Göğüs kanseri tüm yerkürede ve memleketimizde, hatunlarda en sık görülen kanser çeşididir . Hatunlarda rastlanan tüm kanserleri n neredeyse 1/3’ünden sorumludur. Münhasıran sosyoekonomik seviyesi yüksek memleketlerdeki kansere bağlı ölümlerin büyük çoğunluğunu oluşturur.
Bayanlarda erkeklerden yaklaşık 100 kat daha ziyadedir ve son yıllarda erkek göğüs kanseri görülme sıklığında bir artış kelam hususudur. Göğüs kanseri Avrupa ve Amerikada menopoz sonrası bayanlarda daha sık görülürken, memleketimizde ise % 40-45 menopoz öncesi, yani erken yaşta görülmektedir. Ayrıyeten göğüs kanseri gebelikte en sık görülen kanser tipidir. Gebelik ve emzirme devrinde dolaşımdaki östrojen, progesteron ve prolaktin hormonlarının göğüsteki süt kanalları ve dokularının yapılarını değiştirici tesirleri vardır. Vesair yandan östrojen ve prolaktin hormonlarının göğüsteki kanser hücresi büyümesini artırdığı bilinmektedir. Münhasıran topluluğumuzda, ‘Gebelikte ve emzirme periyodunda göğüs kanseri olunmaz’ yargısını değiştirmek, bu hususta yakın etrafımızı bilgilendirmek, bir vazife olmalıdır.
Evet göğüs kanserinde riski arttıran gayri faktörler nelerdir; Ana, kız kardeş ve kızında göğüs kanseri hikayesi bulunan bayanlarda risk 2 kat, bir numara noktadan akraba iki insanda olması durumunda risk 5 kata kadar çıkar. Erken adet görme, geç menopoz, göğüs nahiyesine radyoterapi (Herhangi bir nedenle ışına maruz kalma) almış olmak, hiç veladet yapmamış olmak ve birinci tevellüdün 30 yaşından sonra olması, kafeinli içecekler, alkol ve sigara tüketimi (Son yıllarda riski arttırdığı katılaşan etkenler arasında), obezite - yağlı beslenme, bu son ikisi kanda ve totalde göğüs kanserinden sorumlu tutulan östrojen hormon seviyelerini arttırmaları nedeniyle risk oluşum ederler. Fizikî aktivite azlığı, bilhassa menopoz sonrası hormon replasman tedavisi, sayılan riskler arasındadır.
Hangi durumlarda bir Umumî Cerahi Bilirkişisine erken başvuralım:
Göğüs cildinde şişlik, çekinti veye çukurlaşma olması
Göğüs cildinde güzelleşmeyen yara yahut kızarıklık
Göğüste yahut koltukaltında ele gelen kitle
Memebaşından akıntı
Memebaşında içe hakikat çekilme, çökme yahut biçim bozukluğu
Memebaşı derisinde soyulma, kabuklanma
Nelere dikkat edelim, ne yapalım; Birden fazla hatun göğüste besbelli bir ağrı olmadan bir Umumi Cerrahi Bilirkişisine başvurmayı düşünmez. Oysaki ağrı tabibe gelme açısından olumlu bir durumken, göğüs kanseri ile kesin ilişkilendirilen bir durum değildir. Bu nedenle ağrısız ve sessiz büyüyen, sertlik yahut çekilme olarak kendini gösteren kitleler kendi kendine yahut eksper denetimiyle fark edilene kadar ilerlemiş olabilirler. Aylık, ayna önünde kendi kendine muayene öğrenilmeli, bir Umumi Cerrahi Bilirkişisinin tertipli denetimiyle, gerekli görüntüleme teknikleri eşliğinde sistemli izlem yapılmalıdır. Sistemli fizikî aktivitenin tüm kanser öbekleri için riski azalttığı bilinmektedir. Başkaca ağır yağlı ve karbonhidrattan güçlü beslenme, başka mealde kan şekerinin yükselmesi yeniden tüm kanserlere yatkınlığı arttırır.
Sonuç olarak, erken tanının her kanser tipi için ehemmiyeti büyük olmakla birlikte, göğüs kanseri önlenebilen ve tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Op. Dr. Halis Müşfik TEMEL
Bayanlarda erkeklerden yaklaşık 100 kat daha ziyadedir ve son yıllarda erkek göğüs kanseri görülme sıklığında bir artış kelam hususudur. Göğüs kanseri Avrupa ve Amerikada menopoz sonrası bayanlarda daha sık görülürken, memleketimizde ise % 40-45 menopoz öncesi, yani erken yaşta görülmektedir. Ayrıyeten göğüs kanseri gebelikte en sık görülen kanser tipidir. Gebelik ve emzirme devrinde dolaşımdaki östrojen, progesteron ve prolaktin hormonlarının göğüsteki süt kanalları ve dokularının yapılarını değiştirici tesirleri vardır. Vesair yandan östrojen ve prolaktin hormonlarının göğüsteki kanser hücresi büyümesini artırdığı bilinmektedir. Münhasıran topluluğumuzda, ‘Gebelikte ve emzirme periyodunda göğüs kanseri olunmaz’ yargısını değiştirmek, bu hususta yakın etrafımızı bilgilendirmek, bir vazife olmalıdır.
Evet göğüs kanserinde riski arttıran gayri faktörler nelerdir; Ana, kız kardeş ve kızında göğüs kanseri hikayesi bulunan bayanlarda risk 2 kat, bir numara noktadan akraba iki insanda olması durumunda risk 5 kata kadar çıkar. Erken adet görme, geç menopoz, göğüs nahiyesine radyoterapi (Herhangi bir nedenle ışına maruz kalma) almış olmak, hiç veladet yapmamış olmak ve birinci tevellüdün 30 yaşından sonra olması, kafeinli içecekler, alkol ve sigara tüketimi (Son yıllarda riski arttırdığı katılaşan etkenler arasında), obezite - yağlı beslenme, bu son ikisi kanda ve totalde göğüs kanserinden sorumlu tutulan östrojen hormon seviyelerini arttırmaları nedeniyle risk oluşum ederler. Fizikî aktivite azlığı, bilhassa menopoz sonrası hormon replasman tedavisi, sayılan riskler arasındadır.
Hangi durumlarda bir Umumî Cerahi Bilirkişisine erken başvuralım:
Göğüs cildinde şişlik, çekinti veye çukurlaşma olması
Göğüs cildinde güzelleşmeyen yara yahut kızarıklık
Göğüste yahut koltukaltında ele gelen kitle
Memebaşından akıntı
Memebaşında içe hakikat çekilme, çökme yahut biçim bozukluğu
Memebaşı derisinde soyulma, kabuklanma
Nelere dikkat edelim, ne yapalım; Birden fazla hatun göğüste besbelli bir ağrı olmadan bir Umumi Cerrahi Bilirkişisine başvurmayı düşünmez. Oysaki ağrı tabibe gelme açısından olumlu bir durumken, göğüs kanseri ile kesin ilişkilendirilen bir durum değildir. Bu nedenle ağrısız ve sessiz büyüyen, sertlik yahut çekilme olarak kendini gösteren kitleler kendi kendine yahut eksper denetimiyle fark edilene kadar ilerlemiş olabilirler. Aylık, ayna önünde kendi kendine muayene öğrenilmeli, bir Umumi Cerrahi Bilirkişisinin tertipli denetimiyle, gerekli görüntüleme teknikleri eşliğinde sistemli izlem yapılmalıdır. Sistemli fizikî aktivitenin tüm kanser öbekleri için riski azalttığı bilinmektedir. Başkaca ağır yağlı ve karbonhidrattan güçlü beslenme, başka mealde kan şekerinin yükselmesi yeniden tüm kanserlere yatkınlığı arttırır.
Sonuç olarak, erken tanının her kanser tipi için ehemmiyeti büyük olmakla birlikte, göğüs kanseri önlenebilen ve tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Op. Dr. Halis Müşfik TEMEL