kaza namazı geriye bırakıldığı icin gunah işlenmiş olur
Şafii mezhebine gore de, uzerinde kaza namazı borcu olan bir insanın, bu namazları kılıp borcundan kurtuluncaya kadar gerek beş vakit namazların sunnetlerini, gerekse diğer nafileleri kılması mekruhtur Cunku bir an once kazaların kılınıp bitirilmesi gerekir
Hanbeli mezhebine gore ise uzerinde kaza namazı olan bir kimsenin nafile ile meşgul olması haramdır Ancak vitir ile beş vakit namazın sunnetlerini kılması caizdir Fakat, kazaları coksa bunları da kılmayarak kaza namazlarıyla meşgul olması daha iyidir Yalnız sabah namazının sunneti bundan harictir, onu kılmak gerekir(elMezahibulErbaa, 1:492)
Netice olarak; kaza namazları fazla olan Hanefilerin sunetleri terk ederek kaza namazı kılmalarında bir mesuliyet olduğu soylenemez Gerek vakit namazlarının, gerekse diğer nafilelerin yerine kaza namazının kılınmasının uygun veya evla olmaması demek, Sunnetyerine kaza kılmak caiz değildir manasına gelmez
Ancak bununla beraber kaza namazları fazla olmayan kimseler ise her farzdan sonra bir vakit kaza namazı kılmayı alışkanlık haline getirirlerse guzel bir adeti devam ettirmiş olurlar Ayrıca Cenabı Hakkın mahşer gunu eksik gelen farz namazları sunnetlerle tamamlamayacağı hususunda rivayetler bulunduğunu da hatırdan cıkarmamak gerekir (Bk Mehmed Paksu, İbadet Hayatımız)
Namazların farzları ve vitir naamzı kaza edilir Ayrıca sabah namazının sunneti oğle namazına kadar olan zamanda kılınacaksa buda kaza edilebilir
Kerahat Vakti Namazı Olurmu,
Farz Nafile Butun Namazların Kılınmasının Mekruh Olduğu Vakitler uctur:
1 Guneşin doğuşundan itibaren ışınları gozleri kamaştırır hale gelinceye kadarki sabah vakti, kerahet zamanıdır Bu vakit, guneşin doğuşundan sonraki takriben 4550 dakikalık bir zamandır
2 İkinci kerahet vakti, istiva vakti ile zeval vakti arasıdır Yani guneşin goğun tam ortasına dikilmesi anından Batı tarafına doğru acılmaya başladığı ana kadar gecen suredir
3 İkindiden sonra, guneşin sarararak goz kamaştırmaz duruma geldiği andan başlayıp guneş batıncaya kadar suren vakit de kerahet vaktidir Demek oluyor ki ikindi namazını guneş ışınlarının sararmakta olduğu sıralara kadar geciktirmemeli, kerahet vaktine bırakmamalıdır
* İkindi namazı kerahet vaktine kadar geciktirilmişse, namaz kazaya bırakılmaz, sunneti terkedilerek sadece farzı kılınır Hatta guneş batmadan evvel iftitah tekbiri alınarak ikindinin farzına durulsa, namazda iken guneş batsa, bu bile sahih olur Namaz kazaya kalmış olmaz, vaktinde eda edilmiş sayılır Bu ikindi namazına has bir durumdur
* Bu uc vaktin kerahet vakti olma hikmeti, ateşperestlerin ibadet zamanı olmasıdır
* Bu uc vakitte salavat getirmek, dua ve tesbihte bulunmak, Kur'an okumaktan efdaldir
MeşrU bir mazeretin dışında namazı kazaya bırakan kimse, bir hata işlemiş ve gunaha girmiş olur Bu uitibarla kazaya kalan namazın, en kısa zamanda kılınması gerekir Cunku beş vakit namazın edası farz olduğu gibi, kazası da farzdır Kazaya kalan namazın kılınmasıyla sadece borc odenmiş olur Gunahın affedilmesi icin de ayrıca tevbe istiğfar etmek lazımdır
Namaz borcundan bir an evvel kurtulmak icin, hakkında Peygamberimizin hadisi bulunmayan nafile namazların yerine kaza kılmak daha isabetli olur Ancak, Hanefi mezhebine gore, hakkında hadis bulunan nafile namazların yerine kaza kılmak uygun değildir Bu hususta Hanefi fıkıh kitaplarında şu hukum yer alır:
Kazaya kalmış namazları kılmak, nafile namaz kılmaktancok daha ehemmiyetli ve cok daha uygundur Fakat beş vakit namazın sunnetleri, kuşluk, tesbih, tahiyyetulmescid ve evvabin namazı bundan mustesnadır Yani bu sunnet ve nafileler kaza namazları icin terk edilmezler (Mevlana eşŞeyh Nızam elFetavalHindiyye (Bulak: Matbaai Emiriyye, 1310), 1:125; İbni Abidin 1493; elMezahibulErbaa, 1:492; Halebii Sağir, s349)
Herşeyden evvel, namazlardan once ve sonra kılınan sunnetler bir yerde farz namazların tamamlayıcısı hukmundedir ve Peygamberimizin (asm) şefaatine vesiledir Bunun icin,namazını kazaya bırakan kimse bir yandan namazlarını kaza etmekle borctan kurtulurken, diğer taraftan da sunnetleri kılarak Peygamberimize olan bağlılığını gostermiş olur
Mesele Hanefi mezhebine gore boyle iken, diğer uc mezhebe gore, kaza namazı olan bir kimsenin nafile namazları ile meşgul olması, sunnet kılması caiz değil, haramdır
Maliki mezhebine gore, uzerinde kaza namazı bulunan bir kimsein nafile namazı kılması haramdır Ancak beş vakit namazların sunnetleri ile tahiyyetulmescidin kılınabileceğine dair ruhsat vardır Bunların dışında mesela teravih namazı ile meşgul olunduğu takdirde sevap alınsa da, kaza namazı geriye bırakıldığı icin gunah işlenmiş olur
Şafii mezhebine gore de, uzerinde kaza namazı borcu olan bir insanın, bu namazları kılıp borcundan kurtuluncaya kadar gerek beş vakit namazların sunnetlerini, gerekse diğer nafileleri kılması mekruhtur Cunku bir an once kazaların kılınıp bitirilmesi gerekir
Hanbeli mezhebine gore ise uzerinde kaza namazı olan bir kimsenin nafile ile meşgul olması haramdır Ancak vitir ile beş vakit namazın sunnetlerini kılması caizdir Fakat, kazaları coksa bunları da kılmayarak kaza namazlarıyla meşgul olması daha iyidir Yalnız sabah namazının sunneti bundan harictir, onu kılmak gerekir(elMezahibulErbaa, 1:492)
Netice olarak; kaza namazları fazla olan Hanefilerin sunetleri terk ederek kaza namazı kılmalarında bir mesuliyet olduğu soylenemez Gerek vakit namazlarının, gerekse diğer nafilelerin yerine kaza namazının kılınmasının uygun veya evla olmaması demek, Sunnetyerine kaza kılmak caiz değildir manasına gelmez
Ancak bununla beraber kaza namazları fazla olmayan kimseler ise her farzdan sonra bir vakit kaza namazı kılmayı alışkanlık haline getirirlerse guzel bir adeti devam ettirmiş olurlar Ayrıca Cenabı Hakkın mahşer gunu eksik gelen farz namazları sunnetlerle tamamlamayacağı hususunda rivayetler bulunduğunu da hatırdan cıkarmamak gerekir (Bk Mehmed Paksu, İbadet Hayatımız)
Namazların farzları ve vitir naamzı kaza edilir Ayrıca sabah namazının sunneti oğle namazına kadar olan zamanda kılınacaksa buda kaza edilebilir
