Kocaman aileleri biraraya getiren , elbirliğiyle hazırlanan birbirinden lezzetli sofralar ve istenilmeyen hislerin kurban edildiği, küslerin barıştığı sevgi ve huzur kokularına et kokularının karıştığı bayramımızdır Kurban bayramı.
Ancak bu huzurumuz; ağrıyan mideler, yükselen tansiyon, kan kolestrol ve glukoz bedelleri, hazımsızlık şikayetleri, bayramda aldığımız kiloları nasıl vericez telaşeleri üzere durumlarda kaçabilmektedir. Bu üzere durumlarla karşılaşmamak için yapmamız gereken şey aslında çok olağan: PORSİYON DENETIMINI ELDEN BIRAKMADAN SAĞLIKLI VE LEZZETLİ SOFRALARI TERCİH ETMEK..
Al et ölçülü yendiği sürece güzel bir protein, demir ve B vitaminleri kaynağıdır. Gelgelelim doymuş yağ ve kolesterolce zengindirler. Yağlı kısımları ayrılmış bile olsa 100 gr etin yaklaşık olarak 20 gramı görünmez yağlardan oluşmaktadır. Bu nedenle eti pişirirken yağlı öğünler hazırlamaktan kaçınmalı, bilhassa de iç yağlar lezzet vermek maksadıyla kullanılmamalıdır. Ayrıyeten etlerden daha yağlı olan sakatat tüketimine de dikkat edilmelidir.
Al et C ve E vitaminlerini içermezler. Öğünlerimizde tüketeceğimiz yağsız ve bol limonlu salatalar, hem porsiyonumuzu küçülterek daha az kalori almamızı hem de içeriğindeki C vitamini sayesinde etteki demir emilimini artırmamızı sağlayacaktır. C vitaminini taze sıkılmış meyve sularıyla da alabiliriz ancak bunların şeker içeriğinin çok yüksek olduğu unutulmamalıdır. Bununla birlikte yemek sonrasında yapılan çay keyiflerini yemek yedikten en az 45 dakika sonraya bırakmalıyız. Zira çayda bulunan tanenler etteki demir emilimini azaltmaktadır.
Bayram sabahı kurbanın kesilmesi telaşıyla kahvaltılar atlanabilmektedir ya da tam zıddı çok ağır olabilmektedir. Güne zinde başlayabilme ve gayrı öğüne kadar çok acıkarak çokça yememizi engelleyebilmek ismine hafif de olsa bir kahvaltı yapılmalıdır ve yağlı-şekerli hamur işlerinden uzak durulmalıdır. Bireye nazaran farklılıklar göstermekle birlikte 1-2 dilim ekmek + 1-2 dilim peynir ve söğüş sebzelerle ya da 1 su bardağı süt-yoğurtla hazırlanan meyveli yulaflı karışımlarla hafif, sağlıklı ve pratik bir kahvaltı yapılabilir.
Etler sindirimi sıkıntı olan besinlerdendir ve kesim günü etlerde mevt katılığı meydana gelmektedir , bu durum da etin pişmesini ve sindirilmesini daha da zorlaştırmaktadır. Bu durumda münhasıran sindirim sistemi meseleleri yaşayan insanların en azından et kesildikten 24 saat sonra eti tüketmeleri gerekmektedir.
Etin sindirimini kolaylaştırmak için baharatlardan yararlanılabilir. Bunun için kekik, pulbiber, kimyon, biberiye, zencefil, zerdeçal,sarımsak ve köri tercih edilebilir.
2-3 litre kadar su içmeyi her hengam olduğu üzere ihmal etmemek gerekmektedir. Su tüketimimizi farkında olmadan azaltan çokça çay, kahve, asitli içecekler, meyve suları ve alkolden uzak durulmalıdır.
Etin yanında beyaz ekmek, pirinç, makarna alanına bulgur, esmek pirinç, tahıllı ekmekler ya da kinoalı – karabuğdaylı salata tercih edilebilir. Sonunda hem iştah denetimiyle birlikte kalori alımızını dengelemiş olursunuz hem de lif alımınızı artırarak metabolizmanızı hızlandırmış olursunuz.
Gün içerisinde kalsiyum muhtaçlığımız için süt eserleri ihmal edilmemelidir. Mahsusen ara öğünlerde tercih ederek hem ara öğünlerini atlamanıza hem de kalsiyum alımınızın zayıf olmasına mani olabilirsiniz.
Yüksek ısıda, uzun müddet ve kızartılarak hazırlanan etler kanserojen hususların oluşumuna sebep olacağı üzere etin lezzetinde de azalmaya yol açabilmektedir. Bu nedenle orta ateşte, fırında, ızgarada ya da haşlama formunda kendi yağında pişen etler daha lezzetli ve sağlıklı olacaktır. Başkaca mangal yapılacaksa etlerle ateş arası aralık 15 cm olmalıdır. Böylece etin vitamin ve mineral kaybını, kanser oluşum riskini azaltırken etin dışını yakmadan, iç kısımlarının da daha kolay pişmesini sağlayacaksınız.
Etlerinizi hazırlarken zerzevat ve et için kullanılan doğrama tahtası farklı olmalıdır. Zira, çiğ et kesilen tahtada oluşan bakteriler birebir kesme tahtasında kesilen sebzelere de geçerek çapraz bulaşma gerçekleşmektedir.
Etlerin tamamının kısa müddette tüketilmesi mümkün olmadığı için sağlıklı depolama kurallarına dikkat edilmelidir. Etler büyük modüller halinde değil de kıyma ya da kuşbaşı halinde tek pişirimlik olarak buzdolabı poşetlerinde ya da yağlı kağıtlara sarılarak buzdolabının buzluk kısmında (-2 noktada 3-5 gün) yahut derin dondurucuda (-18 noktada 3-6ay) saklanmalıdır.
Başkaca saklanan etlerin çözdürülme sürecine de dikkat edilmelidir. Zira etler potansiyel risk taşıyan gruptadırlar ve yanlış çözdürülmeleriyle etlerde birçok mikroorganizma üremeyebilmektedir. Bu nedenle oda ısısında ve kalorifer üzerinde çözmeye çalışmak ve çözünen etin tekrardan dondurucuya konulması üzere durumlar önemli risk taşıyabilmektedir. Yapmamız gereken ise evvelce tek pişirimlik ayarlanan etlerimizi dondurucudan alarak buzdolabı kısmında çözdürmek ve çözününce çabucak pişirmektir.
Bayramların vazgeçilmez tatlarından olan tatlıların , bayram sonrası yağlanan vücutlarımız sebebiyle ağzımızın tadını kaçırabileceğini unutmadan hareket etmeliyiz. Yağlı şerbetli tatlılar noktasına sütlü tatlılar, ortalama 40 gram kadar bitter çikolata , meyveler ya da sıcak günlerimizi serinletecek olan dondurmalar tercih edilebilir.
Fizikî aktivite yapmayı ihmal etmemek gerekmektedir. 40-45 dakika açık hava yürüyüşü tercih edebilirsiniz.
Sağlıklı, bahtiyar bayramlar dilerim..
Ancak bu huzurumuz; ağrıyan mideler, yükselen tansiyon, kan kolestrol ve glukoz bedelleri, hazımsızlık şikayetleri, bayramda aldığımız kiloları nasıl vericez telaşeleri üzere durumlarda kaçabilmektedir. Bu üzere durumlarla karşılaşmamak için yapmamız gereken şey aslında çok olağan: PORSİYON DENETIMINI ELDEN BIRAKMADAN SAĞLIKLI VE LEZZETLİ SOFRALARI TERCİH ETMEK..
Al et ölçülü yendiği sürece güzel bir protein, demir ve B vitaminleri kaynağıdır. Gelgelelim doymuş yağ ve kolesterolce zengindirler. Yağlı kısımları ayrılmış bile olsa 100 gr etin yaklaşık olarak 20 gramı görünmez yağlardan oluşmaktadır. Bu nedenle eti pişirirken yağlı öğünler hazırlamaktan kaçınmalı, bilhassa de iç yağlar lezzet vermek maksadıyla kullanılmamalıdır. Ayrıyeten etlerden daha yağlı olan sakatat tüketimine de dikkat edilmelidir.
Al et C ve E vitaminlerini içermezler. Öğünlerimizde tüketeceğimiz yağsız ve bol limonlu salatalar, hem porsiyonumuzu küçülterek daha az kalori almamızı hem de içeriğindeki C vitamini sayesinde etteki demir emilimini artırmamızı sağlayacaktır. C vitaminini taze sıkılmış meyve sularıyla da alabiliriz ancak bunların şeker içeriğinin çok yüksek olduğu unutulmamalıdır. Bununla birlikte yemek sonrasında yapılan çay keyiflerini yemek yedikten en az 45 dakika sonraya bırakmalıyız. Zira çayda bulunan tanenler etteki demir emilimini azaltmaktadır.
Bayram sabahı kurbanın kesilmesi telaşıyla kahvaltılar atlanabilmektedir ya da tam zıddı çok ağır olabilmektedir. Güne zinde başlayabilme ve gayrı öğüne kadar çok acıkarak çokça yememizi engelleyebilmek ismine hafif de olsa bir kahvaltı yapılmalıdır ve yağlı-şekerli hamur işlerinden uzak durulmalıdır. Bireye nazaran farklılıklar göstermekle birlikte 1-2 dilim ekmek + 1-2 dilim peynir ve söğüş sebzelerle ya da 1 su bardağı süt-yoğurtla hazırlanan meyveli yulaflı karışımlarla hafif, sağlıklı ve pratik bir kahvaltı yapılabilir.
Etler sindirimi sıkıntı olan besinlerdendir ve kesim günü etlerde mevt katılığı meydana gelmektedir , bu durum da etin pişmesini ve sindirilmesini daha da zorlaştırmaktadır. Bu durumda münhasıran sindirim sistemi meseleleri yaşayan insanların en azından et kesildikten 24 saat sonra eti tüketmeleri gerekmektedir.
Etin sindirimini kolaylaştırmak için baharatlardan yararlanılabilir. Bunun için kekik, pulbiber, kimyon, biberiye, zencefil, zerdeçal,sarımsak ve köri tercih edilebilir.
2-3 litre kadar su içmeyi her hengam olduğu üzere ihmal etmemek gerekmektedir. Su tüketimimizi farkında olmadan azaltan çokça çay, kahve, asitli içecekler, meyve suları ve alkolden uzak durulmalıdır.
Etin yanında beyaz ekmek, pirinç, makarna alanına bulgur, esmek pirinç, tahıllı ekmekler ya da kinoalı – karabuğdaylı salata tercih edilebilir. Sonunda hem iştah denetimiyle birlikte kalori alımızını dengelemiş olursunuz hem de lif alımınızı artırarak metabolizmanızı hızlandırmış olursunuz.
Gün içerisinde kalsiyum muhtaçlığımız için süt eserleri ihmal edilmemelidir. Mahsusen ara öğünlerde tercih ederek hem ara öğünlerini atlamanıza hem de kalsiyum alımınızın zayıf olmasına mani olabilirsiniz.
Yüksek ısıda, uzun müddet ve kızartılarak hazırlanan etler kanserojen hususların oluşumuna sebep olacağı üzere etin lezzetinde de azalmaya yol açabilmektedir. Bu nedenle orta ateşte, fırında, ızgarada ya da haşlama formunda kendi yağında pişen etler daha lezzetli ve sağlıklı olacaktır. Başkaca mangal yapılacaksa etlerle ateş arası aralık 15 cm olmalıdır. Böylece etin vitamin ve mineral kaybını, kanser oluşum riskini azaltırken etin dışını yakmadan, iç kısımlarının da daha kolay pişmesini sağlayacaksınız.
Etlerinizi hazırlarken zerzevat ve et için kullanılan doğrama tahtası farklı olmalıdır. Zira, çiğ et kesilen tahtada oluşan bakteriler birebir kesme tahtasında kesilen sebzelere de geçerek çapraz bulaşma gerçekleşmektedir.
Etlerin tamamının kısa müddette tüketilmesi mümkün olmadığı için sağlıklı depolama kurallarına dikkat edilmelidir. Etler büyük modüller halinde değil de kıyma ya da kuşbaşı halinde tek pişirimlik olarak buzdolabı poşetlerinde ya da yağlı kağıtlara sarılarak buzdolabının buzluk kısmında (-2 noktada 3-5 gün) yahut derin dondurucuda (-18 noktada 3-6ay) saklanmalıdır.
Başkaca saklanan etlerin çözdürülme sürecine de dikkat edilmelidir. Zira etler potansiyel risk taşıyan gruptadırlar ve yanlış çözdürülmeleriyle etlerde birçok mikroorganizma üremeyebilmektedir. Bu nedenle oda ısısında ve kalorifer üzerinde çözmeye çalışmak ve çözünen etin tekrardan dondurucuya konulması üzere durumlar önemli risk taşıyabilmektedir. Yapmamız gereken ise evvelce tek pişirimlik ayarlanan etlerimizi dondurucudan alarak buzdolabı kısmında çözdürmek ve çözününce çabucak pişirmektir.
Bayramların vazgeçilmez tatlarından olan tatlıların , bayram sonrası yağlanan vücutlarımız sebebiyle ağzımızın tadını kaçırabileceğini unutmadan hareket etmeliyiz. Yağlı şerbetli tatlılar noktasına sütlü tatlılar, ortalama 40 gram kadar bitter çikolata , meyveler ya da sıcak günlerimizi serinletecek olan dondurmalar tercih edilebilir.
Fizikî aktivite yapmayı ihmal etmemek gerekmektedir. 40-45 dakika açık hava yürüyüşü tercih edebilirsiniz.
Sağlıklı, bahtiyar bayramlar dilerim..
