Kuranı Kerim'de hoş etik ile ilgili ayetler bulunmaktadır bu ayeti kerimeleri sayfamızda okuyabilirsinizHoş Ahlak'la ilgili ayetler
Sen elbette büyük ahlâk sahibisin
Kalem sûresi (68), 4
Allah Teâlâ en hoş şekilde yaratıp kendisine en güzel ahlâkı öğrettiği sevgili peygamberine böyle hitap etmektedir
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, peygamber olmadan önce de herkesin hayran kaldığı üstün bir ahlâka sahipti Herkesle iyi geçinir, kimseyi incitmezdi Kimseye adaletsizlik etmediği, kimsenin malına göz dikmediği için ona, güvenilir kimse anlamında elEmînderlerdi Hz Peygamber bu üstün ahlâka, en güzel huylara sahip olarak yaratılmıştı Resûlullah'ın davranışlarının en hoş ahlâk örneği olduğunu bildiren âyeti kerîme onun bu özelliğine dikkat çekici etmektedir Hz Âişe onun ahlâkının Kur'an ahlâkı olduğunu söylerken yeniden onun bu tarafına göze çarpan etmiştir
Demek oluyor fakat, Resûlullah Efendimiz'de Kur'lahza'da anlatılan üstün ahlâkın hepsi vardır aynı zamanda Kur'lahza'da yasaklanan çirkin huyların hiç biri onda yoktur Çünkü o hoş ahlâkı öğretmek ve bir ahlâk örneği ortaya düzenlemek için gönderilmiştir Böylesine büyük bir ahlâkın mükemmelliğini sözle anlatmak elbette muhtemel değildir
Allah'dan korkan kimseler, öfkelerini yutarlar ve insanları affederler Allah iyilik edenleri sever
Ali İmrân sûresi (3), 134
Nefsin derinliklerinden köpüre köpüre gelen öfke selini önlemek, bir adım daha öteye artan bir şekilde kusur işleyeni bağışlamak büyük bir fazilettir Şahsına karşı yapılan kabalıklara dayanıklılık etmek, insanların hatalarını hoşgörmek üstün ahlâk sahiplerinin yapabileceği bir büyüklüktür
Peygamber Efendimiz'in sevgili torunu Hz Hasan'ın, öfkeyi yutup kabahat bağışlama konusunda böylece hoş bir davranışı vardır Bir gün Hz Hasan'ın kölesi elindeki tabağı düşürerek efendisinin elbisesini kirletmişti Bu dikkatsizliği nedeniyle canice göreceğini zanneden köle, yukarıdaki âyeti kerîmenin Onlar ancak, öfkelerini yenerlerkısmını okuyuverdi Hz Hasan köleye bakarak: Yendimdedi Esir âyetin Ve onlar insanları affederbölümünü okuyunca Hz Hasan Bağışladımdedi Buna fazla sevinen köle âyeti tamamlayarakVe Allah iyilik edenleri severdeyince, Hz Hasan: Ben de seni âzâd ettimdedi ve köleye 400 gümüş akçe vererek onu hürriyetine kavuşturdu Bu durum tâbiînin büyük âlimlerinden Meymûn İbni Mihrân için de anlatılır
Öfkeyi yutmak, hatayı kusuruna bakmamak şahsa karşı işlenen suçlarda laf konusudur Yapılan kabahat toplumu ilgilendiriyorsa, o süre her şeyden önce âdil adet edinmek, doğruyu yanlışı ortaya ayarlamak gerekir Cemiyete karşı işlenen suçları bağışlamaya kimsenin yetkisi yoktur Böyle bir suçlu bağışlanacak olursa, daha büyük haksızlıkların yapılmasına göz yumulmuş olur
Şahsî meseleler için sinirlenmek iyi bir davranış değildir Lakin Allah'a ve onun dinine karşı işlenen suçlar için suçlulara kızmak bir fazilettir
BAKARA SURESİ
172 Ey iman edenler! Size talih ettiğimiz rızıkların hoş ve pak olanlarından yiyin ve Allah'a şükredin, eğer yalnız O'na kulluk ediyorsanız
ŞUARA SURESİ
37,38 Büyük günahlardan ve hayasızlıktan sakınır, öfkelendikleri zaman da kusurları bağışlar ve işlerini arasında istişare ederler)
Enam Suresi
151,152 De fakat: Gelin size Rabbinizin neleri haram kıldığını okuyayım: O'na hiçbir şeyi iki taraflı koşmayın annebabaya iyilik edin sefaletendişesiyle çocuklarınızı öldürmeyin Sizin de onların da rızıklarını biz vermekteyiz Çirkinkötülüklerin açığına ve sıcacık olanına yaklaşmayın Hakka dayalı olma dışında Allah'ın (öldürülmesini) haram kıldığı kimseyi öldürmeyin İşte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki us erdirirsiniz Yetimin malına o buluğ çağı çağına erişinceye dek o en güzel (şeklin) dıştan yaklaşmayın Ölçüyü ve tartıyı içten olarak yapın Hiçbir nefse gücünün kaldırabileceği dıştan bir şey yüklemeyiz Söylediğiniz vakit yakınınız deha olsa adaletli olun Allah'ın ahdine vefa gösterin İşte bunlarla size öğüt (emr) etti; umulur fakat tavsiye alıpdüşünürsünüz(Enam Suresi 151152)
Araf Suresi
33 De fakat: Rabbim yalnızca çirkin hayasızlıkları onlardan açıkta olanlarını ve bakımlı olanlarını günah işlemeyi haklı nedeni olmayan 'isyan ve saldırıyı' kendisi hakkında ispatlayıcı bir kanıt indirmediği şeyi
Allah'a şirk koşmanızı ve Allah'a karşı bilmediğiniz şeyleri söylemenizi haram kılmıştır(Araf Suresi 33)
Keza
AÇIKLAMA: Bir Müslümanın en önemli görevlerinden biri de hoş ahlaklı olmaktır Güzel ahlaklı olmanın esas unsurlarından biri kişinin diline yani ne söylediğine uyarı etmesidir O susmanın gerektiği yerde susar Konuşmayı açlık ettiği zaman da usulüne kadar konuşur Ulu Allah hoş sözü kökü yerin derinliklerinde sabit dalları göğe dürüst yükselmiş Rabbinin izniyle her zaman meyvesini veren bir ağaca (İbrahim 1424–25) fena sözü ise gövdesi yerden koparılmış o yüzden ayakta durma imkânı olmayan kötü bir ağaca benzetmiştir (İbrahim 142526)
Kur ’an ’da zikredilen bu “kötü söz kavramı yalnızca konuşmadaki kötülüğe ve kabalığa değil bununla birlikte yanlış inanç ve düşüncelere de göze çarpan etmektedir
İBRAHİM SURESİ
24 Görmedin mi Allah güzel bir sözü nasıl örnek getirdi? (Güzel bir laf), kökü sağlam, dalları göğe yükselen bir ağaç gibidir(İbrahim 24)
25 Bu ağaç Rabbinin izniyle defalarca meyvesini verir Öğüt alsınlar diye Allah insanlara misaller getirir (İbrahim 25)
26 Fena bir sözün durumu da; yerden koparılmış, ayakta durma imkanı olmayan fena bir ağacın durumu gibidir (İbrahim 26) *
Sen elbette büyük ahlâk sahibisin
Kalem sûresi (68), 4
Allah Teâlâ en hoş şekilde yaratıp kendisine en güzel ahlâkı öğrettiği sevgili peygamberine böyle hitap etmektedir
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, peygamber olmadan önce de herkesin hayran kaldığı üstün bir ahlâka sahipti Herkesle iyi geçinir, kimseyi incitmezdi Kimseye adaletsizlik etmediği, kimsenin malına göz dikmediği için ona, güvenilir kimse anlamında elEmînderlerdi Hz Peygamber bu üstün ahlâka, en güzel huylara sahip olarak yaratılmıştı Resûlullah'ın davranışlarının en hoş ahlâk örneği olduğunu bildiren âyeti kerîme onun bu özelliğine dikkat çekici etmektedir Hz Âişe onun ahlâkının Kur'an ahlâkı olduğunu söylerken yeniden onun bu tarafına göze çarpan etmiştir
Demek oluyor fakat, Resûlullah Efendimiz'de Kur'lahza'da anlatılan üstün ahlâkın hepsi vardır aynı zamanda Kur'lahza'da yasaklanan çirkin huyların hiç biri onda yoktur Çünkü o hoş ahlâkı öğretmek ve bir ahlâk örneği ortaya düzenlemek için gönderilmiştir Böylesine büyük bir ahlâkın mükemmelliğini sözle anlatmak elbette muhtemel değildir
Allah'dan korkan kimseler, öfkelerini yutarlar ve insanları affederler Allah iyilik edenleri sever
Ali İmrân sûresi (3), 134
Nefsin derinliklerinden köpüre köpüre gelen öfke selini önlemek, bir adım daha öteye artan bir şekilde kusur işleyeni bağışlamak büyük bir fazilettir Şahsına karşı yapılan kabalıklara dayanıklılık etmek, insanların hatalarını hoşgörmek üstün ahlâk sahiplerinin yapabileceği bir büyüklüktür
Peygamber Efendimiz'in sevgili torunu Hz Hasan'ın, öfkeyi yutup kabahat bağışlama konusunda böylece hoş bir davranışı vardır Bir gün Hz Hasan'ın kölesi elindeki tabağı düşürerek efendisinin elbisesini kirletmişti Bu dikkatsizliği nedeniyle canice göreceğini zanneden köle, yukarıdaki âyeti kerîmenin Onlar ancak, öfkelerini yenerlerkısmını okuyuverdi Hz Hasan köleye bakarak: Yendimdedi Esir âyetin Ve onlar insanları affederbölümünü okuyunca Hz Hasan Bağışladımdedi Buna fazla sevinen köle âyeti tamamlayarakVe Allah iyilik edenleri severdeyince, Hz Hasan: Ben de seni âzâd ettimdedi ve köleye 400 gümüş akçe vererek onu hürriyetine kavuşturdu Bu durum tâbiînin büyük âlimlerinden Meymûn İbni Mihrân için de anlatılır
Öfkeyi yutmak, hatayı kusuruna bakmamak şahsa karşı işlenen suçlarda laf konusudur Yapılan kabahat toplumu ilgilendiriyorsa, o süre her şeyden önce âdil adet edinmek, doğruyu yanlışı ortaya ayarlamak gerekir Cemiyete karşı işlenen suçları bağışlamaya kimsenin yetkisi yoktur Böyle bir suçlu bağışlanacak olursa, daha büyük haksızlıkların yapılmasına göz yumulmuş olur
Şahsî meseleler için sinirlenmek iyi bir davranış değildir Lakin Allah'a ve onun dinine karşı işlenen suçlar için suçlulara kızmak bir fazilettir
BAKARA SURESİ
172 Ey iman edenler! Size talih ettiğimiz rızıkların hoş ve pak olanlarından yiyin ve Allah'a şükredin, eğer yalnız O'na kulluk ediyorsanız
ŞUARA SURESİ
37,38 Büyük günahlardan ve hayasızlıktan sakınır, öfkelendikleri zaman da kusurları bağışlar ve işlerini arasında istişare ederler)
Enam Suresi
151,152 De fakat: Gelin size Rabbinizin neleri haram kıldığını okuyayım: O'na hiçbir şeyi iki taraflı koşmayın annebabaya iyilik edin sefaletendişesiyle çocuklarınızı öldürmeyin Sizin de onların da rızıklarını biz vermekteyiz Çirkinkötülüklerin açığına ve sıcacık olanına yaklaşmayın Hakka dayalı olma dışında Allah'ın (öldürülmesini) haram kıldığı kimseyi öldürmeyin İşte bunlarla size tavsiye (emr) etti; umulur ki us erdirirsiniz Yetimin malına o buluğ çağı çağına erişinceye dek o en güzel (şeklin) dıştan yaklaşmayın Ölçüyü ve tartıyı içten olarak yapın Hiçbir nefse gücünün kaldırabileceği dıştan bir şey yüklemeyiz Söylediğiniz vakit yakınınız deha olsa adaletli olun Allah'ın ahdine vefa gösterin İşte bunlarla size öğüt (emr) etti; umulur fakat tavsiye alıpdüşünürsünüz(Enam Suresi 151152)
Araf Suresi
33 De fakat: Rabbim yalnızca çirkin hayasızlıkları onlardan açıkta olanlarını ve bakımlı olanlarını günah işlemeyi haklı nedeni olmayan 'isyan ve saldırıyı' kendisi hakkında ispatlayıcı bir kanıt indirmediği şeyi
Allah'a şirk koşmanızı ve Allah'a karşı bilmediğiniz şeyleri söylemenizi haram kılmıştır(Araf Suresi 33)
Keza
AÇIKLAMA: Bir Müslümanın en önemli görevlerinden biri de hoş ahlaklı olmaktır Güzel ahlaklı olmanın esas unsurlarından biri kişinin diline yani ne söylediğine uyarı etmesidir O susmanın gerektiği yerde susar Konuşmayı açlık ettiği zaman da usulüne kadar konuşur Ulu Allah hoş sözü kökü yerin derinliklerinde sabit dalları göğe dürüst yükselmiş Rabbinin izniyle her zaman meyvesini veren bir ağaca (İbrahim 1424–25) fena sözü ise gövdesi yerden koparılmış o yüzden ayakta durma imkânı olmayan kötü bir ağaca benzetmiştir (İbrahim 142526)
Kur ’an ’da zikredilen bu “kötü söz kavramı yalnızca konuşmadaki kötülüğe ve kabalığa değil bununla birlikte yanlış inanç ve düşüncelere de göze çarpan etmektedir
İBRAHİM SURESİ
24 Görmedin mi Allah güzel bir sözü nasıl örnek getirdi? (Güzel bir laf), kökü sağlam, dalları göğe yükselen bir ağaç gibidir(İbrahim 24)
25 Bu ağaç Rabbinin izniyle defalarca meyvesini verir Öğüt alsınlar diye Allah insanlara misaller getirir (İbrahim 25)
26 Fena bir sözün durumu da; yerden koparılmış, ayakta durma imkanı olmayan fena bir ağacın durumu gibidir (İbrahim 26) *