Meme kanserinde tek bir yöntem değil,farklı tedaviler birlikte uygulanmaktadır, yani bir takım çalışmasıdır.
Hangi tedavilerin seçileceği ve uygulanma sırası,hastalığın teşhis edildiği evreye,tümörün tipine,özelliklerine ve hastanın yaşı,hormonal durumuna göre kararlaştırılır.
Meme kanseri tedavisi tek bir doktor tarafından değil,bir ekip tarafından planlanarak yapılır.Bu ekibin içerisinde ; cerrah,onkolog,radyasyon onkoloğu,plastik cerrah ve psikolog yer alabilir.
MEME KANSERİNDE UGULANAN TEDAVİLER NELERDİR ?
MEME KANSERİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR ?
Kabaca meme kanseri tedavisi 2 ana bölüme ayrılarak yapılmaktadır:
*lokal tedaviler ;meme ve koltuk altına yönelik tedavilerdir
*sistemik tedaviler ;tüm vücudu korumaya yönelik tedavilerdir
Lokal tedavi yani memeye yönelik tedaviler cerrahi ve radyoterapi (ışın) tedavisidir.Bazen sadece cerrahi yeterli olmakta,bazen cerrahi tedaviyle birlikte ışın tedavisi uygulanması gerekmektedir.
Sistemik tedaviler,kemoterapi, endokrin tedaviler ve biolojik tedavilerdir.Bu tedavilerden sadece bir tanesi uygulanabileceği gibi birlekte veya ardışık olarakta uygulanmaktadırlar.
RADYOTERAPİ NEDİR ?
Yüksek enerjili ışınlar ile kanser hücrelerinin öldürülmesidir.Memeye ve koltuk altı lenf bezlerine hastalığın bu bölgede nüks etmemesi amacıyla yapılır.Yaklaşık 35 gün sürer.Her gün 2-3 dk süren bir tedavidir.
KEMOTERAPİ NEDİR ?
Kemoterapi sistemik bir tedavidir yani etkisi bütün vücutta görülür.Hastalığın meme dışında başka bir organa yayılmasını önlemek amacıyla veya zaten başka bir organa yayılmış meme kanserinin tedavisi için kullanılır.
Kanser hücrelerinin ,etkili ilaçlarla öldürülmesidir.İlaçlar damar yoluyla verilir.Genellikle 20 gün arayla uygulanan ve 6-8 bazen daha fazla süren sayıda tedavilerdir.Çoğu kişinin bildiği gibi bağışıklık sisteminin baskılanması,saç dökülmesi,bulantı gibi sevimsiz yan etkileri vardır.Ancak bunların hepsi geçici yan etkilerdir ve tedavi sonlandıktan sonra tamamen düzelmektedirler.
ENDOKRİN TEDAVİ NEDİR ?
Bu da tüm vücuda etkili sistemik bir tedavidir.Sadece hormona duyarlı tipteki tümörlerde uygulanır.Bazen kemoterapi ile birlikte,bazende tek başına uygulanabilir.Tümörün büyümesini ve vücuda yayılmasını önler.Daha çok ağızdan her gün alınan tabletler şeklinde uygulanmaktadır.
Endokrin tedavinin bir şeklide yumurtalıkların devre dışı bırakılması ile yapılmaktadır.Bu amaçla cerrahi,radyoterapi veya hormon ilaçları kullanılabilir.
BİOLOJİK TEDAVİLER NEDİR ?
Son 10 yılda geliştirilen ve çok etkili bir diğer sistemik tedavi şeklidir.Ancak belirli özellikleri taşıyan tümör hücrelerine etkilidir.Patalojik inceleme sırasında tümörün bu özelliklere sahip olup olmadığıda araştırılmaktadır.Kullanılan ajan tüm vücuttaki bu özelliği taşıyan tümör hücrelerini yok eder.Özellikle metastaz yapmış hastalarda çok etkili bir seçenektir.
Son olarak, meme kanseri tedavisinde hergün yeni tedaviler ve teknikler geliştirilmekte ve tedavilerin etkinliği arttırılmakta , yan etkileri ise azaltılmaktadır.Ancak tedavi başarısını etkileyen en önemli faktör erken tanıdır.Bu nedenle her kadının bilinçli olması ve kontrollerini yaptırması hayat kurtarıcı olmaktadır.
CERRAHİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ NELERDİR ?
MEMENİN TAMAMEN ALINMASI DAHA GÜVENLİ BİR TEDAVİMİDİR ?
Meme kanserinin cerrahi tedavisi yıllar içerisinde çok değişmiş giderek daha küçük ve sınırlı müdahaleler uygulanmaya başlamıştır.Yapılan tüm çalışmalar,bu tedavilerin etkinliğinin agresif cerrahiler ile aynı olduğunu göstermiştir.Böylece hastaları hem fiziksel hem de ruhsal olarak sakat bırakıcı ameliyatlar çok büyük oranda terkedilmiştir.
1980 li yılların 2. Yarısından itibaren, meme koruyucu ameliyatlar tüm dünyada kabul görerek hızla yaygınlaşmıştır. Memenin korunduğu,tümörlü bölgenin çıkartıldığı ameliyatlar,bazen hastanede bile kalmayı gerektirmeyecek şekilde yapılabilmektedir.
MEMENİN TAMAMININ ALINMASINI GEREKLİ OLAN DURUMLAR NELERDİR ?
Her hasta koruyucu cerrahi için uygun olmayabilir,birden çok merkezden çıkan tümörler,veya küçük memesi ve büyük tümörü olan hastalar gibi.Çeşitli nedenlerle ışın tedavisi uygulanamayacak hastalar ve kalan memesinde nüks tümör takibinin yapılamayacak olan hastalardada mastektomi,yani memenin alınması tercih edilmelidir.
Bu durumlarda klasik mastektominin yanı sıra son yıllarda kullanılmaya başlayan,deri koruyucu mastektomiler giderek artan sıklıkta tercih edilmektedir.
MEMENİN ALINDIĞI HASTALARDA YENİ MEME YAPILMASI MÜMKÜNMÜDÜR ?
YENİ MEME AYNI SEANSTA YAPILABİLİRMİ ?
Memeyi tümüyle aldığımız hastalarda ,rekonstrüktif girişimler yani yeniden meme yapılmasını önermekteyiz. Plastik cerrahların gerçekleştirdiği bu ameliyatlar,meme alma ameliyatı ile aynı anda veya geç dönemde (2 yıl sonra) yapılabilir.
Doğru zaman hastalığın evresi ile ilgilidir.Hastalık erken evre ise, ameliyat sonrası ışın tedavisi ve ağır bir sistemik tedavi gerekmiyor ise ,rekonstrüksiyon yani yeni meme yapımı mastektomi ile aynı seansta yapılabilir.
Nüks olasılığı yüksek hastalar ,ışın tedavisi alacak hastalar ve ağır bir kemoterapi planlanan hastaların rekonstrüksiyonu,ileri döneme, ortalama ilk ameliyattan 2 yıl sonraya ertelenmesi önerilmektedir.
EN UYGUN YÖNTEM NEDİR ? HASTALARIN KENDİ DOKUSUMU ? SİLİKONMU ?
Yeni meme yapımı için, hastanın kendi dokuları kullanılacağı gibi,silikon protezlerde kullanılabilir.Bu amaçla silikon kullanılması çok daha kolay ve küçük bir ameliyattır.Ancak kozmetik sonuç hastanın kendi dokularının kulanıdığı teknikler kadar başarılı değildir.Yeni meme yapımı için en çok tercih edilen bölge karın yağlarıdır.Bu yöntem TRAM tekniği olarak adlandırılır.Uzun ve zor bir ameliyat olmasına karşın ,yeni meme yapımında en mükemmel sonucun alındığı tekniktir.
MEME KANSERİNDE KOLTUK ALTI LENF BEZLERİ ÇIKARTILMALIMI ?
BU NEDENLE KOL ŞİŞME RİSKİ NEDİR ?
Lenf bezlerinin değerlendirilmesi için eskiden koltuk altındaki tüm lenf bezleri çıkartılmakta idi.Günümüzde, nöbetçi lenf bezi adı verilen koltuk altı ile meme arasındaki ganglion bulunmakta ve eğer burda tutulum,metastaz yok ise koltuk altı lenf bezleri çıkartılmamaktadır.
Nöbetçi lenf bezinde tutulum metastaz var ise koltuk altından ortalama 10-15 lenf bezi çıkartılmaktadır.Eskiden yapılan çok sayıda lenf bezinin çıkartıldığı ,agresif lenf diseksiyonlarının tedavi edici bir etkisi olmadığı ve hastanın yaşam süresini etkilemediği gösterilmiştir.Günümüzde terkedilen bu geniş lenf diseksiyonları sayesinde artık kol şişmesi çok nadir olarak görülmektedir.
MEME KORUYUCU CERRAHİ (LUMPEKTOMİ)
Tümörün çevre sağlam meme dokusu ile birlikte çıkartılmasıdır.Ameliyat sırasında patolog yardımı ile tümörün güvenli mesafe ile çıkartıldığından emin olunmalıdır.Cerrahi tedavi sonrası kalan memeye nüksü önlemek amacı ile radyoterapi uygulanır.Kozmetik sonucun hastayı memnun etmesi için meme-tümör hacim oranlarının uygun olması gerekmektedir.
MODİFİYE RADİKAL MASTEKTOMİ
Memenin tümü,meme cildinin ve koltuk altı lenf bezlerinin alındığı ameliyatlardır.Aynı seansta veya daha sonra yeniden meme yapılması mümkün olabilmektedir.Bu girişim sonrası meme yapımı teknik olarak daha komplike ve birkaç seansta mümkün olmaktadır.Bu yöntem,yaygın büyük tümörlerde,çok merkezden kaynaklanan tümörlerde,nüks riski fazla hastalarda tercih edilmektedir.
DERİ KORUYUCU MASTEKTOMİLER
Uygun hastalarda,kozmetik sonucunun çok iyi olması nedeni ile tercih edilen girişimlerdir.Doğru hasta seçimi çok önemlidir.Meme kanseri olmayan ancak yüksek riskli hastalarda,koruyucu amaçla uygulanmaktadır.Bu girişimlerde sadece meme cildi korunabildiğigibiseçilmiş hastalarda meme başı ve meme ucununda korunduğu teknikler uygulanmaktadır.
Hangi tedavilerin seçileceği ve uygulanma sırası,hastalığın teşhis edildiği evreye,tümörün tipine,özelliklerine ve hastanın yaşı,hormonal durumuna göre kararlaştırılır.
Meme kanseri tedavisi tek bir doktor tarafından değil,bir ekip tarafından planlanarak yapılır.Bu ekibin içerisinde ; cerrah,onkolog,radyasyon onkoloğu,plastik cerrah ve psikolog yer alabilir.
MEME KANSERİNDE UGULANAN TEDAVİLER NELERDİR ?
MEME KANSERİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR ?
Kabaca meme kanseri tedavisi 2 ana bölüme ayrılarak yapılmaktadır:
*lokal tedaviler ;meme ve koltuk altına yönelik tedavilerdir
*sistemik tedaviler ;tüm vücudu korumaya yönelik tedavilerdir
Lokal tedavi yani memeye yönelik tedaviler cerrahi ve radyoterapi (ışın) tedavisidir.Bazen sadece cerrahi yeterli olmakta,bazen cerrahi tedaviyle birlikte ışın tedavisi uygulanması gerekmektedir.
Sistemik tedaviler,kemoterapi, endokrin tedaviler ve biolojik tedavilerdir.Bu tedavilerden sadece bir tanesi uygulanabileceği gibi birlekte veya ardışık olarakta uygulanmaktadırlar.
RADYOTERAPİ NEDİR ?
Yüksek enerjili ışınlar ile kanser hücrelerinin öldürülmesidir.Memeye ve koltuk altı lenf bezlerine hastalığın bu bölgede nüks etmemesi amacıyla yapılır.Yaklaşık 35 gün sürer.Her gün 2-3 dk süren bir tedavidir.
KEMOTERAPİ NEDİR ?
Kemoterapi sistemik bir tedavidir yani etkisi bütün vücutta görülür.Hastalığın meme dışında başka bir organa yayılmasını önlemek amacıyla veya zaten başka bir organa yayılmış meme kanserinin tedavisi için kullanılır.
Kanser hücrelerinin ,etkili ilaçlarla öldürülmesidir.İlaçlar damar yoluyla verilir.Genellikle 20 gün arayla uygulanan ve 6-8 bazen daha fazla süren sayıda tedavilerdir.Çoğu kişinin bildiği gibi bağışıklık sisteminin baskılanması,saç dökülmesi,bulantı gibi sevimsiz yan etkileri vardır.Ancak bunların hepsi geçici yan etkilerdir ve tedavi sonlandıktan sonra tamamen düzelmektedirler.
ENDOKRİN TEDAVİ NEDİR ?
Bu da tüm vücuda etkili sistemik bir tedavidir.Sadece hormona duyarlı tipteki tümörlerde uygulanır.Bazen kemoterapi ile birlikte,bazende tek başına uygulanabilir.Tümörün büyümesini ve vücuda yayılmasını önler.Daha çok ağızdan her gün alınan tabletler şeklinde uygulanmaktadır.
Endokrin tedavinin bir şeklide yumurtalıkların devre dışı bırakılması ile yapılmaktadır.Bu amaçla cerrahi,radyoterapi veya hormon ilaçları kullanılabilir.
BİOLOJİK TEDAVİLER NEDİR ?
Son 10 yılda geliştirilen ve çok etkili bir diğer sistemik tedavi şeklidir.Ancak belirli özellikleri taşıyan tümör hücrelerine etkilidir.Patalojik inceleme sırasında tümörün bu özelliklere sahip olup olmadığıda araştırılmaktadır.Kullanılan ajan tüm vücuttaki bu özelliği taşıyan tümör hücrelerini yok eder.Özellikle metastaz yapmış hastalarda çok etkili bir seçenektir.
Son olarak, meme kanseri tedavisinde hergün yeni tedaviler ve teknikler geliştirilmekte ve tedavilerin etkinliği arttırılmakta , yan etkileri ise azaltılmaktadır.Ancak tedavi başarısını etkileyen en önemli faktör erken tanıdır.Bu nedenle her kadının bilinçli olması ve kontrollerini yaptırması hayat kurtarıcı olmaktadır.
CERRAHİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ NELERDİR ?
MEMENİN TAMAMEN ALINMASI DAHA GÜVENLİ BİR TEDAVİMİDİR ?
Meme kanserinin cerrahi tedavisi yıllar içerisinde çok değişmiş giderek daha küçük ve sınırlı müdahaleler uygulanmaya başlamıştır.Yapılan tüm çalışmalar,bu tedavilerin etkinliğinin agresif cerrahiler ile aynı olduğunu göstermiştir.Böylece hastaları hem fiziksel hem de ruhsal olarak sakat bırakıcı ameliyatlar çok büyük oranda terkedilmiştir.
1980 li yılların 2. Yarısından itibaren, meme koruyucu ameliyatlar tüm dünyada kabul görerek hızla yaygınlaşmıştır. Memenin korunduğu,tümörlü bölgenin çıkartıldığı ameliyatlar,bazen hastanede bile kalmayı gerektirmeyecek şekilde yapılabilmektedir.
MEMENİN TAMAMININ ALINMASINI GEREKLİ OLAN DURUMLAR NELERDİR ?
Her hasta koruyucu cerrahi için uygun olmayabilir,birden çok merkezden çıkan tümörler,veya küçük memesi ve büyük tümörü olan hastalar gibi.Çeşitli nedenlerle ışın tedavisi uygulanamayacak hastalar ve kalan memesinde nüks tümör takibinin yapılamayacak olan hastalardada mastektomi,yani memenin alınması tercih edilmelidir.
Bu durumlarda klasik mastektominin yanı sıra son yıllarda kullanılmaya başlayan,deri koruyucu mastektomiler giderek artan sıklıkta tercih edilmektedir.
MEMENİN ALINDIĞI HASTALARDA YENİ MEME YAPILMASI MÜMKÜNMÜDÜR ?
YENİ MEME AYNI SEANSTA YAPILABİLİRMİ ?
Memeyi tümüyle aldığımız hastalarda ,rekonstrüktif girişimler yani yeniden meme yapılmasını önermekteyiz. Plastik cerrahların gerçekleştirdiği bu ameliyatlar,meme alma ameliyatı ile aynı anda veya geç dönemde (2 yıl sonra) yapılabilir.
Doğru zaman hastalığın evresi ile ilgilidir.Hastalık erken evre ise, ameliyat sonrası ışın tedavisi ve ağır bir sistemik tedavi gerekmiyor ise ,rekonstrüksiyon yani yeni meme yapımı mastektomi ile aynı seansta yapılabilir.
Nüks olasılığı yüksek hastalar ,ışın tedavisi alacak hastalar ve ağır bir kemoterapi planlanan hastaların rekonstrüksiyonu,ileri döneme, ortalama ilk ameliyattan 2 yıl sonraya ertelenmesi önerilmektedir.
EN UYGUN YÖNTEM NEDİR ? HASTALARIN KENDİ DOKUSUMU ? SİLİKONMU ?
Yeni meme yapımı için, hastanın kendi dokuları kullanılacağı gibi,silikon protezlerde kullanılabilir.Bu amaçla silikon kullanılması çok daha kolay ve küçük bir ameliyattır.Ancak kozmetik sonuç hastanın kendi dokularının kulanıdığı teknikler kadar başarılı değildir.Yeni meme yapımı için en çok tercih edilen bölge karın yağlarıdır.Bu yöntem TRAM tekniği olarak adlandırılır.Uzun ve zor bir ameliyat olmasına karşın ,yeni meme yapımında en mükemmel sonucun alındığı tekniktir.
MEME KANSERİNDE KOLTUK ALTI LENF BEZLERİ ÇIKARTILMALIMI ?
BU NEDENLE KOL ŞİŞME RİSKİ NEDİR ?
Lenf bezlerinin değerlendirilmesi için eskiden koltuk altındaki tüm lenf bezleri çıkartılmakta idi.Günümüzde, nöbetçi lenf bezi adı verilen koltuk altı ile meme arasındaki ganglion bulunmakta ve eğer burda tutulum,metastaz yok ise koltuk altı lenf bezleri çıkartılmamaktadır.
Nöbetçi lenf bezinde tutulum metastaz var ise koltuk altından ortalama 10-15 lenf bezi çıkartılmaktadır.Eskiden yapılan çok sayıda lenf bezinin çıkartıldığı ,agresif lenf diseksiyonlarının tedavi edici bir etkisi olmadığı ve hastanın yaşam süresini etkilemediği gösterilmiştir.Günümüzde terkedilen bu geniş lenf diseksiyonları sayesinde artık kol şişmesi çok nadir olarak görülmektedir.
MEME KORUYUCU CERRAHİ (LUMPEKTOMİ)
Tümörün çevre sağlam meme dokusu ile birlikte çıkartılmasıdır.Ameliyat sırasında patolog yardımı ile tümörün güvenli mesafe ile çıkartıldığından emin olunmalıdır.Cerrahi tedavi sonrası kalan memeye nüksü önlemek amacı ile radyoterapi uygulanır.Kozmetik sonucun hastayı memnun etmesi için meme-tümör hacim oranlarının uygun olması gerekmektedir.
MODİFİYE RADİKAL MASTEKTOMİ
Memenin tümü,meme cildinin ve koltuk altı lenf bezlerinin alındığı ameliyatlardır.Aynı seansta veya daha sonra yeniden meme yapılması mümkün olabilmektedir.Bu girişim sonrası meme yapımı teknik olarak daha komplike ve birkaç seansta mümkün olmaktadır.Bu yöntem,yaygın büyük tümörlerde,çok merkezden kaynaklanan tümörlerde,nüks riski fazla hastalarda tercih edilmektedir.
DERİ KORUYUCU MASTEKTOMİLER
Uygun hastalarda,kozmetik sonucunun çok iyi olması nedeni ile tercih edilen girişimlerdir.Doğru hasta seçimi çok önemlidir.Meme kanseri olmayan ancak yüksek riskli hastalarda,koruyucu amaçla uygulanmaktadır.Bu girişimlerde sadece meme cildi korunabildiğigibiseçilmiş hastalarda meme başı ve meme ucununda korunduğu teknikler uygulanmaktadır.
