Dr. Martin Luther King, Jr. (d. 15 Ocak, 1929 ö. 4 Nisan, 1968) Amerikalı siyah Baptist rahip ve Amerikan yurttaş hakları hareketi önderi.
Dünya genelinde şiddet karşıtı ve ırksal eşitlik görüşleriyle tanınmaktadır ve 1968 yılında suikaste uğramadan önce Nobel Barış Ödülünü kazanmıştır. Ayrıca, 1977 yılında Jimmy Carter tarafından Başkanlık Özgürlük Ödülü'nü almış ve Marthin Luther King Günü kutlanmaya başlanmıştır. King'in en bilinen ve etkili konuşması "Bir Rüyam Var" dır.
Ailesi ve Geçmişi
King Atlanta, Georgia'da Marthin Luther King ve Alberta Williams King'in çocuğu olarak dünyaya geldi. (Marthin Luther King Jr.'ın doğum kayıtlarına göre doğduğunda ismi Micheal'dı.) Liseden sonra Marehouse Koleji'ne devam etti. Burada rektör olan ve aynı zamanda bir yurttaş hakları lideri olan Benjamin Mays'den etkilendi. 1948 yılında Sosyoloji bölümünden aldığı dereceyle mezun oldu. Daha sonra 1951 yılında Chester,Pennsylvania'daki Crozer Teoloji Fakültesinden 1. olarak mezun oldu. 1955 yılında Boston Üniversitesinde Sistematik Teoloji konusunda yüksek lisans yaptı.
King 1953 yılında Coretta Scott ile evlendi. King'in babası düğünü gelinin babasının evinde gerçekleştirdi. King ve Scott'ın 4 çocuğu oldu: Yolanda Denise, Martin Luther II, Dexter Scott ve Bernice Albertine. King'in 4 çocuğu da babalarının yolunda gidip birer yurttaş hakları savunucusu oldular. Coretta Scott 30 Ocak 2006 yılında öldü.
Yurttaş Hakları Eylemciliği
King, 1953 yılında daha 24 yaşındayken en önemli siyah kilisesi olan Montgamery, Alabama'daki Dexter Avenue Baptist Kilisesinin pastörü oldu. 1 Aralık 1955 günü Rose Parks Jim Crowl yasası gereği yerini bir beyaza vermesi gerektiği halde buna karşı geldiği için tutuklandı. Bunun üzerine King, Montgamery Otobüs Boykotunu düzenledi. Boykot 382 gün sürdü ve durum o kadar gerginleşti ki King'in evi bombalandı. Bu boykot sırasında King tutuklandı. Boykot, Amerikan Yüksek Mahkemesinin eyaletlerarası otobüslerde ve diğer ulaşım araçlarında ırk ayrımcılığını kanun dışı ilan etmesine kadar devam etti.
Bu boykottan sonra, King, siyahi kiliselerin güçbirliği yapmasını ve yurttaş hakları reformu için barışçıl gösteriler yapmayı pamaç edinen Güney Hristiyan Liderlik Konferansı (SCLC)'nin 1957 yılında kurulmasında önemli rol oynadı. King ölümüne kadar bu kuruluşta önemli rol oynadı. King, Mahatmi Gandhi tarafından uygulanan şiddete dayanmayan sivil itaatsizlik felsefesinin takipçisiydi ve bu felsefeyi SCLC tarafından gösterilerde uyguladı.
FBI, 1961 yılından itibaren, Yurttaş Hakları hareketine komunistlerin sızdığı korkusuyla King'i dinlemeye başladı. Fakat, böyle bir kanıta ulaşılamadı. FBI 6 sene boyunca elde ettiği kayıtları, daha sonra King'i liderlik pozisyonun bırakması için zorlamak amacıyla kullandı.
Bir Pasifist olan A.J. Muste, siyasi eylemlerinde Marthin Luther King'e danışmanlık yaptı. King, Jim Crowl Kanunu olarak da bilinen güneydeki ırk ayrımcısı sisteme karşı şiddete dayanmayan, iyi organize edilmiş gösteriler medyadan büyük ilgi görecekti. Gerçekten de, gazetecilerin yazdıkları ve televizyonlarda yayımlanan programlar Yurttaş Hakları Hareketi'ne karşı büyük bir ilgi uyandırdı ve bu hareketi 1960'lı yıllarda Amerika'nın en önemli gündem maddesi halie getirdi.
King, siyahların oy hakkı, ayrımcılığın sona ermesi, çalışan hakları ve diğer temel haklar için gösterileri düzenledi ve organize etti. Bütün bu haklar 1964 yılında çıkan Yurttaş Hakları Kanunu (Civil Rights Act of 1964) ile 1965 yılında çıkan Oy Hakkı Kanunu (Voting Rights Act of 1965)ile Amerikan hukukunun birer parçası oldu.
Tazminat Konusundaki Tutumu
Bir kaç değişik zaman diliminde King, siyahların ve diğer dezavantajlı Amerikalıların tarihi yanlışlıklar nedeniyle uğradıkları haksızlıkların tazmin edilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
Washington'a Yürüyüş
King ve SCLC, 1965 yılında Alabama,Selma'dan eyalet başkenti Montgamery'e doğru bir yürüyüş başlatmayı denediler. İlk yürüyüş denemesi 7 Mart'ta yapılmış ama göstericilere karşı polis ve halkın şiddetle tepki vermesi nedeniyle iptal edilmişti. Bu deneme o günden beri Kanlı Pazar olarak anılır. Kanlı Pazar, Yurttaş Hakları Hareketi'nin davalarına halkın desteğini kazanmak için sarf ettikleri çaba bakımından çok önemli bir gündü. O gün polisin kullandığı aşırı güç, bütün medya organlarında geniş yer aldı ve toplumda büyük bir infiale sebep oldu.
İkinci yürüş denemesi 9 Mart'ta yapıldı. Bu yürüyüş Selma şehrinin dışındaki Edmund Pettus Köprüsünde, King tarafından sona erdirildi. King'in bu hareketi şehrin ileri gelenleri arasında surpriz ve kızgınlığa sebep oldu. Yürüyüş, tam olarak 25 Mart'ta Başkan Kennedy'nin desteğiyle yapıldı.
Şikago
1966 yılında, Güney'de elde edilen başarılardan sonra, King ve diğer Yurttaş Hakları Eylemcileri bu hareketi Kuzey'e yaymaya çalıştılar. İlk hedefleri Şikago şehri oldu. King ve Ralph Abernaty, Şikago'nun kenar mahallelerine fakirlere olan desteklerini göstermek ve eğitici bir deney olması amacıyla taşındılar.
Biyografi
Morehouse Koleji Sanatlar Fakültesi, 1948 sosyoloji mezunudur. Crozer Theoloji Seminerlerinden ilahiyat lisansını 1951'de almıştır. 1955 te Boston Universitesi'de felsefe doktorası yapmıştır. 1954'de, Martin Luther King, Alabama-Montgomery'deki Dexter baptist kilisesi papazı olmuştur. Montgomery otobüs boykotlarında liderlik etmiştir. Otobüs boykotları ülkedeki ayrımcılık yüzünden çıkmıştır. Bayan Rosa Parks'ın bir beyaza kendi oturduğu yeri vermemesi üzerine çıkan gerilim sonrası boykotlar görülmüştür. Siyahların ayaklanmaları başlamıştır. Martin Luther King eylemine, ABD yönetiminin otobüslerde gerçekleşen ayrımcılığı durdurmasıyla beraber son vermiştir.
Irkların eşitliği inancı için çabalamış, haksızlıklara karşı şiddeti öngörmeyen direnişi savunmuştur. Alabama eyaletinin Montgomery kentinde ilk protesto gösterilerini düzenleyen King, Georgia eyaletinin Atlanta şehrinde barışçı eylemleriyle tanınmıştır. King, daha sonra Washington, D.C.de Ağustos 1963te Lincoln Anıtının önünde ünlü "Bir Rüyam Var" konuşmasını yapmıştır. Martin Luther Kingin başlattığı barış yanlısı protesto eylemleri, 1964 Yurttaş Hakları Yasasının çıkmasını sağlamıştır. Yasayla Amerika Birleşik Devletlerinde ırk ayrımcılığı yasaklanmıştır.
İnsan hakları için ve siyahların ikinci sınıf vatandaş olmaktan çıkarılması için yaptığı çalışmalarla King, 1964 Nobel Barış Ödülüne layık görülmüştür.
Martin Luther King, Tennessee eyaletinin Memphis kentinde 4 Nisan 1968'de bir suikast sonucu ölmüştür.
1986dan beri her yıl Ocak ayının üçüncü Pazartesi günü ABD'de Kingin doğum gününde medeni haklar lideri ve yaşamı boyunca savunduğu idealler anılıyor, konuşuluyor, Kingin barış sevgisi dile getiriliyor.
Dünya genelinde şiddet karşıtı ve ırksal eşitlik görüşleriyle tanınmaktadır ve 1968 yılında suikaste uğramadan önce Nobel Barış Ödülünü kazanmıştır. Ayrıca, 1977 yılında Jimmy Carter tarafından Başkanlık Özgürlük Ödülü'nü almış ve Marthin Luther King Günü kutlanmaya başlanmıştır. King'in en bilinen ve etkili konuşması "Bir Rüyam Var" dır.
Ailesi ve Geçmişi
King Atlanta, Georgia'da Marthin Luther King ve Alberta Williams King'in çocuğu olarak dünyaya geldi. (Marthin Luther King Jr.'ın doğum kayıtlarına göre doğduğunda ismi Micheal'dı.) Liseden sonra Marehouse Koleji'ne devam etti. Burada rektör olan ve aynı zamanda bir yurttaş hakları lideri olan Benjamin Mays'den etkilendi. 1948 yılında Sosyoloji bölümünden aldığı dereceyle mezun oldu. Daha sonra 1951 yılında Chester,Pennsylvania'daki Crozer Teoloji Fakültesinden 1. olarak mezun oldu. 1955 yılında Boston Üniversitesinde Sistematik Teoloji konusunda yüksek lisans yaptı.
King 1953 yılında Coretta Scott ile evlendi. King'in babası düğünü gelinin babasının evinde gerçekleştirdi. King ve Scott'ın 4 çocuğu oldu: Yolanda Denise, Martin Luther II, Dexter Scott ve Bernice Albertine. King'in 4 çocuğu da babalarının yolunda gidip birer yurttaş hakları savunucusu oldular. Coretta Scott 30 Ocak 2006 yılında öldü.
Yurttaş Hakları Eylemciliği
King, 1953 yılında daha 24 yaşındayken en önemli siyah kilisesi olan Montgamery, Alabama'daki Dexter Avenue Baptist Kilisesinin pastörü oldu. 1 Aralık 1955 günü Rose Parks Jim Crowl yasası gereği yerini bir beyaza vermesi gerektiği halde buna karşı geldiği için tutuklandı. Bunun üzerine King, Montgamery Otobüs Boykotunu düzenledi. Boykot 382 gün sürdü ve durum o kadar gerginleşti ki King'in evi bombalandı. Bu boykot sırasında King tutuklandı. Boykot, Amerikan Yüksek Mahkemesinin eyaletlerarası otobüslerde ve diğer ulaşım araçlarında ırk ayrımcılığını kanun dışı ilan etmesine kadar devam etti.
Bu boykottan sonra, King, siyahi kiliselerin güçbirliği yapmasını ve yurttaş hakları reformu için barışçıl gösteriler yapmayı pamaç edinen Güney Hristiyan Liderlik Konferansı (SCLC)'nin 1957 yılında kurulmasında önemli rol oynadı. King ölümüne kadar bu kuruluşta önemli rol oynadı. King, Mahatmi Gandhi tarafından uygulanan şiddete dayanmayan sivil itaatsizlik felsefesinin takipçisiydi ve bu felsefeyi SCLC tarafından gösterilerde uyguladı.
FBI, 1961 yılından itibaren, Yurttaş Hakları hareketine komunistlerin sızdığı korkusuyla King'i dinlemeye başladı. Fakat, böyle bir kanıta ulaşılamadı. FBI 6 sene boyunca elde ettiği kayıtları, daha sonra King'i liderlik pozisyonun bırakması için zorlamak amacıyla kullandı.
Bir Pasifist olan A.J. Muste, siyasi eylemlerinde Marthin Luther King'e danışmanlık yaptı. King, Jim Crowl Kanunu olarak da bilinen güneydeki ırk ayrımcısı sisteme karşı şiddete dayanmayan, iyi organize edilmiş gösteriler medyadan büyük ilgi görecekti. Gerçekten de, gazetecilerin yazdıkları ve televizyonlarda yayımlanan programlar Yurttaş Hakları Hareketi'ne karşı büyük bir ilgi uyandırdı ve bu hareketi 1960'lı yıllarda Amerika'nın en önemli gündem maddesi halie getirdi.
King, siyahların oy hakkı, ayrımcılığın sona ermesi, çalışan hakları ve diğer temel haklar için gösterileri düzenledi ve organize etti. Bütün bu haklar 1964 yılında çıkan Yurttaş Hakları Kanunu (Civil Rights Act of 1964) ile 1965 yılında çıkan Oy Hakkı Kanunu (Voting Rights Act of 1965)ile Amerikan hukukunun birer parçası oldu.
Tazminat Konusundaki Tutumu
Bir kaç değişik zaman diliminde King, siyahların ve diğer dezavantajlı Amerikalıların tarihi yanlışlıklar nedeniyle uğradıkları haksızlıkların tazmin edilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
Washington'a Yürüyüş
King ve SCLC, 1965 yılında Alabama,Selma'dan eyalet başkenti Montgamery'e doğru bir yürüyüş başlatmayı denediler. İlk yürüyüş denemesi 7 Mart'ta yapılmış ama göstericilere karşı polis ve halkın şiddetle tepki vermesi nedeniyle iptal edilmişti. Bu deneme o günden beri Kanlı Pazar olarak anılır. Kanlı Pazar, Yurttaş Hakları Hareketi'nin davalarına halkın desteğini kazanmak için sarf ettikleri çaba bakımından çok önemli bir gündü. O gün polisin kullandığı aşırı güç, bütün medya organlarında geniş yer aldı ve toplumda büyük bir infiale sebep oldu.
İkinci yürüş denemesi 9 Mart'ta yapıldı. Bu yürüyüş Selma şehrinin dışındaki Edmund Pettus Köprüsünde, King tarafından sona erdirildi. King'in bu hareketi şehrin ileri gelenleri arasında surpriz ve kızgınlığa sebep oldu. Yürüyüş, tam olarak 25 Mart'ta Başkan Kennedy'nin desteğiyle yapıldı.
Şikago
1966 yılında, Güney'de elde edilen başarılardan sonra, King ve diğer Yurttaş Hakları Eylemcileri bu hareketi Kuzey'e yaymaya çalıştılar. İlk hedefleri Şikago şehri oldu. King ve Ralph Abernaty, Şikago'nun kenar mahallelerine fakirlere olan desteklerini göstermek ve eğitici bir deney olması amacıyla taşındılar.
Biyografi
Morehouse Koleji Sanatlar Fakültesi, 1948 sosyoloji mezunudur. Crozer Theoloji Seminerlerinden ilahiyat lisansını 1951'de almıştır. 1955 te Boston Universitesi'de felsefe doktorası yapmıştır. 1954'de, Martin Luther King, Alabama-Montgomery'deki Dexter baptist kilisesi papazı olmuştur. Montgomery otobüs boykotlarında liderlik etmiştir. Otobüs boykotları ülkedeki ayrımcılık yüzünden çıkmıştır. Bayan Rosa Parks'ın bir beyaza kendi oturduğu yeri vermemesi üzerine çıkan gerilim sonrası boykotlar görülmüştür. Siyahların ayaklanmaları başlamıştır. Martin Luther King eylemine, ABD yönetiminin otobüslerde gerçekleşen ayrımcılığı durdurmasıyla beraber son vermiştir.
Irkların eşitliği inancı için çabalamış, haksızlıklara karşı şiddeti öngörmeyen direnişi savunmuştur. Alabama eyaletinin Montgomery kentinde ilk protesto gösterilerini düzenleyen King, Georgia eyaletinin Atlanta şehrinde barışçı eylemleriyle tanınmıştır. King, daha sonra Washington, D.C.de Ağustos 1963te Lincoln Anıtının önünde ünlü "Bir Rüyam Var" konuşmasını yapmıştır. Martin Luther Kingin başlattığı barış yanlısı protesto eylemleri, 1964 Yurttaş Hakları Yasasının çıkmasını sağlamıştır. Yasayla Amerika Birleşik Devletlerinde ırk ayrımcılığı yasaklanmıştır.
İnsan hakları için ve siyahların ikinci sınıf vatandaş olmaktan çıkarılması için yaptığı çalışmalarla King, 1964 Nobel Barış Ödülüne layık görülmüştür.
Martin Luther King, Tennessee eyaletinin Memphis kentinde 4 Nisan 1968'de bir suikast sonucu ölmüştür.
1986dan beri her yıl Ocak ayının üçüncü Pazartesi günü ABD'de Kingin doğum gününde medeni haklar lideri ve yaşamı boyunca savunduğu idealler anılıyor, konuşuluyor, Kingin barış sevgisi dile getiriliyor.