Malazgirt Savaşı nedenleri
Malazgirt Savaşı tarafları
Malazgirt Savaşı sonucları
Malazgirt Savaşı 26 Ağustos 1071 tarihinde, Selcuklu Sultanı Alp Arslan ile Bizans İmparatoru IV Romen Diyojen arasında gercekleşen savaş Alp Arslan'ın zaferi ile sonuclanan Malazgirt Sav aşı, Turklere Anadolu'nun kapılarını acan savaşolarak bilinir
1060'lar suresince Buyuk Selcuklu Sultanı Alp Arslan Turk muttefiklerinin Ermenistan ve Anadolu'ya Doğru goc etmesine izin verdi ve Turkler buralarda şehirlere ve tarım alanlarına yerleştiler 1068 yılında Romen Diyojen Turklere karşı bir sefer duzenledi, fakat Kochisar şehrini geri almasına rağmen Turk atlılarına yetişemedi 1070 yılında Romen Diyojen, gunumuzde Muş'un bir ilcesi olan Malazgirt'te Turklerce ele gecirilmiş olan bir Bizans kalesine doğru ikinci bir sefer duzenledi ve Alp Arslan'a bir anlaşma onerdi Antlaşm Aya gore Alp Arslan Urfa kuşatmasını sona erdirirse Romen Diyojen Kochisar'ı geri verecekti Romen Diyojen Alp Arslan'ı, bu antlaşm ayı kabul etmediği durumda savaşmakla tehdit etti ve Alp Arslan'ın antlaşmayı kabul etmeyeceğini duşunerek ordusunu hazır hale getirdi, ki Alp Arslan da bu antlaşmayı reddetti
İlginc bir secim olarak Romen Diyojen yanında eşlik etmesi icin eski duşmanı olan Andronikos Dukas'ı getirmişti Romen Diyojen en iyi generali olan Niceforos Botaniates'i, sadakatinden şuphe ettiği icin (ki aslında Dukas'tan kesinlikle daha sadıktı) geride bırakmıştı Bizans ordu su 5000 batıdan gelen ve yaklaşık bir o kadar da doğudan gelen Bizans askerinden; Roussel de Bailleul'e bağlı 500 Fransız paralı askerinden; biraz Turk, Bulgar ve Pecenek paralı askerlerinden, Antakya dukune bağlı askerlerden; yedek kuvvet olarak Ermeni askerlerinden; ve belli sayıda da imparatorluk muhafızlarından oluşuyordu Turk kaynakları Bizans ordusunun boyutunu 100000'e yakın gosterir Diğer kaynaklarsa bu rakamı yaklaşık 70000 olarak tahmin eder
Anadolu uzerindeki yolculuk uzun ve zorlu gecmişti Ayrıca Bizans halkı Diyojen'in Alman paralı askerlerinin gercekleştirdikleri yağmalamalardan dolayı zarar gormuştu Bundan dolayı da Romen Diyojen Almanlar'ın birliğinin dağıtılmasını emretmek zorunda kalmıştı ordu ilk olarak Sivas'ta dinlendi ve haziran 1071'de Erzurum'a vardı Orada, Diyojen'in generallerinden bazıları Selcuklu bolgesine ilerlemeyi surdurmeyi ve Alp Arslan'ı hazırlıksız yakalamayı teklif etti Nikeforos Bryennius da dahil diğer generallerin bazıları da bulundukları yerde bekleyip pozisyonlarını guclendirmeyi onerdi Sonuc olarak ilerlemeye devam etme kararı verildi
Diyojen, Alp Arslan'ın cok uzakta olduğunu veya hic gelmeyeceğini duşunerek, ve Malazgirt'i ve hatta Malazgirt yakınındaki Ahlat kalesini hızlıca geri ele gecirebileceğini umit ederek Van Golu'ne doğru ilerledi Ancak, Alp Arslan aslında Halep, Musul ve diğer bolgelerden gelen 30000 atlı ile Ermenistan'daydı Alp Arslan'ın casusları Diyojen'in nerede bulunduğunu tamı tamına biliyordu ama Diyojen bundan haberdar değildi O Alp Arslan'ın hareketlerini hic bilmiyordu
Diyojen, generali John Tarchaneiotes'e bazı Bizans askerlerini ve İmparatorluk muhafızlarını alıp Pecenekler'e ve Fransızlar'a Ahlat kalesine doğru eşlik etmesini emretti Kendisi de ordunun geri kalanıyla Malazgirt'e doğru ilerledi Bu karar muhtemelen gucleri iki tarafta da 20000 asker olacak şekilde ikiye boldu Tarchaneiotes'e ve ordunun yarısına ne olduğu tam olarak bilinmese de, gorunuşe gore Tarchaneiotes Selcuklular'la karşılaştı ve kactı Daha sonra Malatya'da ort aya cıktı ve Malazgirt savaşında yer almadı
Diyojen, Tarchaneiotes'in kaybından haberdar değildi ve Malazgirt'e ilerlemeye devam etti, ve 23 Ağustos'ta orayı kolayca ele gecirdi Ertesi gun Bryennius altındaki Keşif birlikleri Selcuklu ordusunu tespit etti ve Malazgirt'e geri cekilmek zorunda kaldılar Diyojen saldıranların Alp Arslan'ın tum ordusu olduğuna inanmayarak Ermeni generali Basilaces'i birkac atlı birliğiyle dışarı gonderdi; bunun uzerine gonderilen atlı birlikleri yok edildi ve Basilaces esir alındı Ardından Diyojen ordusunu formasyona soktu ve sol kanadı Bryennius altına aktardı, ki o da hızlıca gelen Turkler tarafından neredeyse kuşatılıyordu ve bir kez daha geri cekilmek zorunda kaldı geceleyin ise Turkler yakınlardaki tepelerde saklandı ve Diyojen'in karşı saldırı yapma ihtimalini neredeyse yok ettiler 25 Ağustos'ta, Diyojen'in bazı Turk paralı askerleri Selcuklular'la karşılaştılar ve Bizans ordusundan ayrıldılar Aynı gun, Diyojen de bir Selcuklu elcisini reddetti ve Tarchaneiotes'i geri cağırmaya calıştı, ancak tabii ki cevrede ondan herhangi bir ize rastlayamadı O gun boyunca hicbir catışma yaşanmadı, fakat 26 Ağustos'ta Bizans ordusu duzgun bir Savaş formasyonuna gecti ve sol kanatta Bryennius'un, sağ kanatta Theodore Alyates'in ve merkezde imparatorun birlikleri olmak uzere Turk mevzilerine doğru ilerlemeye başladı Diyojen'de yedek birlikleri artcı olarak yerleştirdi Selcuklular ise yaklaşık dort kilometre otede hilal formasyonunda duruyordu ve Alp Arslan guvenli bir mesafeden olayları izliyordu Bizanslılar yaklaştıkca Selcuklu okcuları saldırmaya başladı, ve hilalin merkezi devamlı geriye doğru giderken kanatlar da Bizans ordusunu cevreleyecek şekilde ilerledi
Bizanslılar okcu saldırılarına aldırmadan ilerledi ve Alp Arslan'ın kampını akşama doğru ele gecirdi Ancak, okcu saldırısına en cok mağruz kalmış olan sağ ve sol kanatlar, Selcuklular'ı yakın dovuşe zorlamaya calışırken neredeyse dağılıyordu Buna karşın Selcuklu atlıları ise sadece geri cekiliyorlardı Selcuklular'ın yakın dovuşten kacındığını goren Diyojen, gece cokerken geri cekilme emri vermeye mecbur kaldı Ancak, sağ kanatın generali Theodore Alyates emri yanlış anladı; ve Diyojen'in eski duşmanı Ducas, imparatorun geri cekilişini korumaktansa, kasıtlı bir şekilde imparatoru dinlemedi ve Malazgirt dışındaki kamplarına kadar geri cekildi Selcuklular da Bizanslılar'ın bu karışıklığını fırsat bilerek saldırıya gecti Bizanslılar'ın sağ kanadı bozguna uğradı ve kısa bir sure ardından sol kanat da bozguna uğradı Bizanslılar'ın geri cekilmesinin ardından Selcuklular Diyojen'i bulup esir aldıklarında Diyojen yaralanmıştı Alp Arslan, birkac gun sonra Romen Diyojen'i kasıtlı olarak serbest bıraktı İmparator başkentine donduğunde bir isyanla karşılaştı ve isyanın sonucunda gozlerine mil cekildi
Sonucları
Yenilginin ardından, Bizanslılar'ın kayıpları oldukca fazlaydı Gece karanlığına kadar savaş olmadığı icin, Alp Arslan kacan Bizans ordusunun arkasından gitmediZaten sayıları da oldukca azdıBu savaş sonucunda Anadolu’nun kapıları Turkler ’e acılmış , Turkler Buyuk Selcuklu sultanı Alparslan’ın sayesinde Bizans ‘ı yenerek Anadolu‘ya yerleşme başladı
Malazgirt Savaşı tarafları
Malazgirt Savaşı sonucları
Malazgirt Savaşı 26 Ağustos 1071 tarihinde, Selcuklu Sultanı Alp Arslan ile Bizans İmparatoru IV Romen Diyojen arasında gercekleşen savaş Alp Arslan'ın zaferi ile sonuclanan Malazgirt Sav aşı, Turklere Anadolu'nun kapılarını acan savaşolarak bilinir
1060'lar suresince Buyuk Selcuklu Sultanı Alp Arslan Turk muttefiklerinin Ermenistan ve Anadolu'ya Doğru goc etmesine izin verdi ve Turkler buralarda şehirlere ve tarım alanlarına yerleştiler 1068 yılında Romen Diyojen Turklere karşı bir sefer duzenledi, fakat Kochisar şehrini geri almasına rağmen Turk atlılarına yetişemedi 1070 yılında Romen Diyojen, gunumuzde Muş'un bir ilcesi olan Malazgirt'te Turklerce ele gecirilmiş olan bir Bizans kalesine doğru ikinci bir sefer duzenledi ve Alp Arslan'a bir anlaşma onerdi Antlaşm Aya gore Alp Arslan Urfa kuşatmasını sona erdirirse Romen Diyojen Kochisar'ı geri verecekti Romen Diyojen Alp Arslan'ı, bu antlaşm ayı kabul etmediği durumda savaşmakla tehdit etti ve Alp Arslan'ın antlaşmayı kabul etmeyeceğini duşunerek ordusunu hazır hale getirdi, ki Alp Arslan da bu antlaşmayı reddetti
İlginc bir secim olarak Romen Diyojen yanında eşlik etmesi icin eski duşmanı olan Andronikos Dukas'ı getirmişti Romen Diyojen en iyi generali olan Niceforos Botaniates'i, sadakatinden şuphe ettiği icin (ki aslında Dukas'tan kesinlikle daha sadıktı) geride bırakmıştı Bizans ordu su 5000 batıdan gelen ve yaklaşık bir o kadar da doğudan gelen Bizans askerinden; Roussel de Bailleul'e bağlı 500 Fransız paralı askerinden; biraz Turk, Bulgar ve Pecenek paralı askerlerinden, Antakya dukune bağlı askerlerden; yedek kuvvet olarak Ermeni askerlerinden; ve belli sayıda da imparatorluk muhafızlarından oluşuyordu Turk kaynakları Bizans ordusunun boyutunu 100000'e yakın gosterir Diğer kaynaklarsa bu rakamı yaklaşık 70000 olarak tahmin eder
Anadolu uzerindeki yolculuk uzun ve zorlu gecmişti Ayrıca Bizans halkı Diyojen'in Alman paralı askerlerinin gercekleştirdikleri yağmalamalardan dolayı zarar gormuştu Bundan dolayı da Romen Diyojen Almanlar'ın birliğinin dağıtılmasını emretmek zorunda kalmıştı ordu ilk olarak Sivas'ta dinlendi ve haziran 1071'de Erzurum'a vardı Orada, Diyojen'in generallerinden bazıları Selcuklu bolgesine ilerlemeyi surdurmeyi ve Alp Arslan'ı hazırlıksız yakalamayı teklif etti Nikeforos Bryennius da dahil diğer generallerin bazıları da bulundukları yerde bekleyip pozisyonlarını guclendirmeyi onerdi Sonuc olarak ilerlemeye devam etme kararı verildi
Diyojen, Alp Arslan'ın cok uzakta olduğunu veya hic gelmeyeceğini duşunerek, ve Malazgirt'i ve hatta Malazgirt yakınındaki Ahlat kalesini hızlıca geri ele gecirebileceğini umit ederek Van Golu'ne doğru ilerledi Ancak, Alp Arslan aslında Halep, Musul ve diğer bolgelerden gelen 30000 atlı ile Ermenistan'daydı Alp Arslan'ın casusları Diyojen'in nerede bulunduğunu tamı tamına biliyordu ama Diyojen bundan haberdar değildi O Alp Arslan'ın hareketlerini hic bilmiyordu
Diyojen, generali John Tarchaneiotes'e bazı Bizans askerlerini ve İmparatorluk muhafızlarını alıp Pecenekler'e ve Fransızlar'a Ahlat kalesine doğru eşlik etmesini emretti Kendisi de ordunun geri kalanıyla Malazgirt'e doğru ilerledi Bu karar muhtemelen gucleri iki tarafta da 20000 asker olacak şekilde ikiye boldu Tarchaneiotes'e ve ordunun yarısına ne olduğu tam olarak bilinmese de, gorunuşe gore Tarchaneiotes Selcuklular'la karşılaştı ve kactı Daha sonra Malatya'da ort aya cıktı ve Malazgirt savaşında yer almadı
Diyojen, Tarchaneiotes'in kaybından haberdar değildi ve Malazgirt'e ilerlemeye devam etti, ve 23 Ağustos'ta orayı kolayca ele gecirdi Ertesi gun Bryennius altındaki Keşif birlikleri Selcuklu ordusunu tespit etti ve Malazgirt'e geri cekilmek zorunda kaldılar Diyojen saldıranların Alp Arslan'ın tum ordusu olduğuna inanmayarak Ermeni generali Basilaces'i birkac atlı birliğiyle dışarı gonderdi; bunun uzerine gonderilen atlı birlikleri yok edildi ve Basilaces esir alındı Ardından Diyojen ordusunu formasyona soktu ve sol kanadı Bryennius altına aktardı, ki o da hızlıca gelen Turkler tarafından neredeyse kuşatılıyordu ve bir kez daha geri cekilmek zorunda kaldı geceleyin ise Turkler yakınlardaki tepelerde saklandı ve Diyojen'in karşı saldırı yapma ihtimalini neredeyse yok ettiler 25 Ağustos'ta, Diyojen'in bazı Turk paralı askerleri Selcuklular'la karşılaştılar ve Bizans ordusundan ayrıldılar Aynı gun, Diyojen de bir Selcuklu elcisini reddetti ve Tarchaneiotes'i geri cağırmaya calıştı, ancak tabii ki cevrede ondan herhangi bir ize rastlayamadı O gun boyunca hicbir catışma yaşanmadı, fakat 26 Ağustos'ta Bizans ordusu duzgun bir Savaş formasyonuna gecti ve sol kanatta Bryennius'un, sağ kanatta Theodore Alyates'in ve merkezde imparatorun birlikleri olmak uzere Turk mevzilerine doğru ilerlemeye başladı Diyojen'de yedek birlikleri artcı olarak yerleştirdi Selcuklular ise yaklaşık dort kilometre otede hilal formasyonunda duruyordu ve Alp Arslan guvenli bir mesafeden olayları izliyordu Bizanslılar yaklaştıkca Selcuklu okcuları saldırmaya başladı, ve hilalin merkezi devamlı geriye doğru giderken kanatlar da Bizans ordusunu cevreleyecek şekilde ilerledi
Bizanslılar okcu saldırılarına aldırmadan ilerledi ve Alp Arslan'ın kampını akşama doğru ele gecirdi Ancak, okcu saldırısına en cok mağruz kalmış olan sağ ve sol kanatlar, Selcuklular'ı yakın dovuşe zorlamaya calışırken neredeyse dağılıyordu Buna karşın Selcuklu atlıları ise sadece geri cekiliyorlardı Selcuklular'ın yakın dovuşten kacındığını goren Diyojen, gece cokerken geri cekilme emri vermeye mecbur kaldı Ancak, sağ kanatın generali Theodore Alyates emri yanlış anladı; ve Diyojen'in eski duşmanı Ducas, imparatorun geri cekilişini korumaktansa, kasıtlı bir şekilde imparatoru dinlemedi ve Malazgirt dışındaki kamplarına kadar geri cekildi Selcuklular da Bizanslılar'ın bu karışıklığını fırsat bilerek saldırıya gecti Bizanslılar'ın sağ kanadı bozguna uğradı ve kısa bir sure ardından sol kanat da bozguna uğradı Bizanslılar'ın geri cekilmesinin ardından Selcuklular Diyojen'i bulup esir aldıklarında Diyojen yaralanmıştı Alp Arslan, birkac gun sonra Romen Diyojen'i kasıtlı olarak serbest bıraktı İmparator başkentine donduğunde bir isyanla karşılaştı ve isyanın sonucunda gozlerine mil cekildi
Sonucları
Yenilginin ardından, Bizanslılar'ın kayıpları oldukca fazlaydı Gece karanlığına kadar savaş olmadığı icin, Alp Arslan kacan Bizans ordusunun arkasından gitmediZaten sayıları da oldukca azdıBu savaş sonucunda Anadolu’nun kapıları Turkler ’e acılmış , Turkler Buyuk Selcuklu sultanı Alparslan’ın sayesinde Bizans ‘ı yenerek Anadolu‘ya yerleşme başladı
