Menenjit, dimağ ve spinal kordu çevreleyen membranların enflamasyonudur.
En sık sebepleri enfeksiyonlar olsa da sistemik illetler, kimyasal ajanlar, ve velev tümör hücreleri bile menenjite sebep olabilir.
Menenjitin Kıymeti
Yüksek morbitide/mortalite
Süt çocuğu-çocuk:%2
Yenidoğan-erişkin:%20-30
Yaşayanların 1/3’ünde sağırlık ve nörolojik sekeller
Klasik antimikrobiyal ajanlara dirençli mikroorganizmaların daha sık izole edilmesi
Sınıflama
Etiyoloji
Çocukluk çağı bakteriyel menenjitlerinin %95’inden fazlasında üç mikroorganizma sorumludur: S.pneumoniae, N. meningitidis ve H. influanzae tip B
Küme B streptokoklar, gram-negatif enterik basiller ve Listeria monositogenez yenidoğan periyodunda menenjit etiyolojisinde ön plana çıkmaktadır
Etiyoloji (0-3 ay ana flora ve AÇILAN ORTAM)
bakteriler
Küme B ve D streptokoklar (serotip-III)
E. Coli (K1 antijen)
Klebsiella
Gr(-) Enterobakter
Salmonella
L. monositogenez (serotip- IV b)
VİRÜSLER
HSV-2
Etiyoloji (5 yaş-Erişkin)
Bakteriler
S. Pnömonia
N. Meninjitis
VİRÜSLER
Enterovirüsler
Rubella
Herpesvirüsler
HIV
Kalabalık yerde—Hİb ve N.meninjit
İmmun defekt ve komleman defektlerde— meningokoklar
Splenik disfonk. Ve aslenik—pnömokok
T-hücre defektlerde—L.monositogenez
BOS kaçağı—pnömokok
Lumbosakral dermal sinus—staf.ve enterik bakt.
BOS Şantlarda—kougalaz – staf. Ve kutaneus bak.
Epidemiyoloji
H. influenza menenjitleri sonbahar ve kış başında, pnömokok ve menengokok menenjitleri ise kış sonu ve ilkbahar başında
H. influenza tip – b menenjitiEn sık 3 ay – 3 yaş arası
3 ay altında pasif doğal immünite
3 yaş üzerinde faal doğal immünite
Epidemiyoloji
Meningokok – Pnömokok En sık 3 ay – 1 yaş
Menenjitler sporadiktir
Meningokoklar epidemiler yapabilir
Nazofarengeal sekresyonla bulaşır
Yakın temas gerekir
Toplu yaşanılan noktalarda sıktır
PREDİSPOZAN FAKTÖRLER
İmmün yetmezlik, kompleman eksiklikleri (C5,8,properdin)
Hemoglobinemiler
Aspleni
Kronik karaciğer ve böbrek illetleri
Rinore, otore:s.pnömonia
Ventrikülo-peritoneal şant varlığı:stafilokok
Anatomik defektler: dermal sinüs,ensefalosel: s.pyojenes, enterik bakteriler
AKUT BAKTERİYEL MENENJİT
Klinik:
Ateş, başağrısı, meningeal irritasyon bulguları
Serebral disfonksiyon bulguları (konfüzyon, deliryum)
Kranial hudut paralizileri (III,IV,VI,VII)
Konvülsiyon, kusma
Fokal serebral bulgular
Döküntü, fontanel gerginliği
Papil ödemi (nadir olup,varlığında KİBA bulguları eklenebilir)
KİBAS
Bütün pürülan menenjit vakalarında KİBAS vardır
Minns ve ark. menenjiti olan 35 infant/çocukluk yaş öbeğindeki hastanın 33’ ünde manalı KİBAS saptamıştır (ort. BOS basıncı 204 mm H2O)
Dodge ve Schwartz tarafından yapılan 106 vakalık araştırmada ortalama BOS basıncı 307 mm H O bulunmuştur
Menenjit tanısı için LP yapılan hastalarda BOS açılış basıncı nadiren ölçülmektedir. Fleksiyon durumunda, ağlayan, huzursuz evlatta açılış basıncı kıymetlerinin yorumlanması zordur
Klinik bulgular (Yenidoğan)
Menenjitin erken bulguları, özgün olmayan bulgular olup sespsisten ayrımı yapılamaz
Vücut ısısı değişikliği
Hipotermi
Hipertermi
Teneffüs sistemi
Takipne, retraksiyon
İç çekme, apne
GİS
Abdominal distansiyon
Kusma
Emme güçlüğü
Gastrik rezidü
Santral had sistemi
Konvulziyon
Letarji
Huzursuzluk
Fontanel bombeliğinde artış
KVS
Şok
Bradikardi, taşikardi
Deri/mukoz membran
Solukluk, siyanoz
Peteşi, sarılık
Ense sertliği, boyun pasif fleksiyona getirilirken ortaya çıkan dirençtir
Meningeal irritasyona bağlı gelişen ense sertliğine meningismus denir, başın sağa sola pasif hareketleri bağımsızdır
Klasik meningealirritasyon bulguları ense sertliği, Kernig ve Brudzinski fenomenleridir
Menenjit vakalarının %50’sinde görülür
Ateş
En sık görülen bulgudur. Bakteriyel menenjitli evlatların %94-96’sında 38.5 °C ve üzeri ateş vardır. Hipoterminin varlığı prognozun istenilmeyen olacağının işaretidir
Kusma
Ateşten sonra en sık . Bakteriyel menenjit vakalarının %80’inden fazlasında bulunur
Baş ağrısı
4 yaşından büyük çocukarda baş ağrısı, ateş ile birlikte ön planda olan semptomdur
Deri bulguları
Klasik olarak meningokokal menenjit vakaları ile ilişkilendirilmesine karşın meningokok, H. İnfluenza yahut S. pneumonia ya bağlı peteşi ve purpura vakaların %25’inde görülür
Konvulziyon
Akut bakteriyel menenjitli evlatların %30-40’ında ve umumiyetle birinci 3 gün içinde görülür
SIADH
İnfluenza menenjitlerinin yaklaşık %50’sinde hiponatremi ve SIADH görülür
Hiponatremi ve/veya SIADH’a bağlı bulgular dalgınlık, konfüzyon, koma ve konvulziyon formunda ortaya çıkabilir
Ataksi
Çocukluk çağında birinci bulgusu, müracaat şikayeti olabilir. H.İnfluenza menejitinde daha sık
Papil Ödemi
Erken komplikasyonsuz devrinde ekseriyetle görülmez. Saptanırsa dural venöz sinüs trombozu, dimağ apsesi, BOS dolaşımının obstruksiyonu yahut subdural ampiyem düşün
TANI
Bir numara aşama hikaye, klinik ve fizik inceleme
2. aşama laboratuar tekikleri
Lomber poksiyon ile elde edilen BOS örneğinin kıymetlendirilmesi standart sistem
Birinci kere Heinrich Quincke tarafından meningokokkal menejitli bir hastaya yapıldı.
BOS’un Kıymetlendirilmesi
>200/ml lökosit, >400/ml eritrosit, >105 CFU bakteri ve/veya protein ölçüsünün ziyade olması BOS bulanıklığı yapar
BOS Glukoz/Serum Glukoz orantısı ≤0.4 olmasının 2 aylıktan büyük çocuklarda bakteriyel menenjit tanısında sensitivitesi %80, spesifitesi %98
Hypoglycorrhachia Bakteriyel ve tbc menenjiti Yaygın neoplazm Subaraknoid hemoraji Fungal menenjit, aseptik menenjit BOS glukozunun1000 ve %7595 PMNL’dir.(erken devirde lenfosit hakimiyeti olabilir)Viral menenjit %20-75’inde erken devirde PMNL hakimiyeti görülür
BOS bulguları
Bakteri sayısı(> 10 koloni)
WBC sayısı (düşük WBC sayısı berbat prognoz, BOS WBC>1000 hücre/mm berbat prognoz)
Glukoz konsantrasyonu(
En sık sebepleri enfeksiyonlar olsa da sistemik illetler, kimyasal ajanlar, ve velev tümör hücreleri bile menenjite sebep olabilir.
Menenjitin Kıymeti
Yüksek morbitide/mortalite
Süt çocuğu-çocuk:%2
Yenidoğan-erişkin:%20-30
Yaşayanların 1/3’ünde sağırlık ve nörolojik sekeller
Klasik antimikrobiyal ajanlara dirençli mikroorganizmaların daha sık izole edilmesi
Sınıflama
Etiyoloji
Çocukluk çağı bakteriyel menenjitlerinin %95’inden fazlasında üç mikroorganizma sorumludur: S.pneumoniae, N. meningitidis ve H. influanzae tip B
Küme B streptokoklar, gram-negatif enterik basiller ve Listeria monositogenez yenidoğan periyodunda menenjit etiyolojisinde ön plana çıkmaktadır
Etiyoloji (0-3 ay ana flora ve AÇILAN ORTAM)
bakteriler
Küme B ve D streptokoklar (serotip-III)
E. Coli (K1 antijen)
Klebsiella
Gr(-) Enterobakter
Salmonella
L. monositogenez (serotip- IV b)
VİRÜSLER
HSV-2
Etiyoloji (5 yaş-Erişkin)
Bakteriler
S. Pnömonia
N. Meninjitis
VİRÜSLER
Enterovirüsler
Rubella
Herpesvirüsler
HIV
Kalabalık yerde—Hİb ve N.meninjit
İmmun defekt ve komleman defektlerde— meningokoklar
Splenik disfonk. Ve aslenik—pnömokok
T-hücre defektlerde—L.monositogenez
BOS kaçağı—pnömokok
Lumbosakral dermal sinus—staf.ve enterik bakt.
BOS Şantlarda—kougalaz – staf. Ve kutaneus bak.
Epidemiyoloji
H. influenza menenjitleri sonbahar ve kış başında, pnömokok ve menengokok menenjitleri ise kış sonu ve ilkbahar başında
H. influenza tip – b menenjitiEn sık 3 ay – 3 yaş arası
3 ay altında pasif doğal immünite
3 yaş üzerinde faal doğal immünite
Epidemiyoloji
Meningokok – Pnömokok En sık 3 ay – 1 yaş
Menenjitler sporadiktir
Meningokoklar epidemiler yapabilir
Nazofarengeal sekresyonla bulaşır
Yakın temas gerekir
Toplu yaşanılan noktalarda sıktır
PREDİSPOZAN FAKTÖRLER
İmmün yetmezlik, kompleman eksiklikleri (C5,8,properdin)
Hemoglobinemiler
Aspleni
Kronik karaciğer ve böbrek illetleri
Rinore, otore:s.pnömonia
Ventrikülo-peritoneal şant varlığı:stafilokok
Anatomik defektler: dermal sinüs,ensefalosel: s.pyojenes, enterik bakteriler
AKUT BAKTERİYEL MENENJİT
Klinik:
Ateş, başağrısı, meningeal irritasyon bulguları
Serebral disfonksiyon bulguları (konfüzyon, deliryum)
Kranial hudut paralizileri (III,IV,VI,VII)
Konvülsiyon, kusma
Fokal serebral bulgular
Döküntü, fontanel gerginliği
Papil ödemi (nadir olup,varlığında KİBA bulguları eklenebilir)
KİBAS
Bütün pürülan menenjit vakalarında KİBAS vardır
Minns ve ark. menenjiti olan 35 infant/çocukluk yaş öbeğindeki hastanın 33’ ünde manalı KİBAS saptamıştır (ort. BOS basıncı 204 mm H2O)
Dodge ve Schwartz tarafından yapılan 106 vakalık araştırmada ortalama BOS basıncı 307 mm H O bulunmuştur
Menenjit tanısı için LP yapılan hastalarda BOS açılış basıncı nadiren ölçülmektedir. Fleksiyon durumunda, ağlayan, huzursuz evlatta açılış basıncı kıymetlerinin yorumlanması zordur
Klinik bulgular (Yenidoğan)
Menenjitin erken bulguları, özgün olmayan bulgular olup sespsisten ayrımı yapılamaz
Vücut ısısı değişikliği
Hipotermi
Hipertermi
Teneffüs sistemi
Takipne, retraksiyon
İç çekme, apne
GİS
Abdominal distansiyon
Kusma
Emme güçlüğü
Gastrik rezidü
Santral had sistemi
Konvulziyon
Letarji
Huzursuzluk
Fontanel bombeliğinde artış
KVS
Şok
Bradikardi, taşikardi
Deri/mukoz membran
Solukluk, siyanoz
Peteşi, sarılık
Ense sertliği, boyun pasif fleksiyona getirilirken ortaya çıkan dirençtir
Meningeal irritasyona bağlı gelişen ense sertliğine meningismus denir, başın sağa sola pasif hareketleri bağımsızdır
Klasik meningealirritasyon bulguları ense sertliği, Kernig ve Brudzinski fenomenleridir
Menenjit vakalarının %50’sinde görülür
Ateş
En sık görülen bulgudur. Bakteriyel menenjitli evlatların %94-96’sında 38.5 °C ve üzeri ateş vardır. Hipoterminin varlığı prognozun istenilmeyen olacağının işaretidir
Kusma
Ateşten sonra en sık . Bakteriyel menenjit vakalarının %80’inden fazlasında bulunur
Baş ağrısı
4 yaşından büyük çocukarda baş ağrısı, ateş ile birlikte ön planda olan semptomdur
Deri bulguları
Klasik olarak meningokokal menenjit vakaları ile ilişkilendirilmesine karşın meningokok, H. İnfluenza yahut S. pneumonia ya bağlı peteşi ve purpura vakaların %25’inde görülür
Konvulziyon
Akut bakteriyel menenjitli evlatların %30-40’ında ve umumiyetle birinci 3 gün içinde görülür
SIADH
İnfluenza menenjitlerinin yaklaşık %50’sinde hiponatremi ve SIADH görülür
Hiponatremi ve/veya SIADH’a bağlı bulgular dalgınlık, konfüzyon, koma ve konvulziyon formunda ortaya çıkabilir
Ataksi
Çocukluk çağında birinci bulgusu, müracaat şikayeti olabilir. H.İnfluenza menejitinde daha sık
Papil Ödemi
Erken komplikasyonsuz devrinde ekseriyetle görülmez. Saptanırsa dural venöz sinüs trombozu, dimağ apsesi, BOS dolaşımının obstruksiyonu yahut subdural ampiyem düşün
TANI
Bir numara aşama hikaye, klinik ve fizik inceleme
2. aşama laboratuar tekikleri
Lomber poksiyon ile elde edilen BOS örneğinin kıymetlendirilmesi standart sistem
Birinci kere Heinrich Quincke tarafından meningokokkal menejitli bir hastaya yapıldı.
BOS’un Kıymetlendirilmesi
>200/ml lökosit, >400/ml eritrosit, >105 CFU bakteri ve/veya protein ölçüsünün ziyade olması BOS bulanıklığı yapar
BOS Glukoz/Serum Glukoz orantısı ≤0.4 olmasının 2 aylıktan büyük çocuklarda bakteriyel menenjit tanısında sensitivitesi %80, spesifitesi %98
Hypoglycorrhachia Bakteriyel ve tbc menenjiti Yaygın neoplazm Subaraknoid hemoraji Fungal menenjit, aseptik menenjit BOS glukozunun1000 ve %7595 PMNL’dir.(erken devirde lenfosit hakimiyeti olabilir)Viral menenjit %20-75’inde erken devirde PMNL hakimiyeti görülür
BOS bulguları
Bakteri sayısı(> 10 koloni)
WBC sayısı (düşük WBC sayısı berbat prognoz, BOS WBC>1000 hücre/mm berbat prognoz)
Glukoz konsantrasyonu(