En sık görülen konjenital (doğumsal) enfeksiyon olup A.B.D datalarına nazaran yılda 20.000 – 30.000 bebek konjenital CMV enfeksiyonu ile doğmaktadır. Bu enfeksiyonun yaygınlığı topluluktan topluluğa değişmektedir. Türkiye de ise konjenital CMV enfeksiyonlu bebeklerle ilgili yayınları çokluğuna rağmen marazın sıklığı hakkındaki haberlerimiz zayıftır.
Sitomegalovirüs enfeksiyonun her yaş kümesinde görülmektedir. Enfekte gebelerin bu enfeksiyonu bebeklerine bulaştırmaları sonucu konjenital CMV enfeksiyonlu bebekler doğmaktadır. Gebe hatunun CMV ile enfekte olma devranı enfeksiyonun ortaya çıkışını etkilemektedir. Enfeksiyon doğuma yakın vakitte geçirilmiş ise bebeğin CMV ile enfekte olma talihi o ölçüde artış göstermektedir.
Sitomegalovirüs enfeksiyonu yenidoğan devrin en değerli enfeksiyonudur. Enfeksiyonlu doğan bebeklerin %10 unda etken CMV ‘dir. Enfekte bebeklerin %85-90 ise doğumda çok sağlıklı görülmektedir. Bu bebeklere asemptomatik (belirtisi olmayan) bebekler olarak tanımlamaktayız. Yeni doğan bebeklerin %10-15 inde ise birçok organ tutulumuna ilişkin belirtiler mevcuttur. Bu bebekler konjenital CMV ‘li hastalar olarak tanımlanmaktadır.
Bu bebeklerde ;
Sarlık
Karaciğer, dalakta büyüme
Başın ufak oluşu (mikrosefali)
Epileptik nöbetlerin yanısıra
Düşük tevellüt yüklü bebek
Prematüre tevellüt görülebilir.
Enfekte bebeklerin büyük bir kısmında ise başlangıçta hiçbir belirti yoktur. Sağlıklı bebek olarak kıymetlendirilir. Maatteessüf ilerleyen aylarda önemli belirtiler ortaya çıkabilir.
Bu belirtiler;
İşitme kaybı
Görme kaybı
Başın ufak oluşu
Gelişme geriliği
Epileptik nöbetler
Zeka geriliği
Kas zayıflığı
Uyum bozukluğu olarak özetlenebilir.
Her yaşta görülen bu marazın bulaşımı bir çok yolla olmaktadır.CMV enfeksiyonu olan şahıs virüsü vücut likitleri ile bulaştırır.
İdrar
Tükrük
Kan
Gözyaşı
Semen
Ana sütünde virüs bulunmaktadır.
Hastalık gebelikte anadan bebeğe geçebilir. Bu bebekler konjenital CMV’li bebekler olarak tanımlanmaktadır.
Bebek enfeksiyonu ana karnında almamış olabilir.Bu durumda enfekte validenin vücut likitleri yahut bebeğin bakımıyla ilgilenen şahısların vücut likitleri ile bebeğe bulaşma olabilir.Diğer bir bulaş yolu enfekte validenin sütü ile enfeksiyonun bebeğe geçişidir.
Enfeksiyonun laboratuvar tanısı;
İdrar
Kan
Tükürükten alınan numuneler kıymetlendirilmektedir. Umumiyetle 2-3 haftada laboratuvar sonuçları alınabilir.
Tanı konulan vakalarda süratle tedaviye başlanmalıdır. Konjenital CMV ‘li bebeklerde erken tanı ve tedavi son aşamada olabilir. Tanı konulan vakalarda süratle antiviral tedavi uygulanır. Bugün en yaygın olarak kullanılan 2 antiviral ajan mevcuttur.
Ganciclovir
Valganciclovir
Gancilovir 6 mg/kg/ gün , damar yoluyla günde 2 defa 6 hafta müddet ile uygulanır.
Valganciclovir 16 mg/kg/gün olacak formda ağızdan uygulanır.Kullanım müddeti 6 hafta 6 ay olarak planlanır.
Antiviral tedavi ile birlikte bebeklerin;
Nörolojik gelişmesi
İşitme testleri
Göz takipleri ve gelişimleri yakından takip edilmelidir.
CMV enfeksiyonunda esas sorunun enfekte anaların izlemlerinin gerektiği biçimde yapılmamasıdır.
Vesair bir sorun konjenital CMV enfeksiyonu ile doğan bebeğin tanısındaki gecikme ve bunun sonucunda tedavide yaşanan kahırlar.Çalışmalar göstermiştir ki erken tanı konan ve tedaviye başlanan vakalarda işitme hasarı önlenebilmektedir.
Devletimizde yenidoğan periyodunda işitme testlerinin rutin olarak uygulanması sevindiricidir.Bebeklerin işitsel gelişimi takipleri bu testlerin yardımı ile yapılacaktır. Konjenital CMV enfeksiyonu tanısı konan bebeklerde antiviral tedavisinin erken başlanması ile birlikte işitme kaybı
önlenebilmekte ise de asemptomik bebeklerde tanı ve tedavideki gecikmeler işitme kaybını önleyememektedir.
Sonuç olarak konjenital CMV enfeksiyonu memleketimizde de önemli bir sorun olmaya devam etmektedir.Erken tanı ve tesirli antiviral tedavinin başarılı olacağı kuşkusuzdur.
Anahtar sözler;
Konjenital CMV enfeksiyonu
Doğumsal CMV enfeksiyonu
İşitme kaybı
Görme kaybı
Mikrosefali
Epileptik nöbetler
Prof.Dr.Nuran Gürses
Evlat ve Evlat Enfeksiyon Illetleri Mütehassısı
Sitomegalovirüs enfeksiyonun her yaş kümesinde görülmektedir. Enfekte gebelerin bu enfeksiyonu bebeklerine bulaştırmaları sonucu konjenital CMV enfeksiyonlu bebekler doğmaktadır. Gebe hatunun CMV ile enfekte olma devranı enfeksiyonun ortaya çıkışını etkilemektedir. Enfeksiyon doğuma yakın vakitte geçirilmiş ise bebeğin CMV ile enfekte olma talihi o ölçüde artış göstermektedir.
Sitomegalovirüs enfeksiyonu yenidoğan devrin en değerli enfeksiyonudur. Enfeksiyonlu doğan bebeklerin %10 unda etken CMV ‘dir. Enfekte bebeklerin %85-90 ise doğumda çok sağlıklı görülmektedir. Bu bebeklere asemptomatik (belirtisi olmayan) bebekler olarak tanımlamaktayız. Yeni doğan bebeklerin %10-15 inde ise birçok organ tutulumuna ilişkin belirtiler mevcuttur. Bu bebekler konjenital CMV ‘li hastalar olarak tanımlanmaktadır.
Bu bebeklerde ;
Sarlık
Karaciğer, dalakta büyüme
Başın ufak oluşu (mikrosefali)
Epileptik nöbetlerin yanısıra
Düşük tevellüt yüklü bebek
Prematüre tevellüt görülebilir.
Enfekte bebeklerin büyük bir kısmında ise başlangıçta hiçbir belirti yoktur. Sağlıklı bebek olarak kıymetlendirilir. Maatteessüf ilerleyen aylarda önemli belirtiler ortaya çıkabilir.
Bu belirtiler;
İşitme kaybı
Görme kaybı
Başın ufak oluşu
Gelişme geriliği
Epileptik nöbetler
Zeka geriliği
Kas zayıflığı
Uyum bozukluğu olarak özetlenebilir.
Her yaşta görülen bu marazın bulaşımı bir çok yolla olmaktadır.CMV enfeksiyonu olan şahıs virüsü vücut likitleri ile bulaştırır.
İdrar
Tükrük
Kan
Gözyaşı
Semen
Ana sütünde virüs bulunmaktadır.
Hastalık gebelikte anadan bebeğe geçebilir. Bu bebekler konjenital CMV’li bebekler olarak tanımlanmaktadır.
Bebek enfeksiyonu ana karnında almamış olabilir.Bu durumda enfekte validenin vücut likitleri yahut bebeğin bakımıyla ilgilenen şahısların vücut likitleri ile bebeğe bulaşma olabilir.Diğer bir bulaş yolu enfekte validenin sütü ile enfeksiyonun bebeğe geçişidir.
Enfeksiyonun laboratuvar tanısı;
İdrar
Kan
Tükürükten alınan numuneler kıymetlendirilmektedir. Umumiyetle 2-3 haftada laboratuvar sonuçları alınabilir.
Tanı konulan vakalarda süratle tedaviye başlanmalıdır. Konjenital CMV ‘li bebeklerde erken tanı ve tedavi son aşamada olabilir. Tanı konulan vakalarda süratle antiviral tedavi uygulanır. Bugün en yaygın olarak kullanılan 2 antiviral ajan mevcuttur.
Ganciclovir
Valganciclovir
Gancilovir 6 mg/kg/ gün , damar yoluyla günde 2 defa 6 hafta müddet ile uygulanır.
Valganciclovir 16 mg/kg/gün olacak formda ağızdan uygulanır.Kullanım müddeti 6 hafta 6 ay olarak planlanır.
Antiviral tedavi ile birlikte bebeklerin;
Nörolojik gelişmesi
İşitme testleri
Göz takipleri ve gelişimleri yakından takip edilmelidir.
CMV enfeksiyonunda esas sorunun enfekte anaların izlemlerinin gerektiği biçimde yapılmamasıdır.
Vesair bir sorun konjenital CMV enfeksiyonu ile doğan bebeğin tanısındaki gecikme ve bunun sonucunda tedavide yaşanan kahırlar.Çalışmalar göstermiştir ki erken tanı konan ve tedaviye başlanan vakalarda işitme hasarı önlenebilmektedir.
Devletimizde yenidoğan periyodunda işitme testlerinin rutin olarak uygulanması sevindiricidir.Bebeklerin işitsel gelişimi takipleri bu testlerin yardımı ile yapılacaktır. Konjenital CMV enfeksiyonu tanısı konan bebeklerde antiviral tedavisinin erken başlanması ile birlikte işitme kaybı
önlenebilmekte ise de asemptomik bebeklerde tanı ve tedavideki gecikmeler işitme kaybını önleyememektedir.
Sonuç olarak konjenital CMV enfeksiyonu memleketimizde de önemli bir sorun olmaya devam etmektedir.Erken tanı ve tesirli antiviral tedavinin başarılı olacağı kuşkusuzdur.
Anahtar sözler;
Konjenital CMV enfeksiyonu
Doğumsal CMV enfeksiyonu
İşitme kaybı
Görme kaybı
Mikrosefali
Epileptik nöbetler
Prof.Dr.Nuran Gürses
Evlat ve Evlat Enfeksiyon Illetleri Mütehassısı
