Kıbrıs Adası'nın Onemi Nedir?
Kıbrıs Adası'nın Onemi
Kıbrıs Adası
Akdeniz'in Avrasya'ya yakın bolgesinde ada devleti olarak bulunup, kuzeyinde Turkiye, doğusunda Levant, guneyinde Mısır ve batısında Yunanistan ile deniz komşusudur
Kıbrıs ucuncu en geniş Akdeniz adasıdır ve yıllık ortalama 24 milyon turist ziyaret etmektedir5 Britanya kolonisi iken, 1960 yılında Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı ve 1961 yılında İngiliz Milletler Topluluğu'na katıldı Kıbrıs Cumhuriyeti bir gelişmiş ulke olarak 1 Mayıs 2004 tarihinde Avrupa Birliği uyesi oldu1 Ocak 2008 tarihinden itibaren de Euro para birimini kullanmaya başladı
1974'de, Kıbrıslı Turkler ve Kıbrıslı Rumlar arasında siyasi gerilimler meydana gelmekteydi ve Yunanistan'daki askeri cunta desteği ile Kıbrıs'ta enosis'e yonelik milliyetci Rumların darbe yapması sonucunda Turkiye, Kıbrıs'a harekat duzenledi Bunlarla birlikte adanın kuzeyinde Turklerin yonetiminde politik bir duzenin meydana gelmesine neden oldu Bu siyasi olaylarla Kıbrıs Sorunu ortaya cıktı
Şuanda Kıbrıs Adası'nın kuzeyinde yaklaşık 30 bine yakın Turk Silahlı Kuvvetleri askeri, Agrotur ve Dikelya ustlerinde 3500 civarında Birleşik Krallık askeri ve Yeşil Hat bolgesinde 1200'un uzerinde Birleşmiş Milletler Barış Gucu askeri bulunmakta, adanın kuzeydeki ucte birlik bolumunde Turkler, geri kalan ucte ikisinde genel olarak ise Rumlar yaşamaktadır
Kıbrıs Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler'e uye devlet olarak uluslararası alanda tanınmış bir ulkedir Kıbrıs Adası civarındaki sular hukuken kendi egemenliği altında olmak uzere, adanın %3'luk kısmı bağımsızlık anlaşmasına gore Birleşik Krallık'ın askeri ustu olarak yonetimi altındadır Ada de facto olarak dort ayrı parcaya bolunmektedir
* Adanın guneyi etkin olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kontrolu altında;
* Adanın kuzeyi Turk kuvvetlerinin kontrolu altında, de facto olarak kurulmuş Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti bulunmakta (sadece Turkiye ile diplomatik ilişkisi var);
* Birleşmiş Milletler kontrolundeki Yeşil Hat, adayı iki bolgeye ayırır; ve
* iki Birleşik Krallık askeri ustu (Agrotur ve Dikelya)
Cografya
Kıbrıs Adası, İtalya'ya bağlı Sardinya ve Sicilya adalarından sonra Akdeniz'in en buyuk ucuncu adasıdır ve Akdeniz'in kuzeydoğusunda kalır Kuzeyinde 65 km mesafe ile Turkiye, doğusunda 112 km mesafe ile Suriye, 267 km ile İsrail, 162 km ile Lubnan; guneyinde 418 km ile Mısır; kuzey batısında ise 965 km ile Yunanistan yer almaktadır
Kıbrıs, 3033 ve 3541 enlemleri ve 3223 ve 3455 boylamları arasında yer almaktadır Yuzolcumu yaklaşık 9251 km² olmak uzere 3355 km²'lik bolumu de facto olarak kurulmuş Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti'nin yonetimindedir Kıbrıs'ın uclarının birbirine en cok uzaklığı 225 km, en yakın uzaklığı ise 43 km'dir Trodos Dağları, 1953 metre ile adanın en yuksek kesimidir Ada, Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarının geciş noktasında ve eski buyuk uygarlıkların yer aldığı Ortadoğu ve Anadolu bolgelerinin keşişimindedir
Ada, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır Yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve az yağışlı gecer Yağışlar alcak kesimlerde yıllık 300 mm iken Trodos dağlarında yıllık 1000 mm'yi bulmaktadır Trodos Dağları kışın kar tutabilmektedir Sıcaklık ender olarak 0 derecenin altına duşmektedir Ortalama sıcaklıklar ise yazları 2030 °C, kışları ise 515 °C arasında değişmektedir Bitki ortusu ise kucuk calılıklardan oluşan makidir Koylerde yaşayan halk tahıl uretimi, bağcılık yapar ve turuncgillerden meyve yetiştirmekle uğraşır Buğday ve arpanın yanısıra pamuk, portakal, mandalina ve dağların eteklerinde de uzum yetiştiriciliği yapılır
Eski Cağlar
Kıbrıs halkları MO 1500 yıllarına kadar bağımsız yapılı mahalli idare şeklinde yaşamaktaydı Mısır ile yapılan ekonomik ve siyasi ilişkiler sonucunda MO 1500 1450 yılların kesin olarak III Tutmosis doneminde Mısır İmparatorluğu'nun egemenliğine girdi MO 1320'ye kadar Hititler ve Mısırlıların mucadelelerine sahne olduktan sonra Hititler MO 1200'li yıllara kadar Kıbrıs'ı kendi idaresi altında tutmuştur Bu donemde Hitit uygarlığı adayı surgun alanı ve bakır ihtiyaclarını karşılamak icin kullandı
Hitit uygarlığı'ndan sonra Mısır Firavunu III Ramses doneminde yeniden Mısır hakimiyeti altına girdi Bu donemde Dor istilası sebebiyle Ege Denizi'ndeki adalardan ve Anadolu'dan gelen bir kısım halklar Kıbrıs Adası'nda koloni yapılanmasına girdi MO 1000 senelerinde ise bu kolonilerin bircoğunu elinde bulunduran Fenikeliler adanın tamamının hakimiyetine sahip oldular Fenikeliler'in hakimiyeti MO 709'da Asurlular'ın Kıbrıs'ı ele gecirmesi ile son buldu Bu tarihte Kıbrıs'ta bulunan koloni yonetimleri bir araya gelerek Asur hakimiyetini tanımış ve yaptıkları anlaşma ile vergi vermeye başlamışlardır
Kıbrıs Adası'nın Onemi
Kıbrıs Adası
Akdeniz'in Avrasya'ya yakın bolgesinde ada devleti olarak bulunup, kuzeyinde Turkiye, doğusunda Levant, guneyinde Mısır ve batısında Yunanistan ile deniz komşusudur
Kıbrıs ucuncu en geniş Akdeniz adasıdır ve yıllık ortalama 24 milyon turist ziyaret etmektedir5 Britanya kolonisi iken, 1960 yılında Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı ve 1961 yılında İngiliz Milletler Topluluğu'na katıldı Kıbrıs Cumhuriyeti bir gelişmiş ulke olarak 1 Mayıs 2004 tarihinde Avrupa Birliği uyesi oldu1 Ocak 2008 tarihinden itibaren de Euro para birimini kullanmaya başladı
1974'de, Kıbrıslı Turkler ve Kıbrıslı Rumlar arasında siyasi gerilimler meydana gelmekteydi ve Yunanistan'daki askeri cunta desteği ile Kıbrıs'ta enosis'e yonelik milliyetci Rumların darbe yapması sonucunda Turkiye, Kıbrıs'a harekat duzenledi Bunlarla birlikte adanın kuzeyinde Turklerin yonetiminde politik bir duzenin meydana gelmesine neden oldu Bu siyasi olaylarla Kıbrıs Sorunu ortaya cıktı
Şuanda Kıbrıs Adası'nın kuzeyinde yaklaşık 30 bine yakın Turk Silahlı Kuvvetleri askeri, Agrotur ve Dikelya ustlerinde 3500 civarında Birleşik Krallık askeri ve Yeşil Hat bolgesinde 1200'un uzerinde Birleşmiş Milletler Barış Gucu askeri bulunmakta, adanın kuzeydeki ucte birlik bolumunde Turkler, geri kalan ucte ikisinde genel olarak ise Rumlar yaşamaktadır
Kıbrıs Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler'e uye devlet olarak uluslararası alanda tanınmış bir ulkedir Kıbrıs Adası civarındaki sular hukuken kendi egemenliği altında olmak uzere, adanın %3'luk kısmı bağımsızlık anlaşmasına gore Birleşik Krallık'ın askeri ustu olarak yonetimi altındadır Ada de facto olarak dort ayrı parcaya bolunmektedir
* Adanın guneyi etkin olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kontrolu altında;
* Adanın kuzeyi Turk kuvvetlerinin kontrolu altında, de facto olarak kurulmuş Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti bulunmakta (sadece Turkiye ile diplomatik ilişkisi var);
* Birleşmiş Milletler kontrolundeki Yeşil Hat, adayı iki bolgeye ayırır; ve
* iki Birleşik Krallık askeri ustu (Agrotur ve Dikelya)
Cografya
Kıbrıs Adası, İtalya'ya bağlı Sardinya ve Sicilya adalarından sonra Akdeniz'in en buyuk ucuncu adasıdır ve Akdeniz'in kuzeydoğusunda kalır Kuzeyinde 65 km mesafe ile Turkiye, doğusunda 112 km mesafe ile Suriye, 267 km ile İsrail, 162 km ile Lubnan; guneyinde 418 km ile Mısır; kuzey batısında ise 965 km ile Yunanistan yer almaktadır
Kıbrıs, 3033 ve 3541 enlemleri ve 3223 ve 3455 boylamları arasında yer almaktadır Yuzolcumu yaklaşık 9251 km² olmak uzere 3355 km²'lik bolumu de facto olarak kurulmuş Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti'nin yonetimindedir Kıbrıs'ın uclarının birbirine en cok uzaklığı 225 km, en yakın uzaklığı ise 43 km'dir Trodos Dağları, 1953 metre ile adanın en yuksek kesimidir Ada, Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarının geciş noktasında ve eski buyuk uygarlıkların yer aldığı Ortadoğu ve Anadolu bolgelerinin keşişimindedir
Ada, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır Yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve az yağışlı gecer Yağışlar alcak kesimlerde yıllık 300 mm iken Trodos dağlarında yıllık 1000 mm'yi bulmaktadır Trodos Dağları kışın kar tutabilmektedir Sıcaklık ender olarak 0 derecenin altına duşmektedir Ortalama sıcaklıklar ise yazları 2030 °C, kışları ise 515 °C arasında değişmektedir Bitki ortusu ise kucuk calılıklardan oluşan makidir Koylerde yaşayan halk tahıl uretimi, bağcılık yapar ve turuncgillerden meyve yetiştirmekle uğraşır Buğday ve arpanın yanısıra pamuk, portakal, mandalina ve dağların eteklerinde de uzum yetiştiriciliği yapılır
Eski Cağlar
Kıbrıs halkları MO 1500 yıllarına kadar bağımsız yapılı mahalli idare şeklinde yaşamaktaydı Mısır ile yapılan ekonomik ve siyasi ilişkiler sonucunda MO 1500 1450 yılların kesin olarak III Tutmosis doneminde Mısır İmparatorluğu'nun egemenliğine girdi MO 1320'ye kadar Hititler ve Mısırlıların mucadelelerine sahne olduktan sonra Hititler MO 1200'li yıllara kadar Kıbrıs'ı kendi idaresi altında tutmuştur Bu donemde Hitit uygarlığı adayı surgun alanı ve bakır ihtiyaclarını karşılamak icin kullandı
Hitit uygarlığı'ndan sonra Mısır Firavunu III Ramses doneminde yeniden Mısır hakimiyeti altına girdi Bu donemde Dor istilası sebebiyle Ege Denizi'ndeki adalardan ve Anadolu'dan gelen bir kısım halklar Kıbrıs Adası'nda koloni yapılanmasına girdi MO 1000 senelerinde ise bu kolonilerin bircoğunu elinde bulunduran Fenikeliler adanın tamamının hakimiyetine sahip oldular Fenikeliler'in hakimiyeti MO 709'da Asurlular'ın Kıbrıs'ı ele gecirmesi ile son buldu Bu tarihte Kıbrıs'ta bulunan koloni yonetimleri bir araya gelerek Asur hakimiyetini tanımış ve yaptıkları anlaşma ile vergi vermeye başlamışlardır
