Kolesterol ve Tıbbi Gerçekler

[SoruCevap]

Nör. Dr Güçlü ILDIZ



Son yıllar*da çok önemli oldu*ğu belirtilen kanda kolesterol yüksekliği, karaciğerin çalışması sonucunda oluşur. Kolesterol vücudumuzun tüm hücrelerinde bulunan, hücre zarı yapısını oluşturan önemli bir moleküldür. Tüm canlılarda bulunur. Kolesterolün önemli miktarı vücut tarafından oluşturulur. Çok daha az miktarı besinler yoluyla alınır. Karaciğer, beyin, omurilik ve kan damar yüzeyin*de, diğer dokulara oranla çok daha fazla bulunur. Kolesterol kanda LDL, VLDL ve HDL adı verilen taşıyıcılar tarafından, diğer dokulara ulaştırılmak üzere, karaciğer ve ince barsakta yapılarak taşınır. LDL ve VLDL karaciğerden dokulara, HDL kandan karaciğere kolesterolü taşır.
Hücre zarı yapısını oluşturması ve hücre bütünlüğünü koruması nedeniyle bazı araştırmacılar kolesterolün antioksidan (koruyucu) etkisi olduğunu belirtmişlerdir. Yağda eriyen vitaminlerin (A,D,E,K) kullanımı için kolesterol gereklidir. D vitamini yapılabilmesi için kolesterol olması gerekir. Başta kortizol, progesteron, östrojen ve testosteron olmak üzere hormonlarının yapımı için gene kolesterol gerekir.
Yapıtaşı olma özelliği nedeniyle vücudumuz içinde beliren yeni yapılarda kolesterolün bulunması yadırganmamalıdır. Haliyle kalp damarlarını tıkayan plak içinde kolesterolün yer alması doğal bir olaydır. Plak içinde yüksek oranda yer alan esas madde kalsiyumdur. Ayrıca temel kan elemanları olan makrofaj, eritrosit, alyuvar ve akyuvarlarda plak içinde yerini alırlar.
Plak yapısı göz önüne alındığında eğer kolesterol yüksekliği kötü ise kalsiyum ve kan elemanları da aynı derecede kötü demektir.
Kolesterol düzeylerinin normalden fazla olması plak boyutlarını arttırır, düşüncesi doğru olabilir. Önemli olan, kolesterol düzeylerini artıran nedenleri doğru olarak saptamak olmalıdır. Son 10 yıl içinde yüksek yağ içerikli beslenme yöntemleriyle yapılan bilimsel araştırmaların derlendiği(review) yayında, kolesterol düzeylerini arttırmak bir yana, tam tersi olarak kolesterol düzeylerini normale düşürdüğünü göstermektedir. Bu çarpıcı bilimsel yayın, Mart 2007 tarihinde Pediatrics dergisinde Johns Hopkins Medical Institutions’dan Dr. John M. Freeman ve arkadaşları tarafından yayınlanmıştı. Bu yayının son bölümünde şu görüşlere yer verilmektedir: Hayretle farketmekteyiz ki yüksek yağlı yiyeceklerin insanları şişmanlattığı ve kolesterol düzeylerini arttırdığı doğru değildir.
Aynı yayında, yüksek yağ içerikli besinlerin arttırılması, rafine şeker ve unlu besinlerin çıkartılması ile oluşturulan doğal diyetle beslenen insanlarda; obezite, Alzheimer, Parkinson, epilepsi, şeker hastalığı, otizm, depresyon ve polikistik over sendromu hastalıklarında belirgin düzelmeler olduğu belirtilmiştir.
Kolesterol içeriği yüksek olan yumurta, hayvani ve bitkisel yağlar gibi doğal besinlerin kolesterol düzeylerini arttırdığı kesinlikle doğru değildir. Kan kolesterol düzeyini arttıran esas besinler, rafine şekerden(sofra şekeri) ve beyaz undan hazırlanan ürünlerdir.