Kul hakkı
Sual: Hak sahibi olmuşse veya sağ ise kul hakkından nasıl kurtuluruz?
CEVAP
Kul hakkı beş turludur:
1 Mali Parasal
2 Nefsi hayati yonden
3 Irzi Haysiyetle ilgili
4 Mahremi Namusla ilgili
5 Dini
1 Mali olan kul hakları:
Hırsızlık, gasp, aldatarak, yalan soyleyerek mal satmak, sahte para vermek, başkasının malına zarar vermek, yalancı şahitlik, ruşvet almak gibi
Bu haklar icin sahibi ile helalleşmek gerekir Dunyada helalleşmezse, ahirette sevapları ona verilerek helalleştirilecektir Mal sahibi olmuş ise, varisine odenir Varisi yoksa veya mal sahibi bilinmiyorsa, salih bir fakire hediye olarak verilip, sevabı sahibine gonderilir Salih fakir yoksa, İslamiyet'e hizmet eden hayır kurumlarına, vakıflara verilir Kendi salih akrabasına, fakir olan ana babalarına, cocuklarına hediye olarak vermesi de, caiz olur Bunları yapmak imkanını bulamazsa, mal sahibinin ve kendisinin af olunmaları icin dua eder Kafirin hakkı icin de, onunla helalleşmek gerekir Gonlu alınmazsa, ahirette af olunması, cok guc olur
2 Nefsi, yani hayati gunah olan kul hakları:
Adam oldurmek, bir uzvunu kesmek, sakat bırakmak gibi şeylerdir
Once tevbe eder Adam olmuş ise, velisi ile helalleşmek gerekir Velisi isterse af eder İsterse belli bir mal ister İsterse, mahkemeye verip, hakimden cezalandırılmasını ister İslamiyet'te kan davası yoktur
3 Irza dokunan kul hakları:
Dedikodu, iftira, alay, sovmek gibi haysiyetle, şerefle ilgili şeylerdir
Tevbe etmek ve helalleşmek lazımdır Bunlarda varisleri ile helalleşmek olmaz
4 Mahremi olan kul hakları:
Başkasının coluk cocuğuna hıyanet etmek gibi şeylerdir
Tevbe ve istiğfar eder Fitne cıkmak ihtimali yoksa, sahibi ile helalleşir Fitne ihtimali varsa helalleşmek yerine, ona dua eder ve onun icin sadaka verir Yaptığı ibadetlerin sevaplarını ona bağışlar Fitne ihtimali olunca, helalleşirken işlediği gunahları bildirmeyip, bendeki butun haklarını af et demekle yetinir
5 Dini olan kul hakları:
Akrabasına ve emri altında olanlara doğru din bilgisi vermeyi terk etmek, insanların din bilgisi oğrenmelerine ve ibadetlerine mani olmak, onlara kafir, fasık demek Bid’at cıkarıp veya mevcut bid’atleri savunup Muslumanların yanlış inanmalarına ve yanlış ibadet etmelerine sebep olmak Acıktan oruc yiyerek veya acıktan başka haram işleyerek kotu ornek olmak Bu gunahlar icin de tevbe etmek, hak sahipleri ile helalleşmek gerekir
Sual: Uzerinde kul hakkı olan ne yapmalı?
CEVAP
Uzerinde kul hakkı olan buna tevbe icin, kul hakkını hemen odemeli, onunla helalleşmeli, ona iyilik ve dua etmeli Mal sahibi, hakkı olan olmuş ise, ona dua, istiğfar edip varislerine verip odemeli, bunlara iyilik yapmalıdır Cocukları, varisleri bilinmiyorsa, o miktar parayı fakirlere sadaka verip, sevabını hak sahibine bağışlamalıdır (Seferi Ahiret)
Bir kimseden haksız olarak alınan bir kuruşu, sahibine geri vermek, yuzlerle lira sadakadan kat kat daha sevaptır Bir kimse, Peygamberlerin yaptığı ibadetleri yapsa, fakat, uzerinde başkasının bir kuruş hakkı bulunsa, bu bir kuruşu odemedikce, Cennete giremez (Mektubatı Rabbani c2, m66, 87)
Kıyamet gunu, hak sahibi, hakkından vazgecmezse, bir dank yarım gram gumuş hak icin, cemaat ile kılınmış, kabul olmuş yediyuz namazı alınıp, hak sahibine verilecektir (Durrul Muhtar)
Kul hakkını, Allahu tealanın hakkından once odemek gerekir Kul hakkı olan gunahların affı guc ve azapları daha şiddetlidir Başkasının hakkını yiyen, hak sahipleri ile helalleşmedikce affa uğramaz Yani uzerinde kul veya hayvan hakkı bulunanı Allahu teala affetmez ve bunlar Cehenneme girip, cezalarını cekeceklerdir (Hadika)
Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Uzerinde kul hakkı olan, olmeden once odeyip helalleşsin! Cunku ahirette altının, malın değeri olmaz O gun, hak odeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, sevapları olmazsa, hak sahibinin gunahları buna yuklenir) Buhari
(Kibri, hıyaneti ve kul borcu olmayan mumin, Cennete girer) Nesai
(Kul hakkı, muminin aybı, kusurudur) Ebu Nuaym
Uzerinde kul hakkı bulunanların ruhları Cennete girmez Salihlerin ruhları kabirlerine gelerek, cesetlerini ziyaret ederler Vefat eden muminlerin ruhları gelip, dunyada tanıdıklarını sorarlar (Feraidulfevaid)
Sual: Uzerinde kul hakkı ile olen kimse, Cennete giremez mi?
CEVAP
Kul hakkı kafirlik değildir Sevaplarından bir kısmını vererek kul hakkını oderse, Cehenneme girmez Sevapları yoksa, kul hakkı olanın gunahlarının bir kısmını yuklenir Cezasını cektikten sonra Cennete gider Cennete yalnız kafir girmez Ne kadar cok gunahkar olursa olsun, musluman, gunahlarının cezasını cektikten sonra muhakkak Cennete girer Fakat Cehennemde ceza cekmek oyle kolay değildir Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Muflis, şu kimsedir ki, kıyamette, amel defterinde pek cok namaz, oruc ve zekat sevabı bulunur Fakat, bazılarına ceşitli yonden zararı dokunmuştur Sevapları, bu hak sahiplerine verilir Hakları odenmeden once sevapları biterse, hak sahiplerinin gunahları, bunun uzerine yukletilip Cehenneme atılır) Muslim
İşlenen gunahta kul hakkı da varsa, kul hakkını hemen odemek, onunla helalleşmek, ona iyilik ve dua etmek de gerekir Kul borcu ile olursek, bircok sevabımız hak sahibine verilir, sevabımız kalmazsa, onun gunahlarını yuklenmek zorunda kalırız Şehid olan kimselerin kul borclarını Allahu teala oder
Sual: Gayri muslimlerle calışıyoruz Onların hakkını yesek gunah olur mu?
CEVAP
Gayri muslimlere musluman olmayanlara kafir denir Bunların inancları, ibadetleri sevilmez Fakat onları incitmek, kalblerini kırmak haramdır Gayri muslimleri gıybet eden, yuzlerine karşı kafir diyen musluman cezalandırılır Cunku bunları incitmek, mallarına zarar vermek gunahtır (Multeka) Kafirler kendilerini kafir kabul etmedikleri icin kafirin bile yuzune karşı kafir demek gunah olur
Zimmiye yani gayri muslim vatandaşa zulmetmek, muslumana zulmetmekten daha kotudur Hayvanlara işkence, zimmiye işkenceden daha kotudur Zimmiyi uzmemek icin selamlaşmak ve tokalaşmak caiz olur Acıkca gunah işleyen fasıka selam vermek de boyle caizdir (Durrul Muhtar)
Uzerinde kul hakkı bulunanların ibadetleri kabul olmaz, Cennete giremez Kafirin hakkı icin de, onunla helalleşmek gerekir
Savaş hali haric, kafirleri oldurmek de haramdır Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Arkadaşını olduren, ummetimden değildir Oldurulen kafir olsa da yine boyledir) Hadika
(Zimmiyi olduren, Cennetin kokusunu alamaz) Hadika
(Zimmiyi oldurene, Cennet haramdır) Ebu Davud
Sual: Almanya’da Mısırlı bazı fellahlarla calışıyoruz Bunlar, Almanya gayri muslim ulkedir Bunların mallarını hile ile almak caizdirdiyerek buyuk marketlerdeki etiketleri değiştirip hile yapıyorlar Kafirlerin hakkı muhim değil midir?
CEVAP
Kafirleri incitmek, kalblerini kırmak haram olduğu gibi, hile yapmak, mallarına zarar vermek de haramdır (Multeka)
Kafirin hakkı icin de, onunla helalleşmek gerekir Gonlu alınmazsa ahirette affı cok guctur Kafirin hakkından kurtulmak, muslumanın hakkından kurtulmaktan daha zordur Gayri muslimlerin mallarına, canlarına saldırmak caiz olmadığı gibi kadınlarına, kızlarına saldırmak da caiz değil, haramdır (Reddul Muhtar)
Darulharpte, kafirlerin mal, can ve ırzlarına saldırmak haramdır Kafir kadınların başlarına, kollarına, bacaklarına bakmak haramdır Kafirin malını almak, kalbini kırmak, muslumanın malını almaktan daha buyuk gunahtır Kafirlerin haklarına dokunmamak, kimseyi dolandırmamak, Muslumanlık icabıdır
Kafirlerden de gasp, hırsızlık gibi gayri meşru yol ile alınan şey, mulki habistir, kullanılması haramdır, sahibi bulunmazsa, fakirlere sadaka olarak vermek lazımdır Hayvan hakkı, insan hakkından, kafirin hakkı da, hayvan hakkından daha buyuk gunahtır Başkasının malını ondan izinsiz alıp, kullanıp, zarar yapmadan yerine bırakmak da haramdır (Hadika)
Gayri muslim vatandaşlara da, dunya işleri icin, dargın olmak caiz değildir Onların da, guler yuzle, tatlı dille gonullerini almak, incitmemek, haklarını odemek lazımdır
Musluman olsun, kafir olsun, nerde olursa olsun, hicbir insanın malına, canına ve ırzına, namusuna dokunmak caiz değildir Kafir turistler, muamelatta, muslumanların hak ve hurriyetlerine maliktir Kendi dinlerinin icaplarını yapmakta, ibadetlerini yapmakta serbesttirler İslamiyet, kafirlere de, bu hurriyeti vermiştir
Musluman, yabancıların kanunlarına karşı gelmemeli, suc işlememelidir
Fitne cıkmasına sebep olmamalı, hic kimseye zulum, işkence yapmamalıdır
Muslumanlığın guzel ahlakını, şerefini, her yerde herkese gostermeli, her milletin İslam dinine sevgili ve saygılı olmasına sebep olmalıdır (İslam Ahlakı)
Yabancı bir ilim adamı, İslamiyet’i inceleyip musluman olduktan sonra, Arap ulkelerine gidince, oralardaki muslumanların yanlış hareketlerini goruyor (İyi ki sizleri gormeden musluman oldum Hayatınızı inceleseydim, musluman olmazdım) diyor Ne kadar muhim bir teşhis
Hicbir muslumanın, yanlış hareketlerle İslam’a golge duşurmeye hakkı yoktur Musluman, İslam’ın guzel ahlakı ile suslenmeli, Allahu tealaya karşı gunah, kanunlara karşı suc işlemekten sakınmalıdır
Sual: Hak sahibi olmuşse veya sağ ise kul hakkından nasıl kurtuluruz?
CEVAP
Kul hakkı beş turludur:
1 Mali Parasal
2 Nefsi hayati yonden
3 Irzi Haysiyetle ilgili
4 Mahremi Namusla ilgili
5 Dini
1 Mali olan kul hakları:
Hırsızlık, gasp, aldatarak, yalan soyleyerek mal satmak, sahte para vermek, başkasının malına zarar vermek, yalancı şahitlik, ruşvet almak gibi
Bu haklar icin sahibi ile helalleşmek gerekir Dunyada helalleşmezse, ahirette sevapları ona verilerek helalleştirilecektir Mal sahibi olmuş ise, varisine odenir Varisi yoksa veya mal sahibi bilinmiyorsa, salih bir fakire hediye olarak verilip, sevabı sahibine gonderilir Salih fakir yoksa, İslamiyet'e hizmet eden hayır kurumlarına, vakıflara verilir Kendi salih akrabasına, fakir olan ana babalarına, cocuklarına hediye olarak vermesi de, caiz olur Bunları yapmak imkanını bulamazsa, mal sahibinin ve kendisinin af olunmaları icin dua eder Kafirin hakkı icin de, onunla helalleşmek gerekir Gonlu alınmazsa, ahirette af olunması, cok guc olur
2 Nefsi, yani hayati gunah olan kul hakları:
Adam oldurmek, bir uzvunu kesmek, sakat bırakmak gibi şeylerdir
Once tevbe eder Adam olmuş ise, velisi ile helalleşmek gerekir Velisi isterse af eder İsterse belli bir mal ister İsterse, mahkemeye verip, hakimden cezalandırılmasını ister İslamiyet'te kan davası yoktur
3 Irza dokunan kul hakları:
Dedikodu, iftira, alay, sovmek gibi haysiyetle, şerefle ilgili şeylerdir
Tevbe etmek ve helalleşmek lazımdır Bunlarda varisleri ile helalleşmek olmaz
4 Mahremi olan kul hakları:
Başkasının coluk cocuğuna hıyanet etmek gibi şeylerdir
Tevbe ve istiğfar eder Fitne cıkmak ihtimali yoksa, sahibi ile helalleşir Fitne ihtimali varsa helalleşmek yerine, ona dua eder ve onun icin sadaka verir Yaptığı ibadetlerin sevaplarını ona bağışlar Fitne ihtimali olunca, helalleşirken işlediği gunahları bildirmeyip, bendeki butun haklarını af et demekle yetinir
5 Dini olan kul hakları:
Akrabasına ve emri altında olanlara doğru din bilgisi vermeyi terk etmek, insanların din bilgisi oğrenmelerine ve ibadetlerine mani olmak, onlara kafir, fasık demek Bid’at cıkarıp veya mevcut bid’atleri savunup Muslumanların yanlış inanmalarına ve yanlış ibadet etmelerine sebep olmak Acıktan oruc yiyerek veya acıktan başka haram işleyerek kotu ornek olmak Bu gunahlar icin de tevbe etmek, hak sahipleri ile helalleşmek gerekir
Sual: Uzerinde kul hakkı olan ne yapmalı?
CEVAP
Uzerinde kul hakkı olan buna tevbe icin, kul hakkını hemen odemeli, onunla helalleşmeli, ona iyilik ve dua etmeli Mal sahibi, hakkı olan olmuş ise, ona dua, istiğfar edip varislerine verip odemeli, bunlara iyilik yapmalıdır Cocukları, varisleri bilinmiyorsa, o miktar parayı fakirlere sadaka verip, sevabını hak sahibine bağışlamalıdır (Seferi Ahiret)
Bir kimseden haksız olarak alınan bir kuruşu, sahibine geri vermek, yuzlerle lira sadakadan kat kat daha sevaptır Bir kimse, Peygamberlerin yaptığı ibadetleri yapsa, fakat, uzerinde başkasının bir kuruş hakkı bulunsa, bu bir kuruşu odemedikce, Cennete giremez (Mektubatı Rabbani c2, m66, 87)
Kıyamet gunu, hak sahibi, hakkından vazgecmezse, bir dank yarım gram gumuş hak icin, cemaat ile kılınmış, kabul olmuş yediyuz namazı alınıp, hak sahibine verilecektir (Durrul Muhtar)
Kul hakkını, Allahu tealanın hakkından once odemek gerekir Kul hakkı olan gunahların affı guc ve azapları daha şiddetlidir Başkasının hakkını yiyen, hak sahipleri ile helalleşmedikce affa uğramaz Yani uzerinde kul veya hayvan hakkı bulunanı Allahu teala affetmez ve bunlar Cehenneme girip, cezalarını cekeceklerdir (Hadika)
Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Uzerinde kul hakkı olan, olmeden once odeyip helalleşsin! Cunku ahirette altının, malın değeri olmaz O gun, hak odeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, sevapları olmazsa, hak sahibinin gunahları buna yuklenir) Buhari
(Kibri, hıyaneti ve kul borcu olmayan mumin, Cennete girer) Nesai
(Kul hakkı, muminin aybı, kusurudur) Ebu Nuaym
Uzerinde kul hakkı bulunanların ruhları Cennete girmez Salihlerin ruhları kabirlerine gelerek, cesetlerini ziyaret ederler Vefat eden muminlerin ruhları gelip, dunyada tanıdıklarını sorarlar (Feraidulfevaid)
Sual: Uzerinde kul hakkı ile olen kimse, Cennete giremez mi?
CEVAP
Kul hakkı kafirlik değildir Sevaplarından bir kısmını vererek kul hakkını oderse, Cehenneme girmez Sevapları yoksa, kul hakkı olanın gunahlarının bir kısmını yuklenir Cezasını cektikten sonra Cennete gider Cennete yalnız kafir girmez Ne kadar cok gunahkar olursa olsun, musluman, gunahlarının cezasını cektikten sonra muhakkak Cennete girer Fakat Cehennemde ceza cekmek oyle kolay değildir Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Muflis, şu kimsedir ki, kıyamette, amel defterinde pek cok namaz, oruc ve zekat sevabı bulunur Fakat, bazılarına ceşitli yonden zararı dokunmuştur Sevapları, bu hak sahiplerine verilir Hakları odenmeden once sevapları biterse, hak sahiplerinin gunahları, bunun uzerine yukletilip Cehenneme atılır) Muslim
İşlenen gunahta kul hakkı da varsa, kul hakkını hemen odemek, onunla helalleşmek, ona iyilik ve dua etmek de gerekir Kul borcu ile olursek, bircok sevabımız hak sahibine verilir, sevabımız kalmazsa, onun gunahlarını yuklenmek zorunda kalırız Şehid olan kimselerin kul borclarını Allahu teala oder
Sual: Gayri muslimlerle calışıyoruz Onların hakkını yesek gunah olur mu?
CEVAP
Gayri muslimlere musluman olmayanlara kafir denir Bunların inancları, ibadetleri sevilmez Fakat onları incitmek, kalblerini kırmak haramdır Gayri muslimleri gıybet eden, yuzlerine karşı kafir diyen musluman cezalandırılır Cunku bunları incitmek, mallarına zarar vermek gunahtır (Multeka) Kafirler kendilerini kafir kabul etmedikleri icin kafirin bile yuzune karşı kafir demek gunah olur
Zimmiye yani gayri muslim vatandaşa zulmetmek, muslumana zulmetmekten daha kotudur Hayvanlara işkence, zimmiye işkenceden daha kotudur Zimmiyi uzmemek icin selamlaşmak ve tokalaşmak caiz olur Acıkca gunah işleyen fasıka selam vermek de boyle caizdir (Durrul Muhtar)
Uzerinde kul hakkı bulunanların ibadetleri kabul olmaz, Cennete giremez Kafirin hakkı icin de, onunla helalleşmek gerekir
Savaş hali haric, kafirleri oldurmek de haramdır Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Arkadaşını olduren, ummetimden değildir Oldurulen kafir olsa da yine boyledir) Hadika
(Zimmiyi olduren, Cennetin kokusunu alamaz) Hadika
(Zimmiyi oldurene, Cennet haramdır) Ebu Davud
Sual: Almanya’da Mısırlı bazı fellahlarla calışıyoruz Bunlar, Almanya gayri muslim ulkedir Bunların mallarını hile ile almak caizdirdiyerek buyuk marketlerdeki etiketleri değiştirip hile yapıyorlar Kafirlerin hakkı muhim değil midir?
CEVAP
Kafirleri incitmek, kalblerini kırmak haram olduğu gibi, hile yapmak, mallarına zarar vermek de haramdır (Multeka)
Kafirin hakkı icin de, onunla helalleşmek gerekir Gonlu alınmazsa ahirette affı cok guctur Kafirin hakkından kurtulmak, muslumanın hakkından kurtulmaktan daha zordur Gayri muslimlerin mallarına, canlarına saldırmak caiz olmadığı gibi kadınlarına, kızlarına saldırmak da caiz değil, haramdır (Reddul Muhtar)
Darulharpte, kafirlerin mal, can ve ırzlarına saldırmak haramdır Kafir kadınların başlarına, kollarına, bacaklarına bakmak haramdır Kafirin malını almak, kalbini kırmak, muslumanın malını almaktan daha buyuk gunahtır Kafirlerin haklarına dokunmamak, kimseyi dolandırmamak, Muslumanlık icabıdır
Kafirlerden de gasp, hırsızlık gibi gayri meşru yol ile alınan şey, mulki habistir, kullanılması haramdır, sahibi bulunmazsa, fakirlere sadaka olarak vermek lazımdır Hayvan hakkı, insan hakkından, kafirin hakkı da, hayvan hakkından daha buyuk gunahtır Başkasının malını ondan izinsiz alıp, kullanıp, zarar yapmadan yerine bırakmak da haramdır (Hadika)
Gayri muslim vatandaşlara da, dunya işleri icin, dargın olmak caiz değildir Onların da, guler yuzle, tatlı dille gonullerini almak, incitmemek, haklarını odemek lazımdır
Musluman olsun, kafir olsun, nerde olursa olsun, hicbir insanın malına, canına ve ırzına, namusuna dokunmak caiz değildir Kafir turistler, muamelatta, muslumanların hak ve hurriyetlerine maliktir Kendi dinlerinin icaplarını yapmakta, ibadetlerini yapmakta serbesttirler İslamiyet, kafirlere de, bu hurriyeti vermiştir
Musluman, yabancıların kanunlarına karşı gelmemeli, suc işlememelidir
Fitne cıkmasına sebep olmamalı, hic kimseye zulum, işkence yapmamalıdır
Muslumanlığın guzel ahlakını, şerefini, her yerde herkese gostermeli, her milletin İslam dinine sevgili ve saygılı olmasına sebep olmalıdır (İslam Ahlakı)
Yabancı bir ilim adamı, İslamiyet’i inceleyip musluman olduktan sonra, Arap ulkelerine gidince, oralardaki muslumanların yanlış hareketlerini goruyor (İyi ki sizleri gormeden musluman oldum Hayatınızı inceleseydim, musluman olmazdım) diyor Ne kadar muhim bir teşhis
Hicbir muslumanın, yanlış hareketlerle İslam’a golge duşurmeye hakkı yoktur Musluman, İslam’ın guzel ahlakı ile suslenmeli, Allahu tealaya karşı gunah, kanunlara karşı suc işlemekten sakınmalıdır