kurtuluş savaşı cepheleri nelerdir
Kurtuluş Savaşı Cepheleri
İc Cephe
1920 yılında Kurtuluş Savaşı ve sırasında ayaklanma cıkaran ve yağmaya girişenleri, bozguncuları, orduya ait silah ve muhimmatı calanları, casusları, asker kacaklarını, Milli Mucadele ’yi engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak icin İstiklal Mahkemeleri kuruldu
Ağustos 1921′de Tekalifimilliye Kararları yayımlandı ve halk ulusal yukumluluklerini yerine getirmeye teşvik edildi
Bazıları Anadolu topraklarının bir bolumunde yeni bir devlet kurmayı amaclayan, bazıları ise saltanat ve hilafet yanlısı olanlar tarafından cıkarılan isyanlar bastırıldı Ulke icindeki Ermeni ve Rum azınlıkların dış destekli isyanları da buyumeden bastırıldı
Doğu Cephesi
Dunya Savaşı sonunda Kuzeydoğu cephesi Muttefik devletlerin talebi doğrultusunda 1914 OsmanlıRus sınırına cekilmişti Bu sınır ArdeşenYusufeliOltuBayezit hattından geciyordu Sınırın ote yanında 1918′de Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti kuruldu
1920 Eylulunde TurkRus mutabakatının sağlanması uzerine 28 Ekim 1920′de Kazım Karabekir komutasında harekete gecen Turk kuvvetleri, 10 gun suren bir harekat sonunda Ermenistan ’ı kesin yenilgiye uğrattı Bu harekatta Turk tarafı 46 şehit verdi 1 Aralık ’ta imzalanan Gumru Antlaşması ile TurkErmeni sınırı, 1878 oncesindeki OsmanlıRus sınır hattına cekildi Bu sınır, bugunku TurkiyeErmenistan sınırıdır 2 Aralık ’ta Kızıl Ordu Ermenistan ’ı işgal ederek bağımsız Ermenistan ’ın varlığına son verdi
Guney Cephesi
TurkFransız Cephesi veya Guney Cephesi Kurtuluş Savaşı Milli kuvvetlerin Fransız lejyoner birliklerine (Fransız, Cezayir ve Ermeni Askerlerinden oluşan) karşı verdikleri savaşı kapsamaktadır İngilizler Musul, İskenderun, Kilis, Antep, Maraş ve Urfa ’yı işgal ettiler Fransızlar ise Adana, Mersin ve Osmaniye ’yi işgal ettiler
İşgalin sonlandırılmasında Sutcu İmam ’ın oğlu Karayılan Mehmet 6400 civarında şehit vererek Fransızlara kendi birliğinin onlarca misli kayıp verdirdi boylece Karayılan Antep ’te efsane oldu
Maraş ’ta, Sutcu İmam ’ın onderliğini yaptığı mucadele sonunda Maraş ’ta tutunamayan duşman şehri terk etmek zorunda kaldı (12 Şubat 1920) Urfa şehrinde Ali Saip (Ursavaş) Bey tarafından teşkilatlandırılan Turk direnişi başarıyla sonuclandı Fransızlar 11 Nisan 1920 ’de şehri boşalttılar
Antep halkı 1 Nisan 1920 ’de Fransızlara karşı ayaklandıysa da 9 Şubat 1921 ’de teslim oldu TBMM, Fransa ile Ankara Anlaşması ’nı imzalayarak Guney Cephesini kapatmak zorunda kaldı
Batı Cephesi
Buradaki Savaşlar,İzmirBursaBalıkesirKutahyaEskişehir hattında gercekleşti Muttefik devletler tarafından 18 Nisan 1920′de Paris ’in Sèvres banliyosunde ilan edilen Sevr Antlaşması Turkiye ’den onemli bazı toprakların alınmasını ve Turk devletinin muttefikler kontrolu altında bir tur yarıbağımsız statude yonetilmesini ongormekteydi Turk tarafının anlaşmayı imzalamayı Mısakı Milliye ’ye karşı bulduğu icin muttefikler, Yunan ordusunu Anadolu icine sevk ettiler Temmuz ayında Bursa, Ağustos ’ta Uşak Yunanlılar tarafından işgal edildi Yıl sonunda Yunan ordusu Eskişehir ve Kutahya ’yı tehdit etmeye başladı Bu sırada cıkan Cerkez Ethem İsyanı Turk savunmasını zor durumda bırakarak, Yunanlıların mevzilerini ilerletmesine yardımcı oldu
Batı Cephesi komutanlığına atanan İsmet Bey, Ocak 1921′de Birinci İnonu Muharebesi ve Mart 1921′de İkinci İnonu Muharebesi ’nde Yunan ilerlemesini durdurdu İnonu zaferleri, milli ordu projesinin başarısını kanıtlayarak TBMM hukumetinin otoritesini pekiştirdi, Milli Mucadelenin nihai zaferine olan guveni sağladı 27 Mart ’ta Afyon ’un kaybedilmesi bu zafer duygusunu ancak kısmen golgeleyebildi Temmuz 1921′de Yunan Kuvvetleri Garp Cephesi ordularını KutahyaEskişehir Muharebelerinde yenilgiye uğratarak cevirme harekatıyla yok etmek uzereyken, komutayı bizzat ele alan Mustafa Kemal ve Fevzi Paşa, Turk birliklerini suratle geri cekerek Sakarya nehri kıyılarına cektiler
Ancak 23 Ağustos – 13 Eylul arasında suren Sakarya Meydan Muharebesi ile Yunan taarruzu puskurtuldu Bu zafer nedeniyle Mustafa Kemal Paşa ’ya muşir (mareşal) rutbesi ve Başkumandan payesi verildi
Nihayet 26 Ağustos 1922′de Afyon ’un doğusundaki mevzilerden taarruza gecen Turk ordusu, 30 Ağustos ’taki Dumlupınar Meydan Muharebesi ’nde Yunanlıları kesin yenilgiye uğrattı Tamamen dağılan Yunan ordusunun boşalttığı Ege bolgesi birkac gun icinde Turk kuvvetlerinin eline gecti Nihayet 9 Eylul ’de Turk orduları İzmir ’e girerek Yunan işgaline son verdi
Kurtuluş Savaşı Cepheleri
İc Cephe
1920 yılında Kurtuluş Savaşı ve sırasında ayaklanma cıkaran ve yağmaya girişenleri, bozguncuları, orduya ait silah ve muhimmatı calanları, casusları, asker kacaklarını, Milli Mucadele ’yi engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak icin İstiklal Mahkemeleri kuruldu
Ağustos 1921′de Tekalifimilliye Kararları yayımlandı ve halk ulusal yukumluluklerini yerine getirmeye teşvik edildi
Bazıları Anadolu topraklarının bir bolumunde yeni bir devlet kurmayı amaclayan, bazıları ise saltanat ve hilafet yanlısı olanlar tarafından cıkarılan isyanlar bastırıldı Ulke icindeki Ermeni ve Rum azınlıkların dış destekli isyanları da buyumeden bastırıldı
Doğu Cephesi
Dunya Savaşı sonunda Kuzeydoğu cephesi Muttefik devletlerin talebi doğrultusunda 1914 OsmanlıRus sınırına cekilmişti Bu sınır ArdeşenYusufeliOltuBayezit hattından geciyordu Sınırın ote yanında 1918′de Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti kuruldu
1920 Eylulunde TurkRus mutabakatının sağlanması uzerine 28 Ekim 1920′de Kazım Karabekir komutasında harekete gecen Turk kuvvetleri, 10 gun suren bir harekat sonunda Ermenistan ’ı kesin yenilgiye uğrattı Bu harekatta Turk tarafı 46 şehit verdi 1 Aralık ’ta imzalanan Gumru Antlaşması ile TurkErmeni sınırı, 1878 oncesindeki OsmanlıRus sınır hattına cekildi Bu sınır, bugunku TurkiyeErmenistan sınırıdır 2 Aralık ’ta Kızıl Ordu Ermenistan ’ı işgal ederek bağımsız Ermenistan ’ın varlığına son verdi
Guney Cephesi
TurkFransız Cephesi veya Guney Cephesi Kurtuluş Savaşı Milli kuvvetlerin Fransız lejyoner birliklerine (Fransız, Cezayir ve Ermeni Askerlerinden oluşan) karşı verdikleri savaşı kapsamaktadır İngilizler Musul, İskenderun, Kilis, Antep, Maraş ve Urfa ’yı işgal ettiler Fransızlar ise Adana, Mersin ve Osmaniye ’yi işgal ettiler
İşgalin sonlandırılmasında Sutcu İmam ’ın oğlu Karayılan Mehmet 6400 civarında şehit vererek Fransızlara kendi birliğinin onlarca misli kayıp verdirdi boylece Karayılan Antep ’te efsane oldu
Maraş ’ta, Sutcu İmam ’ın onderliğini yaptığı mucadele sonunda Maraş ’ta tutunamayan duşman şehri terk etmek zorunda kaldı (12 Şubat 1920) Urfa şehrinde Ali Saip (Ursavaş) Bey tarafından teşkilatlandırılan Turk direnişi başarıyla sonuclandı Fransızlar 11 Nisan 1920 ’de şehri boşalttılar
Antep halkı 1 Nisan 1920 ’de Fransızlara karşı ayaklandıysa da 9 Şubat 1921 ’de teslim oldu TBMM, Fransa ile Ankara Anlaşması ’nı imzalayarak Guney Cephesini kapatmak zorunda kaldı
Batı Cephesi
Buradaki Savaşlar,İzmirBursaBalıkesirKutahyaEskişehir hattında gercekleşti Muttefik devletler tarafından 18 Nisan 1920′de Paris ’in Sèvres banliyosunde ilan edilen Sevr Antlaşması Turkiye ’den onemli bazı toprakların alınmasını ve Turk devletinin muttefikler kontrolu altında bir tur yarıbağımsız statude yonetilmesini ongormekteydi Turk tarafının anlaşmayı imzalamayı Mısakı Milliye ’ye karşı bulduğu icin muttefikler, Yunan ordusunu Anadolu icine sevk ettiler Temmuz ayında Bursa, Ağustos ’ta Uşak Yunanlılar tarafından işgal edildi Yıl sonunda Yunan ordusu Eskişehir ve Kutahya ’yı tehdit etmeye başladı Bu sırada cıkan Cerkez Ethem İsyanı Turk savunmasını zor durumda bırakarak, Yunanlıların mevzilerini ilerletmesine yardımcı oldu
Batı Cephesi komutanlığına atanan İsmet Bey, Ocak 1921′de Birinci İnonu Muharebesi ve Mart 1921′de İkinci İnonu Muharebesi ’nde Yunan ilerlemesini durdurdu İnonu zaferleri, milli ordu projesinin başarısını kanıtlayarak TBMM hukumetinin otoritesini pekiştirdi, Milli Mucadelenin nihai zaferine olan guveni sağladı 27 Mart ’ta Afyon ’un kaybedilmesi bu zafer duygusunu ancak kısmen golgeleyebildi Temmuz 1921′de Yunan Kuvvetleri Garp Cephesi ordularını KutahyaEskişehir Muharebelerinde yenilgiye uğratarak cevirme harekatıyla yok etmek uzereyken, komutayı bizzat ele alan Mustafa Kemal ve Fevzi Paşa, Turk birliklerini suratle geri cekerek Sakarya nehri kıyılarına cektiler
Ancak 23 Ağustos – 13 Eylul arasında suren Sakarya Meydan Muharebesi ile Yunan taarruzu puskurtuldu Bu zafer nedeniyle Mustafa Kemal Paşa ’ya muşir (mareşal) rutbesi ve Başkumandan payesi verildi
Nihayet 26 Ağustos 1922′de Afyon ’un doğusundaki mevzilerden taarruza gecen Turk ordusu, 30 Ağustos ’taki Dumlupınar Meydan Muharebesi ’nde Yunanlıları kesin yenilgiye uğrattı Tamamen dağılan Yunan ordusunun boşalttığı Ege bolgesi birkac gun icinde Turk kuvvetlerinin eline gecti Nihayet 9 Eylul ’de Turk orduları İzmir ’e girerek Yunan işgaline son verdi