MENTEŞEOĞULLARI BEYLİĞİ
Selcukluların uc beyliği olarak Menteşe Bey tarafından 1300'de kuruldu Muğla, Kaş, Fenike, Bozdoğan, Cine, Tavas, Cameli, Acıpayam, ile Aydın ve Denizli illerinin guneyinde hukum surduMenteşeoğulları Beyliği'nin, Eğe Denizi'nde kuvvetli bir donanması vardı Selcukoğullarına ve İlhanlılara tabi oldu, fakat Osmanlılarla mucadele edemeyerek 1424'de bir Osmanlı eyaleti haline geldi
Menteşe Beyliği'ni deniz yoluyla bu havaliye gelen ve iceri doğru girerek sahil ile Denizli arasına yerleşen Turkmenler kurmuşlardı Muğla vilayeti (Karia) 1261'den sonra sahilden itibaren Turklerin akınlarıyla karşılaştı Menteşe idaresindeki Turkler 1282'de Guzelhisar ile Sultanhisar'ı zabtetmişlerdi İlhanlı hukudarı GeyhutU 1291'de Karaman, Eşref ve Menteşoğullarına karşı bir tedib seferi duzenlemişti Daha sonra Turkler Karia'ya tamamen hakim oldular
Bu beyliğin emirlerinden Mes'Ud Bey 1300'de Rodos adasının onemli bir kısmını elde etmişse de, Hospitaliers Şovalyeleri adaya tamamen hakim olmayı başarmışlardı (1308) Mes'Ud Bey'in adayı geri almak icin giriştiği cabalar ise sonucsuz kaldı Şucaeddin Orhan Bey'in 1320 yılından itibaren şovalyelerden Rodos'u almak icin giriştiği mucadelelerde muvaffak olamadıVenedikliler kendilerine karşı harekata hazırlanın İbrahim Bey'i donanmaları ile tehdit etmişler ve 135255 yılları arasında Girid Dukası vasıtasıyla yapılan bir anlaşma sonucu silahsızlaşmaya zorlanmışlardı
İbrahim Bey'in 1360 yıllarından once olduğu tahmin ediliyor Onun olumunden sonra uc oğlu da beyliğin bir parcasında hukum surmeye başladılar Gazi unvanı ile anılan Ahmed Bey'in Rodos'la Kıbrıs arasında sefer yapan gemilere karşı harekatı uzerine (1365'de Kıbrıs) donanması Aydın ve Menteşe sahillerini tehdit etmiş, fakat Venediklilerin araya girmesiyle barış yapılmıştıDaha sonra Sultan Yıldırım Bayezid, Menteşe sahillerini Balat'a kadar zabtetti Diğer yerlerde hukum surmeğe devam ettiği anlaşılan Ahmed Gazi 7931391 yılında oldu Ondan sonra beyliğin başına gecen Mehmed Bey, Osmanlıların yeni bir hareketi karşısında, Candaroğlu İsfendiyar Bey'in yanına kacmıştı Bu suretle Menteşe toprakları Osmanlılar tarafından zabtedildi
Menteşe Bey, Elbistan Bey'in oğlu ve Kuru (veya Kara) Bey'in torunudur Yerine oğlu Mesud Bey gecmiştir Kızı, Aydın Fatihi Şaşa Bey'le evlenmiş, diğer oğlu Kirman Bey, Finike beyi olmuştur Kirman Bey'in oğlu Zevan Bey'dir Mesud Bey'in yerine oğlu Orhan Bey gecmiştir Diğer oğlu İbrahim Bey'dir Orhan Bey'in yerine oğlu İbrahim Bey tahta oturmuş, kızı, Aydınoğlu Suleyman Şah Bey'le evlenmiştir İbrahim Bey'den sonra buyuk oğlu Mehmed Bey hukumdar olmuştur Bu zat, başkenti Becin'den Balat'a goturmuştur Kardeşi Ahmed Bey, Becin beyi olmuştur Diğer kardeş de 1370 yıllarında olen Musa Bey'dir Mehmed Bey, Yıldırım tarafından tahtından mahrum edilmiş, Gazi Ahmed Bey'in olumu uzerine Becin de Osmanlı birliğine katılmıştır
Ankara Savaşından sonra Mehmed Bey, tekrar hukumdar olmuş, az sonra yerine oğlu İlyas Bey gecmiştir Kızı, Aydınoğlu II Umur Bey'le evlenmiştir Diğer oğlu Gıyaseddin Mahmud Bey, 1392 sıralarında olmuş, kızı Fatma Hatun'dan Umur Paşa ve Sultan Paşa Hatunlar adlarındaki kız torunları olmuştur İlyas Bey, Celebi Sultan Mehmed'e tabi olduktan sonra olmuş, yerine oğlu Leys Bey gecmiştir Diğer cocukları 1420'de olen Fatma Hatun, Huseyin Paşa Hatun, Sultan Paşa Hatun, 1425 yıllarında olen Ahmed Bey'dir Ahmed Bey'in oğlu, 1455 yıllarında olen İlyas Bey'dir
1425 yılında veya bir yıl once veya sonra devlet, tamamen Osmanlılar'a gecmiş, Menteşe Sancakbeyliğini teşkil eylemiştirOsmanlı şehzadeleri arasındaki saltanat kavgalarında Celebi Mehmed aleyhine yapılan ittifaka girdi Fakat muttefiklerin Celebi Mehmed'e yenilmesi uzerine, İlyas Bey onun hakimiyetini tanımak zonurda kalmıştı (1414) Aynı yıl icinde o tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girerek hakimiyetini kaybetti İlyas Bey'in olumunden sonra bir ara iki oğlu beyliğin başına gecmeye muvaffak oldular Sultan II Murad 1424'de Menteşe Beyliği topraklarını zabtederek bu iki kardeşi yakaladı ve hapsetti Boylece bu beylik sona eriyordu
Menteşeoğulları memleketlerini cami, medrese ve imaret gibi mimari eserler ile suslemişler ve edebi şahsiyetleri himaye ederek kendi adlarına bazı eserleri Turkce'ye cevirtmişlerdi Kendi zamanlarında Milas'da Hacı İlyas Camii ve Milas Ulu Camii, Balat (Milet) Ulu Camii ve Pecin'deki Ahmed Gazi medresesi bugune kadar varlığını korumuştur
Selcukluların uc beyliği olarak Menteşe Bey tarafından 1300'de kuruldu Muğla, Kaş, Fenike, Bozdoğan, Cine, Tavas, Cameli, Acıpayam, ile Aydın ve Denizli illerinin guneyinde hukum surduMenteşeoğulları Beyliği'nin, Eğe Denizi'nde kuvvetli bir donanması vardı Selcukoğullarına ve İlhanlılara tabi oldu, fakat Osmanlılarla mucadele edemeyerek 1424'de bir Osmanlı eyaleti haline geldi
Menteşe Beyliği'ni deniz yoluyla bu havaliye gelen ve iceri doğru girerek sahil ile Denizli arasına yerleşen Turkmenler kurmuşlardı Muğla vilayeti (Karia) 1261'den sonra sahilden itibaren Turklerin akınlarıyla karşılaştı Menteşe idaresindeki Turkler 1282'de Guzelhisar ile Sultanhisar'ı zabtetmişlerdi İlhanlı hukudarı GeyhutU 1291'de Karaman, Eşref ve Menteşoğullarına karşı bir tedib seferi duzenlemişti Daha sonra Turkler Karia'ya tamamen hakim oldular
Bu beyliğin emirlerinden Mes'Ud Bey 1300'de Rodos adasının onemli bir kısmını elde etmişse de, Hospitaliers Şovalyeleri adaya tamamen hakim olmayı başarmışlardı (1308) Mes'Ud Bey'in adayı geri almak icin giriştiği cabalar ise sonucsuz kaldı Şucaeddin Orhan Bey'in 1320 yılından itibaren şovalyelerden Rodos'u almak icin giriştiği mucadelelerde muvaffak olamadıVenedikliler kendilerine karşı harekata hazırlanın İbrahim Bey'i donanmaları ile tehdit etmişler ve 135255 yılları arasında Girid Dukası vasıtasıyla yapılan bir anlaşma sonucu silahsızlaşmaya zorlanmışlardı
İbrahim Bey'in 1360 yıllarından once olduğu tahmin ediliyor Onun olumunden sonra uc oğlu da beyliğin bir parcasında hukum surmeye başladılar Gazi unvanı ile anılan Ahmed Bey'in Rodos'la Kıbrıs arasında sefer yapan gemilere karşı harekatı uzerine (1365'de Kıbrıs) donanması Aydın ve Menteşe sahillerini tehdit etmiş, fakat Venediklilerin araya girmesiyle barış yapılmıştıDaha sonra Sultan Yıldırım Bayezid, Menteşe sahillerini Balat'a kadar zabtetti Diğer yerlerde hukum surmeğe devam ettiği anlaşılan Ahmed Gazi 7931391 yılında oldu Ondan sonra beyliğin başına gecen Mehmed Bey, Osmanlıların yeni bir hareketi karşısında, Candaroğlu İsfendiyar Bey'in yanına kacmıştı Bu suretle Menteşe toprakları Osmanlılar tarafından zabtedildi
Menteşe Bey, Elbistan Bey'in oğlu ve Kuru (veya Kara) Bey'in torunudur Yerine oğlu Mesud Bey gecmiştir Kızı, Aydın Fatihi Şaşa Bey'le evlenmiş, diğer oğlu Kirman Bey, Finike beyi olmuştur Kirman Bey'in oğlu Zevan Bey'dir Mesud Bey'in yerine oğlu Orhan Bey gecmiştir Diğer oğlu İbrahim Bey'dir Orhan Bey'in yerine oğlu İbrahim Bey tahta oturmuş, kızı, Aydınoğlu Suleyman Şah Bey'le evlenmiştir İbrahim Bey'den sonra buyuk oğlu Mehmed Bey hukumdar olmuştur Bu zat, başkenti Becin'den Balat'a goturmuştur Kardeşi Ahmed Bey, Becin beyi olmuştur Diğer kardeş de 1370 yıllarında olen Musa Bey'dir Mehmed Bey, Yıldırım tarafından tahtından mahrum edilmiş, Gazi Ahmed Bey'in olumu uzerine Becin de Osmanlı birliğine katılmıştır
Ankara Savaşından sonra Mehmed Bey, tekrar hukumdar olmuş, az sonra yerine oğlu İlyas Bey gecmiştir Kızı, Aydınoğlu II Umur Bey'le evlenmiştir Diğer oğlu Gıyaseddin Mahmud Bey, 1392 sıralarında olmuş, kızı Fatma Hatun'dan Umur Paşa ve Sultan Paşa Hatunlar adlarındaki kız torunları olmuştur İlyas Bey, Celebi Sultan Mehmed'e tabi olduktan sonra olmuş, yerine oğlu Leys Bey gecmiştir Diğer cocukları 1420'de olen Fatma Hatun, Huseyin Paşa Hatun, Sultan Paşa Hatun, 1425 yıllarında olen Ahmed Bey'dir Ahmed Bey'in oğlu, 1455 yıllarında olen İlyas Bey'dir
1425 yılında veya bir yıl once veya sonra devlet, tamamen Osmanlılar'a gecmiş, Menteşe Sancakbeyliğini teşkil eylemiştirOsmanlı şehzadeleri arasındaki saltanat kavgalarında Celebi Mehmed aleyhine yapılan ittifaka girdi Fakat muttefiklerin Celebi Mehmed'e yenilmesi uzerine, İlyas Bey onun hakimiyetini tanımak zonurda kalmıştı (1414) Aynı yıl icinde o tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girerek hakimiyetini kaybetti İlyas Bey'in olumunden sonra bir ara iki oğlu beyliğin başına gecmeye muvaffak oldular Sultan II Murad 1424'de Menteşe Beyliği topraklarını zabtederek bu iki kardeşi yakaladı ve hapsetti Boylece bu beylik sona eriyordu
Menteşeoğulları memleketlerini cami, medrese ve imaret gibi mimari eserler ile suslemişler ve edebi şahsiyetleri himaye ederek kendi adlarına bazı eserleri Turkce'ye cevirtmişlerdi Kendi zamanlarında Milas'da Hacı İlyas Camii ve Milas Ulu Camii, Balat (Milet) Ulu Camii ve Pecin'deki Ahmed Gazi medresesi bugune kadar varlığını korumuştur