mevlananın yaptıkları
mevlananın yaptığı işler
mevlananın eserleri
Mevlananın yaptıkları ve bıraktığı eserler
imagesmevlananinyaptigiisleryaptiklari5ad298d191789
Mevlana, insanın olgunlaşması icin aşka, cezbeye, aşkı ve cezbeyi beslemek icin de raksa ve muziğe ilahi bir onem vermiş, adeta dinde bir reform yapmıştır Mevlanadan onceki sUfilerde, hatta Yunan filozoflarında, iptidai dinlerde bile raksa ve muziğe onem verilmiştir Aşk ve cezbe, butun Melamet erbabınca sulUkun, yani olgunluk yolculuğunun, manevi yolculuğun bir temelidir Fakat Mevlananın bunlara verdiği onem busbutun başkadır Olgun insana karşı duyulan sınırsız aşk, butun benliği, benciliği yıkan tek şeydir Muzikse insanların dillerini birleştiren, ruhlarını yıkayan, onları ayıplardan, kirlerden arıtan ilahi bir aşk ifadesidir; aşk cağlayanıdır Zaten kendisi de, oğlu da, torunu da rebap calmadadır
HZ MEVLANA'NIN ESERLERI
1 Mesnevi: Mesnevi, klasik dogu edebiyatinda, bir siir tarzinin adidir Bu tarzla yazilan siirlerde, her beyitin iki misrasi kendi arasinada kafiyelidir Bir beyitin kaiyesinin kendisinden once gelen beyitlerle de kendisinden sonra gelen beyitlerle de uyumu gerekmez bu nedenle uzun surecek konular veya hikayeler siir yoluyla soylenilecekse, kafiye kolayligi nedeniyle mesnevi tarzi secilirdi Bu suretle siir, beyit beyit surup giderdi Mesnevi her ne kadar klasik dogu siirinin bir siir tarzi ise de Mesnevi denildigi zaman akla Mevlana'nin Mesnevi'si gelir Mevlana Mesnevi'yi Celebi Husameddin'in istegi uzerine yazmistir Katibi Celebi Husameddin'in yazdigina gore, Mevlana Mesnevi beyitlerini Meram'da gezerken, otururken yururken hatta sema ederken soylermis Celebi Husameddin'de yazarmis Mesnevi'nin dili Farsca'dir Halen Mevlana Muzesi'nde teshirde bulunan 1278 tarihli, elimizdeki en eski Mesnevi nushasidir Bu nushaya gore, beyit sayisi 25618 dir Bu Nesnevi nushasi Mevlana'dan sonra bu konuda en yetkili iki isim olan oglu Sultan Veled'in ve katibi Celebi Husameddin'in tashihinden gecmis olmasi nedeniyle ayni zamanda en saglam nushadir Mesnevi'nin vezni; Fa i la tun Fa i la tun Fa i lun' dur Mevlana alti buyuk cilt olan Mesnevi'sin de, tasavvufi fikir ve dusuncelerini, bir birine ulanmis hikayeler halinde anlatmaktadir
2 Divani Kebir: Divan, sairlerin siirlerini topladiklari deftere denir Divani Kebir Buyuk Defterveya Buyuk Divanmanasina gelir Mevlana'nin cesitli konularda soyledigi siirlerin tamami bu andadir Divani Kebir'in dili de Farsca olmakla beraber, Mevlana Divanin icinde az sayida Arapca, Turkce ve Rumca siire de yer vermistir Divani Kebir 21 kucuk an (Bahir) ile Rubai Divani'nin bir araya getirilmesiyle olusmustur Divani Kebir'in beyit adeti 40000 i asmaktadir Mevlana, Divani kebir'deki bazi siirlerini Sems Mahlasi ile yazdigi icin bu ana, Divani Sems de denilmektedir Divanda yer alan siirler vezin ve kafiyeler goz onune alinarak duzenlenmistir
3 Mektubat: Mevlana'nin basta Selcuklu Hukumdarlarina ve devrin ileri gelenlerine nasihat icin, kendisinden sorulan ve hali istenilen dini ve ilmi konularda aciklayici bilgiler vermek icin yazdigi 147 adet mektuptur Mevlana bu mektuplarinda, edebi mektup yazma kaidelerine uymamis, aynen konustugu gibi yazmistir Mektuplarinda kulunuz, bendenizgibi kelimelere hic yer vermemistir Hitaplarinda mevki ve memuriyet adlari mustesna, mektup yazdigi kisinin aklina, inancina ve yaptigi iyi islere gore kendisine hangi hitap tarzi yakisiyorsa o sozlerle ve o vasiflarla hitap etmistir
4 Fihi Ma Fih: Fihi Ma Fih Onun icindeki icindedirmanasina gelmektedir Bu eser Mevlana'nin cesitli meclislerde yaptigi sohbetlerin, oglu Sultan Veled tarafindan toplanmasi ile meydana gelmistir 61 bolumden olusmaktadir Bu bolumlerden bir kismi, Selcuklu Veziri Suleyman Pervane'ye hitaben kaleme alinmistir Eserde bazi siyasi olaylara da temas edilmesi yonunden, bu eser ayni zamanda tarihi bir kaynak olarak da kabul edilmektedir Eserde cennet ve cehennem, dunya ve ahiret, mursit ve murid, ask ve sema gibi konular islenmistir
5 Mecalisi Seba'a: Mecalii Seb'a, adindan da anlasilacagi uzere Mevlana'nin yedi meclisi nin yedi vaazi nin not edilmesinden meydana gelmistir Mevlana'nin vaazlari, Celebi Husameddin veya oglu Sultan Veled tarafindan not edilmis, ancak ozune dokunulmamak kaydi ile eklentiler yapilmistir Eserin duzenlenmesi yapildiktan sonra Mevlana'nin tashihinden gecmis olmasi kuvvetle muhtemeldir Siiri amac degil, fikirlerini soylemede bir arac olarak kabul eden Mevlana, yedi meclisinde serh ettigi Hadis'lerin konulari bakimindan tasnifi soyledir
a Dogru yoldan ayrilmis toplumlarin hangi yolla kurtulacagi
b Suctan kurtulus Akil yolu ile gafletten uyanis
c Inanc'daki kudret
d Tovbe edip dogru yolu bulanlar, Allah'in sevgili kullari olurlar
e Bilginin degeri
f Gaflete dalis
g Aklin onemi
Bu yedi meclisde, asil serh edilen hadislerle beraber, 41 hadis daha gecmektedir Mevlana tarafindan secilen her Hadis ictimaidir Mevlana yedi mecliste her bolume Hamd u senave Munacaatile baslamakta, aciklanacak konulari ve tasavvufi goruslerini hikaye ve siirlerle cazip hale getirmektedir Bu yol Mesnevi'nin yazilisinda da aynen kullanilmistir
mevlananın yaptığı işler
mevlananın eserleri
Mevlananın yaptıkları ve bıraktığı eserler
imagesmevlananinyaptigiisleryaptiklari5ad298d191789
Mevlana, insanın olgunlaşması icin aşka, cezbeye, aşkı ve cezbeyi beslemek icin de raksa ve muziğe ilahi bir onem vermiş, adeta dinde bir reform yapmıştır Mevlanadan onceki sUfilerde, hatta Yunan filozoflarında, iptidai dinlerde bile raksa ve muziğe onem verilmiştir Aşk ve cezbe, butun Melamet erbabınca sulUkun, yani olgunluk yolculuğunun, manevi yolculuğun bir temelidir Fakat Mevlananın bunlara verdiği onem busbutun başkadır Olgun insana karşı duyulan sınırsız aşk, butun benliği, benciliği yıkan tek şeydir Muzikse insanların dillerini birleştiren, ruhlarını yıkayan, onları ayıplardan, kirlerden arıtan ilahi bir aşk ifadesidir; aşk cağlayanıdır Zaten kendisi de, oğlu da, torunu da rebap calmadadır
HZ MEVLANA'NIN ESERLERI
1 Mesnevi: Mesnevi, klasik dogu edebiyatinda, bir siir tarzinin adidir Bu tarzla yazilan siirlerde, her beyitin iki misrasi kendi arasinada kafiyelidir Bir beyitin kaiyesinin kendisinden once gelen beyitlerle de kendisinden sonra gelen beyitlerle de uyumu gerekmez bu nedenle uzun surecek konular veya hikayeler siir yoluyla soylenilecekse, kafiye kolayligi nedeniyle mesnevi tarzi secilirdi Bu suretle siir, beyit beyit surup giderdi Mesnevi her ne kadar klasik dogu siirinin bir siir tarzi ise de Mesnevi denildigi zaman akla Mevlana'nin Mesnevi'si gelir Mevlana Mesnevi'yi Celebi Husameddin'in istegi uzerine yazmistir Katibi Celebi Husameddin'in yazdigina gore, Mevlana Mesnevi beyitlerini Meram'da gezerken, otururken yururken hatta sema ederken soylermis Celebi Husameddin'de yazarmis Mesnevi'nin dili Farsca'dir Halen Mevlana Muzesi'nde teshirde bulunan 1278 tarihli, elimizdeki en eski Mesnevi nushasidir Bu nushaya gore, beyit sayisi 25618 dir Bu Nesnevi nushasi Mevlana'dan sonra bu konuda en yetkili iki isim olan oglu Sultan Veled'in ve katibi Celebi Husameddin'in tashihinden gecmis olmasi nedeniyle ayni zamanda en saglam nushadir Mesnevi'nin vezni; Fa i la tun Fa i la tun Fa i lun' dur Mevlana alti buyuk cilt olan Mesnevi'sin de, tasavvufi fikir ve dusuncelerini, bir birine ulanmis hikayeler halinde anlatmaktadir
2 Divani Kebir: Divan, sairlerin siirlerini topladiklari deftere denir Divani Kebir Buyuk Defterveya Buyuk Divanmanasina gelir Mevlana'nin cesitli konularda soyledigi siirlerin tamami bu andadir Divani Kebir'in dili de Farsca olmakla beraber, Mevlana Divanin icinde az sayida Arapca, Turkce ve Rumca siire de yer vermistir Divani Kebir 21 kucuk an (Bahir) ile Rubai Divani'nin bir araya getirilmesiyle olusmustur Divani Kebir'in beyit adeti 40000 i asmaktadir Mevlana, Divani kebir'deki bazi siirlerini Sems Mahlasi ile yazdigi icin bu ana, Divani Sems de denilmektedir Divanda yer alan siirler vezin ve kafiyeler goz onune alinarak duzenlenmistir
3 Mektubat: Mevlana'nin basta Selcuklu Hukumdarlarina ve devrin ileri gelenlerine nasihat icin, kendisinden sorulan ve hali istenilen dini ve ilmi konularda aciklayici bilgiler vermek icin yazdigi 147 adet mektuptur Mevlana bu mektuplarinda, edebi mektup yazma kaidelerine uymamis, aynen konustugu gibi yazmistir Mektuplarinda kulunuz, bendenizgibi kelimelere hic yer vermemistir Hitaplarinda mevki ve memuriyet adlari mustesna, mektup yazdigi kisinin aklina, inancina ve yaptigi iyi islere gore kendisine hangi hitap tarzi yakisiyorsa o sozlerle ve o vasiflarla hitap etmistir
4 Fihi Ma Fih: Fihi Ma Fih Onun icindeki icindedirmanasina gelmektedir Bu eser Mevlana'nin cesitli meclislerde yaptigi sohbetlerin, oglu Sultan Veled tarafindan toplanmasi ile meydana gelmistir 61 bolumden olusmaktadir Bu bolumlerden bir kismi, Selcuklu Veziri Suleyman Pervane'ye hitaben kaleme alinmistir Eserde bazi siyasi olaylara da temas edilmesi yonunden, bu eser ayni zamanda tarihi bir kaynak olarak da kabul edilmektedir Eserde cennet ve cehennem, dunya ve ahiret, mursit ve murid, ask ve sema gibi konular islenmistir
5 Mecalisi Seba'a: Mecalii Seb'a, adindan da anlasilacagi uzere Mevlana'nin yedi meclisi nin yedi vaazi nin not edilmesinden meydana gelmistir Mevlana'nin vaazlari, Celebi Husameddin veya oglu Sultan Veled tarafindan not edilmis, ancak ozune dokunulmamak kaydi ile eklentiler yapilmistir Eserin duzenlenmesi yapildiktan sonra Mevlana'nin tashihinden gecmis olmasi kuvvetle muhtemeldir Siiri amac degil, fikirlerini soylemede bir arac olarak kabul eden Mevlana, yedi meclisinde serh ettigi Hadis'lerin konulari bakimindan tasnifi soyledir
a Dogru yoldan ayrilmis toplumlarin hangi yolla kurtulacagi
b Suctan kurtulus Akil yolu ile gafletten uyanis
c Inanc'daki kudret
d Tovbe edip dogru yolu bulanlar, Allah'in sevgili kullari olurlar
e Bilginin degeri
f Gaflete dalis
g Aklin onemi
Bu yedi meclisde, asil serh edilen hadislerle beraber, 41 hadis daha gecmektedir Mevlana tarafindan secilen her Hadis ictimaidir Mevlana yedi mecliste her bolume Hamd u senave Munacaatile baslamakta, aciklanacak konulari ve tasavvufi goruslerini hikaye ve siirlerle cazip hale getirmektedir Bu yol Mesnevi'nin yazilisinda da aynen kullanilmistir