Kurtuluş Savaşında Ermeni Sorunu
Kurtuluş Savaşında Ermenilerin Durumu
KURTULUŞ SAVAŞINDA ERMENİ SORUNU
Sevr Andlaşması Doğuda bir Ermenistan kurulduğu gibi, Kürdistan’a da otonomi özerklik vermekte ve böylece Doğu Anadolu’yu parçalamakta idi.Taşnak Partisi tarafından idare olunan ve İtilaf Devletlerinin yardımını gören Ermeni Devleti, Çarlık Rusyası’nın Birinci Cihan Harbinde mağlıp olması sonucu Güney Kafkas
hudutlarında Erivan, Gümrü ve Kars dolaylarında kurulmuştu.Milli hudutlarımıza tecavüz eden ve Müslüman halka fevkalade zulüm, haksızlık ve katliam yapan Ermenilere karşı harekete geçilmesinde T.B.B.M. karar vermek zorunda kalmıştı.
Birinci Dünya Savaşı’nın Galip Devletleri, savaş sırasında, aralarında yaptıkları anlaşmalarla, Türk topraklarını bölüşmeyi kararlaştırmışlardı. Mondros Ateşkesi ile de bu fırsatı ellerine geçirince; Suriye-Adana cephesindeki Türk Kuvvetleri’nin, Toros geçitlerine alınarak bölgenin boşaltılmasını istediler.
Yapılan baskılar sonucu, bu cephedeki Türk Birlikleri, Toroslar kuzeyine çekildi. Ateşkesin imzasından hemen sonra Adana’yı işgale başlayan Fransızlar, meydanı boş bulunca silahlandırdıkları Ermeniler ile birlikte bu işgallerini genişleterek, Adana’dan başka Kozan, Osmaniye, Tarsus, Mersin ve Pozantı’yı da işgal ettiler.
Bu arada İngilizler de, Antep, Maraş ve Urfa’yı işgal ettiler; fakat bir süre sonra aralarında vardıkları bir anlaşmayla bu üç ili Fransızlara bıraktılar. Böylece Fransızlar Adana kuzeybatısındaki Toros geçitlerinden Fırat nehri doğusuna kadar uzanan geniş bir alanı işgal etmiş bulunuyorlardı.
Fransızlar bu geniş alanda varlıklarını koruyabilmek için, İngilizlerin bu dönemde Doğu’daki Ermeniler’i kullandıkları gibi, Fransızlar da Suriye ve Güney Anadolu’daki Ermenileri kullanmak istediler. İngilizler Ermenistan devletine Türklerden aldıkları toprakları verirken, Fransızlarda kendisine bedava asker edinebilmek için bölgesindeki Ermenilere Çukurova bölgesinde, “Klikya Ermeni Devleti” kuracağı sözünü verdi.
Tehcirle Suriye’ye gelmiş olan Ermeniler ile Çukurova’da yerleşik Ermeniler, bu tatlı vaade kapıldılar. Böylece İskenderun Körfezi’nden Kafkaslara kadar Büyük Ermenistan’ı kurmuş olacaklardı.
Kurtuluş Savaşında Ermenilerin Durumu
KURTULUŞ SAVAŞINDA ERMENİ SORUNU
Sevr Andlaşması Doğuda bir Ermenistan kurulduğu gibi, Kürdistan’a da otonomi özerklik vermekte ve böylece Doğu Anadolu’yu parçalamakta idi.Taşnak Partisi tarafından idare olunan ve İtilaf Devletlerinin yardımını gören Ermeni Devleti, Çarlık Rusyası’nın Birinci Cihan Harbinde mağlıp olması sonucu Güney Kafkas
hudutlarında Erivan, Gümrü ve Kars dolaylarında kurulmuştu.Milli hudutlarımıza tecavüz eden ve Müslüman halka fevkalade zulüm, haksızlık ve katliam yapan Ermenilere karşı harekete geçilmesinde T.B.B.M. karar vermek zorunda kalmıştı.
Birinci Dünya Savaşı’nın Galip Devletleri, savaş sırasında, aralarında yaptıkları anlaşmalarla, Türk topraklarını bölüşmeyi kararlaştırmışlardı. Mondros Ateşkesi ile de bu fırsatı ellerine geçirince; Suriye-Adana cephesindeki Türk Kuvvetleri’nin, Toros geçitlerine alınarak bölgenin boşaltılmasını istediler.
Yapılan baskılar sonucu, bu cephedeki Türk Birlikleri, Toroslar kuzeyine çekildi. Ateşkesin imzasından hemen sonra Adana’yı işgale başlayan Fransızlar, meydanı boş bulunca silahlandırdıkları Ermeniler ile birlikte bu işgallerini genişleterek, Adana’dan başka Kozan, Osmaniye, Tarsus, Mersin ve Pozantı’yı da işgal ettiler.
Bu arada İngilizler de, Antep, Maraş ve Urfa’yı işgal ettiler; fakat bir süre sonra aralarında vardıkları bir anlaşmayla bu üç ili Fransızlara bıraktılar. Böylece Fransızlar Adana kuzeybatısındaki Toros geçitlerinden Fırat nehri doğusuna kadar uzanan geniş bir alanı işgal etmiş bulunuyorlardı.
Fransızlar bu geniş alanda varlıklarını koruyabilmek için, İngilizlerin bu dönemde Doğu’daki Ermeniler’i kullandıkları gibi, Fransızlar da Suriye ve Güney Anadolu’daki Ermenileri kullanmak istediler. İngilizler Ermenistan devletine Türklerden aldıkları toprakları verirken, Fransızlarda kendisine bedava asker edinebilmek için bölgesindeki Ermenilere Çukurova bölgesinde, “Klikya Ermeni Devleti” kuracağı sözünü verdi.
Tehcirle Suriye’ye gelmiş olan Ermeniler ile Çukurova’da yerleşik Ermeniler, bu tatlı vaade kapıldılar. Böylece İskenderun Körfezi’nden Kafkaslara kadar Büyük Ermenistan’ı kurmuş olacaklardı.