Bayramlar beslenme ihlallerinin en kolay yapıldığı dönemlerdir.
Aile bireylerinin bir araya gelişi ile artan besin çeşitliliği, bir yandan da tatil dönemi olmasından dolayı öğün saatlerindeki değişiklikler beslenme düzenimizi olumsuz yönde etkileyebilir. Bu olumsuzlukları en aza indirmek, sağlık sorunları yaşamamak adına belirli kurallara dikkat etmek oldukça öenmlidir.
Kırmızı et tüketiminin diğer dönemlere göre oldukça arttığı kurban bayramında; yine mutlaka 3 ana öğün yapılmalı, açlık süreleri uzadığında da ara öğülerle desteklenmelidir. Ev ziyaretlerinde ikram edilenlerden sadece tadına bakacak şekilde tüketilmeli, her ziyarette tam porsiyon öğün tükettiğinizde ihtiyacınız olan besin alımının kat kat üzerine çıkacağnızın farkında olunmalıdır.
Etler mutlaka yavaş ve düşük ısıda pişirilmelidir. İlk kesim günü et sertliği belirgin olacağından pişirme ve sindirim sorunları yaşama riski oldukça yüksektir. Mide ve sindirim problemi olan bireylerin mümkünse eti bir gün sonra tüketmeleri oladukça önemlidir. Kavurma, kızartma gibi yağlı etlerden uzak durulmalı etlerin görünür yağları mutlaka ayıklanmalı, ayıklansa bile kırmızı etin doymuş yağ ve kolesterol içeriğin yüksek,ortalama yağ içeriğinin %20 olduğu unutulmamalıdır.
Pişirme yöntemi olarak; haşlama, fırınlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan ve kavurma yönteminden kaçınılmalıdır. Geleneksel hale gelmiş kavurma mutlaka yapılacaksa; içine tereyağı, kuyruk-iç yağı eklenmeden kendi suyunda kısık ateşte pişirilmelidir.
Kırmızı et; C ve E vitaminini içermez.
Bu nedenle etin mutlaka sebzelerle birlikte pişirilmesi veya yanında C vitamininden zengin sebze yemeği veya çiğ yeşil yapraklı salata eklenmesi oldukça önemlidir. Bu yöntem hem besin çeşitliliğini sağlar hem de sebzelerde bulunan C vitamini sayesinde kırmızı etin içerdiği demirin emilimini arttırır.
Etli yemeklerinin yanında pilav-makarna yerine bulgur ve bol sebze; asitli içecekler yerine yoğurt-ayran-cacık tüketilmesi çok daha sağlıklı olacaktır. Kalp sağlığı ve kanserden korunmak için haftada 2 kereden fazla kırmızı et tüketmemeye özen gösterilmelidir, bu durum kurban bayramında da hatırlanmalıdır.
Kırmızı et tüketiminini yanı sıra tatlı ve şekerli gıda tüketimi de belirgin şekilde artmaktadır. Bayram ziyaretlerde; meyve suları yerine açık çay; hamurlu-şerbetli tatlılar ve çikolata yerine de mümkün oldukça sütlü tatlılar ve meyveler tercih edilmelidir.
Bu dönemde kronik hastalıklara sahip ve yüksek risk grubunda bulunan bireyler özellikle daha dikkatli olmalıdır. Kırmızı et tüketiminin miktarı ve sıklığının artmaktası kalp-damar hastaları, diyabet hastaları, hipertansiyon hastaları ve böbrek hastaları için ciddi sağlık riskleri oluşturur.
Günde en az 8-10 su bardağı su tüketmek gerektiği unutulmamalı, tatil olmasını da fırsat bilerek fiziksel aktivite miktarı mutlaka arttırılmalı, yürüyüşler yapılmalıdır.
Bahsedilen önlemlerin herkes için geçerli olduğu unutulmayıp kurban bayramında da; sağlıklı beslenmenin temel doğrularına,porsiyon kontrolüne ve besin gruplarının dengesine özen gösterilmelidir.
Sağlıklı ve mutlu bayramlar..
Diyetisyen Ekin ÇİLİNGİR
Aile bireylerinin bir araya gelişi ile artan besin çeşitliliği, bir yandan da tatil dönemi olmasından dolayı öğün saatlerindeki değişiklikler beslenme düzenimizi olumsuz yönde etkileyebilir. Bu olumsuzlukları en aza indirmek, sağlık sorunları yaşamamak adına belirli kurallara dikkat etmek oldukça öenmlidir.
Kırmızı et tüketiminin diğer dönemlere göre oldukça arttığı kurban bayramında; yine mutlaka 3 ana öğün yapılmalı, açlık süreleri uzadığında da ara öğülerle desteklenmelidir. Ev ziyaretlerinde ikram edilenlerden sadece tadına bakacak şekilde tüketilmeli, her ziyarette tam porsiyon öğün tükettiğinizde ihtiyacınız olan besin alımının kat kat üzerine çıkacağnızın farkında olunmalıdır.
Etler mutlaka yavaş ve düşük ısıda pişirilmelidir. İlk kesim günü et sertliği belirgin olacağından pişirme ve sindirim sorunları yaşama riski oldukça yüksektir. Mide ve sindirim problemi olan bireylerin mümkünse eti bir gün sonra tüketmeleri oladukça önemlidir. Kavurma, kızartma gibi yağlı etlerden uzak durulmalı etlerin görünür yağları mutlaka ayıklanmalı, ayıklansa bile kırmızı etin doymuş yağ ve kolesterol içeriğin yüksek,ortalama yağ içeriğinin %20 olduğu unutulmamalıdır.
Pişirme yöntemi olarak; haşlama, fırınlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan ve kavurma yönteminden kaçınılmalıdır. Geleneksel hale gelmiş kavurma mutlaka yapılacaksa; içine tereyağı, kuyruk-iç yağı eklenmeden kendi suyunda kısık ateşte pişirilmelidir.
Kırmızı et; C ve E vitaminini içermez.
Bu nedenle etin mutlaka sebzelerle birlikte pişirilmesi veya yanında C vitamininden zengin sebze yemeği veya çiğ yeşil yapraklı salata eklenmesi oldukça önemlidir. Bu yöntem hem besin çeşitliliğini sağlar hem de sebzelerde bulunan C vitamini sayesinde kırmızı etin içerdiği demirin emilimini arttırır.
Etli yemeklerinin yanında pilav-makarna yerine bulgur ve bol sebze; asitli içecekler yerine yoğurt-ayran-cacık tüketilmesi çok daha sağlıklı olacaktır. Kalp sağlığı ve kanserden korunmak için haftada 2 kereden fazla kırmızı et tüketmemeye özen gösterilmelidir, bu durum kurban bayramında da hatırlanmalıdır.
Kırmızı et tüketiminini yanı sıra tatlı ve şekerli gıda tüketimi de belirgin şekilde artmaktadır. Bayram ziyaretlerde; meyve suları yerine açık çay; hamurlu-şerbetli tatlılar ve çikolata yerine de mümkün oldukça sütlü tatlılar ve meyveler tercih edilmelidir.
Bu dönemde kronik hastalıklara sahip ve yüksek risk grubunda bulunan bireyler özellikle daha dikkatli olmalıdır. Kırmızı et tüketiminin miktarı ve sıklığının artmaktası kalp-damar hastaları, diyabet hastaları, hipertansiyon hastaları ve böbrek hastaları için ciddi sağlık riskleri oluşturur.
Günde en az 8-10 su bardağı su tüketmek gerektiği unutulmamalı, tatil olmasını da fırsat bilerek fiziksel aktivite miktarı mutlaka arttırılmalı, yürüyüşler yapılmalıdır.
Bahsedilen önlemlerin herkes için geçerli olduğu unutulmayıp kurban bayramında da; sağlıklı beslenmenin temel doğrularına,porsiyon kontrolüne ve besin gruplarının dengesine özen gösterilmelidir.
Sağlıklı ve mutlu bayramlar..
Diyetisyen Ekin ÇİLİNGİR
