İnsan sıhhati; beslenme, genetik, iklim ve muhit koşulları üzere birçok etmen etkilenmektedir. Beslenmenin organizmanın omurundaki rolü yanında büyüme, gelişme, fizyolojik işlevlerin sürdürülmesi ve hayat vadesi üzerinde de olumlu tesirleri vardır. Sıhhatin temelini, ehliyetli ve istikrarlı beslenme oluşturmakta olup, sağlıklı beslenmenin ana karnından başlayarak sağlanması, ömür uzunluğu sıhhatin korunması ve kronik marazların önlenmesi açısından değer taşımaktadır.
Sağlıklı beslenmenin amacı; kâfi ve istikrarlı beslenmenin sağlanmasıdır. Yerinde ve istikrarlı beslenmede meyveler diyetin değerli vitamin, mineral, posa ve fitokimyasalların kaynağını sağlamalarından ötürü değerlidirler. Meyveler yaklaşık % 70-95 nispetinde su, %0,1-1,5 azotlu hususlar, %0,1-0,3 yağ, %3-18 karbonhidrat ve %0,3-0,8 mineral husus içermektedir. Bu nedenle meyveler diyetin su içeriğinin karşılanmasında değerlidirler.
Makrobesin Öğeleri
Meyvelerde en çok bulunan meyve şekerleri glukoz ve früktozdur. Meyve çeşitleri için glukozun fruktoza orantısı da meyve çeşidi ve cinsine nazaran değişir. Elma ve armutlarda şeftali, kayısının bilakis fruktoz ölçüsü daha ziyadedir.
Meyvelerin posa içeriği yüksek olup, yetişkinlere yaş ve cinsiyete bağlı olarak günde yekun 25-30 gram posa alımı önerilmektedir. Meyvelerin yenilebilen kısımlarının %7’si kadar yüksek orantılarda posa içermektedir. Meyvelerde posa olarak en çokça bulunanlar selüloz, hemiselüloz ve pektindir. Bunlar parçalanmaya karşı dirençlidir, beşerler tarafından sindirilmezler. Bu nedenle bağırsakların çalışmasını regüle ederek değerli bir fonksiyonu mekanına getirirler.
Mikrobesin Ögeleri
Meyveler vitaminlerin en yeterli kaynaklarıdır. Suda çözünen vitaminlerden olan C vitamini (askorbik asit) en yaygın olarak bulunanıdır. C vitamini bilhassa frenk üzümü ( 200 mg/ 100 g), çilek ( 60 mg/ 100 g) ve narenciyelerde ( 30-50 mg/ 100 g) bulunmaktadır. C vitamini açısından en varlıklı besinlerden birisi kuşburnudur (2000-3000 mg/100g). Elma, armut, erik üzere meyveler ise orta seviye altında (3-5 mg /100 g) C vitamini içermektedirler. Meyvelerde B öbeği vitaminlerden tiamin, riboflavin, niasin, folik asit üzere vitaminler de az ölçülerde bulunmaktadır. Sarı renkli meyvelerde (kayısı vb) kıymetli ölçüde proA vitamini niteliğinde karotenoidler, bilhassa β-karoten bulunabilmektedir.
Meyvelerde doğal olarak bulun antosiyaninler, flavanonlar üzere hususlar antioksidan aktivite göstermektedirler. Çilekgiller, üzüm, erik, nar üzere birçok meyvelerin rengini veren antosiyaninler, vişne üzere meyvelerde hem meyve etinde hem de kabukta bulunduğu halde, siyah üzüm ve birtakım erik çeşitlerinde sadece meyve kabuğunda bulunurlar.
Sağlıklı beslenmenin amacı; kâfi ve istikrarlı beslenmenin sağlanmasıdır. Yerinde ve istikrarlı beslenmede meyveler diyetin değerli vitamin, mineral, posa ve fitokimyasalların kaynağını sağlamalarından ötürü değerlidirler. Meyveler yaklaşık % 70-95 nispetinde su, %0,1-1,5 azotlu hususlar, %0,1-0,3 yağ, %3-18 karbonhidrat ve %0,3-0,8 mineral husus içermektedir. Bu nedenle meyveler diyetin su içeriğinin karşılanmasında değerlidirler.
Makrobesin Öğeleri
Meyvelerde en çok bulunan meyve şekerleri glukoz ve früktozdur. Meyve çeşitleri için glukozun fruktoza orantısı da meyve çeşidi ve cinsine nazaran değişir. Elma ve armutlarda şeftali, kayısının bilakis fruktoz ölçüsü daha ziyadedir.
Meyvelerin posa içeriği yüksek olup, yetişkinlere yaş ve cinsiyete bağlı olarak günde yekun 25-30 gram posa alımı önerilmektedir. Meyvelerin yenilebilen kısımlarının %7’si kadar yüksek orantılarda posa içermektedir. Meyvelerde posa olarak en çokça bulunanlar selüloz, hemiselüloz ve pektindir. Bunlar parçalanmaya karşı dirençlidir, beşerler tarafından sindirilmezler. Bu nedenle bağırsakların çalışmasını regüle ederek değerli bir fonksiyonu mekanına getirirler.
Mikrobesin Ögeleri
Meyveler vitaminlerin en yeterli kaynaklarıdır. Suda çözünen vitaminlerden olan C vitamini (askorbik asit) en yaygın olarak bulunanıdır. C vitamini bilhassa frenk üzümü ( 200 mg/ 100 g), çilek ( 60 mg/ 100 g) ve narenciyelerde ( 30-50 mg/ 100 g) bulunmaktadır. C vitamini açısından en varlıklı besinlerden birisi kuşburnudur (2000-3000 mg/100g). Elma, armut, erik üzere meyveler ise orta seviye altında (3-5 mg /100 g) C vitamini içermektedirler. Meyvelerde B öbeği vitaminlerden tiamin, riboflavin, niasin, folik asit üzere vitaminler de az ölçülerde bulunmaktadır. Sarı renkli meyvelerde (kayısı vb) kıymetli ölçüde proA vitamini niteliğinde karotenoidler, bilhassa β-karoten bulunabilmektedir.
Meyvelerde doğal olarak bulun antosiyaninler, flavanonlar üzere hususlar antioksidan aktivite göstermektedirler. Çilekgiller, üzüm, erik, nar üzere birçok meyvelerin rengini veren antosiyaninler, vişne üzere meyvelerde hem meyve etinde hem de kabukta bulunduğu halde, siyah üzüm ve birtakım erik çeşitlerinde sadece meyve kabuğunda bulunurlar.
