Kimyasal savaş ajanları, oldurmek, yaralamak, insanları etkisiz hale getirmek, bitkisel ve hayvansal besin kaynaklarını, besin stoklarını kontamine etmek ve yok etmek, ekonomik onemi olan hedefleri işlemez hale getirmek, kaosa ve paniğe neden olmak amacıyla spesifik hedeflere karşı kullanılan, yuksek toksisite potansiyeline sahip ceşitli yapılarda kimyasal maddelerdir
Kimyasal ajanlar, hedef uzerine icinde bir veya daha fazla kimyasal ajan dağıtabilen bir taşıyıcıdağıtıcı sistem iceren kimyasal silahlarla gonderilir Kimyasal savaş ajanları, bir veya birkacının kombinasyonu halinde ve katı, sıvı veya aerosol şeklinde; helikopter veya ucaklarla taşınan sprey tanklarıyla; puskurtucu aletlerle; top, roket veya cok namlulu roket sistemleri; fuze, mayın, el bombası veya ucak bombaları ile puskurtulur veya fırlatılıp dağıtılırlar
Kimyasal savaş ajanlarının savaşta veya teror amaclı tercih edilme sebepleri uretim maliyet ve teknolojilerinin duşuk olmaları, etki ve toksisitelerinin yuksek olmaları, cok yuksek zararhasar kapasiteleri sebebiyle yuksek oranda kayıplara sebep olmaları ve cok korkutucu olmalarıdır Kimyasal tehlike sadece kimyasal savaş ve silahları sebebiyle mevcut değildir Endustriyel kazalar ve savaşlar veya terorist saldırılarda kullanılıp cevreye dağılan toksik ajanlarla da aynı tehlike soz konusudur
NEDENLER
Kimyasal savaş ajanları, toksik etki ozelliklerine gore aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:
1 Sinir ajanları (Sarin, Soman, Tabun, VX): Sinir sistemi yoluyla kasları felce uğratarak solunum ve dolaşımı sistemlerini durdur Oldurucu etkilidirler
2 Vezikan ajanlarYakıcı gazlar (Hardal GazıKukurtlu hardal, Levisit, Fosgen Oksim): Doku hasarı yaparlar Gozler, cilt ve solunum yolu dokusu ilk etkilenen bolgesidir DNA hasarına neden olurlar
3 Boğucu gazlarAkciğer irritanları (Fosgen, Difosgen, Klor, Kloropikrin): Oldurucu etkilidirler Solunum sistemini ağır şekilde tahrip edip, akciğer hasarına neden olarak gaz transferini bozarlar Olum boğulma sonucu olur
4 Kan zehirleri (Siyanur, Siyanojen Klorur): Hucre solunumunu bozarak kandaki oksijenin dokular tarafından alınmasını engeller Oldurucu etkili ajanlardır
5 Kapasite bozucu gazlar (LSD, BZ): Santral sinir sistemini etkileyip uyarı veya depresyon yoluyla davranış bozukluğuna neden olurlar
6 Kargaşa bastırıcı ajanlar (CN, CS, SR, DM ): İrritan gaz veya aerosol şeklinde kullanılıp goz, cilt ve akciğerlerde irritasyon yaparak goz yaşartır veya ağır bulantı ve kusmalara sebep olurlar
7 Bitki oldurucu ajanlar (Pikloram, Kakodilik asit) : Beslenme olanaklarını bozarak etki ederek zayiat verdirirler
Kimyasal ajanlar, hedef uzerine icinde bir veya daha fazla kimyasal ajan dağıtabilen bir taşıyıcıdağıtıcı sistem iceren kimyasal silahlarla gonderilir Kimyasal savaş ajanları, bir veya birkacının kombinasyonu halinde ve katı, sıvı veya aerosol şeklinde; helikopter veya ucaklarla taşınan sprey tanklarıyla; puskurtucu aletlerle; top, roket veya cok namlulu roket sistemleri; fuze, mayın, el bombası veya ucak bombaları ile puskurtulur veya fırlatılıp dağıtılırlar
Kimyasal savaş ajanlarının savaşta veya teror amaclı tercih edilme sebepleri uretim maliyet ve teknolojilerinin duşuk olmaları, etki ve toksisitelerinin yuksek olmaları, cok yuksek zararhasar kapasiteleri sebebiyle yuksek oranda kayıplara sebep olmaları ve cok korkutucu olmalarıdır Kimyasal tehlike sadece kimyasal savaş ve silahları sebebiyle mevcut değildir Endustriyel kazalar ve savaşlar veya terorist saldırılarda kullanılıp cevreye dağılan toksik ajanlarla da aynı tehlike soz konusudur
NEDENLER
Kimyasal savaş ajanları, toksik etki ozelliklerine gore aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:
1 Sinir ajanları (Sarin, Soman, Tabun, VX): Sinir sistemi yoluyla kasları felce uğratarak solunum ve dolaşımı sistemlerini durdur Oldurucu etkilidirler
2 Vezikan ajanlarYakıcı gazlar (Hardal GazıKukurtlu hardal, Levisit, Fosgen Oksim): Doku hasarı yaparlar Gozler, cilt ve solunum yolu dokusu ilk etkilenen bolgesidir DNA hasarına neden olurlar
3 Boğucu gazlarAkciğer irritanları (Fosgen, Difosgen, Klor, Kloropikrin): Oldurucu etkilidirler Solunum sistemini ağır şekilde tahrip edip, akciğer hasarına neden olarak gaz transferini bozarlar Olum boğulma sonucu olur
4 Kan zehirleri (Siyanur, Siyanojen Klorur): Hucre solunumunu bozarak kandaki oksijenin dokular tarafından alınmasını engeller Oldurucu etkili ajanlardır
5 Kapasite bozucu gazlar (LSD, BZ): Santral sinir sistemini etkileyip uyarı veya depresyon yoluyla davranış bozukluğuna neden olurlar
6 Kargaşa bastırıcı ajanlar (CN, CS, SR, DM ): İrritan gaz veya aerosol şeklinde kullanılıp goz, cilt ve akciğerlerde irritasyon yaparak goz yaşartır veya ağır bulantı ve kusmalara sebep olurlar
7 Bitki oldurucu ajanlar (Pikloram, Kakodilik asit) : Beslenme olanaklarını bozarak etki ederek zayiat verdirirler