Günümüzde pek çok ilişkide sorun haline gelen bir duygudur kıskançlık. Aslında pek çok kişi tarafından sahiplenilme güdüsünden kaynaklandığı düşünüldüğü için sevmekle eş değer tutulur. Fakat dozunda hissedilmeyen bu kıskançlık duygusu, bireyin kendisi başta olmak üzere, kurulan ilişkinin de sağlığını ve motivasyonunu oldukça etkiler.
Kıskançlık, tek bir duygunun veya kavramın yansımasından ziyade birden fazla duygu ve tepkinin ortaya çıkardığı bir durumdur. Bu konu hakkında yapılan bir araştırmaya göre kıskançlık, önem verilen bir ilişkinin bozulmasına sebebiyet verecek bir tehlike haline gösterilen kompleks bir tepkiyken, başka bir araştırmaya göre kıskançlık, önem verilen bir ilişkinin bozulmasıyla ortaya çıkan ve giderek artan öfke, mutsuzluk, korku duygularıyla kendini belli eden sapkın bir duygu durumudur.
Aslında kıskançlığın temelinde ilişkiyi koruma ve benlik saygısını koruma gibi iki güdü yatmaktadır. İlişkilerde genellikle kıskançlık sevme, sahiplenme gibi duygularla eş tutulur. İnsanlar sahip oldukları, sevdikleri şeylere karşı hassas olabilirler. Kaybetmeye karşı endişe duymaları oldukça normaldir. Dolayısıyla yakın ilişkilerde kıskançlık eğer dozunda yapılıyorsa normal karşılanır. Fakat normalin üstünde hissedilen kıskançlık duygusu ve buna bağlı verilen tepkiler sağlıksız bir ilişkiye işarettir.
Kadın ve Erkeğe Göre Kıskançlık
Kıskançlık durumunda verilen tepkileri konu alan bilimsel çalışmalarda kadınların daha çok duygusal, erkeklerinse saldırganlığa eğilimli oldukları ve erkeklerin daha çok fiziksel tepkiler verdiklerini bulmuştur. Kıskançlıkla başetme stratejilerinde ise kadınların daha “yapıcı” olmayı seçtikleri gözlemlenmiştir.
Evrimsel psikolojiye göre kıskançlık duygusal ve cinsel kıskançlık olmak üzere ikiye ayrılır. Cinsel kıskançlık, parterinin bir başkasıyla cinsel birlikteliği olma düşüncesinden ortaya çıkarken; duygusal kıskançlık, kişinin partnerinin bir başkasına duygusal açıdan bağlanması düşüncesinden kaynaklanmaktadır. Yine evrimsel açıdan erkek daha çok cinsel aldatılma düşüncesiyle cinsel kıskançlık duyarken, kadın daha çok duygusal kıskançlık duymaktadır.
Peki sağlıksız bir ilişki kurmamak adına neler yapılabilir? Öncelikle normalin üstünde hissedilen kıskançlık duygusu kontrol altına alınmalıdır. Bu şekilde partneriniz ile kuracağınız ilişki güvene bağlı olacağından, siz de kendinizi daha mutlu ve ilişki açısından daha tatmin olmuş hissedeceksiniz.
Kıskançlıkla Baş Etmek
Geçmiş ya da gelecek değil; ŞİMDİ!
Partnerinizle kurduğunuz ilişkide ana odaklanıp sadece o anın tadını çıkarmaya bakın. Partnerinizin tercih ettiği ilişkinin sizinle olduğunu ve şu anda var olan ilişkinizin farkına varın. Ayrıca her şeyin kontrolünün sizin elinizde olmadığını bilin. Eğer partneriniz sizden uzaklaşmayı tercih edecekse buna kıskançlıkla müdahale etmeniz yalnızca partnerinizi sizden daha da uzaklaştırmaya yarayacaktır.
Acaba Neden Kıskanıyorum?
Partnerinizin üzerinde kurduğunuz bakıyı sorgulamanızda fayda var. Neden kıskanıyorum? Neden kaybetmekten korkuyorum? Neden bu düşünceler bana yoğun endişe veriyor? Eğer kıskançlığınzın ardında yatan sebepleri bulabilirseniz kıskançlığınızı kontrol altında tutmanız daha olasıdır.
Partnerim Benden Bağımsız Bir Birey
Partnerinizle ortak zaman paylaşmak, birlikte pek çok şeyi ortak yapmak bir ilişkide yaşanan en doğal şeylerden biridir. Fakat karşımızdaki insanın bizden bağımsız bir birey olduğunu; kendine ait hobileri, hoşlandığı şeyler,kendi tercihleri, kendi kararları, sevdiği arkadaşları, yalnız başına geçirmek isteyeceği zaman dilimleri olduğunu kabullenmemiz ilişkiyi sağlıklı yürütebilmemiz için oldukça gereklidir.
Partnerime Güveniyorum
Bir ilişkide sevgi, aşk gibi unsurlar ne kadar önemliyse güven duygusu da en az o kadar önemlidir. Güven duymadığınız bir ilişkiye başlamak sizi endişeye sürükleyecektir. İlişkide partnerinize güvendiğinizde siz de kendinizi daha pozitif hissedeceksiniz.
Ya Öyle Olursa?
Bazen kafamızda kurduğumuz düşünceler bizi gerçeklikten uzaklaştırır. Verdiğimiz tepkileri gerçek bir neden temeline dayandıramayız. Kafamızda kurduğumuz düşünceleri kontrol etmek ve bu gerçeklikten uzak düşünceleri partnerimize yansıtmamak önemli bir adım olacaktır.
Kendimi Başkalarıyla Kıyaslamıyorum
Partneriniz için ne kadar önemli olduğunuzu fark edin. Başkalarıyla kendinizi kıyaslamanız, kendinizi değersizlik hissiyle sınamanıza sebebiyet verir. Zamanla öz güveninizi de etkiler.
Kıskançlık, tek bir duygunun veya kavramın yansımasından ziyade birden fazla duygu ve tepkinin ortaya çıkardığı bir durumdur. Bu konu hakkında yapılan bir araştırmaya göre kıskançlık, önem verilen bir ilişkinin bozulmasına sebebiyet verecek bir tehlike haline gösterilen kompleks bir tepkiyken, başka bir araştırmaya göre kıskançlık, önem verilen bir ilişkinin bozulmasıyla ortaya çıkan ve giderek artan öfke, mutsuzluk, korku duygularıyla kendini belli eden sapkın bir duygu durumudur.
Aslında kıskançlığın temelinde ilişkiyi koruma ve benlik saygısını koruma gibi iki güdü yatmaktadır. İlişkilerde genellikle kıskançlık sevme, sahiplenme gibi duygularla eş tutulur. İnsanlar sahip oldukları, sevdikleri şeylere karşı hassas olabilirler. Kaybetmeye karşı endişe duymaları oldukça normaldir. Dolayısıyla yakın ilişkilerde kıskançlık eğer dozunda yapılıyorsa normal karşılanır. Fakat normalin üstünde hissedilen kıskançlık duygusu ve buna bağlı verilen tepkiler sağlıksız bir ilişkiye işarettir.
Kadın ve Erkeğe Göre Kıskançlık
Kıskançlık durumunda verilen tepkileri konu alan bilimsel çalışmalarda kadınların daha çok duygusal, erkeklerinse saldırganlığa eğilimli oldukları ve erkeklerin daha çok fiziksel tepkiler verdiklerini bulmuştur. Kıskançlıkla başetme stratejilerinde ise kadınların daha “yapıcı” olmayı seçtikleri gözlemlenmiştir.
Evrimsel psikolojiye göre kıskançlık duygusal ve cinsel kıskançlık olmak üzere ikiye ayrılır. Cinsel kıskançlık, parterinin bir başkasıyla cinsel birlikteliği olma düşüncesinden ortaya çıkarken; duygusal kıskançlık, kişinin partnerinin bir başkasına duygusal açıdan bağlanması düşüncesinden kaynaklanmaktadır. Yine evrimsel açıdan erkek daha çok cinsel aldatılma düşüncesiyle cinsel kıskançlık duyarken, kadın daha çok duygusal kıskançlık duymaktadır.
Peki sağlıksız bir ilişki kurmamak adına neler yapılabilir? Öncelikle normalin üstünde hissedilen kıskançlık duygusu kontrol altına alınmalıdır. Bu şekilde partneriniz ile kuracağınız ilişki güvene bağlı olacağından, siz de kendinizi daha mutlu ve ilişki açısından daha tatmin olmuş hissedeceksiniz.
Kıskançlıkla Baş Etmek
Geçmiş ya da gelecek değil; ŞİMDİ!
Partnerinizle kurduğunuz ilişkide ana odaklanıp sadece o anın tadını çıkarmaya bakın. Partnerinizin tercih ettiği ilişkinin sizinle olduğunu ve şu anda var olan ilişkinizin farkına varın. Ayrıca her şeyin kontrolünün sizin elinizde olmadığını bilin. Eğer partneriniz sizden uzaklaşmayı tercih edecekse buna kıskançlıkla müdahale etmeniz yalnızca partnerinizi sizden daha da uzaklaştırmaya yarayacaktır.
Acaba Neden Kıskanıyorum?
Partnerinizin üzerinde kurduğunuz bakıyı sorgulamanızda fayda var. Neden kıskanıyorum? Neden kaybetmekten korkuyorum? Neden bu düşünceler bana yoğun endişe veriyor? Eğer kıskançlığınzın ardında yatan sebepleri bulabilirseniz kıskançlığınızı kontrol altında tutmanız daha olasıdır.
Partnerim Benden Bağımsız Bir Birey
Partnerinizle ortak zaman paylaşmak, birlikte pek çok şeyi ortak yapmak bir ilişkide yaşanan en doğal şeylerden biridir. Fakat karşımızdaki insanın bizden bağımsız bir birey olduğunu; kendine ait hobileri, hoşlandığı şeyler,kendi tercihleri, kendi kararları, sevdiği arkadaşları, yalnız başına geçirmek isteyeceği zaman dilimleri olduğunu kabullenmemiz ilişkiyi sağlıklı yürütebilmemiz için oldukça gereklidir.
Partnerime Güveniyorum
Bir ilişkide sevgi, aşk gibi unsurlar ne kadar önemliyse güven duygusu da en az o kadar önemlidir. Güven duymadığınız bir ilişkiye başlamak sizi endişeye sürükleyecektir. İlişkide partnerinize güvendiğinizde siz de kendinizi daha pozitif hissedeceksiniz.
Ya Öyle Olursa?
Bazen kafamızda kurduğumuz düşünceler bizi gerçeklikten uzaklaştırır. Verdiğimiz tepkileri gerçek bir neden temeline dayandıramayız. Kafamızda kurduğumuz düşünceleri kontrol etmek ve bu gerçeklikten uzak düşünceleri partnerimize yansıtmamak önemli bir adım olacaktır.
Kendimi Başkalarıyla Kıyaslamıyorum
Partneriniz için ne kadar önemli olduğunuzu fark edin. Başkalarıyla kendinizi kıyaslamanız, kendinizi değersizlik hissiyle sınamanıza sebebiyet verir. Zamanla öz güveninizi de etkiler.
