Maksimal Oksijen Tüketimi Nedir - Maksimal Oksijen Tüketimi Hakkında Bilgi

[SoruCevap]

Kardiyopulmoner Egzersiz Testlerinde Terminolojik Kaos Nedir - Maksimal oksijen Tüketimi Hakkında - Kardiyopulmoner Egzersiz Testleri Nelerdir


Kardiyopulmoner egzersiz testleri sağlıklı bireylerde ve hastalarda yaygın uygulama alanlarına sahiptir. Bu testler, fiziksel kondüsyonun değerlendirilmesinde, hastalıkların tanısında, kardiyopulmoner rehabilitasyon amacıyla egzersiz reçete edilmesinde, çeşitli kalp ve akciğer hastalıklarında prognozu ve tedavinin takibinde klinik uygulamada giderek daha fazla kullanım alanı bulmaktadır.

Bununla birlikte, kardiyopulmoner egzersiz testlerin yorumlanmasında kullanılan terimler ve bunların tanımlanması zaman zaman karışıklıklara yol açabilmektedir. Bu güçlüklerden en sıklıkla gözlemleneni, egzersiz esnasında ölçülen oksijen tüketiminin tanımlanmasında kullanılan maksimal oksijen tüketimi, maksimum oksijen tüketimi ile pik oksijen tüketiminin kullanımı ve tanımlanmasında yaşanmaktadır (2).

Maksimal oksijen tüketimi; yaş, cinsiyet, vücut ölçüsü, egzersiz tipine bağlı olarak kişi için özel olarak elde edilebilen en yüksek oksijen alım değeridir. Maksimum oksijen tüketimi, özgün bir egzersiz protokolle uygulanan kademeli egzersiz testi sırasında ölçülen en yüksek oksijen alımı olarak tanımlanmaktadır. Bu değer, egzersiz testi sırasında deneğin tükenme noktasına ulaşımıyla tespit edilmektedir (2,3). Tükenme noktası olarak; oksijen alım artışının olmaması, yaşa göre belirlenmiş hedef kalp hızına ulaşılması ve solunum oranında belirgin olarak arttığı seviye olarak belirlenmektedir (4).

Bununla beraber, spesifik egzersiz yapılan bir şahısta, ölçülen en yüksek oksijen değeri, kullanılabilir en yüksek oksijen değeri olmayabilir. Yükü kademeli olarak artan egzersiz sırasında zamana göre ölçülen oksijen tüketim değerinin platoya ulaşmış olduğu seviye gerçek maksimum oksijen tüketimi değerini verir. Maksimum oksijen tüketim değeri bulunurken, yükü gittikçe artan egzersizin son 30 saniyesi içinde kaydedilen oksijen alımı değerinin belirlenmesi, sıklıkla ve kolayca başvurulabilen yöntemlerden birisidir.

Pik oksijen tüketimi ise, spesifik bir egzersiz testinde tükenme noktasına ulaşılmamış olsa bile, o test sırasında elde edilen en yüksek oksijen tüketimini ifade etmektedir (2,5).

Bütün bunların dışında, oksijen alımı ve oksijen kullanımı da karışıklıklara yol açabilen terimlerdendir. Oksijen alımı, sabit ortam koşullarının olmadığı oksijen gaz analizleriyle elde edilen değeri ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Oksijen kullanımı ise hücrelerdeki metabolik işlemler sırasında kullanılan oksijen miktarını ifade eder.

Klinik pratikte, bu farklı tanımlamalara rağmen eş anlamlı olarak kabul edilebilen bu terimler, çalışmada kullanılan yönteme en uygun olanının makalelerde kullanılmasının daha doğru olacağı kanısındayım.